Kiện toàn lề luật
14.6
Thứ Tư trong tuần thứ Mười Mùa Quanh Năm
2 Cr 3:4-11; Tv 99:5,6,7,8,9; Mt 5:17-19
Kiện toàn lề luật
Bất cứ tổ chức con người nào sống trên mặt đất này đều có những quy định chung, đó là những lề luật buộc mọi người phải tuân giữ vì hạnh phúc của mình và mọi người. Dân Chúa, một dân tộc đăc biệt sống nơi trần thế này cũng được Thiên Chúa ban cho lề luật đăc biệt để sống hạnh phúc ở đời này mà còn hạnh phúc muôn đời nữa.
Thiên Chúa đã ban lề luật cho dân Do Thái dân riêng Người tuyển chọn trước Chúa xuống thế khoảng 18 thế kỷ. Đó là 10 điều răn Đức Chúa Trời. Khi xuống thế, Chúa Giêsu thấy họ lầm lỗi trong việc giữ luật, thiếu điều cốt lõi là kính mến Thiên Chúa và yêu thương tha nhân. Chúa Giêsu đã sửa dạy mà họ không hiểu lại còn trách Chúa và các tông đồ “phá lề luật”. Do vậy Chúa đã khẳng định hôm nay: “Anh em đừng tưởng Thầy đến để bãi bỏ lề luật Môse và các Ngôn Sứ…Thầy đến không phải là để bãi bỏ nhưng là để kiện toàn”. Mười điều răn Đức Chúa Trời đã truyền cho ông Môsê trên núi Xinai, còn gọi là luật cựu ước là giới luật cơ bản, cốt lõi, tối thiểu để cho những ai muốn làm con người thôi đều phải tuân giữ chứ chưa nói đến dân riêng, hay “dòng dõi được tuyển chọn”.
Người Do Thái sống và tuân thủ lề luật Thiên Chúa như cha ông họ đã từng. Đó là bộ luật của Dân Thiên Chúa từ thời Cựu ước mà Thiên Chúa thiết lập qua các tổ phụ, các tiên tri. Nếu Dân Thiên Chúa trong thời cựu ước là đoàn dân mong đợi Đấng Cứu Thế, thì Dân Thiên Chúa trong thời Tân Ước là đoàn dân đón nhận Đấng Cứu Thế, đón nhận Ơn Cứu Độ. Chúa Giê-su đến, Người không phủ nhận hình ảnh mơ hồ của Đấng Cứu Thế đã được mong đợi, nhưng Người giới thiệu một chân dung đích thực của Đấng Cứu Thế là chính Người. Và vì thế, Người tuyên bố rằng Người không hủy bỏ lề luật, nhưng Người kiện toàn, người làm mới cách sống, cách thờ phượng, cách yêu thương để con người được ơn cứu độ. Bởi luật pháp trần gian nào cũng muốn củng cố quyền lực cai trị, nên người dân giữ luật luôn nặng tính đối phó, cầu an hơn là vì yêu mến chế độ, yêu mến đất nước.
Ý nghĩa và tinh thần ấy của luật lệ, chúng ta có thể đọc được trong Tin Mừng hôm nay. Những người Biệt phái, nhất là các Luật sĩ, vốn là những người rất trung thành với lề luật, họ tuân giữ luật lệ không thiếu một chấm, một phết. Nhưng đàng sau sự trung thành ấy có hàm ẩn tự mãn: họ cho rằng trung thành với lề luật là đương nhiên trở thành người công chính, và vì nghĩ mình là người công chính, nên họ lên mặt khinh dễ những người không tuân giữ luật lệ một cách nghiêm chỉnh như họ.
Chúa Giêsu không phải là người vô kỷ cương và luật pháp. Ngài đã sống như một người Do thái, nghĩa là tuân giữ luật lệ của Môsê truyền lại. Chỉ có điều khác biệt giữa Ngài và các người Biệt phái, đó là tinh thần: nếu những người Biệt phái tự cho mình là người công chính nhờ tuân giữ lề luật, thì Chúa Giêsu lại khẳng định rằng chỉ nhờ ơn Chúa, con người mới có thể nên công chính. Chúa Giêsu tuân giữ lề luật để kiện toàn nó, kiện toàn theo nghĩa thực hiện chính những lời loan báo của các tiên tri liên quan đến Ngài, kiện toàn đến độ mặc cho lề luật một tinh thần mới, tức là tình mến.
Luật lệ vốn là lời loan báo của các tiên tri về Ðấng Cứu thế, do đó luật lệ có tính tiên tri. Khi chu toàn lề luật, Giáo Hội chứng tỏ cho mọi người thấy rằng Ngài chính là Ðấng các tiên tri đã loan báo. Như vậy, một cách nào đó, khi người Kitô hữu tuân hành lề luật, họ cũng loan báo chính Chúa Kitô, nhưng dĩ nhiên, họ chỉ có thể loan báo về Ngài khi việc tuân giữ của họ thể hiện được chính tinh thần của Ngài. Xét cho cùng, đối với người Kitô hữu, tuân giữ lề luật là mặc lấy tâm tình của Chúa Kitô, là sống như Ngài, là trở thành hiện thân của Ngài.
Chúa Giê-su muốn xóa đi cái khái niệm giữ luật, vị luật, và Người muốn con người tuân giữ lề luật Chúa vì yêu mến Thiên Chúa trên hết mọi sự, vì yêu mến Nước Thiên Chúa của đoàn dân được cứu độ, vì nghĩa vụ xây dựng Nước Thiên Chúa trên trần gian. Không phải giữ luật ngày Sabat vì luật buộc, nhưng vì để thờ phượng Thiên Chúa giàu lòng xót thương và trao ban lòng xót thương của Thiên Chúa cho mọi người. Không phải giữ luật cấm giết người, mà còn phải giữ luật yêu thương hết mọi người, cả người thương người ghét, cả người bạn lẫn kẻ thù… Cách sống mới là sống yêu Chúa, yêu người thật chân tình tự trong đáy lòng chúng ta. Bao lâu còn câu nệ hình thức, còn vị luật, bấy lâu chưa yêu, và chưa được cứu độ.
Thực thi luật Chúa thì lời Chúa là ngọn đèn soi cho con bước, là ánh sáng chỉ đường con đi. Người yêu mến Thiên Chúa hết linh hồn, hết sức mình là đi trên đường đá vững chắc có rào chắn vững vàng mà yên tâm tới đích. Như người xây nhà trên đá tảng sẽ không sợ sụp đổ khi bão táp mưa sa.
Thực thi giới răn “yêu thương tha nhân như chính mình” thì đâu còn lừa dối, cướp bóc, chém giết, hận thù… và nước thiên đàng bắt đầu hiện diện từ dưới thế này, yêu thương là kiện toàn mọi lề luật.