2022
Bài giảng của Ðức Thánh Cha bên bờ hồ Thánh Anna
Bài giảng của Ðức Thánh Cha bên bờ hồ Thánh Anna
– Như chúng tôi đã tường trình, lúc 10g15 sáng thứ Ba 26 tháng 7 năm 2022, lễ kính Hai Thánh Gioakim và Anna, Ðức Giáo Hoàng đã cử hành thánh lễ tại sân vận động của Edmonton – có sức chứa 65,000 người.
Lúc 17g, Ðức Thánh Cha đến Hồ Thánh Anna, cách thủ đô của Alberta 75 km. Một cuộc tụ họp Công Giáo đã được tổ chức tại đây hàng năm kể từ năm 1886 để tôn vinh Thánh Anna, vị thánh bảo trợ của người Canada. Theo truyền thống, cuộc gặp gỡ này lôi cuốn hàng chục nghìn người Cree, Dene, Blackfoot và Métis, là những người có lòng sùng kính đặc biệt đối với bà ngoại của Chúa Giêsu, tượng trưng cho tầm quan trọng của hình bóng người cao tuổi trong cộng đồng của họ.
Trong bài giảng, Ðức Thánh Cha nói:
Anh chị em thân mến, âba-wash-did! Tansi! Oki! Chúc một ngày tốt lành!
Tôi rất vui mừng được có mặt ở đây, một người hành hương với anh chị em và giữa anh chị em. Trong những ngày này, và đặc biệt là hôm nay, tôi đã bị đánh động bởi tiếng trống đã đi cùng tôi bất cứ nơi nào tôi đến. Tiếng trống này dường như vang vọng nhịp đập của rất nhiều trái tim: những trái tim, qua nhiều thế kỷ, đã đập gần chính những vùng nước này; trái tim của nhiều người hành hương đã cùng nhau đi bộ để đến “hồ của Chúa” này! Ở đây, chúng ta có thể thực sự cảm nhận được nhịp tim hợp xướng của những người hành hương, của nhiều thế hệ đang lên đường hướng về Chúa để cảm nghiệm kỳ công chữa lành của Ngài. Biết bao trái tim đã đến đây với bao nỗi khát khao khắc khoải, với bao gánh nặng cuộc sống đè nặng, đã tìm thấy niềm an ủi và sức mạnh ở vùng nước để bước tiếp! Ở đây, đắm chìm trong tạo vật, chúng ta cũng có thể cảm nhận được một nhịp đập khác: nhịp tim mẹ của trái đất. Cũng giống như trái tim của trẻ sơ sinh trong bụng mẹ đập hòa nhịp với trái tim của mẹ chúng, cũng thế để lớn lên thành người, chúng ta cần phải hòa hợp nhịp sống của chính mình với nhịp sống của tạo hóa, nơi đã ban cho chúng ta sự sống. Do đó, hôm nay, chúng ta hãy trở về với nguồn gốc của sự sống: với Chúa, với cha mẹ của chúng ta, và trong ngày lễ này và trong ngôi nhà của Thánh Anna, với ông bà của chúng ta, tất cả những người mà tôi chào đón với lòng yêu mến.
Ðược truyền cảm hứng từ những nhịp đập quan trọng này, chúng ta đang ở đây, lặng lẽ chiêm ngưỡng làn nước của hồ này. Ðiều này cũng giúp chúng ta quay trở lại nguồn gốc của đức tin. Thật vậy, về tinh thần, nó cho phép chúng ta đến thăm những nơi thánh: chúng ta nhớ đến Chúa Giêsu, Ðấng đã thực hiện phần lớn sứ vụ của mình trên bờ hồ: Biển Galilê. Tại đó, Ngài đã chọn và gọi các Tông đồ, rao giảng các Mối phúc, dạy nhiều dụ ngôn, thực hiện các dấu lạ và chữa lành. Hồ đó, trung tâm của “Galilê dân ngoại” (Mt 4,15), dù sao cũng là một vùng ngoại vi, một ngã tư thương mại, nơi hội tụ của nhiều dân tộc, khiến vùng này trở thành một vùng có các tôn giáo và phong tục tập quán khác nhau. Về mặt địa lý và văn hóa, nó là nơi xa nhất so với sự thuần túy tôn giáo tập trung ở Giêrusalem, xung quanh Ðền thờ. Vì vậy, chúng ta có thể nghĩ về hồ đó, Biển Galilê, như một nơi có rất nhiều sự đa dạng: ngư dân và người thu thuế, trung tâm và nô lệ, người Pharisêu và người nghèo, đàn ông và phụ nữ từ nhiều nguồn gốc và hoàn cảnh xã hội khác nhau, tất cả đều đến với nhau trên bờ biển đó. Chính tại nơi đó, Chúa Giêsu đã rao giảng về vương quốc của Thiên Chúa: không phải cho một giáo đoàn tôn giáo được chọn lọc, nhưng cho nhiều dân tộc khác nhau, như ngày nay, đã đổ xô đến từ những nơi khác nhau; trong một nhà hát tự nhiên như thế này, Ngài đã thuyết giảng và chào đón mọi người. Thiên Chúa đã chọn bối cảnh đa dạng phong phú đó để loan báo cho thế giới một điều gì đó mang tính cách mạng: chẳng hạn, “Hãy giơ cả má bên kia nữa, hãy yêu kẻ thù của mình, hãy sống như anh chị em để trở thành con cái của Thiên Chúa, là Cha, Ðấng làm cho mặt trời của mình chiếu sáng trên cả điều tốt lành và điều xấu xa và làm mưa làm gió trên người công chính và kẻ bất lương “(x. Mt 5:38-48). Hồ này, với tất cả sự đa dạng của nó, do đó đã trở thành địa điểm của một lời tuyên bố chưa từng có về tình huynh đệ; không phải là một cuộc cách mạng mang lại cái chết và thương tật sau khi nó xảy ra, mà là một cuộc cách mạng của tình yêu. Ở đây, bên bờ hồ này, âm thanh của trống trải qua nhiều thế kỷ đoàn kết các dân tộc khác nhau, đưa chúng ta trở lại thời điểm đó. Nó nhắc nhở chúng ta rằng tình huynh đệ là chân chính nếu nó liên kết những người ở xa nhau, rằng thông điệp về sự hiệp nhất mà thiên đàng gửi xuống trần gian không sợ sự khác biệt, nhưng mời gọi chúng ta tương giao, một sự hiệp thông của những khác biệt, để bắt đầu lại với nhau, bởi vì tất cả chúng ta đều là những người hành hương trong một cuộc hành trình.
Anh chị em thân mến, những người hành hương đến những vùng nước này, lời Chúa có thể giúp chúng ta nhận ra những gì chúng ta có thể rút ra. Tiên tri Êdêkien nói với chúng ta hai lần rằng nước chảy trong Ðền thờ vừa “ban sự sống” vừa “chữa lành” cho dân của Thiên Chúa (xem Ed 47: 8-9).
Nước mang lại sự sống. Tôi nghĩ đến nhiều người bà thân yêu đang ở đây với chúng ta: trái tim của anh chị em là suối nguồn từ đó dòng nước sống của đức tin chảy ra, và với nó, anh chị em đã làm dịu cơn khát của con cháu mình. Tôi bị ấn tượng bởi vai trò quan trọng của phụ nữ trong các cộng đồng bản địa: họ chiếm một vị trí nổi bật như là nguồn ban phước không chỉ về thể chất mà còn về đời sống tinh thần. Khi nghĩ về kokum, nghĩa là người bà, của anh chị em, tôi cũng nhớ đến bà của mình. Từ bà tôi, lần đầu tiên tôi nhận được sứ điệp đức tin và biết rằng Tin Mừng được truyền đạt qua sự quan tâm yêu thương và sự khôn ngoan của cuộc sống. Niềm tin hiếm khi đến từ việc đọc sách một mình trong góc; thay vào đó, nó lan tỏa trong các gia đình, được truyền đi bằng ngôn ngữ của những người mẹ, trong giọng điệu trữ tình ngọt ngào của những người bà. Tôi thấy ấm lòng khi nhìn thấy rất nhiều ông bà và cụ cố ở đây. Cảm ơn anh chị em! Tôi cảm ơn anh chị em và muốn nói với tất cả những gia đình có người già ở nhà: anh chị em đang sở hữu một kho báu! Hãy bảo vệ nguồn sống này trong ngôi nhà của anh chị em: hãy nâng niu nó, như một di sản quý giá cần được yêu thương và trân trọng.
Nhà tiên tri cũng nói rằng, ngoài việc mang lại sự sống, nước còn chữa lành. Ðiều này cũng đưa chúng ta trở lại bờ Biển Galilê, nơi Chúa Giêsu “chữa khỏi nhiều bệnh cho nhiều người” (Mc 1,34). Khi hoàng hôn buông xuống, “họ mang đến cho Ngài tất cả những ai bị bệnh” (câu 32). Chiều nay, chúng ta hãy hình dung mình quanh hồ với Chúa Giêsu, khi Người đến gần, cúi xuống và với lòng kiên nhẫn, lòng trắc ẩn và sự dịu dàng, đã chữa lành nhiều người bệnh tật về thể xác hoặc tinh thần: người bị quỷ ám, người bại liệt, người mù và người phong hủi, nhưng cả những người có trái tim tan vỡ và nản lòng, mất mát và tổn thương. Chúa Giêsu đã đến vào thời đó, và bây giờ Ngài vẫn đến, để chăm sóc chúng ta, cũng như để an ủi và chữa lành cho gia đình nhân loại cô đơn và mệt mỏi của chúng ta. Với tất cả mọi người và cả chúng ta nữa, Người cũng đưa ra lời mời gọi như vậy: “Hỡi tất cả những ai mệt mỏi và gánh nặng, hãy đến với Ta, và Ta sẽ cho ngươi được nghỉ ngơi” (Mt 11:28). Hay như Người nói trong đoạn văn chúng ta đã nghe chiều nay: “Ai khát hãy đến với Ta mà uống” (Ga 7: 37-38).
Thưa anh chị em, tất cả chúng ta cần sự chữa lành đến từ Chúa Giêsu, thầy thuốc của linh hồn và thể xác. Lạy Chúa, như những người bên bờ Biển Galilê đã không ngại kêu lên cùng Chúa với những nhu cầu của họ, chúng con cũng đến với Chúa, lạy Chúa, chiều nay, với bất cứ nỗi đau nào chúng con mang trong mình. Chúng con mang đến với Chúa sự mệt mỏi và những cuộc đấu tranh của chúng con, những vết thương do bạo lực mà các anh chị em bản địa của chúng con phải gánh chịu. Tại nơi diễm phúc này, nơi hòa hợp và hòa bình ngự trị, chúng con xin giới thiệu với Chúa những trải nghiệm bất hòa của chúng con, những ảnh hưởng khủng khiếp của thực dân, nỗi đau không thể xóa nhòa của biết bao gia đình, ông bà và trẻ em. Lạy Chúa, xin giúp chúng con được chữa lành vết thương. Lạy Chúa, chúng con biết rằng điều này đòi hỏi chúng con phải nỗ lực, cẩn thận và có những hành động cụ thể; nhưng chúng con cũng biết rằng chúng con không thể làm điều này một mình. Chúng con trông cậy vào Chúa và sự cầu bầu của mẹ Chúa và bà của Chúa.
Vâng, lạy Chúa, chúng con phó thác vào sự chuyển cầu của mẹ và bà của Chúa, vì những người mẹ và bà giúp chữa lành vết thương lòng chúng con. Vào thời điểm gay cấn của cuộc chinh phục, Ðức Mẹ Guadalupe đã truyền đức tin chân chính cho người dân bản địa, nói ngôn ngữ của họ và mặc quần áo của họ, không có bạo lực hay áp đặt. Ngay sau đó, với sự xuất hiện của việc in ấn, những cuốn sách ngữ pháp và giáo lý đầu tiên đã được sản xuất bằng các ngôn ngữ bản địa. Những người truyền giáo, với tư cách là những người truyền bá Phúc âm đích thực, đã làm được bao nhiêu điều tốt lành về mặt này, đã bảo tồn các ngôn ngữ và văn hoá bản địa ở nhiều nơi trên thế giới! Ở Canada, sự “hội nhập văn hóa mẫu tử” này đã diễn ra thông qua Thánh Anna, kết hợp vẻ đẹp của truyền thống bản địa và đức tin, đồng thời trang điểm chúng bằng trí tuệ của một người bà, người đã qua hai lần làm mẹ. Giáo hội cũng là một người phụ nữ, một người mẹ. Trên thực tế, chưa từng có lần nào trong lịch sử của Giáo Hội mà đức tin không được truyền lại bằng tiếng mẹ đẻ bởi các bà và các mẹ. Tuy nhiên, một phần của di sản đau đớn mà chúng ta đang phải đối mặt hiện nay bắt nguồn từ thực tế là những người bà bản địa đã bị ngăn cản việc truyền lại đức tin bằng ngôn ngữ và văn hóa của chính họ. Sự mất mát đó chắc chắn là bi thảm, nhưng sự hiện diện của anh chị em ở đây là bằng chứng của sự kiên cường và một khởi đầu mới, của cuộc hành hương hướng tới sự chữa lành, của một trái tim rộng mở với Thiên Chúa, Ðấng chữa lành cuộc sống của cộng đồng. Tất cả chúng ta, với tư cách là Giáo hội, bây giờ cần được chữa lành: chữa lành khỏi cám dỗ khép mình, bảo vệ thể chế hơn là tìm kiếm sự thật, thích quyền lực thế gian hơn phục vụ Tin Mừng. Anh chị em thân mến, với sự giúp đỡ của Thiên Chúa, chúng ta hãy giúp nhau góp phần xây dựng một Giáo hội Mẹ đẹp lòng Người: có khả năng ôm ấp từng người con của mình; một Giáo hội mở cửa cho tất cả mọi người và nói chuyện với tất cả mọi người; một Giáo hội không chống lại ai, và gặp gỡ tất cả mọi người.
Những đám đông tại Biển Galilê tụ tập quanh Chúa Giêsu đa phần là những người bình thường, giản dị, những người mang đến cho ngài những nhu cầu và nỗi đau của riêng họ. Nếu chúng ta muốn chăm sóc và chữa lành cuộc sống của cộng đồng của mình, chúng ta cần bắt đầu từ những người nghèo và bị thiệt thòi nhất. Thông thường, chúng ta cho phép mình được hướng dẫn bởi sở thích của một số ít người cảm thấy thoải mái. Chúng ta cần nhìn nhiều hơn đến các vùng ngoại vi và lắng nghe tiếng kêu của những người anh chị em nhỏ bé nhất của chúng ta. Chúng ta cần học cách lắng nghe nỗi đau của những người, trong những thành phố đông đúc và vắng vẻ của chúng ta, thường thầm kêu lên: “Ðừng bỏ rơi chúng tôi!” Ðó cũng là lời cầu xin của những người già có nguy cơ chết một mình tại nhà hoặc trong viện dưỡng lão. Ðối với nhiều bệnh nhân, thay vì được chăm sóc bằng tình cảm, họ được ban cho tử vong. Những lời cầu xin khẩn khoản của những người trẻ tuổi bị thẩm vấn nhiều hơn là được lắng nghe, có những người trẻ giao quyền tự do của mình cho chiếc điện thoại di động, trong khi những người trẻ khác lang thang, lạc lõng, không mục đích, trở thành con mồi của những cơn nghiện chỉ khiến họ chán nản và thất vọng, không thể tin vào bản thân hoặc yêu bản thân vì không biết mình là ai, cũng chẳng biết đánh giá cao vẻ đẹp cuộc sống của mình. Ðừng bỏ rơi chúng tôi! Ðó là tiếng kêu của những người muốn có một thế giới tốt đẹp hơn nhưng không biết bắt đầu từ đâu.
Trong bài Tin Mừng tối nay, Chúa Giêsu, Ðấng chữa lành và an ủi chúng ta bằng nước hằng sống của Thánh Linh Ngài, cũng yêu cầu chúng ta, từ tâm hồn những người tin vào Ngài, “để suối nước sống có thể chảy ra” (xem câu 38 ). Tuy nhiên, chúng ta có thể làm dịu cơn khát của anh chị em mình không? Trong khi tiếp tục cầu xin Thiên Chúa an ủi, chúng ta có thể mang lại sự an ủi cho người khác không? Ðiều thường xảy ra là chúng ta giải phóng bản thân khỏi nhiều gánh nặng nội tâm, chẳng hạn như không cảm thấy được yêu thương hoặc tôn trọng, đơn giản bằng cách hãy bắt đầu yêu mến người khác một cách nhưng không. Khi chúng ta cô đơn và bồn chồn, Chúa Giêsu thúc giục chúng ta ra đi, để cho đi, để yêu thương. Vì vậy, chúng ta hãy tự hỏi mình: tôi phải làm gì cho những người cần tôi? Khi nhìn vào những người dân bản địa và nghĩ về lịch sử của họ và những nỗi đau mà họ đã phải chịu đựng, tôi phải làm gì cho những người dân bản địa? Tôi chỉ lắng nghe với sự tò mò, kinh hoàng bởi những gì đã xảy ra trong quá khứ, hay tôi làm điều gì đó cụ thể cho họ? Tôi có cầu nguyện, gặp gỡ, đọc, ủng hộ họ và để bản thân cảm động trước câu chuyện của họ không? Nhìn lại cuộc đời của chính mình, nếu tôi thấy mình đau khổ, tôi có lắng nghe Chúa Giêsu muốn đưa tôi vượt ra khỏi giới hạn của sự thiếu kiên nhẫn của tôi, Ðấng mời gọi tôi làm lại từ đầu, tiến thêm một bước nữa, để yêu thương không? Ðôi khi, cách tốt để giúp đỡ người khác không phải ngay lập tức cho họ những gì họ yêu cầu, mà là đồng hành với họ, mời gọi họ yêu thương và cho đi bản thân. Bằng cách này, thông qua những điều tốt mà họ có thể làm cho người khác, họ sẽ khám phá ra những dòng nước sống của chính họ, và kho báu độc đáo và quý giá mà họ thực sự có.
Anh chị em bản xứ thân mến, tôi đến đây với tư cách là một người hành hương cũng để nói với anh chị em rằng anh chị em quý giá như thế nào đối với tôi và đối với Giáo hội. Tôi muốn Giáo hội gắn bó với nhau giữa chúng ta, được dệt chặt chẽ như những sợi chỉ của những dải màu mà nhiều người trong anh chị em đeo. Cầu xin Chúa giúp chúng ta tiến lên trong quá trình chữa lành, hướng tới một tương lai ngày càng khỏe mạnh và đổi mới. Tôi tin rằng đây cũng là mong ước của các ông, các bà và các ông, bà của chúng ta. Xin ông bà của Chúa Giêsu, Thánh Gioakim và Anna, phù hộ cho chúng ta trên hành trình của chúng ta.
(Source: Dicastero per la Comunicazione – Libreria Editrice VaticanaPARTICIPATION IN THE “LAC STE. ANNE PILGRIMAGE” AND LITURGY OF THE WORD HOMILY OF THE HOLY FATHER “Lac Ste. Anne” Tuesday, 26 July 2022) Bản dịch Việt Ngữ của J.B. Ðặng Minh An
2022
Ðức Tổng giám mục Antony Kariyil của Ấn Ðộ từ chức theo lời yêu cầu của Tòa Thánh.
Một vị Tổng giám mục Ấn Ðộ đã từ chức theo yêu cầu của Tòa Thánh, vì không tuân hành quyết định của Giáo hội và Tòa Thánh về việc thống nhất phụng vụ.
Ðó là Ðức Tổng giám mục Antony Kariyil, 72 tuổi, Ðại diện Ðức Hồng y Tổng giám mục trưởng của giáo phận Syro-Malabar, coi sóc Tổng giáo phận Ernakulam-Angamaly, thuộc bang Kerala. Ðức cha từ chức hôm 26 tháng Bảy năm 2022, vài ngày sau khi báo chí đưa tin ngài đã gặp Ðức Sứ thần Tòa Thánh Leopoldo Girelli ở Ấn Ðộ và được thông báo Tòa Thánh yêu cầu từ chức vì từ chối chấp nhận việc thống nhất cách cử hành thánh lễ trong Giáo hội này.
Tranh luận về cách thức cử hành thánh lễ đã kéo dài mấy chục năm rồi. Những người bảo thủ nhất định không chấp nhận việc cải tổ. Hồi tháng Bảy năm 2021, Ðức Thánh cha Phanxicô đã gửi thư nhắn nhủ toàn thể hàng giáo sĩ, tu sĩ và giáo dân mau lẹ chấp nhận áp dụng cách thức thống nhất trong việc cử hành thánh lễ. Một tháng sau đó, Ðức Hồng y George Alencherry, Tổng giám mục trưởng, gửi thư ngày 27 tháng Tám năm 2021 kêu gọi toàn thế giáo sĩ và giáo dân, gạt qua sở thích riêng, và hoạt động để tiến tới sự hiệp nhất.
Tháng Ba năm 2022, những kẻ chống đối đốt hình nộm Ðức Hồng y Leonardo Sandri, Tổng trưởng Bộ các Giáo hội Công giáo Ðông phương, và Ðức Hồng y Alencherry. Ðức Thánh cha Phanxicô gửi thư hồi tháng Tư năm 2022 cho những người chống đối việc cử hành thánh lễ theo thể thức đồng nhất, đồng thời cho biết Công nghị các Giáo hội Công giáo Ðông phương ở Ấn đã hỗ trợ quyết định này. Tuy nhiên vẫn còn có những nhóm không chịu tuân hành.
Giáo hội Công giáo Syro-Malabar là Giáo hội Công giáo Ðông phương lớn thứ hai sau Công giáo Ucraina, với hơn ba triệu tín hữu tại Ấn Ðộ và nhiều nước.
Cho đến nay chưa có thông cáo chính thức của Tòa Thánh về việc Ðức cha Kariyil từ chức.
(CNA 27-7-2022)
Trần Ðức Anh, O.P.
2022
Ðức Thánh cha gặp gỡ chính quyền Canada
Trong cuộc gặp gỡ chính quyền Canada, cùng với các đại diện thổ dân và ngoại giao đoàn, chiều ngày 27 tháng Bảy năm 2022, Ðức Thánh cha Phanxicô cảnh giác chống lại trào lưu thực dân ý thức hệ hiện nay, đồng thời bênh vực các quyền của thổ dân và người nghèo, xây dựng hòa bình chống lại chủ trương tái võ trang, chiến tranh lạnh.
Tại khu vực chính phủ ở thành Québec, Citadelle de Québec, sau khi gặp riêng bà toàn quyền và thủ tướng, Ðức Thánh cha đã gặp gỡ chung các vị lãnh đạo chính quyền, cùng với các đại diện thổ dân và ngoại giao đoàn, tất cả khoảng 100 người vào lúc gần 5 giờ.
Diễn văn của Ðức Thánh cha
Sau lời chào mừng của bà toàn quyền Mary May Simon, Ðức Thánh cha đã đọc một diễn văn dài: ngài đi từ biểu tượng của Canada là hình lá cây phong (Erables, Maples) màu đỏ trên lá cờ nước này, với nhiều đặc tính, để rút ra những áp dụng cụ thể cho thực trạng thế giới và xã hội ngày nay, một xã hội có nhịp sống dồn dập, ngày càng phải trở nên mau lẹ hơn, rốt cuộc trở thành một xã hội mệt mỏi và thất vọng.
Ðức Thánh cha nói: “Chúng ta rất cần lắng nghe nhau và đối thoại để tránh xa chủ nghĩa cá nhân đang lan tràn, tránh những xét đoán vội vã, thái độ hung hăng, cám dỗ muốn phân chia thế giới thành bên tốt bên xấu! Những lá lớn của cây phong, hấp thụ không khí ô nhiễm và nhả ra dưỡng khí, mời gọi chúng ta hãy ngạc nhiên vì vẻ đẹp thiên nhiên và để cho mình được thu hút vì những giá trị hiện hữu trong các nền văn hóa thổ dân: chính họ gợi hứng cho tất cả chúng ta và có thể góp phần chữa lành những thói quen tai hại là bóc lột. Bóc lột, không những thiên nhiên, nhưng cả những tương quan và thời giờ, tệ nạn điều hành hoạt động của con người chỉ dựa trên tiêu chuẩn ích lợi và lợi lộc”.
Chống thực dân hóa ý thức hệ
Ðức Thánh cha nhận xét rằng những giáo huấn này đã bị mạnh mẽ ngăn chặn trong quá khứ, do chính sách đồng hóa và khai phóng thổ dân, kể cả hệ thống các trường nội trú thổ dân, gây thiệt hại cho nhiều gia đình dân bản địa, đe dọa ngôn ngữ, văn hóa và vũ trụ quan của họ. (…). Về điểm này, Ðức Thánh cha cùng với các giám mục tái xin lỗi vì sự ác mà nhiều Kitô hữu đã phạm chống lại các thổ dân…. Ngài nói: “Tòa Thánh và các cộng đoàn Công giáo địa phương nuôi dưỡng ý chí cụ thể thăng tiến các nền văn hóa thổ dân, với những hành trình tinh thần thích hợp, quan tâm đến các truyền thống văn hóa, phong tục và các tiến trình giáo dục của họ, trong tinh thần Tuyên ngôn của Liên Hiệp Quốc về các quyền của dân bản địa. Chúng tôi ước mong canh tân tương quan giữa Giáo hội và các thổ dân Canada, một tương quan thấm đượm tình thương đã mang lại những thành quả rất tốt, nhưng cũng có những vết thương mà chúng tôi đang dấn thân hiểu và chữa lành….”
Ðức Thánh cha nhận xét rằng: “Chữa lành lịch sử đau thương và coi rẻ ấy”, do một não trạng thực dân, không phải là điều dễ dàng. Ðồng thời, nó cảnh giác chúng ta về điều này: “nạn thực dân hóa không ngưng lại, trái lại, tại một số miền, nó biến đối, đeo mặt nạ và ẩn nấp.” (Querida Amazonia, 16). Ðó là trường hợp sự thực dân hóa ý thức hệ. Trước đây não trạng thực dân lơ là đối với đời sống cụ thể của dân chúng, áp đặt những kiểu mẫu văn hóa tiền chế, ngày nay cũng không thiếu những thứ thực dân ý thức hệ, đối nghịch với thực tại của cuộc sống, bóp nghẹt lòng gắn bó tự nhiên đối với những giá trị của các dân tộc, toan tính xóa bỏ gốc rễ các truyền thống, lịch sử và những liên hệ tôn giáo. Ðó là một não trạng, mệnh danh là đã vượt tháng những trang sử đen tối, nó mở rộng đường cho thứ “cancel culture”, văn hóa xóa bỏ, chỉ đánh giá quá khứ dựa trên những thể loại hiện tại. Vì thế, người ta vun trồng một thứ thời trang văn hóa đồng nhất, biến mọi sự trở nên giống nhau, không dung túng những khác biệt và chỉ tập trung vào hiện tại, vào những nhu cầu và các quyền của cá nhân, thường coi nhẹ những nghĩa vụ đối với người yếu thế và mong manh hơn, đó là những người nghèo, di dân, người già, bệnh nhân, trẻ em chưa sinh ra… Chính họ là những người bị quên lãng trong xã hội sung túc; chính họ, trước sự dửng dưng chung, đang bị gạt ra ngoài như những lá cây khô cần đốt bỏ”.
Ðức Thánh cha nhận xét rằng những giá trị phong phú của các thổ dân có thể dạy chúng ta về sự bảo tồn và gìn giữ gia đình. Và ngay từ nhỏ đã học thế nào là điều phải, điều trái, nói sự thật, chia sẻ, sửa chữa những lỗi lầm, bắt đầu lại, khích lệ, hòa giải. Những sự ác mà các thổ dân đã chịu, có thể là những cảnh giác cho chúng ta ngày nay, để sự chăm sóc và các quyền của gia đình không bị gạt qua một bên, nhân danh những đòi hỏi do sản xuất và lợi lộc cá nhân”.
Chống chiến tranh
Cũng trong diễn văn trước chính quyền, các thổ dân và ngoại giao đoàn ở Canada, Ðức Thánh cha nói rằng: “Trở lại lá cây phong. Trong thời chiến tranh, các binh sĩ đã dùng lá này để băng bó và dùng làm thuốc chữa các vết thương. Ngày nay, đứng trước sự điên rồ của chiến tranh, chúng ta lại cần phải thoa dịu những đối nghịch cực đoan và chữa lành các vết thương oán ghét. Một nữ chứng nhân về những bạo lực bi thảm quá khứ mới đây đã nói rằng “hòa bình có bí quyết của đó là không bao giờ oán ghét ai” (Phỏng vấn bà E. Bruck, báo “Avvenire”, 8-3-2022). Chúng ta không cần chia thế giới thành bạn và thù, không cần thái độ xa cách và tái võ trang tột cùng: không phải sự chạy đua võ trang và những chiến lược khiến cho đối phương nể sợ đưa tới hòa bình và an ninh. Không cần tự hỏi làm cách nào để tiếp tục chiến tranh, nhưng làm sao chặn đứng nó. Và cần ngăn chặn đừng để cho các dân tộc tái trở thành con tin của những chiến tranh lạnh kinh khủng lan rộng. Cần có những chính sách có tinh thần sáng tạo và nhìn xa trông rộng, biết ra khỏi những khuôn khổ của các phe phái để mang lại câu trả lời cho những thách đố hoàn cầu”.
“Thực vậy, những thách đố lớn ngày nay, như hòa bình, những thay đổi khí hậu, những hậu quả của đại dịch và những cuộc di dân quốc tế có một yếu tố chung, đó là chúng có đặc tính hoàn cầu, liên hệ tới tất cả mọi người. Và nếu mọi người đều nói cần phải chung với nhau, cùng nhau, thì chính trị không thể tiếp tục là tù nhân của những lợi lộc phe phái. “Cần biết nhìn xa tới bảy thế hệ mai sau”, như triết lý của thổ dân vẫn dạy, chứ không nhìn tới những lợi lộc thiển cận, những cuộc bầu cử, sự hỗ trợ của các nhóm vận động. Và cũng cần đánh giá cao những ước muốn về tình huynh đệ, công lý và hòa bình của các thế hệ trẻ…”
Nâng đỡ người nghèo
Sau cùng, trong diễn văn, Ðức Thánh cha cho biết trong những ngày này, ngài đã nghe nói có nhiều người túng thiếu đến gõ cửa các giáo xứ, và ngài nhận xét rằng:
“Cả trong một nước phát triển và tiến bộ cao như tại Canada, vốn đặc biệt quan tâm tới sự trợ giúp xã hội, cũng không thiếu những người vô gia cư, cậy nhờ các nhà thờ và các ngân hàng lương thực để được sự giúp đỡ và hỗ trợ cần thiết, không phải chỉ về vật chất mà thôi. Những anh chị em ấy làm chúng ta cứu xét cần cấp thiết hoạt động để chữa lành bất công trầm trọng làm ô nhiễm thế giới chúng ta, trong đó những hồng ân dồi dào của công trình sáng tạo bị phân chia quá chênh lệch. Thật là gương mù gương xấu vì thiện ích do sự phát triển kinh tế mang lại không giúp ích cho mọi lãnh vực trong xã hội. Và thật là buồn vì chính nơi những người dân thổ địa thường có nhiều tỷ lệ nghèo đói cao, cũng như chỉ số học hành thấp, không dễ tìm được nhà ở và trợ giúp y tế. Ước gì biểu tượng lá cây phong, thường xuất hiện như nhãn hiệu trên các sản phẩm của đất nước này, là một kích thích cho tất cả mọi người hãy thực hiện những chọn lựa kinh tế và xã hội nhắm đến sự chia sẻ và chăm sóc những người túng thiếu”.
Diễn văn trên đây kết thúc cuộc gặp gỡ của Ðức Thánh cha với chính quyền Canada và ngoại giao đoàn tại nước này. Bấy giờ là quá 5 giờ chiều. Ðức Thánh cha về Tòa Tổng giám mục Québec cách đó 2 cây số dùng bữa tối và qua đêm tại đây.
Tòa Tổng giám mục này cổ kính, được kiến thiết cách đây 175 năm (1847), có ba lầu. Trong thời gian dài được dùng làm trung tâm hành chánh và mục vụ của giáo phận. Ngày nay được dùng làm nơi cư ngụ của Ðức giám mục giáo phận.
Trần Ðức Anh, O.P.
2022
Ðức Thánh Cha viếng thăm Ðền thánh quốc gia Sainte Anne de Beaupré và nhà thờ chính tòa giáo phận Québec
Ðức Thánh Cha viếng thăm
Ðền thánh quốc gia Sainte Anne de Beaupré
và nhà thờ chính tòa giáo phận Québec
Chương trình hoạt động của Ðức Thánh cha ngày 28/7/2022: Ðức Thánh Cha viếng thăm Ðền thánh quốc gia Sainte Anne de Beaupré và nhà thờ chính tòa giáo phận Québec.
Québec (RVA News 28-07-2022) – Thứ Năm 28 tháng Bảy năm 2022, các hoạt động của Ðức Thánh cha đều diễn ra tại Québec. Ban sáng ngài đến Ðền thánh quốc gia Sainte-Anne-de-Beaupré, cách Tòa Tổng giám mục 35 cây số, để cử hành thánh lễ lúc 10 giờ cho các tín hữu. Ðây là nơi hành hương cổ kính nhất ở Bắc Mỹ, mỗi năm thu hút gần một triệu tín hữu đến kính viếng. Thánh đường dâng kính thánh Anna bổn mạng của tỉnh Québec. Thánh đường đầu tiên được xây cất năm 1658 đến đón nhận tượng thánh Anna làm phép lạ, về sau được nới rộng và trùng tu nhiều lần. Năm 1922, nhà thờ bị hỏa hoạn rồi sau đó được tái thiết và được chính thức thánh hiến hồi năm 1976.
Ban chiều cùng ngày, lúc 5 giờ, Ðức Thánh cha đến nhà thờ chính tòa giáo phận Québec để chủ sự Kinh chiều với các giám mục, linh mục, phó tế, tu sĩ, chủng sinh và các nhân viên mục vụ. Ðây là hoạt động chót của ngài tại thành Québec.
Trần Ðức Anh, O.P.