2023
Đức Phanxicô nói với các bạn trẻ ở Congo: hãy dũng cảm chống tham nhũng
Sáng thứ năm 2 tháng 2, tại sân vận động các Vị Tử đạo ở Kinshaha, Đức Phanxicô gặp các bạn trẻ Congo, ngài mời gọi họ thay đổi vận mệnh của đất nước họ, đấu tranh chống tham nhũng, một số thanh niên đã hô lời kêu gọi phản đối tổng thống Congo, Felix Tshisekedi.
“Giáo lý? Đó là chuyện của tôi! Giáo hội công giáo? Đó là chuyện của tôi !” Dưới ánh nắng chói chang phủ xuống sân vận động, đám đông đang la hét. Hai giờ nữa Đức Phanxicô mới đến nhưng khán đài đã chật cứng, dù nóng, dù đám mây ô nhiễm bao quanh sân vận động!
Từ 4 giờ sáng các bạn trẻ đã đến sân vận động, tuổi trung bình ở Congo là khoảng 18 tuổi. Trên khán đài, các bạn trẻ ca hát, nhảy múa, tay cầm cờ phất theo nhịp của hệ thống âm thanh đinh tai nhức óc.
Khi ngài đến, ngài đi một vòng sân vận động trong vòng 10 phút, ngài nhận sự chào đón trang nghiêm của một ngôi sao nhạc rock, trong bầu khí phấn khích. Trên cầu thang dẫn lên khán đài, mọi người chen lấn để vào bên trong, đã có một vài xô xát xảy ra. Cô Nathalie, 33 tuổi và con trai Yannis đến gặp Đức Phanxicô hôm nay là lần thứ hai, hôm qua cô đã dự thánh lễ khổng lồ ở sân bay Ndolo.
“Giáo hoàng này hơi đặc biệt”
Đứa con trai 7 tuổi của cô nhìn Đức Phanxicô trên màn hình kênh KTO, em nói: “Ngài là người da trắng.” Cô Nathalie nói: “Giáo hoàng này hơi đặc biệt. Nhìn ngài như được ơn phước.” Cô cũng thấy ngài có thể mang lại hòa bình cho đất nước.
Đức Phanxicô đưa ra cho giới trẻ Congo “năm lời khuyên để thiết lập các ưu tiên mà không chạy theo làn gió của chủ nghĩa cơ hội”.
Nhiều bạn trẻ sáng nay hy vọng chuyến đi của Đức Phanxicô sẽ là bước ngoặt trong việc xoa dịu bạo lực, đặc biệt là ở miền đông đất nước. Kể từ khi bắt đầu chuyến đi của Đức Phanxicô, căng thẳng giữa quân nổi dậy và quân đội chính quy ở miền đông đất nước luôn ở trong tâm trí người dân. Cô Keenan, 23 tuổi, sinh viên ở Kinshasa, cô người gốc miền đông, nơi dì của cô bị sát hại vài tuần trước, cô nói: “Ông biết đó, bên ngoài chúng tôi trông hạnh phúc như vậy, nhưng trong lòng chúng tôi rất đau khổ.”
Ngài có thể “thay đổi, ngài như nhà tiên tri, một cái gì đó cho đất nước”
Dù cô gái trẻ theo Giáo hội Ngũ tuần, nhưng cô thấy giáo hoàng là người có thể “thay đổi, ngài như nhà tiên tri, một cái gì đó cho đất nước”. Ông Pierre, 37 tuổi, cũng ấn tượng với nhân cách của Đức Phanxicô: “Khi ngài được bầu làm giáo hoàng, cử chỉ đầu tiên của ngài là xin chúng tôi cầu nguyện cho ngài, để ngài có thể hoàn thành sứ mệnh. Thông thường là ngược lại, chính giáo hoàng là người ban phép lành cho mọi người. Và đó là nguồn gốc của một sự đơn giản rất mạnh, đối với người có quyền lực.”
Cũng giáo hoàng giản dị này, ngài đã đặt nhiều hy vọng nơi giới trẻ, ngài gởi cho Nathalie, Keenan, Pierre và các bạn trẻ khác một yêu cầu làm cho họ ngạc nhiên. Ngài nói: “Bây giờ tôi xin các bạn, trong một lúc, xin các bạn đừng nhìn tôi, nhưng nhìn vào tay của các bạn. Tất cả các bàn tay trông giống nhau, nhưng không bàn tay nào giống bàn tay nào, không ai có bàn tay giống bạn”, cả sân vận động giơ tay lên trời. Ngài mời họ ngẫm nghĩ: “Tay tôi để làm gì? Xây dựng hay phá hủy, cho đi hay thâu tóm, yêu thương hay hận thù?”
Lời kêu gọi chống tham nhũng của Đức Phanxicô
Như bài giảng thánh lễ hôm qua ở sân bay Ndolo, hôm nay ngài kêu gọi người trẻ Congo chống lại cám dỗ của “chủ nghĩa vùng muền và bộ lạc”, xin họ yêu quý cộng đồng hơn. Trước khi đưa ra lời yêu cầu khác, ngài xin mọi người nắm tay nhau: “Xin các bạn nắm tay người bên cạnh trong giây lát.”
Ngài tiếp tục: “Hãy cảm thấy bạn là một Giáo hội, một Dân tộc. Cảm thấy an sinh của bạn tùy thuộc vào an sinh của người khác và nó được nhân lên bởi toàn bộ. Cảm thấy mình được anh chị em mình bảo vệ, được chấp nhận và muốn chăm sóc mình. Và cảm thấy có trách nhiệm với người khác.”
Trước sự cổ vũ của đám đông, những tràng vỗ tay và tiếng kêu liên tục, Đức Phanxicô có vẻ phấn khích và mạnh lên vì đã từ một thời gian lâu ngài đã không xuất hiện, bất chấp cái nóng và mệt mỏi. Tung ra một cách ngẫu hứng, ngài thách thức những người trẻ khi nhắc họ quyền lực và tham nhũng không bao giờ tương thích nhau.
“Có những người dũng cảm, thông minh và có những người tham nhũng. Một người tham nhũng, họ có trung thực hay không trung thực?”, ngài đặt câu hỏi. Và ngài hỏi họ bằng tiếng Pháp: “Tôi xin các bạn!” Và đám đông làm cử chỉ bằng cánh tay để nói “không”. Sau đó, ngài tiếp tục: “Cùng nhau, chúng ta nói: ‘không’ với tham nhũng!” Một lời kêu gọi được cả sân vận động đáp lại bằng tiếng lingala để chống lại tổng thống Felix Tshisekedi, người sẽ hết hạn nhiệm kỳ vào tháng 12: “Fatshi yebela mandat esili”. (Felix Tshisekedi, chuẩn bị sẵn sàng, nhiệm kỳ của ông đã kết thúc”) Trước khi truyền hình quốc gia cắt âm thanh và làm mờ hình ảnh trong giây lát.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
2023
Và bỗng, cả sân vận động Kinshasa cùng đứng lên với giáo hoàng để chống tham nhũng ở Congo
Cuộc gặp với các bạn trẻ và các giáo lý viên ở sân vận động Các Vị Tử đạo Kinshasa vào thứ năm 2 tháng 2 đã day lên làn sóng truyền điện. Khi ngài vừa lên án nạn tham nhũng ở Congo, ngài đã phải gián đoạn bài diễn văn trong giây lát khi các bài hát và khẩu hiệu của khoảng 65.000 người tham dự nhắm vào các chính trị gia.
“Tất cả chúng ta cùng nhau nói ‘Không tham nhũng!’”, bằng tiếng Pháp run run, ngài xin các bạn trẻ công khai cam kết chống lại tai họa đang tàn phá Cộng hòa Dân chủ Congo, một trong những quốc gia tham nhũng nhất thế giới theo xếp hạng của Tổ chức Minh bạch Quốc tế, một tổ chức phi chính phủ chống tham nhũng.
Trong bầu khí vốn đã căng thẳng, cả sân vận động bỗng rơi vào hỗn loạn. “Tobayi tham nhũng!” (Dùng tất cả khả năng của mình để chống tham nhũng), được hàng ngàn người Congo hô lên trước khi họ hát những bài hát chống tham nhũng, được giáo hoàng khuyến khích.
Một đám đông bùng cháy
“Kanyaka erli kaka”, có nghĩa là “Tham nhũng vẫn tiếp diễn”, họ hát bằng tiếng Lingala, họ hát “Biso ba jeune, posa na insala te” – “Chúng tôi, những người trẻ, chúng tôi thất nghiệp”. Khi đó ngài nói: “Tôi thích bài hát này, các bạn thật dũng cảm” làm cho mức âm thanh trong sân vận động ầm ầm lên một bậc nữa. Người phiên dịch giải thích với ngài đám đông đang nói về các đảng phái chính trị.
Cố gắng nắm lại bài diễn văn, nhưng cuối cùng Đức Phanxicô đã phải dừng lại và để đám đông bùng cháy thêm một lần nữa. Trên khán đài sân vận động, những khẩu hiệu trực tiếp cảnh báo Tổng thống Félix Tshisekedi. Theo một thành viên trong ban điều hành Vatican News, “Thưa ngài Tổng thống, ngài phải cẩn thận”.
Cảm thấy tình hình đang vuột khỏi tay và hiểu đám đông đang công kích chống lại các nhà lãnh đạo chính trị, vị giáo hoàng 86 tuổi cuối cùng đã ra hiệu cho ban tổ chức ngừng sự cuồng nhiệt. Và vì thế có thông báo kêu gọi đám đông bình tĩnh lại. Quá trình ngoài tưởng tượng diễn ra khoảng 5 phút tại sân vận động nơi có mặt thủ tướng Jean-Michel Sama Lukonde. Giáo hoàng đến nói chuyện với chúng tôi là điều tốt, nhưng trước hết giới tinh hoa nên lắng nghe ngài! Vài phút trước đó, cô Brenda, 27 tuổi, bực tức vì các chính phủ liên tiếp không thể mang lại tương lai cho những người trẻ tuổi, cô nói: “Giáo hoàng đến nói chuyện với chúng tôi là điều tốt, nhưng trước hết giới tinh hoa nên lắng nghe ngài!”.
Theo cô và các bạn của cô đến sân vận động các Vị Tử đạo để nghe Đức Phanxicô vì ngài là “phát ngôn viên cho chính nghĩa của những người trẻ ở Congo”. Cô nói: “Chỉ có ngài mới làm được vì không ai có thể làm hại ngài… Nếu chúng tôi biểu tình, cảnh sát sẽ bắn hơi cay… Tôi không muốn mạo hiểm mạng sống của mình.”
Ở đất nước có 2/3 dân số dưới 24 tuổi này, một số người trong số họ không còn ngần ngại khi nghĩ đến cuộc sống tha hương, như cô Louisine, 30 tuổi, mẹ của hai đứa con với người chồng thất nghiệp. “Thật khó để nuôi sống bản thân, nuôi dạy con cái… Làm sao chúng tôi có thể hình dung tương lai của chúng tôi ở đất nước từ chối chúng tôi?”
Tố cáo tham nhũng
Đứng trước sự bối rối của người trẻ, Đức Phanxicô kêu gọi họ đừng bỏ cuộc, tiếp tục chiến đấu để xây dựng một tương lai cho Congo. Ngài hỏi họ: “Bàn tay chúng ta dùng để làm gì? Xây dựng hay phá hoại, cho đi hay thâu tóm, yêu thương hay hận thù” Ngài đưa ra năm trục chính của ẩn dụ về năm ngón tay: cầu nguyện, cộng đồng, trung thực, tha thứ và phục vụ.
Lời kêu gọi mạnh mẽ nhất của ngài là lên án nặng nề nạn tham nhũng trong nước, mà theo ngài đây là căn bệnh ung thư. Ngài bực mình: “Không trung thực, chúng ta không phải là môn đệ hay chứng nhân của Chúa Giêsu; chúng ta là lương dân, những kẻ thờ ngẫu tượng, thờ bản thân thay vì thờ Chúa, là những kẻ lợi dụng người khác thay vì phục vụ người khác”.
Biểu hiệu của nắm ngón tay
Ngài triển khai biểu hiệu của năm ngón tay:
Chúa đã đặt món quà sự sống vào tay các con. Từ bàn tay các con sẽ nảy sinh ra ngày mai, sẽ có thể mang lại hòa bình mà đất nước các con thiếu. Cha muốn cho các con một số “nguyên liệu cho tương lai”: năm nguyên liệu mà chúng con có thể liên kết với các ngón của một bàn tay.
Ngón út là ngón nhỏ nhất, nhưng chính việc trở nên nhỏ bé đã thu hút Thiên Chúa. Ai phục vụ thì trở nên bé nhỏ.
Ngón trỏ là ngón chúng ta dùng để nói điều gì đó với người khác, tương ứng với cộng đồng. Không gì và không ai có thể thay thế được sức mạnh của toàn thể, ánh sáng của đôi mắt, niềm vui của chia sẻ! Ngón giữa cao hơn các ngón khác nhắc nhở chúng ta về điều thiết yếu: sự trung thực. Trung thực có nghĩa là không vướng vào cạm bẫy của tham nhũng.
Ngón thứ tư là ngón đeo nhẫn, chúng ta mang nhẫn giao ước. Đó cũng là ngón yếu nhất, nhắc chúng ta nhớ những thành tựu to lớn trong cuộc sống trên hết là tình yêu, đều phải trải qua mong manh và thử thách. Nhưng sức mạnh giúp chúng ta tiếp tục, đó là tha thứ.
Ngón cái là ngón gần trái tim nhất, tương ứng với lời cầu nguyện làm nhịp đập cho đời sống. Mỗi ngày các con hãy giơ tay lên Chúa để ngợi khen và chúc tụng Ngài; kêu cầu đến Ngài cho những hy vọng trong lòng các con.
Marta An Nguyễn dịch
2023
Cuộc điều tra lịch sử làm sáng tỏ chính xác vụ hai anh em linh mục Philippe lạm dụng thiêng liêng
Làm thế nào hai linh mục Đa Minh Marie-Dominique và Thomas Philippe trong nhiều thập kỷ lại có thể thiết lập một hệ thống lạm dụng thiêng liêng và bạo lực tình dục, đó là điều nhà sử học Tangi Cavalin mổ xẻ trong quyển sách Vụ việc. Các tu sĩ Dòng Đa Minh đối diện với vụ tai tiếng của anh em linh mục Phillipe (L’Affaire. Les dominicains face au scandale des frères Philippe. nxb. Cerf) mà báo La Vie đã có thể tham khảo.
“Vụ việc” là một tác phẩm đặc biệt sẽ được nhà xuất bản Cerf phát hành ngày 1 tháng 2. Các tu sĩ Dòng Đa Minh phải đối diện với các vụ tai tiếng của hai anh em linh mục Philippe. Nếu hầu hết các sự kiện liên quan đến vụ này đã được biết đến, nhưng nguyên bản của cuộc điều tra phi thường dài 730 trang được thực hiện theo yêu cầu của Dòng Đa Minh, để đánh giá trách nhiệm của họ nằm ở chỗ nhà sử học mổ xẻ cơ chế đã cho phép hai anh em đã bị Rôma kết án năm 1956 và 1957, lại tiếp tục lạm dụng thiêng liêng và tình dục trong hơn nửa thế kỷ, đồng thời tạo ra một tà phái mờ ám gồm những “người khai tâm” mà bi thảm nhất là trường hợp của ông Jean Vanier.
“Vụ Philippe” là câu chuyện đặc biệt phức tạp. Nhân vật chính là hai anh em Thomas Philippe và Marie-Dominique Philippe (tên nhà dòng) nhưng có sự góp phần của các nhân vật khác, như ông Jean Vanier, tất cả đều phạm tội lạm dụng tình dục phụ nữ trưởng thành. Tự cho mình là người “khai tâm” các nạn nhân, họ là những phụ nữ trưởng thành đi tìm một đời sống thiêng liêng, một bí mật thần bí, và những người này tấn công tình dục các phụ nữ dưới chiêu đề thần bí khiêu dâm. Đáng tiếc, loại “mê sảng” này đã làm cho công việc của họ thành đồi trụy. Linh mục Marie-Dominique thành lập Cộng đoàn Thánh Gioan (hiện có khoảng 500 sư huynh và 300 nữ tu khắp năm châu), ông dùng các cộng đoàn này làm địa bàn săn lùng và “lưu truyền” của ông. Còn với Thomas Philippe, ông chỉ có một đệ tử thực sự, đó là ông Jean Vanier, một nhân vật được quốc tế công nhận vì đã thành lập Cộng đoàn L’Arche (một tổ chức quốc tế với 10.000 thành viên) tiếp nhận người khuyết tật và khi còn sống, ông đã được mọi người cho là thánh sống.
Linh mục Thomas sinh năm 1905 và Marie-Dominique sinh năm 1912 tại miền Bắc nước Pháp, trong gia đình có 12 người con, 8 người đi tu, hai anh em vào Dòng Đa Minh lúc hai mươi tuổi, đặc biệt được người cậu là Thomas Dehau đã vào Dòng Đa Minh hướng dẫn. Nhiều năm trước đó, ông bà của họ rời Lille để định cư ở Bouvines, nơi ông nội là thị trưởng thành phố, với dự án không tưởng là thành lập một xã hội công giáo theo thời trung cổ. Tác giả Tangi Cavalin cho thấy, tất cả bắt đầu với tuần trăng mật ở Rôma, khi các Quốc gia Giáo hoàng sụp đổ. Bị che phủ bởi cảm giác tận thế vào thời điểm đó, hai ông bà lập một giao ước: họ kết hiệp với nhau để chống lại nghịch cảnh của thời hiện đại. Một xác tín không tưởng, đến lượt mình, hai anh em Philippe phát minh lại nó.
Được khơi mở bằng một “thần bí”
Năm 1936, Thomas Philippe đã có tiếng tốt, ông được gởi đến Rôma để dạy ở Giáo hoàng Học viện Đa Minh, Angelicum. Sau đó, ông kể ông đã trải nghiệm một hôn nhân thần bí với Đức Trinh Nữ khi nhìn bức tranh của Trinité-des-Monts (Mater admirabilis), một trải nghiệm mà ông mô tả là nền tảng trong quá trình xây dựng sự khiêu dâm thần bí lầm lạc của mình. Trên thực tế, có vẻ như đó là nguồn gốc kỳ lạ của thuyết trực tri có từ thời sự ngộ đạo mà cậu Thomas Dehau của ông đã trải qua với “nhà thần bí” Hélène Claeys, để đến lượt người cậu truyền cho cháu là Thomas. Tác giả Tangi Cavalin đã viết những trang làm sáng tỏ mối quan hệ tay ba này, và thời điểm hình thành: “Vào cuối những năm 1930, một cấu hình quan hệ đã được thiết lập giữa một số cá nhân – cấu hình bí mật ở dạng của nó và thần bí trong mục đích của nó – bị thuyết phục về việc phải hành động cho sự xuất hiện một “công việc” thần thánh trong Giáo hội. Trong bối cảnh này, Thomas Dehau chỉ định và hợp pháp hóa cháu của mình như người con thiêng liêng của ông, để học nghề mà người ta cho đây là khiêu dâm thần bí và có thể là tình dục thần bí. (…) Mục tiêu của những người này đưa ra không những chỉ duy trì quan hệ bí mật giữa họ mà họ được hưởng một mình, nhưng còn ảnh hưởng đến vận mệnh của Dòng Đa Minh và thông qua đó là của Giáo hội.”
Dựa vào uy tín vững chắc về tri thức và tính chính thống, năm 1942 Thomas Philippe đã được Thánh bộ Đức tin (bây giờ là bộ Giáo lý Đức tin) cử đến tiếp quản Saulchoir (nơi học tập của tỉnh dòng Đa Minh ở Pháp), sau khi giám đốc Marie-Dominique Chenu bị cho vào sổ đen vì bị cho là tiến bộ. Giai đoạn này được gọi là “cuộc khủng hoảng Saulchoir”. Một thời gian ngắn sau, năm 1945, Thomas Philippe thành lập cộng đoàn Nước Hằng Sống (L’Eau vive), một trung tâm đào tạo và hướng dẫn linh đạo với ơn gọi quốc tế, gần Saulchoir, ông có đường hướng chính thống hơn. Thêm nữa, rất nhanh chóng, trung tâm tự cho mình là nơi hấp dẫn và năng động, với sự hỗ trợ của các nhân vật như triết gia Jacques Maritain.
Chính lúc này là lúc Jean Vanier đến năm 1950, một thanh niên đang đi tìm một thầy tâm linh, và ông đã tìm được nơi Thomas Philippe. Vào thời điểm đó, Thomas Philippe đã lợi dụng những chuyến thăm các dòng nữ, nơi ông đến giảng và tháp tùng thiêng liêng để bắt đầu thực hành điều ông gọi là thần bí của mình, làm những“hành động tội phạm” với các nữ tu, tác giả Cavalin giải thích: “Ông đảm bảo với họ, chính Mẹ Maria nói với ông, các nữ tu là những người nhận được ơn đặc biệt. Bài diễn văn thần bí của ông chạm đến họ bất chấp mọi lý lẽ. Không một chút bạo lực, ông đưa họ vào trạng thái sững sờ, làm cho họ không biết phải phản ứng như thế nào và để mặc cho mình bị chạm vào.”
Lên án đầu tiên
Đơn tố cáo đầu tiên là năm 1952. Một trong các nữ nạn nhân báo cáo cho bề trên tỉnh dòng, người đã thông báo sự việc cho Bề trên Tổng quyền Dòng Đa Minh, và chính ông báo cho Thánh bộ Đức tin. Nữ tu cố gắng xin lời khuyên của Marie-Dominique Philippe, nhưng ông giảm thiểu tình hình và khuyên nữ tu nên hiểu nhu cầu tình cảm của anh mình…
Một tiến trình giáo luật mở ra để chống lại Thomas Philippe nhưng tiến trình vẫn chờ giải quyết. Dù vậy, ông phải rời cộng đoàn Nước Hằng Sống. Ông Jean Vanier thay thế vào ban điều hành, khi đó ông đặt trong vòng bí mật các thực hành của thầy mình với một trong những người ông này “khai tâm”. Nhưng bốn năm sau, phiên tòa xét xử Thomas Philippe cuối cùng đã diễn ra nhờ sự can thiệp của hồng y Paul Philippe, Thánh bộ Đức tin, người cũng thuộc Dòng Đa Minh và bạn của bị cáo, nhưng không liên hệ gia đình dù mang tên họ chung. Hồng y hiểu trường hợp này không cá biệt nhưng họ dựa trên hệ thống khai tâm của tà phái.
Tác giả Tangi Cavalin viết: “Hồ sơ do ủy viên biên soạn kết thúc bằng một ghi chú tóm tắt khoảng 20 trang đề ngày 16 tháng 4 năm 1956, tóm tắt các yếu tố đã thu thập được và báo cáo về một số điểm quan trọng mà Thomas Philippe đã khăng khăng phủ nhận: quan hệ ‘vợ chồng’ với một phụ nữ dẫn đến phá thai; dụ dỗ gạ gẫm khi xưng tội; tha thứ cho phụ nữ mà ông có quan hệ tình dục khi họ xưng tội, một tội ác mà ông bác bỏ đến mức ông trấn an họ, những hành vi đã thực hiện là đạo đức và đẹp lòng Chúa. Về ba điểm này, những lời phủ nhận của ông ngược với lời khai của những người tố cáo ông.”
Việc tha tội cho đồng phạm không được đề cập trong cáo trạng, nhưng việc gạ gẫm và phá thai vẫn còn trong cáo trạng. Thần bí giả tạo của ông bị ghim lại. Bản án rơi xuống: ông mất tất cả các quyền hạn liên quan đến sứ vụ. Ông không còn giải tội, tháp tùng, dâng thánh lễ, giảng dạy và tiếp xúc với các thành viên của cộng đoàn Nước Hằng Sống. Ảnh hưởng của người cậu Dehau được xác nhận, và nữ tu Cécile de Jésus, em gái của Thomas Philippe, bề trên của một dòng Đa Minh, bị phế truất.
Tangi Cavalin viết: “Hồng y Paul Philippe cũng ra lệnh khởi kiện Marie-Dominique Philippe để lên án sự hướng dẫn thiêng liêng bị cho là quá thiên về Đức Mẹ và tình cảm trong nhiều tu viện”. Năm 1957, ông bị kết án vì lý do này, bị cấm giảng dạy và giải tội.
Hỗ trợ và phục hồi chức vụ
Tuy nhiên, bề trên Dòng hỗ trợ và dàn xếp để vô hình hóa kết quả vụ án bằng cách nhờ ông làm cố vấn đặc biệt, như thế giúp ông nhanh chóng phục hồi chức vụ, giảng dạy trở lại ở Saulchoir và Fribourg từ năm 1962. Ở Thụy Sĩ , ông thật sự tạo một hiện tượng với các sinh viên của ông, họ xin ông thành lập một học viện tôn giáo. Marthe Robin, “nhà thần bí Drôme”, người thân thiết với ông đã khuyến khích ông đi theo hướng này và như thế ông đã thành lập cộng đồng Thánh Gioan vào giữa những năm 1970.
Rất nhanh chóng, công việc của ông thành công rực rỡ, khơi dậy ơn gọi và lập các chi nhánh mới. Marie-Dominique Philippe rạng rỡ không ai so sánh được, được vinh danh là nhà sáng lập, người hướng dẫn thiêng liêng, là bề trên. Ông truyền bá quan điểm của ông về “tình yêu cho tình bạn”, tác giả Cavalin viết: “Quan điểm này cảm nghiệm theo Thánh Tôma được xem như một tình yêu thiêng liêng, là điều cần thiết để thiết lập các mối quan hệ với người khác.” Chính quan điểm này, theo như Marie-Dominique Philippe, mà một số anh em trong dòng áp dụng và ủng hộ “tình bạn” này thật mạnh, như một yếu tố thần bí cho phép họ thực hiện nhiều vụ lạm dụng tình dục như ngày nay chúng ta có thể chứng thực. Những việc của nhà sáng lập chỉ mới được bề trên cộng đoàn Thánh Gioan công khai tiết lộ lần đầu tiên năm 2013 dựa trên lời khai của các nạn nhân. Tuy nhiên, ngay từ những năm 1980 và 1990, các gia đình và cựu thành viên đã báo động về sự thiếu phân định trong cộng đoàn, và vào cuối những năm 1990 là việc sùng bái cá nhân người sáng lập và những lệch lạc tà phái.
Với quá trình của Thomas Philippe, việc phục hồi chậm hơn, vì hình phạt của ông nặng hơn và ít bí mật hơn.
Nhưng năm 1957, một tháng sau khi ông gởi đơn thỉnh cầu lên giáo hoàng Piô XII, ông được phép dâng thánh lễ lại trong một năm, phép tắc sẽ được liên tục gia hạn. Năm 1963, bề trên Dòng gửi ông về Pháp dưới sự giám sát của bề trên tỉnh dòng. Lúc đó là lúc dự án L’Arche thành hình với ông Jean Vanier để tiếp nhận người khuyết tật.
Khi cộng đoàn L’Arche thành lập năm 1964, Thomas Philippe đến đây làm tuyên úy với sự đồng ý của bề trên giám tỉnh và giám mục giáo phận Beauvais, một cách nhanh chóng và trong bí mật hoàn toàn, cộng đồng “các môn đệ” của cộng đoàn Nước Hằng Sống âm thầm tái tạo. Thomas Philippe, người tự cho mình là người nhỏ bé giữa những người nhỏ bé dần dần lấy lại được tin tưởng và quý trọng của Tỉnh dòng Pháp và của Dòng đến mức hồng y Paul Philippe của Thánh bộ Đức tin cảm thấy mình bị cô lập (ngài đã phạt ông năm 1956) khi một lần nữa ngài gióng lên tiếng chuông báo động và công bố một báo cáo nặng nề về mối quan hệ giữa anh em linh mục Philippe và những lệch lạc của họ. Năm 1968, Thomas Philippe được phép giải tội lại cho các ông. Năm 1970, giám mục Beauvais, khi phát hiện ra bản án năm 1956 cho rằng từ nay trở đi, việc cấm Thomas Philippe giải tội cho phụ nữ sẽ thành tai tiếng vì Dòng Đa Minh đã thành công khi khôi phục lại hoàn toàn hình ảnh của ông. Nên một lần nữa, ông được giải tội cho phụ nữ trong giáo phận Beauvais.
Cho đến khi ông qua đời năm 1993, ông không bao giờ có được sự khôi phục hoàn toàn và dứt khoát, nhưng dưới mắt đa số, ông ra đi trong sự thánh thiện. Cũng như người em của ông là Marie-Dominique, tang lễ được hồng y Philippe Barbarin, tổng giám mục giáo phận Lyon, cử hành ngày 2 tháng 9 năm 2006 tại nhà thờ chính tòa Thánh Gioan, Lyon với sự hiện diện của ông Pascal Clément, bộ trưởng bộ Tư pháp, hồng y Quốc vụ khanh Angelo Sodano và sứ thần Tòa Thánh tại Pháp Fortunato Baldelli.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
2023
Trường hợp của ông Jean Vanier và anh em linh mục Philippe: gốc rễ của mù quáng
Hai báo cáo công bố ngày thứ hai, 30 tháng 1 đã làm sáng tỏ đường lối trong Giáo Hội và những vụ lạm dụng của hai anh em linh mục Philippe và ông Jean Vanier.
Tà phái dưới mắt chúng ta và chúng ta không thấy gì. Linh mục Thomas Philippe và ông Jean Vanier, đệ tử chính của ông, đã trong mấy mươi năm cố gắng che giấu hành động của họ trong chính hệ thống trung tâm Giáo hội. Hai báo cáo được công bố ngày thứ hai tuần này, 30 tháng 1 là hai báo cáo được cộng đoàn L’Arche và các tu sĩ Dòng Đa Minh đặt làm, đã cho thấy rõ ràng các việc làm của họ.
Các sự việc tự nó nói lên một cách sống sượng. Bản chất đê hèn, thời gian lâu dài, những lời biện minh, nhân cách lỗi lạc của các đương sự: mọi chuyện đã góp phần làm cho vụ án này có một chiều kích lịch sử. Trong suốt cuộc đời, ông Jean Vanier được ngưỡng mộ, ông là thành viên cốt lõi của tà phái này. Bắt đầu với những người khác về một loại thần nghiệm ảo tưởng, ông tái tạo cơ chế khống chế tình dục mà ông phải chịu đựng khi còn trẻ.
Sau cú sốc về những tiết lộ, chúng ta phải có can đảm sáng suốt xem xét những điều kiện dẫn đến sự thất bại này. Đọc các báo cáo, chúng tôi hiểu sự đồi bại của Thomas Philippe không phải là nguyên nhân duy nhất. Vẫn còn và luôn luôn, khi bị lạm dụng, yếu tố chính là im lặng. Trường hợp của ông xác định một cách hoàn hảo, sự điên cuồng của ông đã được biết từ năm 1956, và đã bị giáo luật kết án. Việc không công khai hình phạt của Rôma đã cho phép ông đưa ra lý do ông là nạn nhân của một âm mưu.
Sự đồng lòng, trò chơi quyền lực và bỏ quên đã làm phần việc còn lại: cái ác vẫn lan rộng cho đến rất gần đây. Chúng tôi biết sự đau khổ của độc giả báo La Croix khi họ đối diện với sự lặp đi lặp lại của những vụ bê bối này. Đôi khi họ đổ lỗi cho chúng tôi vì chúng tôi đã đăng quá nhiều. Nhưng công bố các thông tin này không phải là một lựa chọn, vì nó giúp ngăn chặn các lạm dụng tiếp tục. Và vì chúng ta phải hy vọng, dứt khoát, nên chúng ta chỉ còn một bí ẩn này: từ tất cả những quái dị này đã nảy sinh cộng đoàn L’Arche, một công trình đáng kể để phục vụ những kẻ yếu nhất, vẫn tiếp tục cho đến ngày nay.
Marta An Nguyễn dịch