THAY ĐỔI KHI GẶP CHÚA
24.8 Thứ Bảy Thánh Barthôlômêô, Tông Đồ
Ed 43:1-7; Tv 85:9-10,11-12,13-14; Mt 23:1-12
THAY ĐỔI KHI GẶP CHÚA
Trong Tân Ước, Thánh Batôlômêô chỉ được nhắc đến trong danh sách các tông đồ. Một số học giả cho rằng ngài là Natanien, người Cana xứ Galilê được Philípphê mời đến gặp Ðức Giêsu. Và Ðức Giêsu đã khen ông: “Ðây đích thực là người Israel. Lòng dạ ngay thẳng” (Ga 1,47b). Khi Natanien hỏi Ðức Giêsu làm sao Ngài biết ông, Ðức Giêsu trả lời “Tôi thấy anh ở dưới cây vả” (Ga 1,48b). Ðiều tiết lộ kinh ngạc này đã khiến Natanien phải kêu lên, “Thưa Thầy, chính Thầy là Con Thiên Chúa; chính Thầy là Vua Israel” (Ga 1,49b). Nhưng Ðức Giêsu đã phản ứng lại, “Có phải anh tin vì tôi nói với anh là tôi thấy anh dưới cây vả? Anh sẽ được thấy những điều lớn lao hơn thế nữa!” (Ga 1,50)
Theo truyền thuyết truyền lại, thì thánh nhân là người có tầm vóc trung bình với mái tóc đen, nước da trắng trẻo, và đôi mắt tròn, lớn ẩn sâu trong hai con mắt hơi rộng, ngày ngày Ngài đọc kinh có tới trăm lần. Giọng nói của Ngài sang sảng và có sức thu hút lạ thường. Vẻ mặt Ngài luôn luôn vui tươi, Ngài cũng được ơn nói nhiều thứ tiếng và biết mọi sự tương lai.
Với những ơn đặc biệt ấy, danh tiếng Ngài chả mấy chốc lừng lẫy như sóng cồn, khiến bao nhiêu con bệnh cũng như bao nhiêu người mắc cơn nguy biến đều tìm đến xin thánh nhân cứu chữa. Bấy giờ vua Pôlêmon (Polemon) có một công chúa bị quỷ ám. Vua đã nhờ các quỷ khác trừ nhưng vô hiệu quả, nghe nói thánh nhân có uy quyền trừ được tà ma, đầu tiên nhà vua không tin, nhưng phần tin công chúa, phần muốn thử tài của Ngài nên vua cho mời thánh nhân tới.
Sau khi cầu nguyện sốt sắng, thánh nhân đã trừ quỷ và chữa cho công Chúa khỏi. Trước phép lạ nhãn tiền này, nhà vua cho người mang vàng bạc hậu tạ thánh nhân, nhưng Ngài một mực khước từ. Một đêm kia vua Polêmon chiêm bao thấy thánh nhân hiện đến và nói với nhà vua rằng: “Tôi đến đây không phải để gầy dựng gia nghiệp, thu tích vàng bạc nhưng để cứu rỗi các linh hồn, giải phóng người ta khỏi ách lầm than của ma quỷ. Đồng thời vua cũng được thánh nhân giảng cho biết qua về Chúa Giêsu và hứa sẽ chỉ tên vạch mặt quỷ Atarôt, bằng cách bắt nó tuyên xưng Chúa Kitô rồi mới trục xuất nó ra một lần nữa. Sự việc xẩy ra y như vua đã chiêm bao: một ngày kia trước mặt vua và cả triều đình thánh nhân công khai bắt tên quỷ Atarôt thú nhận nó là tên lừa bịp dân chúng và là tên phản tặc đối với Thiên Chúa. Đồng thời nó tuyên xưng thánh nhân là tông đồ Thiên Chúa sai đến để truyền bá Phúc âm. Thánh nhân ra lệnh cho nó phải cút khỏi vùng này và cấm từ nay không được lai vãng đến hại dân. Tên quỷ vâng lệnh và “cúp đuôi” biến mất. Bấy giờ dân chúng hết lời ca tụng thánh nhân và đập phá tượng quỷ đang thờ. Chứng kiến phép lạ nhãn tiền này, cả triều vua xin học đạo và chịu phép rửa tội.
Ma quỷ căm giận vì thất bại nên tìm cách trả thù. Chúng xúi giục một số viên chức nổi lên chống đối lại thánh nhân và coi Ngài như kẻ thù phá hoại chùa miếu đền thờ, phá rối an ninh. Rồi tiếng đồn thổi vu cáo thánh nhân mỗi ngày một lan rộng.
Lần kia một số công chức âm mưu đến vu cáo với vua Atigiê (Attiges) em vua Polemê (Polemes) rằng: thánh nhân đã phá hủy đền chùa của họ. Tức giận, Atigiê truyền đưa thánh nhân tới. Trước sân rồng lộng lẫy, thánh nhân đàng hoàng tiến lên tâu trình mọi việc với nhà vua. Đang khi nhà vua sỉ nhục thánh nhân thì tất cả các tượng bụt trong đền vua tự nhiên đổ tan tành, nhà vua nổi nóng hạ lệnh lột da rồi thiêu sinh thánh nhân. Nhưng Chúa toàn năng đã tỏ uy quyền của Ngài để mở mắt cho những kẻ mù tối: qua hai cuộc hành hình thánh nhân vẫn còn sống. Sau cùng thánh nhân bị trảm quyết, ngày 24 tháng 8 năm 52.
Nghe tin thánh nhân bị trảm quyết, cả triều vua Pôlômon vội vã sang xin xác thánh Ngài và an táng rất trọng thế. Để thưởng công vua Pôlômon, sau 30 ngày các vị tông đồ đã truy phong nhà vua lên chức giám mục. Còn vua Atigiê và những kẻ đã nhúng tay hành quyết thánh nhân đều bị bệnh quỷ ám và chết một cách khốn nạn.
Sau khi an táng xác thánh nhân, dân chúng tấp nập đến kính viếng và được hưởng nhiều phép lạ. Nhiều người lương dân thấy vậy đâm ghen tương. Họ bí mật quật mộ và quẳng quan tài Ngài xuống biển. Nhưng Chúa quan phòng đã làm phép lạ khiến tấm quan tài bằng chì của thánh nhân nổi lềnh đềnh trên mặt biển và được sóng biển đưa tới hòn đảo Lipari gần Xixin (Cicile). Tín hữu miền này rước quan tài thánh nhân về miền Bênêven và xây cất đền thờ kính Ngài. Với những phép lạ thời danh Ngài làm, chẳng bao lâu nơi đây trở thành đất hành hương danh tiếng. Năm 983 dưới thời Đức giáo hoàng Grêgôriô V, xác thánh Ngài được di chuyển vể La-mã nằm bên cạnh các Tông đồ khác.
Sổ Tử Ðạo Rôma viết rằng Thánh Batôlômêô đã rao giảng ở Ấn và Armenia, là nơi ngài bị lột da và bị chém đầu bởi vua Astyages.
Trong Phúc âm của thánh Gio-an, thánh tông đồ Ba-tô-lô-mê-ô được gọi với tên là Na-tha-na-en. Cuộc gặp gỡ giữa ngài với Đức Giê-su được thánh sử trình thuật trong đoạn Tin Mừng hôm nay.
Ông Phi-lip-phê, sau khi trở thành môn đệ của Chúa Giê-su, đã muốn giới thiệu Chúa cho ông Na-tha-na-en: Người là Đấng Mê-si-a, con ông Giu-se, người Na-da-rét mà sách luật Mô-sê và các tiên tri nói tới. Nhưng ông Na-tha-na-en có vẻ nghi ngờ về nguồn gốc của Chúa vì có lẽ ông đã được biết thông qua sách vở rằng Đấng Mê-si-a được tiên báo xuất thân từ Be-lem, miền Giu-da. Chính ông cũng đã khẳng định: “Từ Na-da-rét làm sao có gì hay được”.
Tuy nhiên, trước lời mời gọi của ông Phi-lip-phê, ông Na-tha-na-en đã đến gặp Chúa Giê-su. Chúa đã khen ông: “đích thực là một người Ít-ra-en, lòng dạ không có gì gian dối”. Nhưng sao Na-tha-na-en có thể là một người Ít-ra-en đích thực nếu không chấp nhận Chúa Giê-su là Đấng Mê-si-a, người Na-da-rét? Thật ra, người Ít-ra-en đích thực là người biết từ bỏ những ý nghĩ, tư tưởng của mình khi nó không phù hợp với chương trình của Thiên Chúa; là người sẵn sàng thay đổi, hoán cải theo thánh ý Ngài. Ông Na-tha-na-en là người như thế. Nhờ cuộc gặp gỡ với Chúa Giê-su, ông hiểu ra chương trình của Thiên Chúa không giống như những gì con người biết đến hay mong muốn. Ông đã nhận ra sự sai lầm của mình. Ông đã thay đổi ý nghĩ và chấp nhận Chúa Giê-su như Đấng Mê-si-a đích thực qua lời tuyên xưng: “Thưa Thầy, chính Thầy là Con Thiên Chúa, chính thầy là vua Ít-ra-en”.
Với niềm tin của mình, ông “sẽ thấy trời rộng mở, và các thiên thần của Thiên chúa lên lên xuống xuống trên Con Người”. Ông sẽ cảm nghiệm được rằng Chúa Giê-su, Con Thiên Chúa nhập thể, là Đấng nối kết giữa trời và đất, giữa Thiên Chúa và con người. Chính Người là đường đưa con người về chốn trời cao.
Anh chị em thân mến, mừng lễ thánh Ba-tô-lô-mê-ô (với tên khác Na-tha-na-en), chúng ta hãy noi gương ngài để trở thành những Ki-tô hữu đích thực. Giống như thánh nhân, người Ki-tô hữu đích thực là những người biết sẵn sàng thay đổi bản thân sau cuộc gặp gỡ với Chúa Giê-su. Chúng ta đã gặp Người khi đọc, lắng nghe Lời Chúa hay trong việc cử hành các bí tích, cách đặc biệt là bí tích Thánh Thể, hoặc qua từng biến cố cuộc đời… Câu hỏi đặt ra: chúng ta đã thay đổi con người mình chưa? Mỗi người được mời gọi hãy từ bỏ con người cũ với những khuyết điểm, tội lỗi… để trở nên con người mới trong Chúa Giê-su. Như thế, chúng ta đang tuyên xưng niềm tin vào Người qua chính con người cụ thể của chúng ta.