2022
Hướng về Công nghị tấn phong 20 Hồng Y mới
Hướng về Công nghị tấn phong 20 Hồng Y mới
Chiều thứ Bảy 27/8 sắp tới, Đức Thánh Cha Phanxicô sẽ nhóm Công nghị tại đền thờ thánh Phêrô để phong 20 Hồng Y mới. Giống như 7 lần trước đây, cách thức của ngài trong việc chọn bổ nhiệm các Hồng Y tiếp tục gây nhiều ngạc nhiên trong dư luận trong và ngoài Giáo Hội, nhưng đồng thời cũng cho thấy hướng đi ngài muốn đề ra cho Giáo triều Roma nói riêng và Giáo Hội nói chung.
Vài nét đặc biệt về các tiến chức Hồng Y
Trong buổi đọc kinh Truyền Tin trưa Chúa nhật 29/5, sau khi ban phép lành cho các tín hữu, Đức Thánh Cha loan báo sẽ triệu tập Công nghị ngày 27/8 để bổ nhiệm các Hồng Y mới. Rồi ngài lần lượt đọc danh sách. Có 3 vị thuộc giáo triều Roma và các vị còn lại phần lớn thuộc các giáo phận ở các nơi. Tất cả các tiến chức đều là Giám Mục, và chỉ có 2 vị Linh Mục. Có 16 vị dưới 80 tuổi, có quyền bầu Giáo Hoàng, nên thường được gọi là các Hồng Y cử tri.
Xét về địa lý, lần này Á châu có số tân Hồng Y cử tri đông nhất với 6 vị, trong đó có 2 vị Ấn độ, còn Mỹ châu và Âu châu, mỗi đại lục có 4 vị, sau cùng là 2 vị Phi châu. Nhưng trong số 5 tân Hồng Y trên 80 tuổi, Âu châu chiếm nhiều nhất với 4 vị, và vị còn lại người Mỹ la tinh.
Xét về mặt triều và dòng, trong 20 tiến chức Hồng Y có 4 vị thuộc các dòng tu, 1 vị dòng Don Bosco là Đức Tổng Giám Mục giáo phận Dili thủ đô Đông Timor; 1 vị dòng Phanxicô là Tổng Giám Mục giáo phận Manaus bên Brazil, 1 vị dòng Tên là cha Gianfranco Ghirlanda, nguyên Viện trưởng Giáo Hoàng đại học Gregoriana ở Roma, và sau cùng 1 vị dòng Đạo Binh Chúa Kitô, là Đức Cha Vérgez Alzaga, người Tây Ban Nha, nguyên Thống đốc Vatican. Sau cùng là Đức Cha Richard Kuuina, Giám Mục giáo phận Wa bên Ghana, thuộc Hội thừa sai Phi châu, quen gọi là các cha dòng Trắng.
Xét về tuổi tác, vị cao tuổi nhất là Đức Cha Jorge Enrique Jiménez Carvajal, nguyên Tổng Giám Mục Cartagena Colombia, sinh tháng 3 năm 1942, vì không kể Đức Cha Luc Van Looy người Bỉ 81 tuổi, xin từ khước.
Vị trẻ nhất là Đức Hồng Y Giorgio Marengo, 48 tuổi (1974) thừa sai thuộc dòng Đức Mẹ An Ủi (IMS), người Ý tại Mông Cổ, chủ chăn của 1.400 tín hữu Công Giáo toàn quốc. Cộng đoàn tại đây mới được thành lập cách đây 30 năm. Đức Cha mới làm Giám Mục từ 2 năm nay (2/4/2020) và trước đó ngài là cha sở giáo xứ Arvajhéér bên Mông Cổ. Trong những ngày cuối tháng 5, Đức Cha cùng đi với một phái đoàn các vị lãnh đạo Phật Giáo Tây Tạng về Roma viếng thăm chính thức tại Tòa Thánh, nhân kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Tòa Thánh và Mông Cổ.
Một số nước, hoặc trường hợp, có Hồng Y đầu tiên, đó là Singapore, Mông Cổ, Đông Timor, Paraguay, và tại Ấn độ, có vị Hồng Y đầu tiên là người Dalit, tức là thuộc hàng “cùng đinh”, nghĩa đen là “bị chà đạp dưới chân”, ở ngoài 4 giai cấp tại Ấn Độ: Đó là Đức cha Anthony Poola, 61 tuổi (1961), Tổng Giám Mục giáo phận Hyderabad từ năm ngoái (3/1/2021). Tại Ấn độ, tuy người Dalit chiếm tới 65% tổng số tín hữu Công Giáo, nhưng trong số 31 Tổng Giám Mục chỉ có 2 vị người Dalit, và trong số 215 Giám mục chỉ có 11 vị người Dalit.
Phá lệ
Qua việc bổ nhiệm các Hồng Y lần này, cũng như những lần trước, người ta thấy rõ Đức Thánh Cha Phanxicô là người “phá lệ”, theo nghĩa ngài không nhất thiết theo các thói quen trước đây.
Chẳng hạn có những giáo phận lớn và kỳ cựu, thường do các Hồng Y cai quản. Vì thế khi bổ nhiệm Giám Mục cho các giáo phận này, các vị Giáo Hoàng tiền nhiệm đều cứu xét xem ứng viên có thể được chọn làm Hồng Y hay không. Nhưng Đức Thánh Cha Phanxicô không theo thông lệ đó. Ngài có thể chọn 1 Giám Mục ở nơi “đèo heo hút gió”, “ngoại ô xa vời” làm thành viên Hồng Y đoàn, như trường hợp Đức Cha Giorgio Marengo ở Mông Cổ: Giáo Hội Công giáo tại đây chỉ là “một phủ doãn tông tòa”, thường được ủy cho 1 linh mục coi sóc, như trường hợp hai phủ doãn tông tòa Komponcham và Battambang bên Campuchia. Tổng số tín hữu Công Giáo tại đây chỉ có 1.400 người, một con số quá khiêm nhượng đối với 5 triệu tín hữu Công Giáo thuộc tổng giáo phận Milano lớn nhất nước Ý, hay tổng giáo phận Los Angeles với 4 triệu tín hữu Công Giáo, lớn nhất tại Mỹ. Nhưng hai vị Tổng Giám Mục tại đây không được chọn làm Hồng Y.
Sự “phá lệ” này, Đức Thánh Cha Phanxicô cũng đã thi hành trong nhiều lần bổ nhiệm khác, như trường hợp vị Giám Mục Phụ tá tổng giáo phận San Salvador, Rosa Chavez, được ngài chọn làm Hồng Y hồi năm 2017 và trong tư cách là Giám Mục Phụ tá, Đức Hồng Y ở dưới quyền Đức Tổng Giám Mục chính tòa. Ngài nổi tiếng vì những lập trường bênh vực các quyền con người.
Hoặc trường hợp Đức Hồng Y Mario Zeneri, Sứ thần Tòa Thánh tại Siria, được Đức Thánh Cha chọn làm Hồng Y năm 2016. Trong tư cách là Sứ thần, ngài ở dưới quyền của Đức Tổng Giám Mục ngoại trưởng Tòa Thánh. Nhưng những bổ nhiệm “khác thường” này nói lên quan tâm đặc biệt của Đức Thánh Cha về một khía cạnh hoặc hướng đi. Ngài muốn bày tỏ quan tâm và liên đới với nhân dân Siria chịu đau khổ vì chiến tranh, hoặc với El Salvador, quê hương của thánh tử đạo Oscar Romero, Tổng Giám Mục giáo phận thủ đô San Salvdor, mà Đức Hồng Y Rosa Chavez đã từng cộng tác trong việc bênh vực những người bị áp bức.
Khi còn làm Tổng Giám Mục, Đức Thánh Cha đương kim cũng đã mạnh mẽ phê bình việc chọn Hồng Y theo tòa Giám Mục của vị ấy hoặc chức vụ, và ủng hộ việc chọn các Hồng Y mới dựa theo các phẩm tính của vị ấy.
Con số Hồng Y cử tri
Một sự “phá lệ” khác của Đức Thánh Cha Phanxicô trong việc bổ nhiệm Hồng Y lần này là, với lễ bổ nhiệm Hồng Y mới chiều thứ Bảy sắp tới, số Hồng Y cử tri sẽ là 132 vị, thay vì 120 vị là con số tối đa do thánh Phaolô 6 giáo hoàng ấn định hồi năm 1973, mặc dù Đức Thánh Cha Phanxicô không chính thức thay đổi giới hạn này.
Thánh Gioan Phaolô 2, tuy xác nhận qui định của vị tiền nhiệm, nhưng ngài cũng đã 3 lần “phá lệ” về vấn đề này. Lần đầu hồi tháng 2 năm 1998, ngài bổ nhiệm 22 Hồng Y mới, nâng số Hồng Y cử tri lên 123 vị. 3 năm sau ngài bổ nhiệm các Hồng Y mới, nâng tổng số Hồng Y cử tri lên 135 vị. Nhưng tháng 4 năm 2005, sau khi ngài qua đời, chỉ còn 115 Hồng Y cử tri tham dự mật nghị bầu người kế nhiệm ngài.
Xin miễn nhận bổ nhiệm
7 lần bổ nhiệm Hồng Y trước đây, thông thường từ lúc tuyên bố danh tánh các tiến chức Hồng Y cho đến công nghị bổ nhiệm, chỉ hơn kém 1 tháng, nhưng lần này lâu hơn, cách nhau gần 3 tháng. Và trong thời gian chờ đợi vừa qua, một tiến chức Hồng Y đã xin từ nhiệm. Đó là Đức Cha Luc Van Looy, 81 tuổi, nguyên Giám Mục giáo phận Gent bên Bỉ.
Lý do vì sau khi được Đức Thánh Cha tuyên bố chọn làm Hồng Y, dư luận tại Bỉ đa số ủng hộ việc bổ nhiệm Đức Cha, nhưng cũng có một số phản đối vì họ cáo buộc Đức Cha Van Looy, khi còn tại nhiệm từ năm 2004 đến 2020, đã không xử lý quyết liệt những vụ giáo sĩ bị cáo buộc lạm dụng tính dục trẻ vị thành niên. Hội Đồng Giám Mục Bỉ ra thông cáo cho biết tin trên đây và nói rằng “Để tránh cho các nạn nhân những vụ lạm dụng phải chịu thêm những vết thương sau khi được chỉ định làm Hồng Y, Đức Cha Van Looy đã xin Đức Thánh Cha cho miễn chấp nhận việc bổ nhiệm này và Đức Thánh Cha đã chấp thuận lời thỉnh cầu của Đức Cha”.
Trước đây, cũng có một trường hợp được chọn nhưng không tiến tới lễ tấn phong được, đó là trường hợp linh mục thần học gia Hans Urs von Balthasar (1905-1988). Năm 1988, ngài được Đức Gioan Phaolô 2 chọn làm Hồng Y, nhưng đã qua đời ngày 26/6/1988, 2 ngày trước công nghị tấn phong Hồng Y.
Giuse Trần Đức Anh, O.P.
2022
Đức Thánh Cha Phanxicô xin Mẹ Maria hướng dẫn vận mệnh của Châu Âu và thế giới
Đức Thánh Cha Phanxicô xin Mẹ Maria hướng dẫn vận mệnh của Châu Âu và thế giới
Trước khi kết thúc buổi tiếp kiến chung sáng thứ Tư, Đức Thánh Cha Phanxicô một lần nữa xin mọi người đừng quên cuộc chiến ở Ucraina. Ngài cầu xin Đức Mẹ hướng dẫn vận mệnh của Châu Âu và thế giới: “Xin Mẹ giúp chúng ta đặt Chúa Kitô và Tin Mừng lên trên hết.”
Đức Thánh Cha đã bày tỏ lời cầu nguyện này khi ngài chào các tín hữu Ba Lan trong buổi Tiếp kiến chung Thứ Tư 17/8 tại Đại Thính Đường Phaolô VI.
Đức Thánh Cha nhắc đến hàng ngàn người hành hương đến đền thờ Jasna Góra trong những ngày gần đây, cầu nguyện cho hòa bình và hòa giải trên thế giới. Ngài biết rằng trong số họ có nhiều người Ucraina đã tìm thấy ở đất nước Balan một ngôi nhà hiếu khách.
Đức Thánh Cha nói với các tín hữu Balan: “Chúng ta trao phó vận mệnh của châu Âu và thế giới cho Đức Mẹ Đen. Tôi chúc lành cho anh chị em từ trái tim của tôi.”
Khi chiến tranh vẫn đang tiếp diễn ở Ucraina, Đức Thánh Cha đã lặp lại lời kêu gọi là đừng quên những người đau khổ cũng như không quen với chiến tranh.
Đức Thánh Cha cầu nguyện cho những người trẻ, người già và các cặp vợ chồng mới cưới, để Đức Mẹ cùng đồng hành trong đời sống của họ.
Cũng trong buổi tiếp kiến chung, sau khi ĐTC kết thúc bài giáo lý về tuổi già, nhấn mạnh về “sự liên minh giữa người già và trẻ em sẽ cứu lấy gia đình nhân loại”, một cậu bé từ bên dưới bất ngờ chạy lên khán đài đến gần Đức Thánh Cha và ở lại bên cạnh ngài đến cuối buổi tiếp kiến khi ngài ban phép lành kết thúc.
Văn Yên, SJ
2022
Các lãnh đạo Kitô ở Kenya kêu gọi hoà bình sau bầu cử tổng thống
Các lãnh đạo Kitô ở Kenya kêu gọi hoà bình sau bầu cử tổng thống
Trong bối cảnh căng thẳng sau bầu cử tổng thống, các lãnh đạo Kitô ở Kenya kêu gọi các bên bình tĩnh và tìm kiếm một giải pháp hợp pháp thông qua một “quy trình bình thường”, chứ không phải “trên đường phố, bởi vì điều đó sẽ phá hủy Kenya, đất nước mà tất cả đều muốn xây dựng”.
Ngày 15/8, ông William Ruto, phó tổng thống trở thành tổng thống thứ năm của Kenya trong một cuộc chạy đua với đối thủ là ông Raila Odinga. Tuy nhiên nhiều người ủng hộ ông Raila Odinga cáo buộc có sự gian lận trong cuộc bỏ phiếu và tổ chức các cuộc biểu tình trên các đường phố gây tình trạng hỗn loạn.
Trước tình hình bất an này, Đức Tổng Giám Mục Anthony Muheria của Nyeri mời tất cả lãnh đạo tôn giáo và các tín đồ cầu nguyện và đặt đất nước trong tay Thiên Chúa, khuyến khích mọi người “trao cho nhau món quà lớn là sự bình an”. Ngài nói: “Người Kenya thân mến, hãy giữ hòa bình. Bình an cho các bạn. Chúng tôi, tất cả những nhà lãnh đạo tôn giáo, gửi đến các bạn sự bình an. Nơi sự tổn thương của bạn, chúng tôi trao cho bạn sự bình an.”
Đối với tổng thống đắc cử, Đức Tổng Giám Mục mời gọi ông làm việc vì hòa bình và thúc giục “hãy mang lại hòa bình cho chúng tôi và cho các đối thủ của ông”. Ngài cũng cầu mong sự bình an cho ông Odinga, yêu cầu ông “nhận lấy sự bình an trong trái tim và trả lại sự bình an cho quốc gia”.
Tương tự như vậy, người đứng đầu Giáo hội Anh giáo ở Kenya, Đức Tổng Giám Mục Jackson Ole Sapit, đã mời những người không hài lòng với tiến trình bầu cử tìm kiếm một giải pháp hợp pháp thông qua một “quy trình bình thường”, chứ không phải “trên đường phố, bởi vì điều đó sẽ phá hủy Kenya, đất nước mà tất cả chúng ta đều muốn xây dựng”.
Với tổng thống đắc cử, ngài kêu gọi ông “hãy đón nhận tất cả mọi người – những người đã bầu ông và cả những người không bầu ông, bởi vì Kenya thuộc về tất cả chúng ta”.
Hướng về người dân, Đức Tổng Giám Mục Anh giáo nói: “Các bạn hãy nhớ rằng chúng ta là những người chiến thắng thực sự khi chúng ta duy trì hòa bình, bởi vì nhờ hòa bình, chúng ta có thể cùng nhau phát triển và thịnh vượng. Xin Chúa chúc lành cho Kenya”.
Ngọc Yến
2022
Rước Kiệu và Thánh Lễ mừng kính Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời dịp hành hương La Vang 2022
Rước Kiệu và Thánh Lễ mừng kính Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời dịp hành hương La Vang 2022
Lúc 04g30 sáng ngày 15/8/2022, khi bình minh chưa ló dạng, con cái Đức Mẹ ở tại khuôn viên linh địa La Vang đã vào hàng ngũ chỉnh tề cho cuộc Rước Kiệu tôn vinh Mẹ. Từng hồi trống, kèn của các Giáo phận thay nhau khởi xướng thật rầm rộ cả một bầu trời.
Khởi đầu cuộc Rước kiệu, Đức Cha Phanxicô Xavie Lê Văn Hồng, Nguyên Tổng Giám mục Huế mời gọi mọi người sốt sắng tham dự để tôn vinh, cảm tạ muôn ơn lành của Mẹ. Mẹ luôn sẵn sàng bỏ ngai trời để hiện đến cứu chữa con cái Mẹ trong cơn bách hại, thử thách, gian truân.
Chuỗi kinh Mân Côi vang lên giòn giã theo từng bước chân của đoàn con Mẹ. Mỗi người hiệp lòng với những lời suy ngắm Mầu nhiệm Năm Sự Mừng trong tiến trình Hiệp hành.
Đoàn kiệu được tiếp rước trong tiếng trống, tiếng kèn, tiếng chiêng… Đoàn đồng tế cũng cùng tiến lên lễ đài chuẩn bị đi vào Thánh lễ.
Kết thúc cuộc rước kiệu, Đức Cha Phanxicô Xavie đã xướng kinh “Lạy Đức Mẹ La Vang…” mọi người cùng sốt sắng hòa theo.
Thánh lễ kính trọng thể Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời được bắt đầu ngay sau cuộc Rước kiệu tôn vinh Đức Mẹ, từng lời ca “Muôn Thiên Thần cánh trắng hôm nay đưa Mẹ về trời…” vang lên thánh thót cùng bình minh ngày mới, đưa mọi người đi vào mầu nhiệm tình yêu hiến tế sắp được cử hành.
Đức TGM Giuse Nguyễn Chí Linh, Tổng Giám mục Giáo phận Huế, Chủ tịch Hội Đồng Giám Mục Việt Nam chủ tế. Trước khi bắt đầu Thánh lễ, ngài trân trọng giới thiệu lại một lần nữa về sự hiện diện của quý Đức Cha, quý Cha và toàn thể cộng đoàn dân Chúa, con cái Mẹ hành hương hôm nay ước chừng khoảng hơn 50.000 người (số người sáng nay hơn tối qua gần 20.000 người là vì hôm qua nhằm ngày Chủ Nhật nên có lẽ vì thế mà ít hơn. Đặc biệt giáo dân ở Huế thì đa số đến đúng ngày lễ, nên từ sáng sớm 2g-3g họ đã lên đường hành hương).
Đức TGM Giuse mời gọi mọi người đi vào Thánh lễ mừng kính trọng thể Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời, kết thúc cuộc hành hương này với tâm tình tôn vinh, cảm tạ muôn ơn lành của Mẹ, cùng xin Mẹ cho chúng ta giống như Mẹ, tìm thấy hạnh phúc cho gia đình, cho xã hội, cho Giáo hội và cho từng người.
Khi mọi người nghe bài Tin mừng xong, Đức TGM Giuse ban huấn từ. Ngài kể lại La Vang một thuở trước đây và nỗi mong ước đất Mẹ được trả về lại cho con cái Mẹ. Nơi đây đã tạo nên những kỳ tích tuyệt vời. Đức Tổng Giuse cho mọi người thấy được Đức Mẹ đã thực hiện tiến trình hiệp hành như thế nào trên tiến trình truyền giáo của Chúa Giêsu, con Mẹ. Mẹ lại tiếp tục hiệp hành với con cái Mẹ sau khi Chúa đã về trời. Mẹ hiện diện trong tất cả các buổi cầu nguyện của con cái khắp nơi trên hành tinh này. Đức Tổng Giuse xác tín Mẹ là Mẹ của mỗi người chúng ta, chúng ta được cùng sống với Mẹ, đi bên Mẹ và luôn được Mẹ nâng đỡ. Xin Mẹ cho mỗi người sau cuộc hành hương xác tín tình yêu Mẹ luôn ở cùng chúng ta, để chúng ta mãi hạnh phúc. Chúng ta sẽ tìm thấy hạnh phúc đích thực khi chúng ta đem tình yêu đến cho người khác như Mẹ. Chúng ta sẽ hạnh phúc nếu chúng ta biết sống hiệp hạnh với Chúa và với Mẹ, nên thiên đàng cho mọi anh chị em xung quanh mình.
Cộng đoàn hiệp dâng lời cầu nguyện cho mọi thành phần dân Chúa tích cực tham gia vào việc truyền giáo, xin cho các cấp chính quyền cũng làm mọi sự hướng về phần phúc đích thực cho con dân; cũng như cầu xin cho những người đau yếu được cảm nhận tình thương của Chúa và tình mẫu tử của Mẹ. Đặc biệt là xin cho mọi người đều thực hiện tiến trình hiệp hành cách tích cực cùng Chúa và với Mẹ, hầu mang lại tình hiệp nhất trọn vẹn.
Bầu khí thánh thiêng, tiếng hát nhẹ nhàng vút cao như nâng bao tâm hồn lên cùng Mẹ đi vào hiến tế của Con yêu dấu, kín múc nguồn ân phúc lai láng, cải biến cuộc đời mỗi người.
Sau lời nguyện hiệp lễ, Cha Micae Phạm Ngọc Hải, Quản nhiệm La Vang, thay mặt Ban Tổ chức dâng lời cám ơn quý Đức Cha, quý Cha, quý Tu sĩ nam nữ, quý Dòng tu và tất cả mọi người đã tích cực cộng tác phục vụ trong những ngày hành hương.
Đức TGM Giuse cũng nói đôi lời thân thương gởi đến mọi người và mời tất cả cùng hát với ngài bài ca “Cùng Mẹ Ra Khơi”.
Mọi người được lãnh phép lành trọng thể của Đức Tổng Giuse và chia tay nhau ra về với lời hẹn ước cùng gặp lại nhau vào dịp Đại Hội La Vang 2023. Xin Chúa nhờ lời bầu cử của Mẹ La Vang ban cho mọi người muôn ơn lành cần thiết cho bản thân, cho gia đình và hết những ai thành tâm thiện chí đến với Mẹ.
- Trần Đức Anh, O.P.