2022
Giám mục Vergez Alzaga, được phong hồng y sau 50 năm làm việc ở Giáo triều
Giám mục Vergez Alzaga, được phong hồng y sau 50 năm làm việc ở Giáo triều
Tổng giám mục Fernando Vérgez Alzaga, 77 tuổi, là tổng giám mục kín đáo, ít xuất hiện trên truyền thông nhưng là người được công nhận là giàu kinh nghiệm, trung tín và liêm khiết. Tổng giám mục người Tây Ban Nha, thành viên của Binh đoàn Chúa Kitô, làm việc ở Giáo triều đúng 50 năm.
Sinh ngày 1 tháng 3 năm 1945 tại Salamanca, từ rất trẻ, Alzaga đã vào Dòng Binh đoàn Chúa Kitô. Lễ Giáng Sinh năm 1965 khi mới 20 tuổi Alzaga đã khấn dòng, chịu chức tại Rôma năm 1970 khi 25 tuổi cùng nhóm với giám mục Brian Farrell, thư ký của Hội đồng Tòa Thánh về Hiệp nhất các Kitô hữu.
Sau khi học tại Gregorian và được đào tạo là quản thủ thư khố, mùa hè năm 1972 ngài làm phụ tá cho Bộ Đời sống Thánh Hiến và các Hiệp hội Đời sống Tông đồ. Ba năm sau, hồng y người Argentina, Eduardo Francisco Pironio làm bộ trưởng bộ này và chọn linh mục trẻ người Tây Ban Nha, lúc đó 30 tuổi, làm thư ký riêng. Linh mục trẻ tiếp tục làm việc với hồng y Pironio, năm 1984 hồng y làm Chủ tịch Hội đồng Giáo hoàng về Giáo dân trong bối cảnh ra mắt các Ngày Thế Giới Trẻ.
Linh mục Alzaga vẫn là thư ký của hồng y Pironio cho đến khi ngài qua đời năm 1998. Hồng y Pironio được công nhận là “Bậc Đáng Kính” ngày 18 tháng 2 – 2022 và án phong chân phước của ngài đang tiến hành, có lẽ sự gần gũi với hồng y Pironio đã là một trong những lý do làm cho Đức Phanxicô tin tưởng vào giám mục Alzaga, người rất gắn bó với hình ảnh của hồng y Pironio. Đức Phanxicô đã nhiều lần bày tỏ tình cảm cá nhân của mình với hồng y Pironio đồng hương Argentina, trong một lễ tưởng niệm năm 2008, ngài tuyên bố hồng y là “bạn của Chúa, của con người và của tất cả mọi người, người mà khi chúng ta gặp ngài, ngài làm chúng ta cảm thấy mình là người duy nhất quan trọng”.
Một linh mục được công nhận về kỹ năng hành chánh và kỹ thuật của minh
Sau khi theo đuổi sứ mệnh nghiên cứu tại Hội đồng Giáo hoàng về Giáo dân cho đến năm 2004, linh mục Vergez Alzaga trở thành người đứng đầu văn phòng và chịu trách nhiệm văn phòng internet Quản lý Di sản Tông tòa (APSA). Năm 2008, Đức Bênêđíctô XVI bổ nhiệm linh mục Alzaga làm giám đốc viễn thông của Nhà nước Thành phố Vatican.
Ngày 30 tháng 8 năm 2013, Đức Phanxicô bổ nhiệm linh mục Alzaga làm Tổng thư ký Chính quyền Thành phố Vatican, và phong giám mục ngày 15 tháng 11. Ngài chọn phương châm giám mục của hồng y Pironio, trích từ thư Thánh Phaolô gởi tín hữu Cô-lô-sê: Christus in vobis spes gloriae, Chúa Kitô trong bạn, niềm hy vọng của vinh quang.
Đức Phanxicô tin tưởng tuyệt đối vào giám mục giàu kinh nghiệm này nên giao cho giám mục chăm sóc thiêng liêng cho các nhân viên Vatican, năm 2020 ngài bổ nhiệm giám mục làm thành viên ủy ban các vấn đề dành riêng, một cơ quan chịu trách nhiệm đảm bảo tính minh bạch của các hợp đồng công khai, tránh bất kỳ sự xâm nhập nào của mafia hay kinh tế phi chính thức ở Vatican.
Ngày 8 tháng 9 năm 2021, giám mục Alzaga 76 tuổi được bổ nhiệm làm chủ tịch Ủy ban Giáo hoàng của Quốc gia Thành phố Vatican và chủ tịch ban Thống đốc Quốc gia Thành phố Vatican, nhậm chức ngày 1 tháng 10, sau đó ngài được nâng lên tổng giám mục. Ngài bắt đầu nhiệm vụ mới khi đã bước qua tuổi nghỉ hưu theo quy luật. Một tiến triển đáng kể vì tháng 11 năm 2021, nữ tu người Ý Raffaella Petrini đã kế nhiệm ngài ở chức vụ Tổng thư ký của ban Thống đốc.
Hồng y đầu tiên của Binh đoàn Chúa Kitô
Giám mục Fernando Vérgez Alzaga là tu sĩ đầu tiên của Binh đoàn Chúa Kitô vào hồng y đoàn: Hồng y Kevin Farrell, Bộ trưởng Bộ Giáo dân, Gia đình và Đời sống là cựu thành viên của Binh đoàn này nhưng năm 1984 đã rời Binh đoàn để nhập giáo phận Washington. Dù có những tai tiếng liên quan đến người sáng lập dòng, linh mục người Mexico Marcial Maciel Degollado bị kết tội lạm dụng trẻ em, nhưng hồng y Tây Ban Nha tương lai vẫn là thành viên của Binh đoàn Chúa Kitô.
Với tân hồng y Fernando Vérgez Alzaga, số hồng y cử tri Tây Ban Nha lên bảy người. Hai hồng y khác có vị trí trong Giáo triều (bộ Giáo lý Đức tin và Đối thoại Liên tôn), ba hồng y đang giữ chức vụ tại Tây Ban Nha (các tổng giám mục của Madrid, Barcelona và Valencia) và nhà truyền giáo Cristóbal López Romero, tổng giám mục giáo phận Rabat, Maroc.
Chân dung của tân hồng y Alzaga ngược với trào lưu hiện tại của hồng y đoàn, có xu hướng tách dần ra khỏi neo châu Âu. Trong bối cảnh có những thay đổi sâu sắc trong Giáo triều Rôma, hồng y tương lai Fernando Veùrgez Alzaga là biểu tượng của một nhân vật liên tục, đã phục vụ năm triều giáo hoàng, từ Đức Phaolô VI đến Đức Phanxicô, do đó tương đối hóa những chỉ trích Đức Phanxicô cho rằng ngài cắt đứt với cách quản trị của những vị tiền nhiệm ngài.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
2022
Sơ Paesie cứu trẻ em khỏi đói nghèo và bạo lực ở Haiti
Sơ Paesie cứu trẻ em khỏi đói nghèo và bạo lực ở Haiti
Theo gương Thánh Têrêsa thành Calcutta, sơ Paesie, nữ tu truyền giáo đã thành lập một hiệp hội để cứu các trẻ em nghèo ở Haiti khỏi làn sóng bạo lực và nghèo đói.
Sơ Paesie là một nữ tu truyền giáo người Pháp thuộc Dòng Thừa sai Bác ái do Mẹ Têrêsa thành Calcutta thành lập. Sơ đã sống 19 năm ở Cité Soleil, một trong những cộng đồng nghèo nhất ở Haiti, với mong muốn thể hiện khuôn mặt của Chúa Kitô cho trẻ em.
Năm 2017 sơ Paesie thành lập cộng đoàn “Gia đình Kizito”, một Hiệp hội quy tụ các tu sĩ, linh mục và giáo dân tận hiến, phục vụ người nghèo của Tổng Giáo Phận Port-au-Prince.
Năm sau, nữ tu thành lập “Hiệp hội Gia đình Pháp Kizito Haiti”, cung cấp hỗ trợ vật chất và tinh thần cho các hoạt động từ thiện trong cộng đoàn của sơ, đặc biệt dành cho trẻ em sống trên đường phố và các tù nhân.
Sơ giải thích Hiệp hội mang tên Kizito là để vinh danh Thánh Kizito, một em bé người Uganda tử đạo. Ngoài ra tinh thần của Hiệp hội còn được soi dẫn từ câu Kinh Thánh “Hãy để trẻ em đến với Ta” và sứ điệp mà Thánh Têrêsa Calcutta nhận được từ Chúa Kitô. Sơ nói: “Chúa Giêsu đã cho Thánh Têrêsa Calcutta thấy nhiều trẻ em đang ở trong bóng tối và nói với Thánh nữ: ‘Các trẻ em đó không yêu Ta vì các em không biết Ta’ Vì vậy, đây là những lời đã thôi thúc tôi bắt đầu thiết lập cộng đoàn này, để mang ánh sáng Chúa Giêsu đến cho trẻ em, đặc biệt là những em nghèo nhất”.
Sơ Paesie cho biết, từ năm 2017, cộng đoàn của sơ đã tạo dựng được tám trường học tại những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất ở Port-au-Prince. Ở các cơ sở này, sơ và các cộng tác viên cung cấp giáo dục cho khoảng 1.200 trẻ em chưa bao giờ đến trường, và cho các em một nơi ở an toàn để các em có thể học kiến thức phổ thông và học biết Chúa Giêsu.
Ngoài ra, hiệp hội đã mở năm ngôi nhà cho trẻ em “quyết định rời khỏi đường phố”, cũng như các trung tâm nơi các thừa sai dạy giáo lý và nhiều hoạt động khác như các môn thể thao, nhằm thúc đẩy cuộc gặp gỡ của các em với Chúa Kitô.
Sơ Paesie giải thích rằng hiệp hội của sơ là một đáp ứng đối với tình trạng nghèo đói và nhiều bạo lực mà phần lớn trẻ em ở Haiti phải chịu đựng.
Tuy nhiên, nữ tu báo cáo rằng trong những tuần gần đây bạo lực đã gia tăng. Một khu vực ở Cité Soleil đang bị tấn công bởi các băng nhóm tội phạm và nhiều người đến từ những khu vực dễ bị tổn thương nhất, trong đó có hàng trăm trẻ em đang chạy trốn. Vì thế cần phải làm các trại để đón tiếp họ.
Sơ Paesie nhấn mạnh rằng cư dân cảm thấy một cuộc thảm sát có thể xảy ra nếu các băng đảng này tiến vào khu vực của họ và cảnh báo rằng đã có rất nhiều thiệt hại về nhân mạng. Về điều này, trong tháng 7 vừa qua, Đức Tổng Giám Mục Mésidor lên tiếng kêu gọi cảnh sát, chính quyền và cộng đồng quốc tế, hành động mạnh mẽ và ngay lập tức để ngăn chặn bạo lực băng đảng. “Ở một đất nước đã bị đánh dấu bởi quá nhiều nghèo đói và đau khổ, bạo lực và bất an đã trở thành một lời nguyền hàng ngày đối với người dân”, Đức Tổng Giám Mục nói và lên án sự vắng mặt của quyền lực nhà nước và thiếu sự hỗ trợ của các quốc gia khác là nguyên nhân làm cho các băng đảng hoạt động.
Theo Đức Tổng Giám mục, những tên cướp dường như được hưởng tự do không giới hạn. Chúng tổ chức các cuộc họp để chuẩn bị cho các cuộc tấn công. Tệ hơn nữa, các mạng xã hội cung cấp cho chúng cơ hội quảng bá rộng rãi, với sự dửng dưng trước đau khổ và quyền công bằng của các nạn nhân.
Đức cha nhấn mạnh đến nhu cầu cấp thiết phải giải trừ vũ khí của các băng đảng, bởi vì dân chúng có quyền mong đợi cảnh sát hành động ngay lập tức trong việc giải trừ vũ khí của các băng đảng bất hợp pháp.
Một nạn nhân gần đây là sơ Luisa Dell’Orto, một nữ tu người Ý thuộc dòng Tiểu Muội Tin Mừng của thánh Charles de Foucauld, truyền giáo tại Haiti từ 20 năm nay, đã bị thương nặng trong một cuộc tấn công vũ trang trên đường phố Port-au-Prince của thủ đô Haiti. Sơ được đưa đến bệnh viện gấp nhưng qua đời ngay sau đó, chỉ hai ngày trước sinh nhật lần thứ 65 của sơ.
Trước tình hình đó, Paesie xin cầu nguyện cho người dân, nhất là cho vùng Cité Soleil. “Cách đầu tiên để giúp đỡ là cầu nguyện và chúng tôi thực sự cần cầu nguyện rất nhiều […] thực sự cầu nguyện để điều này không xảy ra, bởi vì nó sẽ rất khủng khiếp”, sơ nói.
Sơ xin sự giúp đỡ về vật chất để tiếp tục công việc bác ái, đặc biệt là trang trải chi phí cho gần một trăm nhân viên và tình nguyện viên đã hỗ trợ họ. Sơ nói: “Chúng tôi có rất nhiều nhu cầu về vật chất, để nuôi trẻ em, duy trì trường học và trả lương cho giáo viên”.
Ngọc Yến
2022
Đức Hồng y Parolin: Hoạt động ngoại giao Toà Thánh là vì hoà bình
Đức Hồng y Parolin: Hoạt động ngoại giao Toà Thánh là vì hoà bình
Trong cuộc phỏng vấn dành cho tạp chí Limes của Ý số mới nhất, tựa đề “Cuộc chiến lớn”, Đức Hồng Y Pietro Parolin, Quốc vụ khanh Toà Thánh tái khẳng định: “Hoạt động ngoại giao của Toà Thánh được hướng dẫn bởi Tin Mừng bình an. Vì thế Giáo hội hoạt động vì hoà bình, đấu tranh cho hòa bình, làm chứng cho hòa bình và cố gắng xây dựng hòa bình”.
Đức Hồng Y Parolin trong cuộc viếng thăm Nam Sudan
Trả lời phỏng vấn, Đức Hồng Y Parolin nói: “Các hoạt động ngoại giao của Tòa Thánh không nhắm đến một quốc gia nhưng đến một thực tế của luật quốc tế không có những lợi ích chính trị, kinh tế hoặc quân sự. Hoạt động ngoại giao đặt mình vào sự phục vụ của giám mục Roma, vị chủ chăn của Giáo hội hoàn vũ”.
Đức Hồng Y giải thích rằng, vì thế ngoại giao của Toà Thánh luôn được Tin Mừng hướng dẫn. Tất cả các trang Tin Mừng đều có những lời loan báo hòa bình, lời hứa và ân ban hòa bình. Giáo hội theo gương Chúa của mình: tin vào hòa bình, hoạt động vì hòa bình, đấu tranh cho hòa bình, làm chứng cho hòa bình và cố gắng xây dựng hòa bình.
Và liên quan đến việc sử dụng vũ khí, Đức Hồng Y Parolin tuyên bố rằng “Giáo lý của Giáo hội Công giáo dạy về sự bảo vệ chính đáng. Mọi người có quyền tự vệ nếu bị tấn công. Nhưng sự tự vệ vũ trang hợp pháp này phải được thực hiện trong những điều kiện nhất định mà chính giáo lý đã liệt kê”.
Ngài nhận xét rằng tại nhiều nơi trên thế giới việc sử dụng vũ khí đã không cân xứng và thiếu suy nghĩ. Sở dĩ xảy ra như vậy vì chiến tranh bắt đầu trong tâm hồn con người. Mọi xung đột đều làm cho hòa bình trở nên xa vời và khiến các cuộc đàm phán khó khăn hơn. Ngay cả hôm nay trong thảm cảnh ở Ucraina, dường như vẫn chưa có sự sẵn sàng để tham gia vào các cuộc đàm phán hòa bình thực sự và chấp nhận lời đề nghị của một cuộc hòa giải cấp cao đôi bên.
Trong cuộc phỏng vấn, một phần cơ bản được dành cho thỏa thuận giữa Tòa Thánh và Trung Quốc. Quốc vụ khanh Toà Thánh khẳng định: “Đối thoại giữa Tòa Thánh và Trung Quốc bắt đầu từ ý muốn của Thánh Gioan Phaolô II và tiếp tục trong triều giáo hoàng của Đức nguyên Giáo hoàng Biển Đức XVI và Đức Thánh Cha Phanxicô, dẫn đến việc ký kết Hiệp định tạm thời vào năm 2018 về việc bổ nhiệm các giám mục ở Trung Quốc. Chính đặc điểm tạm thời đã khuyến cáo các bên không nên công khai, trong khi chờ thẩm tra hoạt động trên cơ sở thực tế rồi quyết định. Hơn nữa, theo Đức Hồng Y, Hiệp định đã có nhiều tiến bộ, nhưng điều này không có nghĩa là mọi trở ngại, khó khăn đã được khắc phục và như thế vẫn còn một con đường để áp dụng tốt, qua một cuộc đối thoại chân thành nhằm cải thiện Hiệp định.
Ngọc Yến
2022
Toà Thánh kêu gọi sử dụng năng lượng hạt nhân cho hoà bình
Toà Thánh kêu gọi sử dụng năng lượng hạt nhân cho hoà bình
Phát biểu tại Hội nghị kiểm điểm lần thứ 10 Hiệp ước Không phổ biến Vũ khí Hạt nhân, diễn ra từ ngày 01 đến 26/8, Đức Tổng Giám Mục Gabriele Caccia, Quan sát viên Thường trực của Tòa Thánh tại Liên Hiệp Quốc khẳng định rõ quan điểm của Tòa Thánh, tuyên bố rằng năng lượng nguyên tử chỉ được sử dụng cho các mục đích hòa bình.
Đức Tổng Giám Mục Gabriele Caccia
Đức Tổng Giám Mục nói rằng Tòa Thánh nhân cơ hội này để tái khẳng định cam kết của mình với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), và kêu gọi các Quốc gia Thành viên tăng cường hỗ trợ cho Cơ quan này.
Ngài lưu ý rằng công nghệ hạt nhân đã đóng góp vào sự phát triển bền vững bằng cách thúc đẩy cuộc chiến chống ung thư, cải thiện năng suất cây trồng, quản lý và bảo vệ nguồn cung cấp nước, và giám sát ô nhiễm đại dương. Tuy nhiên, ngoài những thành tựu trên, việc phổ biến công nghệ hạt nhân đã xảy ra một số vấn đề rất nghiêm trọng, như xử dụng cho mục tiêu chiến tranh, gây ô nhiễm phóng xạ cho môi trường.
Đức Tổng Giám Mục nói tiếp: “Tòa thánh nhắc lại rằng Nghị định thư I của Công ước Genève cấm các vụ tấn công nhằm vào các nhà máy điện hạt nhân và kêu gọi việc bảo vệ các đối tượng dân sự phải được ưu tiên trong chương trình nghị sự quốc tế, bao gồm cả việc bảo vệ các nhà máy hạt nhân”.
Ngài nhấn mạnh: “Hơn nữa, các quốc gia phải thực hiện các bước để làm sạch các môi trường bị ảnh hưởng bởi tai nạn hạt nhân và khai thác uranium, hỗ trợ các cộng đồng đang chịu ảnh hưởng và đồng ý về các giải pháp lưu trữ lâu dài đối với chất thải phóng xạ mức độ cao”.
Quan sát viên Thường trực của Tòa Thánh cũng kêu gọi các quốc gia cùng theo đuổi việc sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình. Về vấn đề này, ngài nói: “Tòa Thánh hoan nghênh việc khai trương Ngân hàng Uranium làm giàu ở cấp độ thấp ở Kazakhstan và kêu gọi nỗ lực hơn nữa để đa phương hóa chu trình nhiên liệu hạt nhân, đặc biệt là những phần gây ra mối đe dọa lớn nhất đối với phổ biến vũ khí hạt nhân”.
Kết thúc bài phát biểu, Đức Tổng Giám Mục Caccia nhấn mạnh rằng các thế hệ hiện tại và tương lai “xứng đáng có một trật tự thế giới hòa bình dựa trên sự hiệp nhất của gia đình nhân loại, sự tôn trọng, hợp tác, liên đới và nhân ái. Bây giờ là lúc để chống lại lý luận của nỗi sợ hãi bằng đạo đức của trách nhiệm, và do đó, thúc đẩy bầu khí tin cậy và đối thoại chân thành”.
Ngọc Yến