2021
Đức Giáo Hoàng thành lập “Quỹ Sức khỏe Công giáo”
Đức Giáo Hoàng thành lập “Quỹ Sức khỏe Công giáo”
Ngày 6.10.2021, Đức Thánh Cha đã cho công bố quyết định thành lập “Quỹ Sức khỏe Công giáo”.
Theo đó, quỹ này đảm nhận nhiệm vụ hỗ trợ kinh tế cho các cơ sở y tế Công giáo. Quyết định của Đức Giáo Hoàng được đưa ra trong bối cảnh các cơ sở y tế Công giáo đang gặp nhiều khó khăn do đại dịch.
Quỹ được liên kết với Tòa Thánh thông qua Cơ quan Quản trị Tài sản Tòa Thánh (APSA) do Đức Tổng Giám mục Nunzio Galantino làm Chủ tịch. Đức Thánh Cha cũng đã ban hành quy chế hoạt động cho “Quỹ Sức khỏe Công giáo”.
Đức Thánh Cha và Đức Tổng Giám mục Nunzio Galantino |
Thiện Tâm
2021
Đức Thánh Cha cầu nguyện cho hòa bình và đối thoại liên tôn
Đức Thánh Cha cầu nguyện cho hòa bình và đối thoại liên tôn
Cộng đoàn Thánh Egidio đã tổ chức “Cuộc gặp gỡ vì Hòa bình” lần thứ 35 vào ngày 6 và 7.10.2021 tại Rome. Hội nghị có sự tham dự của Đức Giáo Hoàng, cùng các nhà lãnh đạo và đại diện các tôn giáo: Hồi giáo, Do Thái giáo, Phật giáo, Tenrikyo, Ấn giáo và đạo Sikh.
Đại diện của hơn 40 quốc gia tham dự và thảo luận về cách “bắt đầu lại” trên tinh thần Assisi, một trong những mối quan hệ hữu nghị và đối thoại. Tại hội nghị, Đức Thánh Cha đánh giá cao về việc nhiều người đến đây cùng cầu nguyện, chứng tỏ rằng “cầu nguyện là nguồn sức mạnh thầm lặng mang đến hòa bình và loại bỏ sự thù hận ra khỏi trái tim”.
Ngài nói về chiến tranh như là một trò chơi với mạng sống con người, là sự thất bại của chính trị và nhân loại. Nhiệm vụ cấp bách của các tôn giáo hiện nay là giúp xóa bỏ hận thù khỏi trái tim con người, và lên án mọi hình thức bạo lực. Ngài kêu gọi các quốc gia giảm chi tiêu quân sự, để cung cấp thêm cho các nhu cầu nhân đạo, để biến các công cụ của cái chết thành công cụ của sự sống.
Đức Phanxicô nhấn mạnh, hòa bình là con đường hướng tới cho mọi tôn giáo. Hòa bình đòi hỏi chúng ta phải thanh tẩy con tim, vì đó không chỉ là một thỏa thuận hay một giá trị, mà trên hết đó là “thái độ của con tim”.
Đức Giáo Hoàng tiếp tục suy ngẫm về “Trái đất tương lai”, và nói rằng, hòa bình giữa các dân tộc cũng liên quan đến việc chăm sóc Công trình Sáng tạo của Chúa và Ngôi Nhà chung của chúng ta.
Cuối cùng, Đức Thánh Cha khuyến khích mọi người hãy cùng hướng về các tôn giáo và các dân tộc trong tình anh chị em. Các tôn giáo sẽ giúp các dân tộc trở thành anh chị em chung sống hòa bình, hòa giải, cùng coi sóc Công trình Sáng tạo, Ngôi Nhà chung của chúng ta.
Đức Thánh Cha Phanxicô cầu nguyện cùng các đại diện các tôn giáo |
Thiện Tâm
2021
5 nguyên tắc cần biết trước khi bạn không đồng ý với Đức Giáo Hoàng về một điều gì đó
5 nguyên tắc cần biết trước khi bạn không đồng ý với Đức Giáo Hoàng về một điều gì đó
Trong cuộc gặp với các tu sĩ Dòng Tên ở Slovakia, Đức Giáo Hoàng (ĐGH) Phanxicô đã than phiền rằng: “có một kênh truyền hình Công giáo lớn không ngại ngần liên tục nói xấu ĐGH.” Các nhà báo Vatican ngay lập tức coi nhận xét đó của ĐGH nhắm đến công ty truyền thông Mỹ là Mạng Lưới Truyền Hình Lời Vĩnh Cửu – Eternal Word Television Network (EWTN) – một mạng lưới truyền thông do Mẹ Angelica, một nữ tu thuộc dòng thánh Clara khó nghèo, thành lập tại Alabama năm 1981.
Đức Thánh Cha Phanxico tại buổi tiếp kiến chung hằng tuần tổ chức tại Thính Đường Phaolo VI ngày 1/9 (Ảnh AP/Andrew Medichini)
Một trong những người chỉ trích giáo hoàng chủ yếu là giám đốc chương trình tin tức của EWTN và bình luận viên Raymond Arroyo. Ông này là nhà tài trợ cho nhóm “the Papal Posse” (Nhóm Truy lùng Giáo hoàng) gồm những người chuyên chỉ trích ĐGH Phanxicô. Arroyo thường xuyên xuất hiện trong chương trình truyền hình “Ingraham Angle”[1] của đài Fox News.
ĐGH đã phát biểu rằng: “Về cá nhân tôi, tôi xứng đáng bị chỉ trích và phê bình vì tôi là một tội nhân, nhưng Giáo hội của chúng ta không xứng đáng bị chỉ trích. Tất cả những chỉ trích và kết án Giáo hội là những việc làm của ma quỷ.”
Ngài than phiền “về những giáo sĩ hay đưa ra những bình luận xấu về mình”. Ngài thú nhận rằng: “tôi đôi khi cũng mất kiên nhẫn, đặc biệt là khi có những người phán xét trước khi đi vào một cuộc đối thoại thật sự”. Việc các giáo sĩ và giới truyền thông công kích các giáo hoàng không phải là chuyện mới. Những công kích này đến từ lề trái hay lề phải còn tuỳ vào vị giáo hoàng đó là ai.
ĐGH Gioan XXIII bị những người bảo thủ tấn công vì đã mở cửa để Giáo hội thay đổi khi triệu tập Công đồng Vaticanô II.
ĐGH Phaolô VI thì bị kết án từ cả hai phía. Những người bảo thủ chống đối ngài vì đã nỗ lực thực thi việc cải cách sau công đồng, trong khi những người tự do muốn ngài phải đẩy nhanh hơn tiến độ cải cách ấy. Những người theo phe tự do liên tục công kích ĐGH Phaolô VI sau khi ngài đưa ra Tông Huấn Sự Sống Con Người (Humanae Vitae), nghiêm cấm việc sử dụng các phương tiện ngừa thai nhân tạo. Các ĐGH Gioan Phaolô II và Bênêdictô XVI cũng bị công kích bởi phe tự do trong khi ĐGH Phanxicô hiện nay đang bị chỉ trích từ các nhóm bảo thủ.
Thật đáng mỉa mai là những người bảo thủ nhất, vốn thường kết án những người tự do là những tín hữu Công giáo “tự phục vụ” (cafeteria) khi chỉ nhặt nhạnh và chọn lựa những điều họ chấp nhận nơi Đức Gioan Phaolo II và Đức Bênêđictô XVI, nay lại đang làm điều tương tự đối với ĐGH Phanxicô.
Cũng vậy, những người tự do, vốn thường bất đồng với Đức Gioan Phaolo II và Đức Bênêđictô XVI, đang kết án những người bảo thủ là không trung thành với ĐGH.
Chúng ta hãy thành thật nào. Chúng ta đều là những người Công Giáo “tự phục vụ”. Điều quan trọng là làm sao chúng ta có thể tránh chuyện giành giật đồ ăn trong một tiệm tự phục vụ.
Thánh Inhaxio, đấng sáng lập Dòng Tên, trong cuốn sách Linh Thao của ngài, đã trình bày “Những quy tắc để có cùng cảm thức với Giáo hội”. Với tinh thần như thế, đây là 5 quy tắc phải biết trước khi bạn có những ý kiến khác với ĐGH. Đây có thể là những quy tắc chưa hoàn hảo, nhưng tôi nghĩ Giáo hội cần phải có một cuộc đối thoại để giải quyết những bất đồng.
Quy tắc 1: Hãy biết tôn trọng
Những chế giễu nặng tính kỳ thị chống lại ĐGH Bênêdictô và Gioan Phaolo II như việc gọi ĐGH Bênêdictô là chó Rottweiler, một giống chó chăn cừu của Đức hay kẻ điều tra dị giáo đi quá đà hay ám chỉ ĐGH Phanxico là không chính thống hoặc là kẻ dị giáo là điều không thể chấp nhận được. Những lời mỉa mai và những phát ngôn thù hận không có chỗ trong Giáo hội. Chúng ta sẽ cảm thấy thế nào nếu chúng ta là mục tiêu của những ngôn từ như thế?
Quy tắc 2: Nếu bạn bất đồng với một giáo hoàng, hãy chắc chắn rằng bạn không quên những điều tích cực mà ngài đã làm.
Tôi có nhiều ý kiến bất đồng sâu sắc với ĐGH Gioan Phaolô và Bênêdictô, nhưng tôi luôn khen ngợi ĐGH Gioan Phaolô vì vai trò của ngài trong việc giải phóng đất nước Balan và các nước Đông Âu, cũng như những nỗ lực của ngài trong việc phát triển các mối quan hệ giữa người Công giáo và người Do thái. Cả hai ĐGH đều ủng hộ và phát triển giáo huấn xã hội của Giáo hội, và đặc biệt dưới thời của ĐGH Bênêdictô, Giáo hội đã bắt đầu ý thức về vấn đề môi sinh.
Quy tắc 3: Hãy mô tả lập trường của vị giáo hoàng thật chính xác và đầy đủ, đừng xem ngài như một người rơm dễ dàng bị xô ngã
Đừng chỉ nói rằng ĐGH ghét phụ nữ và những người đồng tính hoặc nói rằng ngài muốn phá hủy Giáo hội. Lý tưởng là bạn phải có khả năng giải thích lập trường của ngài.
Quy tắc 4: Đừng nên nói hay viết điều gì khi tâm trạng bạn đang khó chịu
Hãy hít một hơi thật sâu. Đếm từ 10 đến 100. Hãy để bản nháp như thế trong vòng 24 giờ. Hãy trao đổi với một người khôn ngoan trước khi hành động. Và đặc biệt cẩn thận khi tweet điều bạn đã viết.
Quy tắc 5: Hãy hỏi bản thân, tôi có hành xử như thế với cha mẹ hoặc người nào đó mà tôi thương yêu không?
Nếu câu trả lời của tôi là không, đừng nên làm điều đó. Giáo hội là một gia đình. Đấu đá trong gia đình là thứ tệ hại. Mục tiêu của chúng ta là trở nên những người hòa giải, không phải là trở nên những kẻ gây chia rẽ. Những cuộc đối thoại nội bộ của Giáo hội cũng phải tuân theo cùng những quy tắc như cuộc đối thoại đại kết của chúng ta: các bất đồng phải đưa đến sự hiểu biết đầy đủ và cải thiện hơn và sau cùng là sự đồng lòng.
Như lời một bài hát cổ điển “Họ sẽ nhận ra chúng ta là những Ki tô hữu nhờ tình yêu của chúng ta,” chứ không phải nhận ra chúng ta là những người Công Giáo bằng những cuộc đấu đá nhau.
Tuy vậy, những bất đồng ý kiến là một phần của bất cứ gia đình hay cộng đồng nào. Ngăn chặn chúng dẫn đến thất vọng và hành xử bất thường. ĐGH Phanxicô không lạ gì những bất đồng như thế. Ngài còn muốn có những bất đồng. Tại Thượng Hội đồng Giám mục bàn về gia đình năm 2014, ngài đã nói với các Giám mục rằng: “Hãy nói thẳng. Điều kiện chung của cuộc họp này là hãy nói thật rõ ràng. Đừng để ai nói rằng vấn đề đó không được phép bàn đến.” Đồng thời, phải biết tôn trọng trong lời nói và hướng đến việc xây dựng cộng đồng chứ đừng phá đổ. Phải hướng tới việc hòa giải chứ không phải là sự chia rẽ. Những bất đồng giúp hướng đến đối thoại, đừng hét toáng lên.
Trao đổi với những ai mà chúng ta đang bất đồng không phải là chuyện thắng hay thua mà là một cuộc trò chuyện và nhằm hiểu biết hơn.
Nhật Tài SJ
chuyển ngữ từ bài viết của cha Thomas Reese, SJ – National Catholic Reporter
(dongten.net 07.10.2021)
[1] Ingraham Angle là một chương trình truyền hình thực tế, nơi đó người dẫn chương trình Laura Ingraham và khách mời sẽ trao đổi với nhau về những tin tức trong ngày cũng như nêu ra những quan điểm về những vấn đề căng thẳng cần phải được tranh luận.
2021
Bà vợ của Thánh Phêrô
Bà vợ của Thánh Phêrô
(Mt 8,14-15 và 1 Cr 9,5) Kinh Thánh thậm chí không nói cho chúng ta biết tên bà. Chúng ta chỉ biết bà qua ông chồng và bà mẹ của bà. Hình thể, tính cách, trò tiêu khiển, sở thích, tác giả thấy không cần nói cho chúng ta biết. Vì thế, phụ nữ ngày nay dường như ít quan tâm đến bà. Tuy nhiên, khi nghiên cứu sâu hơn những gì có thể biết được về bà, ta thấy có nhiều điểm chung mà có thể rút ra được những bài học cho cuộc sống của chúng ta.
Đức Giêsu chữa lành bà mẹ vợ Thánh Phêrô
Tranh John Bridges, 1839, Bảo tàng Birmingham Museum of Art
Bà sống ở Capharnaum, một thành phổ cảng nhỏ miền tây bắc biển Galilê. Như hầu hết đàn ông trong vùng, ông chồng Phêrô của bà hành nghề ngư phủ. Ngày nay, người ta vẫn còn có thể thưởng thức một món ăn gồm một con cá lớn trên đĩa được gọi là món “cá Phêrô” (poisson de Pierre).
Capharnaum được gọi là “Thành phố của Đức Giêsu”. Thật vậy, phần lớn cuộc đời trần thế, Ngài đã làm việc tại đây. Từ đây, Ngài cũng đã đến với các thành lân cận. Một vài nhà chú giải cho rằng Ngài sống cùng nhà với Phêrô và bà vợ ông. Mặc dù thiếu những bằng chứng Kinh Thánh chính thức, song điều này cũng có thể xảy ra vì chúng ta biết rằng Đức Giêsu chẳng sở hữu tài sản gì ở dưới thế gian này. Dù sao Ngài cũng đã vào trong căn nhà này lúc bà nhạc của Phêrô bị bệnh và chữa lành bà cách lạ lùng.
Có ba điều mà chúng ta dễ dàng đồng hóa với bà vợ của Phêrô: sự bất an, sự cô đơn và sự thông cảm với chồng mình. Khi Phêrô quyết định theo Đức Giêsu cùng với anh mình là Anrê (ông này cũng sống cùng nhà với họ) thì không còn ai kiếm cơm trong nhà này nữa. Người ta không nói rằng hai người đánh cá này – cũng như hai anh em khác là Giacôbê và Gioan – đã giao công việc lại cho người thứ ba. Trong tình cảnh này, ai sẽ nấu nướng phục vụ gia đình? Trong gia đình của Phêrô, ai sẽ tính toán chi tiêu? Ai sẽ sửa chữa những hư hỏng vụn vặt?
Ở thời đại chúng ta, như ngày xưa, chính bà chủ nhà làm những công việc này. Thường thì những công việc này làm phát sinh tranh cãi và phải có thần kinh vững mới làm chủ được tình hình.
Và rồi sự cô đơn. Nó chợt đến mỗi cuộc hành trình của Phêrô đồng hành với Đức Giêsu và các môn đệ đi Giêrusalem. Người ta không nói rằng bà vợ này đi theo chồng mình như bà vợ của Dêbêđê.
Lối sống này cho Phêrô một kinh nghiệm khác thường. Ngày qua ngày cùng với Đức Giêsu, nghe lời Ngài, đi theo Ngài cùng với các môn đệ khác, gặp gỡ đám đông người, tất cả những điều này không tẻ nhạt. Trọn ngày đầy ắp những công việc.
Nhưng đối với bà vợ mình, đó là sự cô đơn. Tình cảnh mà các bà vợ của những viên chức cao cấp, nhà kinh doanh, các thủy thủ hay binh lính đều biết rõ.
Ở thời đại chúng ta, một cú điện thoại hay một bức thư chợt đến là có thể chấm dứt sự cô đơn. Nhưng đối với người bạn đời của Phêrô, chẳng bao giờ có chuyện đó; không có truyền thanh hay truyền hình để nắm bắt tin tức. Ấy vậy mà ta biết rằng sự vắng mặt lâu dài của người chồng thường đưa đến ly thân, thậm chí ly dị.
Trong bất kỳ tương quan nào giữa các cá nhân, điều thiết yếu là biết thích ứng với người khác. Thích ứng lại còn là điều quan trọng hơn nữa trong hôn nhân và là điều cần thiết ngay cả khi các đối ngẫu yêu nhau chân thành và mãnh liệt. Trong vở diễn cuộc sống này, bà vợ của Phêrô đã đóng trọn vai trò của mình cách xuất sắc.
Phêrô là người ngoại thường, hơn những đồng môn ở nhiều khía cạnh. Nhiệt tình, tràn trề năng lượng và can đảm, Phêrô không dừng lại trước bất kỳ vấn đề gì. Đối với ông, không có nửa vời. Không dễ sống với ông, điều này thì không!
Ngoài những tính chất đáng kể này, Phêrô cũng có những yếu đuối. Ông bốc đồng và khó đoán trước. Thậm chí dường như ông thiếu sự quan tâm và tình yêu đối với tha nhân. Đôi khi ông có khuynh hướng nhanh nhảu đoảng, điều làm ông khó được chấp nhận.
Một đàng, ông có một giác quan thiêng liêng sâu sắc khiến ông tuyên xưng: “Thầy là Đức Kitô, Con Thiên Chúa hằng sống” (Mt 16,16); đàng khác, ông lại chối bỏ: “Tôi không biết người này!” (Mt 26,72). Về đức tin, Phêrô gợi lên sự thán phục và sự tôn kính, và đàng khác ông cũng đã được mời gọi sống theo ân sủng và sự thứ tha như bất kỳ ai trong chúng ta.
Rất thường là chúng ta muốn biết nhiều về nhân vật nào đó trong Kinh Thánh. Tuy nhiên Chúa Thánh Thần đã giấu nhiều dấu vết đi và hạn chế ở điều chính yếu. Về bà vợ ông Phêrô, chúng ta phải bằng lòng với rất ít chi tiết. Sự khó khăn của đời sống đã không khiến bà thối chí, cũng không khiến bà ngậm đắng nuốt cay. Đó là điều mà chúng ta có thể suy ra khi đọc 1 Cr 9,5: “Phải chăng tôi không có quyền … đem theo một người chị em tín hữu như các tông đồ khác, như các anh em của Chúa và như ông Kêpha?”. Trong đoạn văn này, Thánh Phaolô nói về bà như một người chị em, một người vợ tín hữu, một bạn đồng hành của Kêpha (Phêrô) trong những chuyến hành trình truyền giáo, khoảng 30 năm sau đó.
Phêrô lúc này là một người nói và hành động với thẩm quyền giữa lòng Giáo Hội Do Thái – Kitô giáo. Là nhân vật chính trong ngày lễ Ngũ Tuần khi Chúa Thánh Thần hiện xuống trên các tông đồ, ông còn là người đầu tiên mang Tin Mừng đến với người không Do Thái và ngoại giáo. Từ Thánh Phêrô toát ra một sức mạnh thiêng liêng đến nỗi người bệnh được chữa lành chỉ vì cái bóng của ông ngả xuống trên người họ (Cv 5,15). Trong trường hợp bà Tabitha (Cv 9,36-42), ông còn làm cho một phụ nữ sống lại.
Những thư mục vụ của Phêrô cho ta thấy đó là một người cân bằng và đầy lòng thương cảm. Sự biến đổi này là kết quả của cuộc sống bên cạnh Đức Giêsu, và hơn nữa, có Chúa Thánh Thần hành động ở trong ông. Khi sự biến đổi này xảy ra trong ông, bà vợ ông cũng chọn cách đi theo ông. Từ lâu, bà đã chăm chú quan sát Đức Giêsu. Chắc chắn khi ấy Ngài đã trở thành Đấng Cứu Thế của riêng bà. Những bài học được khi quan sát Đức Giêsu không phải lúc nào cũng dễ chấp nhận. Dù sao, bà cũng đã quyết định theo gương Ngài.
Bà cũng đã có dịp quan sát thái độ của Đức Giêsu đối với Phêrô: tình yêu thương và lòng kiên nhẫn đối với ông. Bà cũng đã nhận thấy rằng Đức Giêsu đã nhìn thấy bên kia con người bất toàn của Phêrô là một con người mà Phêrô sắp trở thành. Thật dễ dàng khi mường tượng ra sự vui sướng của bà, sau này, khi bà đọc qua bờ vai chồng mình rằng ông đã thích thú như thế nào khi có được một người vợ tín hữu ở bên cạnh mình trong 1 Pr 3,1-6:
Chị em là những người vợ, chị em hãy phục tùng chồng, như vậy, dù có những người chồng không tin Lời Chúa, thì họ cũng sẽ được chinh phục nhờ cách ăn nết ở của chị em mà không cần chị em phải nói lời nào, vì họ thấy cách ăn nết ở trinh tiết và cung kính của chị em. Ước chi vẻ duyên dáng của chị em không hệ tại cái mã bên ngoài như kết tóc, đeo vòng vàng, hay ăn mặc xa hoa; nhưng là con người nội tâm thầm kín, với đồ trang sức không bao giờ hư hỏng là tính thuỳ mị, hiền hoà: đó chính là điều quý giá trước mặt Thiên Chúa. Xưa kia, các phụ nữ thánh thiện là những người trông cậy vào Thiên Chúa, cũng đã trang điểm như thế; họ đã phục tùng chồng. Như bà Xara, bà đã vâng phục ông Ápraham, và gọi ông là “ông chủ”. Chị em là con cái của bà, nếu chị em làm điều thiện và không sợ hãi trước bất cứ nỗi kinh hoàng nào.
Gương mẫu của bà vợ ông Phêrô luôn đáng giá. Dù có những vấn đề, những thất vọng, sự cô đơn và lo lắng, vẫn luôn có một niềm hy vọng và một tương lai. Nhưng đối với người vợ thời xưa này cũng như quý bà ngày nay, tất cả đều bắt đầu ở dưới chân Đấng Cứu Thế. Khi ấy, bà biết chấp nhận chồng mình như ông là, dưới ánh sáng của Đức Kitô. Đó là điều được gọi là thi hành Lời đã để lại cho chúng ta.
Gina Karssen
Dans l’ombre de leur Maitre: Femme méconnues de la Bible,
La Maison de la Bible, 2014, tr. 10-14
Lm. Phaolô Nguyễn Minh Chính chuyển ngữ