Linh mục Diego Fares: “Đức Bergoglio, người quyến rũ tâm linh”

Linh mục Dòng Tên Diego Fares, triết gia, tổng biên tập tạp chí Văn minh Công giáo đã biết Đức Phanxicô từ 43 năm nay, theo linh mục Fares, Đức Phanxicô có ơn phân định đặc biệt, chính vì vậy ngài hiểu được tâm hồn giáo dân và dấu chỉ của thời đại.

Linh mục Diego Fares là con thiêng liêng của Đức Jorge Bergoglio. Năm 1975, Đức Bergoglio đã nhận chủng sinh trẻ Fares vào chủng viện San Miguel, ở Buenos Aires khi người thanh niên trẻ 20 tuổi ở thành phố Mendoza xin vào Dòng Tên. Và từ đó cho đến bây giờ khi linh mục Fares sống ở Rôma và làm tổng biên tập tạp chí Văn minh Công giáo, ngài luôn ngưỡng mộ người đã và vẫn là thầy giáo, người cố vấn và nhất là một người bạn.

Đức Bergoglio không những đón nhận linh mục Fares vào Dòng Tên nhưng ngài còn là thầy giáo, người hướng dẫn thiêng liêng.

Trong một cuộc phỏng vấn với đài Radio Maria ở Argentina, linh mục cho biết: “Ngài dạy cho tôi các Bài tập Linh thao”. Và hôm nay ngài “vẫn là người của năm xưa… một người nhất quán, ngài kiên nhẫn hơn dù cách đây 40 năm ngài cũng đã rất kiên nhẫn.”

Khi còn là giáo sư thần học mục vụ, ngài đã giảng về “mục tử phải có mùi của đàn chiên” và về Thánh Âugutinô, ông Gióp, thần học gia Von Balthasar một cách rõ ràng đến kinh ngạc… Một ngày nọ ngài viết thuộc lòng trên bảng 30 đến 40 câu trích và khi tôi hỏi ngài làm sao ngài có thể nhớ, ngài nói ngài phải dậy lúc 4 giờ sáng để học.”

Linh mục Fares cho biết, trước khi Đức Bergoglio là giám mục thì họ không bao giờ nghĩ có một ngày ngài sẽ là giáo hoàng. Nhưng khi ngài là hồng y, thì họ có nghĩ: “Chúng tôi đã nói đùa và hỏi ngài… ‘Cha có bao giờ nghĩ cha là giáo hoàng không?’, Các bạn muốn nói ‘nếu Chúa làm một trong các chuyện trái khoáy này thì sẽ tốt cho Giáo hội sao!’, nhưng như một giấc mơ. Đúng là một cái gì không thể quên được, Chúa thực hiện giấc mơ này cho chúng ta.”

Điều mà linh mục Fares ngưỡng mộ nhất nơi Đức Bergoglio là khả năng phân định của ngài, nhưng không phải bất kỳ loại phân định nào: “Phân định (như Đức Phanxicô làm) là đặt mình ở địa vị người khác. Không phải là công việc trí thức. Không phải là thấy điều nào thuận tiện cho tôi, nhưng là điều Chúa Thánh Thần đòi hỏi tôi phải làm chứng. Can đảm nhận định những gì Chúa muốn là tốt cho dân Ngài, đó là một ơn mà chúng ta phải cân nhắc tác động của nó trên giáo dân. Bởi vì nếu chúng ta chọn từ bên ngoài để xem ai thắng và không biểu hiện bản thân thì đó không phải là phân định. Đức Bergoglio là người của phân định này. Sự lãnh đạo thiêng liêng và mục vụ của ngài ở nền tảng phân định phải được mở ra với Chúa Thánh Thần. Ngài hiểu tâm hồn con người và dấu chỉ thời đại. Đức Bergoglio là biểu kế tâm linh, ngài biết khi nào cần chăm sóc với lòng thương xót và kiên nhẫn, biết khi nào cần một cú hích để thắng trận chiến cho Chúa. Ngài hiểu ý nghĩa của thời gian, và ngài là người độc nhất trong lãnh vực này. Không phải ai cũng có ơn này. Chúa ban ơn này cho một số người và cho họ trở thành mục tử của mọi người.”

Được hỏi về chứng từ của Đức Bergoglio đã tác động như thế nào trên đời sống của cha, cha Fares trả lời: “Trên tất cả, nhưng trong lãnh vực thiêng liêng, Đức Bergoglio đã dạy cho tôi cách giảng Linh thao và điều này rất quan trọng với tôi. Về mặt trí tuệ, tôi được khai trí để đọc các bài của các thần học gia Romano Guardini, Hans Urs Von Balthasar. Về mặt mục vụ, với Đức Bergoglio, chúng tôi biết giá trị các khu vực của chúng tôi, trong các khu phố chúng tôi gặp quê hương hùng vỹ của chúng tôi, nơi “người dân trung thành của Chúa” hình thành chúng tôi là linh mục, làm cho chúng tôi là người mục tử.”

Dân trung thành của Chúa

Linh mục Fares giải thích việc Đức Phanxicô dạy cho các linh mục làm thế nào để gặp dân trung thành của Chúa: “Thể loại ‘dân trung thành với Chúa’ không phải lúc nào cũng hiện diện. Có những lúc có như khi đi hành hương Đức Mẹ Luján là một trong các ví dụ. Kinh nghiệm hành hương Đức Mẹ Luján là kinh nghiệm duy nhất cho thấy người dân trung thành đi về với Đức Mẹ. Điều này giúp chúng tôi sống trong tinh thần Bergoglio.”

Khi được hỏi thành phần “dân trung thành” theo Đức Phanxicô là thành phần nào, linh mục Fares trả lời: “Chúng ta là dân của Chúa đi đến Luján. Những người bình thường nhưng đoàn kết với nhau trong một cộng đồng khi có lũ lụt hoặc khi có một điều gì tốt đẹp cần làm; khi chúng ta đến với nhau để tìm lợi ích chung. Ngược lại, chúng ta không còn là người dân trung thành khi chúng ta chia rẽ, gây nhau hoặc khi chúng ta tìm lợi ích riêng.”

Linh mục nói thêm, thể loại người dân trung thành không phải về mặt chính trị hay xã hội. Theo Đức Bergoglio đây là thể loại thần nghiệm, xuất hiện khi phần sâu nhất của con người phát sinh, chẳng hạn khi chiến đấu cự lại với cái ác, để bảo vệ các giá trị, khi đó tâm hồn của dân Chúa xuất hiện. Nhưng điều này không thể định nghĩa từ bên ngoài. Và người ta hiểu khi những người làm việc cho người nghèo và với những người nghèo nhất, khi cùng tham dự vào công việc của người nghèo. Vì vậy thật vô ích khi cố gắng giải thích điều này cho những người lợi dụng người dân để dành lá phiếu rồi sau đó phản bội lá phiếu này. Họ sẽ không bao giờ hiểu.”

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch