Vai trò của nữ tu & phụ nữ sống đời thánh hiến
“Bên cạnh ánh sáng lung linh của các vì sao còn có ánh sáng êm dịu và huyền bí của tâm hồn người phụ nữ” (Victor Hugo).
Trong mạng lưới cầu nguyện toàn cầu tháng 02.2022, Đức Thánh Cha Phanxicô mời gọi toàn thế giới cầu nguyện cho các nữ tu và những phụ nữ sống đời thánh hiến. Đức Thánh Cha cảm ơn sứ mạng và lòng can đảm của các nữ tu và mời gọi thế giới cầu nguyện, để các nữ tu có thể “tiếp tục tìm ra những cách thế đáp lại những thách đố của thời đại.” Ngài đã “khuyến khích tất cả những người nữ sống đời thánh hiến hãy phân định và chọn lựa điều gì là tốt nhất cho sứ vụ của mình.”
Là những người nữ sống đời Thánh Hiến – những Nữ tu, chúng ta có vị trí và vai trò nào trong Giáo hội và xã hội? Cuộc đời dâng hiến có ý nghĩa gì?
Đức Thánh Cha Phanxicô, vị cha chung của chúng ta đã nói lên quan điểm của mình: “Phụ nữ ở bất cứ thời đại nào, quốc gia nào, dân tộc nào cũng giữ vai trò trọng yếu trong việc sáng tạo, giữ gìn những giá trị văn hóa truyền thống của mỗi dân tộc”. Ngài còn bày tỏ: “Cha mạnh mẽ mong ước rằng (cơ hội và trách nhiệm) mở ra hơn nữa cho sự hiện diện và tham dự của nữ giới trong Giáo hội cũng như trong xã hội và các lãnh vực chuyên môn”.
Trong Tông huấn Niềm Vui của Tin Mừng (EG 103), ngài khẳng định: “Hội Thánh nhìn nhận sự đóng góp quan trọng của phụ nữ đối với xã hội, bởi sự nhạy cảm, trực giác và một số khả năng của họ… Tôi vui mừng vì biết bao phụ nữ chia sẻ trách nhiệm mục vụ với các linh mục, đang góp phần vào việc giúp đỡ các cá nhân, gia đình hoặc các nhóm và có các đóng góp mới về sự suy tư Thần học. Nhưng chúng ta còn phải mở rộng không gian cho một sự hiện diện quyết định hơn của phụ nữ trong Hội Thánh. Bởi vì thiên tài của phụ nữ là điều cần thiết trong tất cả các hình thức của đời sống xã hội…”.
Các Nữ tu có vai trò thiết yếu trong quá trình tạo ra một Giáo hội mang tính đồng nghị hơn và chuẩn bị cho Thượng hội đồng Giám mục, không chỉ thông qua lời cầu nguyện và sự tham gia của họ, mà còn bằng cách lắng nghe những người thường không tham gia vào các hoạt động của Giáo hội, Đức Thánh Cha Phanxicô nói:
“Các Nữ tu tận hiến, chính là sự hiện diện không thể thay thế trong cộng đoàn đông đảo đang tiến bước, đó là Giáo hội”. Đức Thánh Cha chia sẻ hôm 11 tháng 10 trong buổi tiếp kiến các thành viên tham dự Tổng Công hội của các Nữ tu Dòng Nữ tử Bác ái Thánh Jeanne-Antide Thouret.
“Các Nữ tu tận hiến là sự mở rộng của sự hiện diện của nhóm phụ nữ cùng đồng hành với Chúa Giêsu và Nhóm Mười Hai, chia sẻ sứ mạng và đóng góp sự độc đáo của chính các chị em”, Đức Thánh Cha nói, và đồng thời cũng lưu ý rằng Phúc Âm Thánh Luca thậm chí còn kể tên một số phụ nữ: Maria Magdalene, Joanna và Susanna.
Như đã lặp lại nhiều lần trong triều đại Giáo Hoàng của mình, Đức Thánh Cha yêu cầu các nữ tu và những người nữ sống đời thánh hiến: “tiếp tục làm việc và gần gũi với anh chị em nghèo khổ, với những người bị gạt ra bên lề xã hội, với hết thảy những ai là nạn nhân của những kẻ buôn người; tôi đặc biệt mời gọi họ gần gũi với những anh chị em này.”
Video ý cầu nguyện tháng 02.2022 của Đức Thánh Cha cũng nhắc đến những đóng góp to lớn của các nữ tu về mặt dân sự và trí tuệ: trong thực tế, các nữ tu và những người nữ sống đời thánh hiến giảng dạy tại các trường đại học, tham gia các hội nghị thượng đỉnh quốc tế về môi trường, và làm trung gian trong các tình huống khủng hoảng chính trị.
Đức Thánh Cha cũng nhìn nhận rằng; đôi khi các nữ tu bị đối xử bất công, ngay cả trong Giáo hội, và ngài mời gọi họ đấu tranh chống lại nó và đừng mất can đảm. Ngài yêu cầu họ tỏ bày vẻ đẹp của tình yêu và lòng trắc ẩn của Thiên Chúa trong vai trò là những giáo lý viên, những thần học gia và những người hướng dẫn thiêng liêng.
Đức Thánh Cha mong rằng: “các nữ tu tiếp tục làm cho sự tốt lành của Thiên Chúa được biết tới qua những công việc tông đồ mà họ đang làm, nhưng trên hết là qua chứng tá đời sống thánh hiến của họ.” (CSR_314_2022).
Là Nữ tu, những phụ nữ sống đời Thánh hiến là những phụ nữ đặc biệt và luôn gắn kết với thân phận phụ nữ. Đức cố Tổng Giám Mục Phaolô Bùi Văn Đọc trong bài giảng Thánh lễ nhân ngày Phụ nữ Quốc tế do hội Các Bà Mẹ Công Giáo Giáo phận Sài Gòn, tổ chức vào tháng 3/2010 đã đưa ra những đặc nét của phụ nữ như: “Sự dịu dàng của người phụ nữ có tác dụng thay đổi một con người tính khí bất thường và chính là chứng tá cho sự dịu dàng của Thiên Chúa. Lòng nhân hậu của người phụ nữ luôn luôn nhạy cảm trước những nỗi đau khổ bất hạnh của người khác, là hiện thân của lòng thương xót Chúa Kitô…” (10 tiêu chuẩn về một người phụ nữ đạo hạnh và tốt lành).
Dù có nhiều ưu điểm và giới hạn, những người phụ nữ, đặc biệt là những người nữ sống đời thánh hiến luôn được kêu mời “làm tông đồ cho tương lai nhân loại” bằng những phương cách thích hợp khác nhau, tùy theo từng vị thế và môi trường sống.
Từ những ý tưởng trên, chúng ta cùng tạ ơn Thiên Chúa đã ban cho chúng ta được sinh ra là những người nữ, đã trao tặng cho mỗi người chúng ta nhiều ân sủng và nhất là Ngài mời gọi chúng ta sống đời Thánh hiến, là những Nữ tu.
Tháng cầu nguyện cho các nữ tu và những phụ nữ sống đời thánh hiến đã khép lại, chúng con xin tạ ơn Chúa, chúng con nhìn lại bản thân để khám phá từng bước chân và ân ban mà Thiên Chúa đã tuôn đổ xuống trên cuộc đời của chúng con. Chúng con xin tri ân Đức Thánh Cha cùng mọi thành phần trong Giáo Hội đã cầu nguyện cho chúng con, những phụ nữ sống đời thánh hiến. Nguyện xin Thiên Chúa chúc lành và nâng đỡ, giúp chúng con trân trọng những ân ban của Ngài và can đảm, tiếp tục thực thi sứ vụ nữ tu của mình trong mọi thách đố của cuộc sống.
Nt: M. Ripsimina Bùi Thị Liễu, FMSR