Từ ngày 4.2, Tòa Sứ thần đầu tiên chính thức mở cửa tại Abu Dhabi thuộc Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất (UAE), đánh dấu một giai đoạn mới trong quan hệ giữa Vatican và UAE.

Ngày 2.2, tại nhà thờ Thánh Giuse, Ðức Tổng Giám mục Edgar Peña Parra, Phụ tá Quốc vụ khanh Tòa Thánh, đã chủ sự thánh lễ khánh thành Tòa Sứ thần ở Abu Dhabi. Hai ngày sau, vào thời điểm phái bộ ngoại giao mới của Vatican chính thức mở cửa, Ðức Tổng Giám mục cho biết: “Sự hiện diện của Tòa Sứ thần đã mang đến thêm bằng chứng cho thấy sự quan tâm của Ðức Thánh Cha đối với tất cả người dân của vùng đất này”, theo trang tin National Catholic Register.

Bước chuyển mới trong quan hệ song phương

Tòa Sứ thần là phái bộ ngoại giao đại diện cho Tòa Thánh. Ðức cha Peña Parra nhấn mạnh Ðức Giáo Hoàng Phanxicô hy vọng phái bộ mới sẽ hỗ trợ Sứ thần trong việc thực hiện sứ vụ tại UAE và đối với cộng đồng Công giáo địa phương. “Mở cửa Tòa Sứ thần tại UAE ngoài ý nghĩa là đại diện ngoại giao cho Tòa Thánh tại Abu Dhabi, còn là dấu ấn quan trọng về khía cạnh tâm linh, biểu thị cho sự gần gũi của Ðức Thánh Cha đối với một quốc gia. Cùng lúc, đây là sự nâng cấp trong quan hệ song phương”, vị Phụ tá Quốc vụ khanh Tòa Thánh trả lời phỏng vấn trong chuyến thăm UAE nhân dịp này.

Bộ trưởng Văn hóa UAE Noura Al Kaabi và ông Omar Ghobash, Trợ lý ngoại trưởng về văn hóa và ngoại giao công cộng, có mặt tại sự kiện khánh thành Tòa Sứ thần, cùng với các quan chức khác của chính phủ. Về phần phái đoàn đại diện Tòa Thánh, Ðức ông Yoannis Gaid, nguyên thư ký riêng của Ðức Thánh Cha, cũng tháp tùng Ðức Tổng Giám mục Peña Parra trong chuyến công du UAE. Ðức ông Gaid là thành viên của Cao ủy về Tình Huynh đệ nhân loại. Ðức Giám mục Paul Hinder, Giám quản Tông Tòa Nam Ả Rập, và Ðức ông Kryspin Dubiel, Tham tán của Tòa Sứ thần cũng có mặt.

Ðức Tổng Giám mục Peña Parra gởi lời cảm ơn đến Ngoại trưởng Sheikh Abdullah bin Zayed Al Nahyan và chính quyền dân sự vì đã tạo điều kiện cho Vatican mở Tòa Sứ thần ở Abu Dhabi. Tòa Thánh thiết lập quan hệ ngoại giao với UAE từ năm 2007. Tòa Sứ thần trước đây hiện không có người ở và đặt tại Kuwait. Ðến nay, lần lượt có 3 sứ thần ở UAE. Sứ thần gần đây nhất là Ðức Tổng Giám mục Francisco Montecillo Padilla, nhiệm kỳ từ năm 2016 đến 2020. Vị trí này bị bỏ trống sau khi Ðức Tổng Giám mục Padilla được bổ nhiệm sang Guatemala. Ðức ông Dubiel hiện là tham tán. Bên cạnh đó, đến thời điểm hiện tại, UAE vẫn chưa bổ nhiệm Ðại sứ tại Tòa Thánh ở Rome.

Vai trò quan trọng

Trong bài giảng tại nhà thờ Thánh Giuse ở Abu Dhabi ngày 2.2, Ðức cha Peña Parra nói rằng cộng đồng Công giáo ở Abu Dhabi và bán đảo Ả Rập là minh chứng cho sự kiên nhẫn, và niềm hy vọng, cũng như cách sống của người Công giáo tại vùng đất này. Nhà thờ Thánh Giuse cũng là một trong hai nhà thờ Công giáo tại thành phố Ả Rập có 1,42 triệu dân này.

“Có lẽ các bạn là cộng đoàn nhỏ bé, nhưng mỗi một phần của Giáo hội đều có vai trò riêng của mình. Phần nào cũng tốt và quan trọng như nhau”, theo Ðức Tổng Gíam mục. Dù số lượng ít ỏi, các giáo xứ tại UAE góp phần mang truyền thống và đức tin Công giáo đến khắp các vùng Trung Ðông, Nam Á và nhiều nơi khác trên thế giới.

Ví dụ, tại nhà thờ Thánh Giuse, thánh lễ được cử hành theo tiếng Ả Rập, tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Philippines, tiếng Malay, tiếng Sinhala (Sri Lanka), tiếng Urdu, tiếng Tamil, tiếng Konkani, tiếng Ðức, tiếng Ý, tiếng Hàn Quốc, tiếng Ba Lan và tiếng Ukraine. Khoảng 100 tín hữu là người di dân đã hưởng lợi ích thực sự từ những thánh lễ này. Giáo xứ Thánh Giuse là xứ đạo duy nhất tại Abu Dhabi trong suốt hơn nửa thế kỷ, cho đến khi nhà thờ Thánh Phaolô được khánh thành ở quận Musaffah năm 2015.

Tôn giáo chính thức của UAE là Hồi giáo, với Hồi giáo Sunni chiếm đa số. Khoảng 12,6% trên tổng dân số theo Kitô giáo, dựa trên kết quả khảo sát của Trung tâm Nghiên cứu Pew. Tòa Sứ thần ở Abu Dhabi được mở cửa trùng với thời điểm kỷ niệm năm thứ ba của “Tài liệu về tình huynh đệ nhằm hướng đến hòa bình thế giới và sự chung sống”. Ðức Giáo Hoàng Phanxicô đã ký vào tài liệu này cùng với Ðại giáo trưởng Hồi giáo Ahmed el-Tayeb của al-Azhar trong cuộc gặp liên tôn ở Abu Dhabi ngày 4.2.2019.

Tại lễ khánh thành, Ðức Tổng Giám mục Peña Parra hy vọng tài liệu trên sẽ đóng vai trò khuôn khổ nhằm làm sâu sắc quan hệ ngoại giao song phương. Ðức cha nhận định quan hệ giữa Tòa Thánh và UAE được xây dựng trên nền tảng hiểu biết lẫn nhau về tầm quan trọng của đức tin và vai trò tích cực của tôn giáo đối với xã hội. “Hy vọng Tòa Sứ thần sẽ là nơi để tiếp xúc và đối thoại vì quan hệ hợp tác song phương trong nhiều năm tới”, ngài kết luận.