Danh mục: Thư chung

Thông báo Học Bổng Mầm Hy Vọng 2023

THƯ GỬI SINH VIÊN, HỌC SINH CÔNG GIÁO NHÂN DỊP MỪNG LỄ CHÚA PHỤC SINH 2023

ỦY BAN GIÁO DỤC CÔNG GIÁO

trực thuộc

Hội Đồng Giám Mục Việt Nam

THƯ GỬI SINH VIÊN, HỌC SINH CÔNG GIÁO

NHÂN DỊP MỪNG LỄ CHÚA PHỤC SINH 2023

Các con thân mến,

Bốn mươi ngày của Mùa Chay ân sủng sắp kết thúc. Theo cách hướng dẫn đậm nét mục vụ của Đức Thánh Cha Phanxicô, giờ đây chúng ta đang ở giai đoạn cuối cùng của một cuộc khổ chế, một cuộc leo núi lành mạnh hướng tới lễ Phục Sinh của Đấng cứu chuộc chúng ta. Người nhấn mạnh về điều này trong Sứ điệp Mùa Chay năm nay rằng: “Khổ chế Mùa Chay là một quyết tâm được trợ giúp nhờ ân sủng, để vượt thắng khiếm khuyết đức tin và thái độ phản kháng của chúng ta khi đi theo Chúa Giêsu trên con đường thập giá”. Thật vậy, từ những ký ức tuổi thơ Kitô giáo của mình, cha có thể nói với các con rằng: trong đời sống đức tin của chúng ta, Mùa Chay là một khoảng thời gian rất đặc biệt. Phụng vụ của Giáo hội trong khoảng thời gian này như một tiếng chuông trầm lắng, nhưng vang lên thật mạnh mẽ để kêu gọi chúng ta một sự chay tịnh từ đáy lòng mình, như một phương cách đẹp nhất, hiệu quả nhất, để bước vào Mầu Nhiệm Phục Sinh. Bởi đó mà trong ngày đầu tiên của Mùa Chay, chúng ta sẽ luôn được nghe lời nhắc nhở thật mạnh mẽ của tiên tri Gioen rằng: “Hãy xé lòng chứ đừng xé áo” (x. Ge 2, 13). Sau tiếng chuông loan báo và hướng dẫn sự chay tịnh này, chúng ta sẽ mừng sự phục sinh của Chúa. Mầu nhiệm này là điều cốt lõi và cũng là nền tảng của đức tin Kitô giáo chúng ta. Chính vì thế, cùng với lời chào quý mến gửi đến các con, cha cũng muốn chia sẽ thêm một vài suy nghĩ về mầu nhiệm lớn lao này: MẦU NHIỆM CHÚA PHỤC SINH.

1. Chúa Kitô phục sinh đối với sự sống của thân xác.

Chúa Giêsu đã chết không phải vì tội của Người, nhưng là vì chúng ta. Chân lý này được minh chứng rõ nét trong cuộc thương khó của Người. Tổng trấn Philatô sau nhiều lần xét hỏi đã đưa ra phán quyết: “Ta xét thấy người này không có tội gì” (Lc 23, 4b). Và hơn thế nữa, trước mặt toàn dân, ông còn nhận ra nơi Chúa Giêsu một điều gì đó rất đặc biệt, khiến ông phải đắn đo sợ hãi: “Ta vô can về máu người công chính này, mặc kệ các ngươi” (Mt 27, 24b). Điều này càng làm cho ta nhớ lại hình ảnh của Người Tôi Tớ Thiên Chúa trong sách Tiên tri Isaia rằng: “Tôi đã đưa lưng cho người ta đánh đòn, giơ má cho người ta giật râu. Tôi đã không che mặt khi bị mắng nhiếc phỉ nhổ” (Is 50, 6). Cái chết lạ lùng ấy như báo trước một sự kiện vô tiền khoáng hậu trong lịch sử nhân loại: Chúa Phục Sinh. Sự kiện này, theo suy tư của Thánh Gioan tông đồ, nó đã được Kinh Thánh báo trước (x. Ga 20, 9). Thật vậy, ta sẽ dễ dàng nhìn thấy những bằng chứng về việc Chúa sống lại nơi các tường thuật Phúc âm: những người lính canh mồ khiếp sợ, run rẩy bởi sự vinh hiển của Chúa Kitô phục sinh (x. Mt 28, 4), họ nhận tiền của các thượng tế để nói sai sự thật, nói ngược lại với những gì mình đã thấy về Đấng phục sinh (x. Mt 28, 12 – 15), và còn nhiều tín hiệu khác nữa.

Tuy nhiên, các môn đệ của Chúa Giêsu vẫn luôn là những chứng nhân hùng hồn và sống động nhất về sự kiện này. Từ những biến đổi lạ thường trong cảm xúc cho đến những bài giảng ngắn gọn nhưng đầy xác tín: Chúa chúng ta đã sống lại ; từ những bước chân không sợ hãi của niềm vui cho đến những lời chứng mạnh mẽ: chúng tôi chỉ nói những điều chúng tôi đã nhìn thấy, tất cả đều phải phát xuất từ một điều gì đó thật chắc chắn, từ một niềm vui thật to lớn, đó chính là Chúa đã phục sinh, và đây cũng chính là trọng tâm lời rao giảng của các Thánh Tông đồ. Các ngài đã lặp đi lặp lại không mỏi mệt rằng: “Thiên Chúa đã làm cho Người chỗi dậy từ cõi chết. Về điều này, chúng tôi xin làm chứng” (Cv 3,15).

2. Chúa Kitô phục sinh đối với sự sống danh dự.

Cha đang muốn chia sẻ với các con một chút cảm nghiệm của mình, khi đọc một số tài liệu về ngôi mộ của Chúa, để cho thấy sự kiện Chúa Phục Sinh cũng để lại một niềm vinh dự lớn cho đức tin Kitô giáo. Thật vậy, từ một góc nhìn khác, ngôi mộ của Chúa chúng ta, ngôi mộ của một người bị kết án vì đã dạy và đã sống cho tình yêu, ngôi mộ của Đấng phục sinh, ngày nay đã trở thành một di sản văn hóa và tâm linh cho toàn thế giới. Ngôi mộ ấy luôn là điểm đến của các cuộc hành hương thánh địa. Sự nhộn nhịp và đa dạng của khách hành hương, sự bảo vệ và quyền sở hữu phong phú của các quốc gia và tôn giáo, cho phép chúng ta gọi Nhà thờ Mộ Thánh này là “tài sản chung” của thế giới. Đành rằng, lịch sử vẫn còn nhắc lại những cuộc thánh chiến đau buồn vì địa điểm này, nhưng trên hết, luôn là một sự kính trọng và ước muốn sở hữu một báu vật linh thiêng và vĩ đại như thế.

Bằng suy nghĩ cá nhân, khi chia sẻ với các con điều này, cha luôn nghĩ đến câu nói thời danh như một lời tiên tri của Thánh Phêrô: “Phiến đá mà những người thợ xây loại bỏ, đã trở thành viên đá góc tường” (x. Cv 4, 11).

3. Chúa Kitô phục sinh đối với hoạt động của tình yêu.

Cho dù các con lắng nghe tường thuật về cuộc khổ nạn của Chúa nơi bất kỳ một thánh sử nào, cha tin rằng: lòng trí các con cũng sẽ đọng lại một sự ngưỡng mộ nhất định nào đó dành cho Đức Giêsu, vì cuộc khổ nạn ấy hoàn toàn là vì tình yêu và cho tình yêu. Bởi đó mà Người đã nói với chúng ta rằng: “Không có tình thương nào cao cả hơn tình thương của người đã hy sinh tính mạng vì bạn hữu mình” (Ga 15, 13). Thế nhưng, tình thương ấy không phải để dành tôn thờ hay ngưỡng mộ, nhưng là để sống và thực hành, nên Người luôn tha thiết mời gọi chúng ta đón nhận nó như một giới răn mới, một giới răn duy nhất: các con hãy thương mến nhau như Thầy đã thương mến các con (x. Ga 15, 12). Điều này một lần nữa làm cho chúng ta phải chú ý, khi nó trở thành trọng tâm của cuộc đối thoại giữa Đấng phục sinh và Thánh Phêrô ở bờ hồ Tibêria: “Này anh Simon, con ông Gioan, anh có mến Thầy hơn các anh em này không?” (x. Ga 21, 15-17). Chính tình yêu và sức mạnh của Đấng phục sinh đã thúc đẩy các môn đệ Người sống trọn vẹn giới răn ấy qua việc làm chứng về Chúa phục sinh và cuộc tử đạo của các ngài, như những tấm gương sáng ngời cho chúng ta.

Là những người đã và đang tin vào Chúa phục sinh, chúng ta cũng được mời gọi sống và thực hành giới răn mới ấy trong đời sống hàng ngày của mình. Đó cũng chính là điều cốt lõi trong linh đạo Kitô giáo của chúng ta. Trong chiều kích của mầu nhiệm Tử nạn và Phục sinh, ta được mời gọi sống yêu thương khi nhìn lên Thánh giá Chúa. Thánh giá đó chính là lời nói đầy đủ và hành động cao đẹp nhất của yêu thương. Hãy yêu người, các con sẽ gặp được Chúa; Hãy kính Chúa, các con sẽ sống an vui với người.

Các con thân mến,

Chúng ta không thể nào đo lường và thấu đáo sự phong phú của Mầu nhiệm Phục sinh, nếu chúng ta không hạ mình lắng nghe và suy gẫm. Trong sứ điệp Phục Sinh năm 2021, Đức Thánh Cha Phanxicô nói rằng: “Chúa Giêsu sống lại vẫn mang những dấu thương tích nơi đôi tay, đôi chân và cạnh sườn. Những vết thương này là dấu ấn đời đời về tình thương của Ngài đối với chúng ta”. Chúng ta hãy ghi nhớ những lời này như một nguyên nhân và động lực thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa việc sống đức ái trong đời sống của mình, vì đó cũng là phương cách thật đẹp để chúng ta mừng Chúa sống lại. Giờ đây, trong bầu khí thánh thiêng của Phụng vụ Tuần Thánh, cha nói với từng người trong các con rằng: Chúc Mừng Chúa Phục Sinh. Alleluia.

Vĩnh Long, ngày 02 tháng 4 năm 2023.

Phêrô Huỳnh Văn Hai

Giám mục Giáo Phận Vĩnh Long

Chủ tịch Ủy Ban Giáo Dục Công Giáo

THƯ GỬI SINH VIÊN, HỌC SINH CÔNG GIÁO NHÂN DỊP MỪNG XUÂN QUÝ MÃO

ỦY BAN GIÁO DỤC CÔNG GIÁO

trực thuộc

Hội Đồng Giám Mục Việt Nam

THƯ GỬI SINH VIÊN, HỌC SINH CÔNG GIÁO

NHÂN DỊP MỪNG XUÂN QUÝ MÃO

Các con thân mến,

Tết Nguyên Đán là ngày đầu tiên của năm mới tính theo âm lịch. Tất cả đều quy hướng về một năm mới trong hy vọng được an lành hạnh phúc. Giờ đây, chỉ còn ít ngày nữa thôi, dù trong hoàn cảnh nào, chúng ta sẽ tạm gác lại tất cả để cùng nhau bước qua năm mới Quý Mão 2023. Và nhất là, tất cả các con và mọi người chúng ta cũng phải hết lòng tạ ơn Thiên Chúa vì những ơn lành trong năm qua, vì đó là tâm tình đẹp nhất mà Thiên Chúa mong muốn nơi con người: “Hãy tạ ơn trong mọi hoàn cảnh. Anh em hãy làm như vậy, đó là điều Thiên Chúa muốn trong Đức Ki-tô Giê-su” (1 Th 5, 18). Lời tạ ơn ấy còn được Thánh Tôma Aquinô, vị tiến sĩ thiên thần, quảng diễn cách phong phú trong một chương sách dạy về các nhân đức của con người: “Sau Thiên Chúa, con người phải mắc nợ nhất là đối với cha mẹ mình và quê hương mình. Và do đó, cũng như thi hành việc thờ phượng Thiên Chúa quy về nhân đức đạo đức; cũng vậy, ở bực thấp hơn việc tôn kính cha mẹ và quê hương thuộc về nhân đức hiếu thảo” (Thánh Thomas Aquinas, Tổng luận Thần học, IIa, IIae, qu. 101a. Bản dịch Việt ngữ. Linh Mục Giuse Trần Ngọc Châu, Gp. Qui Nhơn, 2017). Bởi đó, khi cùng với các con chuẩn bị chào đón tết dân tộc, vốn là những ngày đặc biệt tôn vinh chữ “Hiếu” trong gia đình, dựa theo những suy tư của Thánh Tôma Aquinô, cha muốn chia sẻ với các con đôi điều về những khía cạnh của lòng hiếu thảo.

1. Hiếu thảo đối với Thiên Chúa

Thánh Tôma Aquinô muốn nói với tất cả chúng ta rằng: Lòng hiếu thảo, vốn là một hành vi nhân linh của con người, nó phải được thể hiện một cách đầy đủ các phương diện: với Thiên Chúa là Đấng tạo dựng, với cha mẹ là Đấng sinh thành, với quê hương quốc tổ là Người mẹ thiêng liêng. Có thể cụm từ “Hiếu thảo đối với Thiên Chúa” có thể làm cho các con thấy xa lạ ngỡ ngàng, nhưng xét trong tương quan mà Chúa Giêsu đã dạy qua kinh Lạy Cha, thì nó thật gần gũi và chính đáng, vì Thiên Chúa là Đấng Tạo Dựng muôn loài muôn vật, nhưng cũng chính là Cha của chúng ta. Do đó, chính đức hạnh của niềm tin tôn giáo khiến chúng ta phải dâng lên Thiên Chúa một sự tôn thờ, vốn là một biểu lộ cao nhất của lòng hiếu thảo, mà chúng ta mắc nợ Ngài với tư cách là tạo vật một cách công bằng. Một số hành vi cho phép chúng ta thể hiện lòng hiếu thảo cao nhất đối với Thiên Chúa là:

– Thờ phượng. Đây là tâm tình đầu tiên trong đời sống của người Kitô hữu. Nó hệ tại ở việc nhìn nhận Thiên Chúa là “Đấng Tạo Hoá và Cứu Độ, là Chúa và Chúa tể của mọi loài đang hiện hữu, là Tình Yêu vô biên và hay thương xót” (Sách Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo, số 2096). Đó cũng là một thái độ hoàn toàn khiêm tốn và yêu thương, cho phép chúng ta nhận ra sự tầm thường và nhỏ bé của thụ tạo trước sự bao la và quyền năng của Thiên Chúa. “Ngươi phải bái lạy Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi, và phải thờ phượng một mình Người mà thôi” (Lc 4, 8).

– Cầu nguyện. Đây là một hành động thể hiện lòng khiêm tốn mà các Kitô hữu phải luôn có trong đời sống đức tin của mình. Nó cho phép ta sống tâm tình tin tưởng và phó thác, hoàn toàn đặt mình trong tay Đấng Tạo Hóa. Chúa Giêsu trong Phúc âm luôn là một gương mẫu cho tất cả chúng ta về đời sống cầu nguyện.

– Hy lễ. Hy lễ hoàn hảo duy nhất, đó là cái chết của Chúa Kitô trên Thập giá. Trong Thánh lễ hàng ngày, hy tế ấy được hiện tại hóa và thông ban hiệu quả cho chúng ta (x. GLHTCG số 1364). Tin tưởng, siêng năng và sốt sắng tham dự hy lễ này, chúng ta vừa thực hiện hành vi thờ phượng cao đẹp nhất, nhưng cũng vừa được hiệp thông trong ân sủng của Chúa.

2. Hiếu thảo đối với cha mẹ

Gia đình là niềm hy vọng của nhân loại. Ở đâu mà những người nam và người nữ của ngày mai được hình thành, nếu không phải là trong gia đình? Tông Huấn Amoris Laetitia – Niềm vui của Tình yêu ở các số 274 và 276 xác định: gia đình là trường học đầu tiên dạy các giá trị nhân bản, là môi trường đầu tiên của việc hòa nhập xã hội, là nơi đầu tiên con người học biết đặt mình đối diện với người khác để lắng nghe, để chia sẻ, để chịu đựng, để tôn trọng, để giúp đỡ, để chung sống, và để vui hưởng hạnh phúc. Thế nhưng cũng có những người đã coi gia đình là chướng ngại vật cần bị lật đổ, nên cha nghĩ rằng: trả lại cho gia đình vị trí và ý nghĩa thực sự của nó, dường như sẽ là thách thức lớn cho con người trong thiên niên kỷ thứ ba này. Thánh Kinh luôn chỉ cho chúng ta cách thức tìm kiếm hạnh phúc và gìn giữ chức năng của gia đình khi viết rằng: “Ngươi hãy thờ cha kính mẹ, như ĐỨC CHÚA, Thiên Chúa của ngươi, đã truyền cho ngươi, để được sống lâu, và để được hạnh phúc trên đất mà ĐỨC CHÚA, Thiên Chúa ngươi, ban cho ngươi” (Đnl 5, 16). Các con hãy luôn nhớ rằng: gia đình là môi trường an toàn và yêu thương nhất để ta được lớn lên và trưởng thành về mọi phương diện, nên các con hãy kính trọng, biết ơn và tận tụy với gia đình, đó là nền tảng vững chắc để xây dựng lòng hiếu thảo của mình. Nhân đức này chứng tỏ các con là những người biết ơn, những người luôn ý thức sâu sắc rằng: chúng ta luôn mắc nợ cha mẹ mình trong mọi sự. Món nợ này luôn mang lại ơn ích cho chúng ta, nên Thiên Chúa nhân lành đã đưa lên hàng đầu trong những bổn phận phải làm và không được phép làm đối với tha nhân, đó là giới răn thứ tư: “Hãy hãy thờ cha kính mẹ” (x. Xh 20, 12).

3. Hiếu thảo đối với Tổ quốc

Trên phương diện từ nguyên, tổ quốc là đất của những người cha, những tổ tiên của chúng ta gầy dựng. Tổ quốc, một khái niệm cũng có thể hiểu là đất nước do tổ tiên để lại, nơi sinh thành tổ tiên dân tộc, sinh thành ông bà, cha mẹ của mỗi con người. Nhìn từ góc độ được sinh ra và lớn lên trên mảnh đất này, hưởng dùng những di sản do tổ tiên để lại, đã khiến chúng ta trở thành những người mang nợ với quê hương đất tổ. Món nợ này thôi thúc chúng ta như một trách nhiệm, rao truyền và làm phong phú hơn những di sản quý báu ấy trong hiện tại và nơi các thế hệ tương lai. Từ trách nhiệm này, Giáo hội đã gợi lên cho chúng ta những chỉ dẫn cụ thể: Lòng yêu mến và sự phục vụ Tổ quốc phát xuất từ bổn phận của sự biết ơn và theo trật tự của đức mến” (Sách Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo, số 2239). Phúc âm cũng thuật lại việc Chúa Giêsu buồn sầu than khóc thành Giêrusalem, quê hương trần gian của Người, mà Người đã biết trước là sẽ bị hủy hoại vì sự bất trung của thành đó đối với Thiên Chúa của mình (x. Lc 19, 41 – 44). Như cha vừa nói ở trên, chúng ta là những người mang lấy trách nhiệm bảo tồn và làm phong phú những di sản do tổ tiên để lại. Ý thức và thực thi trách nhiệm này, đó là lúc chúng ta đã thể hiện lòng hiếu thảo đối với tổ quốc.

Các con thân mến,

Là một tạo vật và cũng là nghĩa tử của Thiên Chúa (x. Gl 4, 5), là thành viên của một gia đình, là người con của quê hương, chúng ta không thể chối bỏ bất kỳ điều nào trong ba phương diện của đạo hiếu mà cha vừa nhắc đến. Chúng ta được an bình trong đất tổ, trưởng thành trong gia đình, lớn lên trong ân sủng của Thiên Chúa, đó là một hồng phúc mà Thiên Chúa đã ban cho tất cả chúng ta. Thiên Chúa không ở một nơi nào đó xa cách chúng ta, nhưng ở gần và luôn quan tâm đến cuộc sống của chúng ta. Năm cũ đang dần khép lại để nhường chỗ cho một năm mới mang nhiều hy vọng. Cha cầu chúc cho tất cả các con an lành mạnh khỏe, năm mới đạt được nhiều kết quả mới trong học tập. Với tất cả trái tim và sự gần gũi trong đức tin, chúng ta chúc cùng mừng nhau một Năm Mới Quý Mão 2023 vui tươi, hạnh phúc và thánh thiện.

Vĩnh Long, ngày 23 tháng Chạp năm 2022.

Phêrô Huỳnh Văn Hai

Giám mục Giáo Phận Vĩnh Long

Chủ tịch Ủy Ban Giáo Dục Công Giáo