2021
Toà Thánh: Mọi người đều phải được tôn trọng nhân quyền
Toà Thánh: Mọi người đều phải được tôn trọng nhân quyền
Phát biểu tại sự kiện được tổ chức ở Warsaw, Ba Lan hôm 15/10/2021, đánh dấu 30 năm thành lập Văn phòng Thể chế Dân chủ và Nhân quyền (ODIHR), của Tổ chức an ninh và hợp tác châu Âu (OSCE), Đức ông Janusz Urbanczyk, Đại diện thường trực của Tòa Thánh tại tổ chức này khẳng định rằng nhân quyền là phổ quát, không thể chuyển nhượng và bất khả xâm phạm.
Cùng cầu nguyện cho nhân quyền
Mở đầu bài phát biểu, Đức ông nói: “Toà Thánh tiếp tục nhấn mạnh, cần phải nhìn nhận phẩm giá vốn có, các quyền bình đẳng và bất khả xâm phạm của tất cả các thành viên gia đình nhân loại, không phân biệt chủng tộc, giới tính, ngôn ngữ hay tôn giáo. Vì đây là nền tảng của tự do, công lý, và hòa bình trên thế giới”.
Đại diện Tòa Thánh giải thích: “Nhân quyền là phổ quát, không thể chuyển nhượng và bất khả xâm phạm. Phổ quát vì nhân quyền hiện diện trong tất cả mọi người, không tuỳ thuộc thời gian, địa điểm hay chủ thể. Bất khả xâm phạm bởi vì nhân quyền đã hiện diện nơi mỗi người và phẩm giá con người. Không thể chuyển nhượng có nghĩa là không ai có thể tước đoạt quyền này”.
Tuy nhiên, theo Đức ông Urbanczyk, để có kết quả, các quyền cơ bản của con người được tuyên bố một cách long trọng là chưa đủ. Chúng còn phải được áp dụng trong thực tế. Ngài than phiền ở nhiều nơi trên thế giới, dường như chưa có hồi kết đối với những hành vi vi phạm nghiêm trọng chống lại các quyền cơ bản của con người. Ngài chỉ ra rằng những quyền này không phải lúc nào cũng được tôn trọng đầy đủ ngay cả ở các nước dân chủ.
Ngoài ra, còn cần phải hiểu đúng khái niệm “nhân quyền”, bởi vì thực tế, có những bất đồng và hiểu sai về khái niệm này. Vì thế, các quốc gia thành viên của Tổ chức an ninh và hợp tác châu Âu cần phải liên kết trong việc giải thích các nguyên tắc phổ quát về nhân quyền và các quyền tự do cơ bản làm nền tảng cho chiều kích con người.
Về phía Toà Thánh, Đức ông cho biết Đức Thánh Cha rất quan tâm đến sự thay đổi trong việc giải thích một số quyền, trong đó có “các quyền mới” thường mâu thuẫn với các quyền khác. Hậu quả là làm tổn hại đến người nghèo và người dễ bị tổn thương. Do đó, theo Tòa Thánh, cách tiếp cận có ý nghĩa duy nhất đối với chiều kích con người là tìm kiếm sự hiểu biết chung về các quyền phổ quát và các quyền tự do cơ bản, cũng như bảo vệ và thúc đẩy các quyền này.
Ngọc Yến
2021
Một triệu trẻ em đọc kinh Mân Côi cầu nguyện cho hoà bình thế giới
Một triệu trẻ em đọc kinh Mân Côi cầu nguyện cho hoà bình thế giới
Theo truyền thống hàng năm, vào thứ Hai 18/10 tới đây tất cả thiếu nhi trên thế giới được mời đọc kinh Mân Côi, được tổ chức bởi Tổ chức Trợ giúp các Giáo hội đau khổ (Acs), để cầu xin sự trợ giúp của Thiên Chúa trong thời điểm khó khăn hiện nay.
Thiếu nhi với chuỗi Mân Côi
Sáng kiến năm nay tập trung vào hình ảnh thánh Giuse, với những trích dẫn từ tông thư Patris corde – Trái tim của người cha. Đức Hồng y Mauro Piacenza, Chủ tịch quốc tế của Tổ chức Trợ giúp các Giáo hội đau khổ cho biết: “Chiến dịch 2021 khuyến khích các thiếu nhi cầu nguyện cùng với Đức Mẹ Maria và dưới sự bảo vệ của thánh Giuse. Đối với chúng ta, thánh Giuse là một mẫu gương tuyệt vời về việc để Thiên Chúa biến đổi mọi sự trở nên tốt đẹp qua lời cầu nguyện, sự trung thành và vâng phục của chúng ta đối với Lời Người .
Năm ngoái, chiến dịch “Một triệu trẻ em đọc kinh Mân Côi” đã vượt quá sự mong đợi, với sự tham gia của các trẻ em thuộc 136 quốc gia, trong đó có cả các em ở các nước như: Syria, Iraq, Mexico, Armenia, Papua New Guinea, Nigeria và Congo.
Các giáo xứ, trường học, các nhóm thiếu nhi và gia đình tham gia chiến dịch có thể tìm thấy thông tin tại website của Tổ chức Trợ giúp các Giáo hội đau khổ (acninternational.org), trong đó có các tài liệu giúp hướng dẫn đọc kinh Mân côi, như: Các bài suy niệm ngắn về các mầu nhiệm phù hợp với thiếu nhi và lời nguyện dâng mình cho Đức Mẹ; Các bức tranh để tô màu bằng 26 ngôn ngữ.
Nguồn gốc của sáng kiến cầu nguyện có từ năm 2005 tại Caracas ở Venezuela. Trong khi một nhóm trẻ em đọc kinh Mân Côi trong một đền thánh ở Caracas thì một số phụ nữ có mặt ở đó đã cảm nhận được sự hiện diện của Đức Trinh nữ Maria. Một người trong số họ đã nhớ lại lời hứa của cha thánh Piô: “Nếu một triệu trẻ em cùng nhau đọc kinh Mân Côi thì thế giới sẽ thay đổi” (Osservatore Romano 06/10/2021)
Ngọc Yến
2021
Đức Thánh Cha khai mạc Thượng Hội đồng Giám mục lần thứ XVI
Đức Thánh Cha khai mạc Thượng Hội đồng Giám mục lần thứ XVI
Sáng thứ Bảy 09/10/2021, tại Hội trường Thượng Hội đồng Giám mục, Đức Thánh Cha Phanxicô đã khai mạc Thượng Hội đồng Giám mục lần thứ XVI với chủ đề “Vì một Giáo hội hiệp hành: hiệp thông, tham gia và sứ vụ”.
ĐTC khai mạc Thượng Hội đồng Giám mục lần thứ XVI (Vatican Media)
Buổi khai mạc Thượng Hội đồng Giám mục được bắt đầu lúc 9 giờ với phần rước và công bố Lời Chúa (Kh 1, 9-20). Sau đó là phần suy niệm Lời Chúa do cha Paul Béré, dòng Tên, và nữ thần học gia người Tây Ban Nha Cristina Inogés Sanz phụ trách.
Trong bài diễn văn liền sau đó, Đức Thánh Cha nhắc các tham dự viên: “Chúng ta sống Thượng Hội đồng này trong tinh thần cầu nguyện mà Chúa Giêsu đã thưa với Chúa Cha cho các môn đệ ‘Để tất cả nên một’ (Ga 17, 21). Chúng ta được kêu gọi: hiệp nhất, hiệp thông và huynh đệ nảy sinh từ cảm nhận tình yêu duy nhất của Thiên Chúa dành cho tất cả chúng ta”. Đức Thánh Cha nhấn mạnh: “Vì vậy, trong Dân Chúa duy nhất, chúng ta cùng nhau bước đi, để trải nghiệm một Giáo hội đón nhận và sống hồng ân hiệp nhất và mở ra cho tiếng nói của Thánh Thần”.
Đức Thánh Cha nói đến những từ khoá của Thượng Hội đồng: hiệp thông, tham gia và sứ vụ. Hiệp thông và sứ vụ là những thuật ngữ thần học mô tả mầu nhiệm của Giáo hội. Công đồng Vaticano II đã dạy rõ ràng rằng hiệp thông thể hiện chính bản chất của Giáo hội, đồng thời khẳng định rằng Giáo hội đã lãnh nhận sứ vụ loan báo và thiết lập vương quốc Chúa Kitô và Thiên Chúa trong mọi dân nước. Qua hiệp thông và sứ vụ, Giáo hội chiêm ngắm và theo gương sự sống Ba Ngôi, mầu nhiệm hiệp thông và suối nguồn sứ vụ.
Sau Công đồng, hai thánh Giáo hoàng Phaolô VI và Gioan Phaolô II đã tiếp tục khẳng định hiệp thông và sứ vụ là bản chất của Giáo hội. Nhưng các vị cũng cảnh báo điều này có nguy cơ chỉ dừng lại ở hình thức. Năm 1985, khi kết thúc Thượng Hội đồng đánh dấu kỷ niệm 20 năm kết thúc Công đồng, thánh Gioan Phaolô II đã khẳng định rằng điều cần thiết là Giáo hội địa phương phải làm việc với sự tham gia của tất cả mọi người.
Hiệp thông và sứ vụ có thể còn hơi trừu tượng, trừ khi có sự tham gia của mọi thành phần ở mọi giai đoạn. Ở điểm này Đức Thánh Cha nhấn mạnh: “Cử hành Thượng Hội đồng luôn là một điều tốt và quan trọng, nhưng nó chỉ thực sự đem lại ích lợi nếu nó trở thành một biểu hiện sống động của Giáo hội, một cách hành động được đánh dấu bằng sự tham gia thực sự. Đây không phải là vấn đề hình thức, nhưng là đức tin. Tham gia là một đòi hỏi của đức tin đã nhận được trong Bí tích Thánh tẩy”.
Đức Thánh Cha đề cập đến ba nguy cơ có thể xảy đến trong Thượng Hội đồng:
Thứ nhất là lệ hình thức: Thượng Hội đồng có thể trở thành một sự kiện ngoại thường, nhưng chỉ với những hình thức bên ngoài, như người ta chỉ dừng lại chiêm ngắm mặt tiền đẹp của một nhà thờ, nhưng không bao giờ bước vào bên trong. Vì vậy, khi chúng ta nói một Giáo hội hiệp hành chúng ta không thể hài lòng về mặt hình thức, nhưng chúng ta cũng cần có bản chất, công cụ và cơ cấu thúc đẩy sự đối thoại và sự tương tác trong Dân Chúa.
Nguy cơ thứ hai là đề cao lý trí: biến Thượng Hội đồng thành một nhóm nghiên cứu, với những bài tham luận có học thức nhưng trừu tượng về các vấn đề của Giáo hội và thế giới.
Nguy cơ thứ ba là thái độ bất động: Nghĩa là không muốn thay đổi. Điều này dẫn đến sai lầm là những giải pháp cũ lại được áp dụng cho những vấn đề mới. Vì thế Thượng Hội đồng phải thực sự là một tiến trình liên tục, có sự tham gia trong các giai đoạn khác nhau và bắt đầu từ dưới.
Đức Thánh Cha mời gọi sống dịp gặp gỡ, lắng nghe và suy tư này như một thời gian của ân sủng, cho phép chúng ta nắm bắt được ba cơ hội: Giáo hội hiệp hành, Giáo hội của sự lắng nghe và Giáo hội của sự gần gũi.
Đức Thánh Cha kết thúc bài phát biểu với lời cầu nguyện xin Chúa Thánh Thần mở rộng tâm hồn mọi người, làm mới Dân thánh Chúa và canh tân bộ mặt trái đất.
Buổi khai mạc Thượng Hội đồng được tiếp tục với lời chào của Đức Hồng y Jean Claude Hollerich, tổng tường trình viên của Thượng Hội đồng. Sau đó là phần trình bày chứng từ của một thiếu nữ Nam Phi, một nữ tu Hoa Kỳ qua video, một giám mục Hàn Quốc. Sau một lát thinh lặng là chứng từ qua video của một gia đình từ Úc và một linh mục Brazil. Sau cùng là chứng từ của vị phụ trách một cộng đoàn dòng tu tại Pháp.
Buổi suy tư được tiếp tục với sứ điệp của Đức Hồng y Mario Grech, người Malta, Tổng Thư ký Thượng Hội đồng Giám mục, trước khi các tham dự viên chia thành các nhóm nhỏ theo ngôn ngữ khác nhau để thảo luận từ 11 giờ 30. Buổi thảo luận kết thúc lúc 13 giờ 30.
Ngọc Yến
2021
ĐTC tiếp các nghị viên cuộc họp tiền Hội nghị COP26
ĐTC tiếp các nghị viên cuộc họp tiền Hội nghị COP26
Trưa thứ Bảy ngày 9/10, Đức Thánh Cha tiếp khoảng 500 nghị viên của cuộc họp tiền Hội nghị thượng đỉnh COP26 về khí hậu. Đức Thánh Cha lặp lại lời kêu gọi các chính phủ “áp dụng ngay một quá trình hành động nhằm hạn chế mức tăng nhiệt độ trung bình trên toàn cầu.”
ĐTC tiếp các nghị viên cuộc họp tiền Hội nghị COP26 (Vatican Media)
Đức Thánh Cha hướng đến các tham dự viên và nhắc lại Kiến nghị chung ngày 4/10 của các nhà lãnh đạo tôn giáo và khoa học gởi đến COP26. Kiến nghị đó được đưa ra khi “nhận thức được những thách thức chưa từng có đang đe dọa chúng ta và cuộc sống trên ngôi nhà chung tươi đẹp của chúng ta.”
Kiến nghị là tiếng nói chung được đưa ra với hai điểm chính: Thứ nhất là nỗi đau của chúng ta trước tác hại nghiêm trọng đã gây ra cho gia đình nhân loại và ngôi nhà chung; và thứ hai là nhu cầu cấp thiết về một sự thay đổi hướng đi, để tiến tới một cách dứt khoát và chắc chắn khỏi nền văn hóa vứt bỏ, phổ biến trong xã hội của chúng ta, hướng tới một nền văn hóa quan tâm.
Đức Thánh Cha xác tín: “Những thách thức đó rất phức tạp và khó khăn, nhưng nhân loại có đủ phương tiện để thực hiện sự thay đổi này. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những người được kêu gọi vào các vị trí có trách nhiệm lớn trong các lĩnh vực khác nhau của xã hội.”
Về phía những người đã ký kết Kiến nghị, tất cả đều cam kết hành động và thúc đẩy giáo dục nhằm phát triển một tình liên đới toàn cầu mới và một xã hội chào đón hơn. Đồng thời, Kiến nghị cũng kêu gọi các chính phủ áp dụng ngay các biện pháp để hạn chế mức tăng nhiệt độ trung bình trên toàn cầu và thực hiện các bước can đảm, bao gồm cả việc tăng cường hợp tác quốc tế. Cụ thể là thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang năng lượng sạch; áp dụng các thực hành sử dụng đất bền vững, ngăn chặn nạn phá rừng và phục hồi rừng, bảo tồn đa dạng sinh học, ủng hộ các hệ thống lương thực thân thiện với môi trường và tôn trọng văn hóa địa phương, nỗ lực chấm dứt nạn đói và suy dinh dưỡng, thúc đẩy lối sống và mô hình tiêu dùng và sản xuất bền vững.
Đức Thánh Cha nhận xét rằng: “Để chắc chắn, vấn đề không chỉ là ngăn cản và trừng phạt những hành vi không phù hợp, mà còn, và trên hết, là khuyến khích cụ thể những con đường mới để theo đuổi, những con đường phù hợp hơn với mục tiêu mà chúng ta muốn đạt được.” Đức Thánh Cha cũng nhấn mạnh rằng: “Chúng ta mang ơn thế hệ trẻ, những thế hệ tương lai, những người xứng đáng được chúng ta nỗ lực hết mình để đảm bảo rằng họ có thể sống trong hy vọng.” (CSR_6848_2021)
Văn Yên, SJ