2021
Tại sao lại có Luyện ngục?
Tại sao lại có Luyện ngục?
Xuất hiện ngay sau Địa ngục và trước Thiên đường, phần thứ hai trong tác phẩm Thần khúc (Divina Commedia) của Dante là Purgatorio – Luyện ngục.
Ảnh: “Sự êm dịu của Thánh Tâm Chúa Giêsu và các linh hồn nơi luyện ngục” ở nhà thờ Thánh Tâm Chúa Giêsu tại Vienna. Renata Sedmakova / Shutterstock.com
Trong khúc thứ chín, Dante đặt những lời này vào miệng của vị thiên thần bảo vệ cổng Luyện ngục, người đang trình ra những chiếc chìa khóa của mình, để nói với người nghe:
Tôi giữ chúng từ Thánh Phêrô – người đã bắt lỗi tôi
Thay vì mở ra thì lại đóng chặt.
Trong bài thơ, cũng như trong giáo huấn của Giáo Hội, Luyện ngục chỉ có thể được hiểu một cách chính xác như là một biểu hiện của lòng thương xót vô biên từ Thiên Chúa. Vì đây không phải là một nơi trừng phạt mà là một nơi, do sự khoan hồng của Thiên Chúa, những tội nhân biết ăn năn sám hối được chuẩn bị sẵn sàng để vào Thiên đàng.
Trong khi niên lịch của Giáo Hội không có ngày lễ nào về Luyện ngục, thì thay vào đó chúng ta có một ngày lễ tương đương. Ngày đó rơi vào ngày 2 tháng 11, ngay sau lễ Các Thánh, và được gọi là Ngày Các Đẳng Linh Hồn. Đây là lúc Giáo Hội khuyến khích chúng ta cầu nguyện, đặc biệt cho những người đã khuất – vợ/chồng, con cái, thành viên gia đình, bạn bè và nhiều người khác – những người mà chúng ta tin tưởng và hy vọng ít là đang ở trong Luyện ngục. Năm nay, chúng ta cũng có thể cầu nguyện cho Dante nhân kỷ niệm 700 năm ngày mất của ông, sự kiện mà chúng ta vừa ghi nhận vài tuần trước.
Sách Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo đưa ra một tuyên bố cô đọng về giáo thuyết liên quan đến Luyện ngục như sau: “Những người chết trong ân sủng và tình thân nghĩa của Thiên Chúa, nhưng chưa được thanh luyện hoàn toàn, thì tuy họ chắc chắn sẽ được cứu độ muôn đời, họ còn phải chịu thanh luyện sau khi chết, để đạt được sự thánh thiện cần thiết hầu tiến vào hưởng niềm vui thiên đàng”(GLHTCG, số 1030).
Bên cạnh sự quan tâm tất nhiên dành cho những người thân yêu, thì quyền lợi bản thân cũng làm cho chúng ta phải lưu ý đến viễn cảnh Luyện ngục dành cho chính mình. Như Thánh John Henry Newman đã chỉ ra, “theo một nghĩa nào đó, tất cả các Kitô hữu đều chết với phần công việc chưa hoàn thành.” Luyện ngục là nơi các bước hoàn thiện sau cùng được thêm vào.
Thánh Newman đã từng đưa ra quan điểm về “Trạng thái Trung gian” nơi một trong những bài giảngcủa mìnhkhi còn ở trong Anh giáo. Giống như nhiều người không phải là Công giáo khác, trước khi trở lại đạo, ngài đã do dự về ý tưởng liên quan đến Luyện ngục, nhưng rồi ngài cũng đã nhận ra sự cần thiết của một “khoảng thời gian thanh luyện” giữa cái chết và thiên đàng, và coi đó là “niềm an ủi lớn lao” cho bất kỳ ai có suy nghĩ nghiêm túc về những vấn đề như vậy.
Như vậy, ngày naycó hai lý do lớn để làm như thế.
Theo Thánh Newman, đó là điều chúng ta phải làm đối với nhiều người bên ngoài có vẻ lơ đễnh, không biết ăn năn, hay có đôi chút khờ dại không chịu hoán cải vào giờ lâm chung để có thể giúp đỡ họ đến cùng. Giờ đây, Giáo Hội dành cho những người như vậy một sự ân cần vô cùng và rồi cũng mời gọi họ lưu tâm đến những Điều Chung Cuộc theo truyền thống – bao gồm Thiên đàng và Địa ngục cùng với Luyện ngục.
Một lý do quan trọng khác cho việc nhớ đến những người trong Luyện ngục mà chúng ta gọi là “Các đẳng Linh hồn” là bổn phận đúng đắn mà chúng ta phải làm qua việc giúp đỡ họ bằng lời cầu nguyện và sám hối, cũng như chúng ta cũng hy vọng rằng người khác sẽ làm cho chúng ta như thế khi thời điểm và nhu cầu cần đến. Thánh Catarina thành Genova (1447-1510), một vị thánh nổi tiếng về việc hy sinh phục vụ người bệnh và người nghèo cũng như về những kinh nghiệm thần bí của mình, đã diễn tả như sau trong khảo luận về Luyện ngục của mình:
“Đấng Toàn Năng rất mực tinh tuyền… đến nỗi nếu một người ý thức được đôi chút dấu vết của sự bất toàn và đồng thời hiểu rằng Luyện ngục đã được ấn định để loại bỏ những khiếm khuyết đó, thì linh hồn bước vào nơi thanh tẩy này sẽ vui lòng đón nhận một lòng thương xót lớn lao như thế từ Thiên Chúa… Nỗi đau đớn lớn của những linh hồn đau khổ này là đã phạm tội chống lại Đấng Tốt Lành thánh thiêng và đã không trở nên hoàn thiện ở đời này.”
Tác giả: Russell Shaw
Chuyển ngữ: Phil. M. Nguyễn Hoàng Nguyên
2021
Mười cách để giúp đỡ người khác lên thiên đàng trong mỗi ngày sống
Mười cách để giúp đỡ người khác lên thiên đàng trong mỗi ngày sống
Những lời đầy mạnh mẽ sau đây của Thánh Tôma Aquinô, Tiến Sĩ Hội Thánh sẽ đánh thức chúng ta từ tận đáy tâm hồn để thi hành những điều tốt lành cho Thiên Chúa: “Một linh hồn bất tử của một con người thì cao quý hơn cả toàn vũ trụ”.
Thật vậy, nếu chúng ta suy niệm về hai chương đầu của sách Sáng Thế trong Kinh Thánh, chúng ta sẽ chiêm ngắm hình ảnh Thiên Chúa như là một Nghệ Nhân và là một Hóa Công tài tình tạo dựng, cũng như xếp đặt tất cả những thứ chưa từng hiện hữu vào trật tự. Thiên Chúa tạo dựng, và tất cả những thụ tạo Ngài làm nên đều tốt đẹp. Từ nguồn nước nơi đại dương bao la; đến vòm trời huy hoàng, lấp lánh và chói lọi trong vẻ đẹp phi thường của nó ngay từ những vệt sáng đầu ngày cho tới vẻ sâu thẳm của hoàng hôn; từ hoa trái và cây cối muôn vẻ muôn sắc, đến hằng hà sa số những loài động vật lớn nhỏ – tất cả đều được tác tạo từ hư không bởi chính Thiên Chúa là Đấng Sáng Tạo.
Đỉnh cao của công trình Tạo Dựng
Trong tất cả sự bao la, đẹp đẽ và phong nhiêu của công trình tạo dựng, chẳng điều gì có thể sánh ví cho bằng việc tạo dựng con người. Trong ánh nhìn của Thiên Chúa, con người thực sự là chóp đỉnh của công trình tạo dựng. Không những thế, tất cả những thọ tạo còn lại đều được tạo nên để phục vụ cho lợi ích của con người. Quả thật, Thiên Chúa đã tạo ra tất cả mọi sự cho con người hưởng dùng để họ có thể đạt tới cõi phúc trường cửu là Thiên Đàng. Vì thế, con người được trao ban sự sống bởi Đấng Tạo Hóa, phải biết dùng tất cả mọi sự như những bậc thang và bước đệm để tiến tới Thiên Đàng.
Theo Đấng Đáng Kính Fulton J. Sheen, từ ngữ hoàn hảo nhất dùng để miêu tả Chúa Giêsu Kitô chính là Đấng Cứu Thế. Chúa Giêsu thực sự đã đến trong thế gian ngang qua Sự Nhập Thể, cũng như tiếng xin vâng của Đức Trinh Nữ Maria, và Người nhập thế với mục đích không gì khác hơn ngoài việc cứu độ toàn thể nhân loại khỏi ách nô lệ tội lỗi, đồng thời dẫn đưa chúng ta về với Nước Trời là Vương quốc của bình an, công lý, niềm vui và sự sống đời đời. Thánh Phaolô đã tỏ bày điều đó qua những lời sắc sảo sau đây: “Những gian nan thử thách Đức Kitô còn phải chịu, tôi xin mang lấy vào thân cho đủ mức”(Cl 1:24). Chúa Giêsu là Đấng Cứu Chuộc duy nhất, nhưng chúng ta cũng có thể cộng tác với Người để trở nên những kẻ đồng hành bé nhỏ của Đấng Cứu Chuộc.
Sau một cuộc ném bom làm rung chuyển và phá hủy một phần của Nhà thờ Công giáo, Cha sở ở đó quan sát thấy tượng Chúa chịu nạn đã bị hư hại nặng nề. Do sức công phá của trái bom, những cánh tay, bàn tay, đôi chân và bàn chân của Chúa Giêsu trên thập giá đã bị hủy hoại. Với tài khéo léo và một tâm hồn tông đồ nồng say của mình, vị mục tử đó đã treo ngay bên dưới phần tượng ảnh bị phá hủy những dòng chữ được phát xuất từ Thánh Tâm của Chúa Cứu Thế: “Ta cần những cánh tay, bàn tay, đôi chân và bàn chân của con”
Thật là chính đáng biết bao! Chúa Giêsu thật sự cần và khát mong toàn bộ con người bạn – cánh tay, bàn tay, đôi chân, tiếng nói, và đặc biệt là lòng mến hăng say trong trái tim của bạn để có thế rao loan Tin Mừng của Đấng Cứu Thế đến khắp cùng cõi đất.
“Hãy cho tôi các linh hồn!”
Vì thế, chúng ta hãy phân định và xác quyết những phương cách để quăng lưới và mang về các linh hồn; hãy đi tìm những Con Chiên Lạc và kêu mời những người con hoang đàng trở về với vị Mục Tử Nhân Lành. Ước mong sao châm ngôn sống của Thánh Gioan Bosco: “Hãy cho tôi các linh hồn, mọi sự khác hãy lấy đi!” cũng sẽ là châm ngôn trong từng ngày đời của chúng ta.
- Những lời cầu nguyện sốt sắng
Cầu nguyện là chìa khóa của ơn cứu độ, đồng thời là cửa ngõ dẫn lối cho một cuộc hoán cải của những người tội lỗi. Hơn thế nữa, cầu nguyện còn mở ra một kho tàng ân thiêng đến từ Thiên Chúa. Chúng ta hãy dâng cho Ngài những lời cầu nguyện sốt sắng nhất trong từng ngày sống, đặc biệt là những lời cầu xin cho ơn hối cải và phần rỗi đời đời của những tội nhân. Hãy nhớ rằng, một linh hồn thì đáng giá hơn cả toàn vũ trụ này.
- Mời gọi “Con Chiên Lạc” đến với Bí tích Hòa Giải
Hãy đưa một linh hồn lạc lối, một tín hữu Công giáo đang lao đao, giận dữ và đau khổ đến với suối nguồn Thương Xót của Thiên Chúa được tỏ lộ qua Bí tích Hòa Giải. Nếu chúng ta thực hiện được điều này, thì đó có thể là một trong những phương cách hữu hiệu nhất nhằm mang vác những chiên lạc quay trở lại Chính Lộ hướng đến ơn cứu độ và sự sống đời đời.
- Đặt ra lịch trình Xét Mình và Xưng Tội
Nếu một con chiên lạc đã lâu không được xưng tội, họ thực sự rất cần những lời khuyên, định hướng và khích lệ. Điều bạn có thể làm lúc này là nói cho họ biết nơi chốn và thời điểm mà các buổi Giải Tội được tiến hành. Hãy trao cho họ những công thức để xét mình, hoặc một tập sách giải thích về Mười Điều Răn. Hãy đồng hành với họ để đến với tòa giải tội nơi vị linh mục đang đợi để lắng những lời xưng thú của họ. Khi đến nơi, bạn hãy tiến vào để xưng tội trước và quay trở lại với nụ cười rạng rỡ trên môi. Bằng chính cách thức này, bạn chắc chắn sẽ trở thành người chiến thắng trong cuộc đấu tranh cứu vớt các linh hồn về cho Đức Kitô.
- Một cuốn sách hữu ích
Những cuốn sách có nội dung xấu đã được chứng tỏ là một loại chất độc trí tuệ nguy hại. Thế nhưng, một cuốn sách tốt và hữu ích hoàn toàn có thể trở thành chất xúc tác để cứu rỗi một linh hồn. Chưa bao giờ, chúng ta sống trong một thế giới tràn ngập thông tin như hiện nay; thế nhưng, chúng ta cũng chưa bao giờ sống trong một thế giới có quá nhiều sự hỗn loạn như hiện nay. Thế giới này thức sự là một tòa tháp Babel. Đám mây u ám của sự hỗn loạn có thể bị xua tan và xóa sạch bởi chân lý của cuộc sách tốt lành. Rất nhiều linh hồn đã được cứu do bởi việc đọc và suy tư dựa trên một cuốn sách đúng đắn. Hãy giới thiệu cho mọi người những tập sách thiêng liêng lành thánh. Humdrum to Holy (tạm dịch: Từ Nhàm Chán cho tới Thánh Thiện) được viết bởi tác giả của bài viết này cũng có thể là một cách thức thực tế và gần gũi để giới thiệu hoặc giới thiệu một lần nữa cho những ai đang thực hành và mong muốn đào sâu hơn nữa đức tin của mình.
- Một người bạn hữu Công giáo tốt lành
Người bạn Công giáo tốt lành đó nên là chính bạn và tôi. Vì là một linh mục, nhiều người mang theo những vấn đề có thiên hình vạn trạng đến với tôi. Ngay tức thì, tôi nói với họ rằng tôi không thể giải quyết những vấn đề của họ được, nhưng tôi biết có một Người có thể làm được – đó là Đức Giêsu Kitô. Giống như thánh Gioan Tẩy Giả, tôi hướng về Chúa Giêsu và nói rằng đây là Đấng Xóa Tội Trần Gian. Chúng ta đừng nên mang trong mình một phức cảm Messiah (Messiah-complex) mà nghĩ rằng chúng ta là những người ra tay cứu độ. Điều đó hoàn toàn sai lầm! Chỉ có một Đấng Cứu Độ duy nhất là Đức Giêsu Kitô!
Đấng Đáng Kính Fulton Sheen đã khẳng định điều đó trong những lời sau: “Điểm xuất phát của chúng ta trong đời sống nội tâm cần có hai nguyên tắc, đó là: Có một Thiên Chúa, và Thiên Chúa ấy không phải là bạn”. Xin nhắc lại, duy chỉ Chúa Giêsu mới có thể cứu độ chúng ta. Hãy noi gương thánh Gioan Tẩy Giả để trở nên người dẫn lối hướng về Chúa Giêsu.
- Kinh nghiệm tĩnh tâm
Một thế giới đầy ắp âm thanh huyên náo cùng với những sự chuyển động thái quá, dẫn đến việc thiếu đi sự thinh lặng cần thiết cho việc suy tư, phản tỉnh, nguyện ngắm và xét mình, chính là một trong những nguyên nhân chủ yếu lý giải tại sao con người trong thế giới đương đại vẫn cứ mãi kẹt cứng trong vũng lầy u mê và đầy tội lỗi của chính mình. Một cuộc tĩnh tâm trong vòng một tuần, tám ngày, hay thậm chí là một tháng có thể là một phương cách mạnh mẽ giúp chúng ta nhìn nhận lại bản thân và thực hiện một cuộc biến đổi triệt để. Hãy tiến hành các cuộc tĩnh tâm, đặc biệt là các cuộc tĩnh tâm theo phương pháp Linh Thao của Thánh Inhaxio. Đó thực sự có thể là những kinh nghiệm biến đổi cuộc đời bạn.
- Vị Tông Đồ của Đau khổ
Chúa Giêsu sẵn sàng chọn lấy thánh giá và khổ nạn như là cách thế để cứu độ toàn thể nhân loại. Những khổ đau của bạn nếu được kết hợp với Cuộc Khổ Nạn và Phục Sinh của Chúa Giêsu, thì sẽ có giá trị vô hạn, nhất là đối với sự hoán cải của các tội nhân và phần rỗi của các linh hồn. Đừng vứt bỏ những đau khổ của bạn, nhưng hãy dâng chúng cho sự cứu rỗi các linh hồn bất tử.
- Xin lễ
Phần tiếp theo của ý niệm đau khổ chính là Hy tế Thánh Thiêng trong Thánh lễ. Với tư cách là một linh mục, rất nhiều người mẹ đã đến với tôi trong nước mắt và sầu khổ bởi những đứa con của họ bây giờ chỉ còn sống trong hoài nghi, ngờ vực, và chẳng còn thực thi đức tin của chúng nữa. Lời khuyên của tôi dành cho họ là: hãy đi xin lễ để cầu nguyện cho ơn hoán cải của những tội nhân, bắt đầu từ những người con của họ, và cầu cho ơn cứu rỗi của các linh hồn. Hơn nữa, Hy tế Thánh lễ là một trong những khí cụ hiệu nghiệm nhất của ơn hoán cải và ơn cứu độ. Chỉ cần một giọt Bửu Huyết loang trên đồi Canvê khi xưa thôi cũng đủ để cứu vớt toàn thể vũ trụ này.
- Kiên trì, Kiên trì và Kiên trì hơn nữa.
Một trong những gương mẫu hết sức mạnh mẽ và mô phạm trong việc kiên trì, nỗ lực giúp các tội nhân hoán cải và đạt được phần rỗi đời đời chính là thánh nữ Monica. Gia đình của thánh nhân đúng nghĩa là một gia đình rối loạn hoàn toàn. Một người chồng bạo lực, nghiện rượu, không chung thủy. Một người con trai ương ngạnh và đam mê thú vui tình dục, và cả một bà mẹ chồng thích ngồi lê đôi mách. Thế nhưng, ngang qua những lời cầu nguyện, sự sám hối, kiên trì và bền đỗ của thánh Monica, Thiên Chúa đã dùng quyền năng và ân sủng của Ngài để biến đổi toàn bộ gia đình! Chúng ta hãy noi gương của thánh nữ Monica, cũng như học theo những lời cầu nguyện, sự sám hối và nhất là nhân đức kiên trì của ngài.
- Đức Maria: Nơi náu nương của các tội nhân!
Một lời kinh quen thuộc được vang lên hoàn toàn phù hợp với sự hoán cải của tội nhân và sự chuyển cầu mạnh mẽ của Đức Trinh Nữ Maria, và đó là Kinh Hãy Nhớ! Những lời kinh đó như sau: “Lạy Thánh Nữ Đồng Trinh Maria, là Mẹ rất nhân từ, xin hãy nhớ xưa nay chưa từng nghe có người nào chạy đến cùng Ðức Mẹ, xin bầu chữa cứu giúp mà Ðức Mẹ từ bỏ chẳng nhận lời…”
Thánh Phanxicô Salê đã nhận được trào tràn ân sủng, bình an và sự yên ủi khi ngài cầu nguyện với lời kinh này trong Thánh Đường Đức Bà Chiến Thắng ở Paris. Trong đời sống của chúng ta, xin cho những lời kinh của Mẹ Maria luôn tỏa rạng sự khải hoàn trong việc biến đổi và cứu rỗi các linh hồn, bắt đầu từ những thành viên trong gia đình của chúng ta.
Hãy luôn nhớ những lời của thánh Tôma Aquinô Tiến Sĩ: “Một linh hồn bất tử của một con người thì cao quý hơn cả toàn vũ trụ”. Hãy hăng say cộng tác cùng với Chúa Giêsu và Đức Maria, các thiên thần và các thánh, để có được một mùa thu hoạch bội thu hoa trái là các linh hồn về cho Bàn Tiệc Nước Trời.
Lm. Ed Broom, OMV
Quang Sáng chuyển ngữ
2021
Thánh nào được tôn kính trong lễ Các Thánh Nam Nữ?
Thánh nào được tôn kính trong lễ Các Thánh Nam Nữ?
Như chúng ta biết, có nhiều định nghĩa về từ “Thánh”: Thánh có thể chỉ về tất cả những ai đã được rửa tội, có thể nói về những người đã chết và lên Thiên đàng, và phổ biến hơn cả là những người đã được Giáo Hội tôn phong. Tuy nhiên, lễ Các Thánh Nam Nữ, đúng như tên gọi, được dành để tôn kính tất cả những người thánh thiện đã qua đời và về cùng Chúa, chứ không chỉ bao gồm các Thánh được tôn phong.
Vì vậy, các Thánh ấy có thể bao gồm ông bà cố, nội ngoại hay cha mẹ của bạn, những người đã dành cuộc sống trần gian kết hiệp tốt lành với Thiên Chúa. Các Thánh ấy cũng có thể có cả những người vô gia cư, chết đầu đường xó chợ và chôn vùi vô danh nơi nào đó. Cũng có thể gồm cả những người đã giúp đỡ cuộc đời bạn âm thầm hay công khai, cách này cách khác, những người phát minh, sáng tác, bào chế sản phẩm hữu ích để bạn có cuộc sống tốt đẹp ngày hôm nay.
Thánh Gioan Phaolô II nói rõ điều này trong thông điệp kinh Truyền Tin năm 2002: “Ngày hôm nay, như phụng vụ nói, Hội Thánh có được niềm vui của việc cử hành các công nghiệp và vinh quang các Thánh trong cùng một ngày lễ: không chỉ những người mà Hội Thánh đã tôn thánh trong nhiều thế kỷ, nhưng bao gồm cả vô số những người nam nữ mà sự thánh thiện của họ vốn ẩn kín trước thế giới được duy nhất Thiên Chúa biết rõ và đang chói lọi trên vương quốc vĩnh hằng.”
Vì vậy, ngay cả chúng ta sau này cũng có thể trở thành một phần của đoàn thể các Thánh, dù cho sự thánh thiện của chúng ta có thể không bao giờ được Giáo Hội vinh danh. Lễ Các Thánh Nam Nữ cũng là ngày lễ của chúng ta.
Lễ Các Thánh cũng là một lời nhắc nhở: tất cả mọi người đều được kêu gọi làm Thánh, không phân biệt hoàn cảnh (không nên nghĩ làm Thánh là chuyện cao vời và không liên quan đến mình). Nếu chúng ta muốn được đón vào cổng Thiên đàng vào một ngày kia, bây giờ ta hãy hy sinh để thánh hoá cuộc sống của mình và tuân theo ý muốn của Thiên Chúa. Mỗi ý nghĩ, hành động đều đầy ý tốt lành thì cuộc đời sẽ thánh thiện và ta sẽ làm Thánh, đừng nghĩ quá phức tạp!
Theo Aleteia
2021
Luyện ngục và lòng Chúa thương xót
Luyện ngục và lòng Chúa thương xót
Khi lần chuỗi Mân Côi, cứ sau 10 Kinh Kính Mừng và một Kinh Sáng Danh, người Công giáo lại đọc: “Lạy Chúa Giêsu, xin tha tội cho chúng con. Xin cứu chúng con khỏi sa hỏa ngục. Xin đem các linh hồn lên Thiên đàng, nhất là những linh hồn cần đến lòng Chúa thương xót hơn”.
Lời kinh ấy thật vắn tắt nhưng chứa đựng đầy đủ nội dung giáo lý về những thực tại đời sau, từ ngữ chuyên môn gọi là “cánh chung”: có hỏa ngục, “xin cứu chúng con khỏi sa hỏa ngục”; có Thiên đàng, “xin đem các linh hồn lên thiên đàng”; có luyện ngục, vì khi xin Chúa “đem các linh hồn lên thiên đàng”, nghĩa là chưa lên, còn ở một nơi khác! Người Công giáo gọi nơi đó, tình trạng đó là luyện ngục.
- “Xin đem các linh hồn lên thiên đàng” Có những Kitô hữu lập luận rằng trong Kinh Thánh, không có chỗ nào nói đến luyện ngục, cho nên đây chỉ là sáng chế của Hội Thánh Công giáo! Vậy xin hỏi, trong Kinh Thánh có chỗ nào nói Đức Chúa Trời có ba ngôi? Chỗ nào nói Chúa Giêsu có hai bản tính và một ngôi vị? Những từ ngữ như “ngôi vị, bản tính” là các từ triết học, được Hội Thánh vận dụng để giải thích và trình bày mầu nhiệm Thiên Chúa duy nhất là Cha, Con, Thánh Thần; Chúa Giêsu là Thiên Chúa thật và là người thật.
Tương tự như thế, luyện ngục là từ ngữ được dùng để mô tả tình trạng “những người chết trong ân sủng và ơn nghĩa với Thiên Chúa nhưng chưa được thanh luyện hoàn toàn; tuy họ chắc chắn sẽ được cứu độ muôn đời, nhưng họ còn phải chịu thanh luyện sau khi chết, để được sự thánh thiện cần thiết hầu tiến vào hưởng niềm vui thiên đàng” (Sách Giáo lý HTCG, số 1030).
Nội dung giáo lý này không dựa vào suy luận tự nhiên của con người nhưng dựa trên cơ sở Kinh Thánh, cụ thể là sách 2Macabê kể chuyện ông Giuđa Macabê quyên góp được hai ngàn quan tiền và gửi về Giêrusalem, để dâng hy lễ tạ tội cho những chiến binh đã chết, cho họ được giải thoát khỏi tội lỗi (12,43-45). Như thế, có một tình trạng trung gian giữa Thiên đàng và Hỏa ngục nên ông Macabê mới xin dâng lễ tạ tội để cầu cho những người đã chết được giải thoát khỏi tội lỗi. Tin Mừng Matthêu cũng kể chuyện Chúa Giêsu trừ quỷ cho một người bị qủy ám nhưng người Pharisêu lúc đó lại bảo: Ông ta nhờ quỷ vương Bêelzêbút mà trừ quỷ! Khi đó Chúa Giêsu đã tuyên bố: “Ai nói phạm đến Con Người thì được tha, nhưng ai nói phạm đến Thánh Thần thì sẽ không được tha, cả đời này lẫn đời sau” (Mt 12,22-32). Dựa vào lời của Chúa Giêsu, có thể hiểu “một số tội có thể được tha ở đời này, còn một số tội có thể được tha ở đời sau” (Sách Giáo lý HTCG, số 1031). Nghĩa là có một tình trạng trung gian: chưa được lên thiên đàng nhưng cũng không bị kết án xa cách Thiên Chúa đời đời, còn đang được thanh luyện để xứng đáng với sự thánh thiện tuyệt đối của Thiên Chúa.
- “Nhất là những linh hồn cần đến lòng Chúa thương xót hơn” Khi một người đã qua đời, thế gian có thể ban tặng gì cho họ? Chẳng có gì! Lời Thánh vịnh từ xa xưa, vẫn luôn đúng cho mọi thời đại: “Mạng người dù giá cao mấy nữa, thì rồi ra cũng chấm dứt đời đời. Nào phàm nhân sống mãi được sao, mà chẳng phải đến ngày tận số?..Lúc sinh thời nó tự hào tự đắc: Mình làm nên, thiên hạ tán dương mình! Nhưng rồi nó cùng tổ tiên về chung kiếp, chẳng bao giờ còn được thấy ánh dương” (Tv. 49).
Điều duy nhất mà các linh hồn trong luyện ngục mong chờ là lòng thương xót của Thiên Chúa. Tin Mừng Gioan (11, 17-27) kể chuyện Chúa Giêsu đến Bêtania khi Ladarô đã được chôn táng 4 ngày! Tảng đá chắn ngoài cửa hang là biểu tượng của quyền lực sự chết. Khi đó, con người hoàn toàn bất lực, không thể làm gì hơn. Chỉ một mình Thiên Chúa mới có thể ban tặng sự sống, không chỉ là sự sống thân xác nhưng còn là sự sống đời đời: “Chính Thầy là sự sống lại và là sự sống. Ai tin vào thầy thì dù đã chết cũng sẽ được sống”. Con người không thể mua Thiên đàng bằng vàng bạc, cũng không bằng nỗ lực đạo đức tự nhiên. Ơn cứu độ hoàn toàn là quà tặng của tình yêu và lòng thương xót, vì thế điều mà các linh hồn trong luyện ngục cần nhất là lòng thương xót của Chúa.
Cùng với lòng thương xót của Thiên Chúa là lòng thương xót của những người còn sống, khi chúng ta nhớ đến và cầu nguyện cho người đã qua đời. Tôi nhớ đến dòng chữ đọc được trên một bia mộ ở nghĩa trang Mạc Đĩnh Chi (trước 1975, nay là công viên Lê Văn Tám): “Quên lãng người đã chết là bắt họ chết thêm một lần nữa”; cũng nhớ đến một câu ngạn ngữ của người Mêhicô: “Người ta chết 3 lần: lần thứ nhất là khi tắt thở, lần thứ hai khi được đem chôn; lần thứ ba là khi bị lãng quên”. Người Công giáo không chỉ nhớ đến nhưng còn cầu nguyện cho người đã chết: dâng lễ, làm việc bố thí, nhường ân xa, làm việc đền tạ để cầu nguyện cho những người đã qua đời. Đó chính là những việc của lòng thương xót mà những ai tôn vinh lòng Chúa thương xót được kêu gọi thực hiện.
Đây cũng là điều Hội Thánh khuyến khích đặc biệt ngày 2 tháng 1 hằng năm, và ước mong không chỉ trong ngày này mà thôi nhưng còn thường xuyên trong đời sống các tín hữu.
- “Xin tha tội cho chúng con” Cuối cùng, nếu luyện ngục là tình trạng các linh hồn được thanh luyện để xứng đáng với sự thánh thiện của Thiên Chúa, thì hãy bắt đầu bước vào cuộc thanh luyện ấy từ hôm nay.
Tất cả chúng ta đều là tội nhân: “Nếu chúng ta nói là chúng ta không có tội, chúng ta tự lừa dối mình, và sự thật không ở trong chúng ta” (1Ga 1,8). Ý thức về tội thúc đẩy chúng ta kêu lên: “Xin tha tội cho chúng con”, đồng thời bước vào hành trình thanh luyện, chấp nhận những từ bỏ và hi sinh, khổ chế để không đồng lõa với tội lỗi, nhưng bước đi trong ánh sáng của Thiên Chúa ngay từ bây giờ và hướng đến nguồn sáng vĩnh hằng: “Nếu chúng ta đi trong ánh sáng, cũng như Thiên Chúa hằng ngự trong ánh sáng, thì chúng ta được hiệp thông với nhau, và máu Chúa Giêsu, Con của Ngài, thanh tẩy chúng ta sạch hết mọi tội lỗi” (1Ga 1,7).
Gm. Phêrô Nguyễn Văn Khảm