Giới Răn Yêu Thương
23.8 Thứ Sáu trong tuần thứ Hai Mươi Mùa Quanh Năm
Ed 37:1-14; Tv 107:2-3,4-5,6-7,8-9; Mt 22:34-40
Giới Răn Yêu Thương
Thiết nghĩ ai trong chúng ta cũng đều hiểu rõ điều răn đứng đầu và quan trọng nhất của đạo Công Giáo là “mến Chúa yêu người”. Thế nhưng, có bao giờ chúng ta tự hỏi lòng mình rằng: Tôi tôn thờ một Thiên Chúa bằng trí hiểu hay bằng con tim? Tôi yêu thương người thân cận bằng cái lý hay cái tình?
Yêu thương là đặc điểm của con người. Thú vật có thể có cảm giác, nhưng đó không hẳn là yêu thương. Chỉ có con người được tạo dựng theo và giống hình ảnh Thiên Chúa tình yêu mới thực sự được mời gọi yêu thương mà thôi.
Tin Mừng hôm nay nhắc lại cho chúng ta ơn gọi cao cả của con người. Trả lời cho thắc mắc của luật sĩ, Chúa Giêsu đã thu tóm tất cả lề luật thành một giới răn duy nhất là mến Chúa và yêu người. Hai mệnh lệnh này là một giới răn duy nhất, bởi vì không thể kính mến Chúa mà lại ghét bỏ hình ảnh của Ngài là con người, cũng như không thể yêu thương con người mà lại không nhận ra và yêu mến Thiên Chúa là nguồn mạch tình yêu chân thật.
Tách biệt hai mệnh lệnh ấy là chối bỏ tình yêu. Các luật sĩ và các biệt phái thời Chúa Giêsu quả là những người đạo đức: họ ăn chay, cầu nguyện và tỏ ra yêu mến Thiên Chúa hơn ai hết; thế nhưng Chúa Giêsu đã điểm mặt họ là những kẻ giả hình, bởi vì lòng yêu mến Chúa nơi họ không được thể hiện bằng tình yêu đối với tha nhân. Chúa Giêsu còn gọi họ là những mồ mả tô vôi, bên ngoài thì bóng loáng, nhưng bên trong thì thối rữa. Có thể so sánh thái độ giả hình ấy với một người máy: người máy có thể làm được nhiều cử chỉ ngoạn mục, nhưng không có một tâm hồn để yêu thương thực sự.
Yêu Chúa hết lòng là dâng lên Thiên Chúa một tình yêu tròn đầy, không chia sẻ cho bất kỳ ai. Nếu có yêu ai thì cũng chỉ yêu họ vì Chúa. Yêu Chúa hết linh hồn là dâng cho Chúa mọi sở hữu, đặt Chúa làm chủ đời mình, còn mình chỉ là người quản lý sử dụng của cải theo đúng ý Thiên Chúa. Yêu Chúa hết trí khôn là dâng cho Chúa bản thân của mình, không đòi hỏi điều gì cho mình nữa để hoàn toàn phục vụ một mình Thiên Chúa mà thôi. Mến Chúa thì cũng phải yêu thương tha nhân, vì mọi người đều mang trong mình dáng vóc thần linh, là hình ảnh của Thiên Chúa. Yêu tha nhân như chính mình là khi chúng ta muốn làm điều gì đó cho mình, thì cũng hãy làm điều ấy cho người ta.
Trên thực tế, chúng ta khó mà nhận biết Thiên Chúa hiện diện ở trong người khác ngay lập tức, mà phải nhìn họ bằng một cặp mắt đức tin. Thực sự chính Thiên Chúa ngự trong mỗi người, nên ta không được phép đóng khung bất cứ ai về cái nhìn ban đầu. Làm thế là ta phủ nhận và xúc phạm đến chính Thiên Chúa. Vì thế, chúng ta cần đón nhận nhau hơn trong đời sống hằng ngày, dành cho nhau tình yêu thương chân thật như dành cho chính Chúa.
Mỗi khi chúng ta từ chối tha nhân cũng là lúc chối từ Thiên Chúa. Chúng ta không thể gặp gỡ Thiên Chúa một cách mơ hồ mà là nơi chính tha nhân. Chúng ta yêu tha nhân trong Chúa và yêu Chúa nơi tha nhân.
Tuy nhiên, chúng ta đừng nên lẫn lộn điều này: Thiên Chúa là Thiên Chúa, con người là con người. Thiên Chúa là Đấng chúng ta tôn thờ. Con người chỉ là hình ảnh, là nơi Thiên Chúa ngự trị mà thôi. Nhưng vì Chúa Giêsu đã nói: “Ai đón tiếp anh em là đón tiếp Thầy, và ai đón tiếp Thầy là đón tiếp Đấng đã sai Thầy” (x. Mt 10, 40). Vì thế, mỗi khi chúng ta biết sống cho tha nhân là một cách để sống cho Chúa.
Yêu thương là kiện toàn lề luật; yêu thương là cốt lõi, là linh hồn của Ðạo. Ði Ðạo, sống Ðạo, giữ Ðạo, xét cho cùng chính là yêu thương; không yêu thương thì con người chỉ còn là một thứ người máy vô hồn. Thánh Gioan Tông đồ, người đã suốt đời sống và suy tư về tình yêu, vào cuối đời, ngài đã tóm gọn tất cả thành một công thức: “Thiên Chúa là Tình Yêu”, và ngài dẫn giải: “Ai nói mình yêu mến Thiên Chúa mà lại ghét anh em thì đó là kẻ nói dối, bởi vì kẻ không yêu thương người anh em nó thấy trước mắt, tất không thể yêu mến Ðấng nó không thấy”.
Yêu người như yêu bản thân mình: Đây là tình yêu nhân bản vị tha của Do thái giáo: Như Tô-bi-a cha đã khuyên Tô-bi-a con: “Điều gì con không thích, thì cũng đừng làm cho ai cả” (Tb 4,16), và “Vậy tất cả những gì anh em muốn người ta làm cho mình, thì chính anh em cũng hãy làm cho người ta. Vì Luật Mô-sê và lời các ngôn sứ là thế đó” (Mt 7,12). Ngoài ra còn phải yêu thương hết mọi người, dù là người thân hay người xa lạ, dù là bạn hay thù như lời Chúa dạy: “Thầy nói với anh emlaf những người đang nghe Thầy đây: Hãy yêu kẻ thù và làm ơn cho kẻ ghét anh em. Hãy chúc lành cho kẻ nguyền rủa anh em và cầu nguyện cho kẻ vu khống anh em. Ai vả anh má bên này, thì hãy giơ cả má bên kia nữa. Ai đoạt áo ngoài của anh, thì cũng đừng cản nó lấy áo trong. Ai xin, thì hãy cho. Ai lấy cái gì của anh, thì đừng đòi lại. Anh em muốn người ta làm gì cho mình, thì cũng hãy làm cho người ta như vậy” (Lc 6,27-31). Mỗi tín hữu chúng ta cần phải xin Chúa giúp thực tập đức ái theo từng bước như vậy.
Nguyện xin cho cuộc sống của chúng ta ngày càng được thanh luyện và gần gũi hơn với cốt lõi của Ðạo là Yêu Thương.