2023
Sứ điệp của Đức Thánh Cha nhân dịp giới thiệu Hiệp ước Gia đình Toàn cầu
Hôm 30. 5. 2023, tại Văn phòng Báo chí Tòa Thánh, đã diễn ra cuộc họp báo trực tiếp và trực tuyến giới thiệu về Hiệp ước Gia đình Toàn cầu và Sứ điệp của Đức Thánh Cha Phanxicô nhân dịp ra mắt Hiệp ước.
Những diễn giả của cuộc họp báo gồm có: Nữ tu Helen Alford, OP, Chủ tịch Hàn lâm viện Tòa Thánh; Giáo sư Gabriella Gambino, Thứ trưởng Bộ Giáo dân, Gia đình và Sự sống; Giáo sư Pierpaolo Donati, Nhà xã hội học và thành viên Hàn lâm viện Tòa Thánh. Vì không hiện diện, nên bài phát biểu của Đức hồng y Kevin Farrell, Bộ trưởng Bộ Giáo dân, Gia đình và Sự sống do Giáo sư Gabriella Gambino đọc.
Trong phòng họp còn có sự hiện diện của Giáo sư Stefano Zamagni, Nguyên Chủ tịch Hàn lâm viện Tòa Thánh về Khoa học Xã hội, và Tiến sĩ Francesco Belletti, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Gia đình Quốc tế (CISF).
Dưới đây là nội dung Sứ điệp của Đức Thánh Cha:
SỨ ĐIỆP CỦA ĐỨC THÁNH CHA
NHÂN DỊP GIỚI THIỆU HIỆP ƯỚC GIA ĐÌNH TOÀN CẦU
Anh chị em thân mến!
Trong Tông Huấn Amoris Laetitia, tôi bày tỏ niềm xác tín rằng: “Thiện ích của gia đình là điều có tính quyết định đối với tương lai của thế giới và Giáo hội” (Số 31). Với niềm xác tín này, tôi mong muốn hỗ trợ Hiệp ước Gia đình Toàn cầu, một kế hoạch hợp tác nhằm đưa việc chăm sóc mục vụ gia đình vào cuộc đối thoại với các trung tâm học tập và nghiên cứu về gia đình hiện có trong các trường Đại học Công giáo trên khắp thế giới. Đây là một sáng kiến của Bộ Giáo dân, Gia đình và Sự sống và Hàn lâm viện Tòa Thánh về Khoa học Xã hội, xuất phát từ các nghiên cứu và tìm kiếm về sự liên quan giữa văn hóa và nhân học của gia đình cũng như về những thách thức mới mà gia đình đang phải đối diện.
Mục tiêu là sự Hiệp lực: nhằm giúp cho việc chăm sóc mục vụ gia đình tại các Giáo hội địa phương được hưởng lợi từ nghiên cứu và các chương trình giáo dục và đào tạo trong các trường đại học Công giáo. Cùng nhau, các trường đại học và việc chăm sóc mục vụ có thể cổ võ hiệu quả hơn một nền văn hóa gia đình và sự sống trong thời điểm bấp bênh và thiếu hy vọng này. Một nền văn hóa dựa trên nền tảng thực tế như vậy sẽ giúp các thế hệ mới biết trân trọng hôn nhân và đời sống gia đình với những nguồn lực và thách thức của nó cũng như vẻ đẹp của việc phát sinh và bảo tồn sự sống con người. Tóm lại, điều cấp thiết là có “một nỗ lực với sự quảng đại và trách nhiệm nhiều hơn để trình bày các lý do và các động cơ cho việc chọn lựa hôn nhân và gia đình, ngõ hầu giúp người ta sẵn sàng đáp trả hơn nữa ân sủng mà Thiên Chúa ban cho họ” (Amoris Laetitia, 35).
Các trường đại học Công giáo có nhiệm vụ phát triển các phân tích chuyên sâu về thần học, triết học, pháp lý, xã hội học và kinh tế về hôn nhân và gia đình, nhằm phát huy tầm quan trọng của chúng trong các hệ thống tư tưởng và hành động đương thời. Các nghiên cứu đã cho thấy bối cảnh khủng hoảng trong các mối tương quan gia đình, bị thúc đẩy bởi cả những khó khăn ngẫu nhiên lẫn những trở ngại mang tính cấu trúc, mà nếu không có sự hỗ trợ đầy đủ từ xã hội, sẽ khiến việc hình thành một đời sống gia đình yên ấm trở nên khó khăn hơn. Đây cũng là lý do tại sao nhiều người trẻ hướng tới những hình thức quan hệ tình cảm không bền vững và không chính thức thay vì lựa chọn kết hôn. Đồng thời, các cuộc khảo sát cũng nêu bật cách thức gia đình tiếp tục là nguồn gốc chính của đời sống xã hội và cho thấy sự tồn tại của những thực hành tốt xứng đáng được chia sẻ và phổ biến trên phạm vi toàn cầu. Theo nghĩa này, chính các gia đình có thể và phải là chứng nhân và nhân vật chính của tiến trình này.
Thật vậy, Hiệp ước Gia đình Toàn cầu không phải là một chương trình tĩnh, nhằm kết tinh một số ý tưởng nào đó, mà là một tiến trình, được chia thành bốn bước, cụ thể là:
- Kích hoạt tiến trình đối thoại và hợp tác nhiều hơn giữa nghiên cứu đại học và các trung tâm nghiên cứu về các vấn đề gia đình, nhằm làm cho các hoạt động của những cơ quan này hiệu quả hơn, đặc biệt bằng cách tạo ra hoặc phục hồi mạng lưới của các viện đại học được truyền cảm hứng từ Học thuyết xã hội của Giáo hội.
- Kiến tạo sự hợp lực lớn hơn về nội dung và mục tiêu giữa các cộng đồng Kitô và các trường đại học Công giáo.
- Cổ võ văn hóa gia đình và đời sống xã hội, để đưa ra những đề xuất và mục tiêu hữu ích cho các chính sách công.
- Phối hợp và hỗ trợ các đề xuất được trình bày, để việc phục vụ gia đình được phong phú và duy trì về mặt thiêng liêng, mục vụ, văn hóa, pháp lý, chính trị, kinh tế và xã hội.
Chính nơi gia đình mà hầu hết những giấc mơ của Thiên Chúa dành cho cộng đồng nhân loại đều trở thành hiện thực. Do đó, chúng ta không thể cam chịu sự suy tàn của gia đình nhân danh sự bấp bênh, chủ nghĩa cá nhân, và chủ nghĩa tiêu thụ, vốn hình dung một tương lai của những cá nhân chỉ nghĩ đến bản thân họ. Chúng ta không thể thờ ơ với tương lai của gia đình với tư cách là một cộng đồng của sự sống và tình yêu; một giao ước bất khả thay thế và bất khả phân ly giữa người nam và người nữ; một nơi gặp gỡ giữa các thế hệ, và một nguồn hy vọng của xã hội. Chúng ta hãy nhớ rằng gia đình có những tác động tích cực đối với mọi người, vì gia đình là nguồn tạo ra công ích. Các mối tương quan gia đình lành mạnh thể hiện sự phong phú vô song không chỉ đối với vợ chồng và con cái, mà còn đối với toàn thể cộng đồng giáo hội và dân sự.
Tôi cảm ơn tất cả những ai đã và sẽ tham gia Hiệp ước Gia đình Toàn cầu, và tôi mời anh chị em cống hiến hết mình với sự sáng tạo và tự tin cho mọi sáng kiến có thể góp phần đưa gia đình trở lại trung tâm của cam kết mục vụ và xã hội của chúng ta.
Rôma, Đền Thánh Gioan Latêranô, ngày 13 tháng 05 năm 2023
PHANXICÔ
Nt. Anna Ngọc Diệp, OP
Dòng Đa Minh Thánh Tâm
Chuyển ngữ từ: vatican.va (30.05.2023)
2023
Thánh lễ tạ ơn mừng 60 năm thành lập Giáo phận Đà Nẵng (1963 – 2023)
Thánh lễ tạ ơn mừng 60 năm thành lập Giáo phận Đà Nẵng (1963 – 2023)
THÁNH LỄ TẠ ƠN MỪNG 60 NĂM THÀNH LẬP GIÁO PHẬN (1963 – 2023) VÀ BẾ MẠC ĐẠI HỘI HÀNH HƯƠNG ĐỨC MẸ TRÀ KIỆU 2023
Ephrem Huy
Trà Kiệu, 31/5/2023
Sau Thánh lễ khai mạc chương trình Đại hội hành hương Đức Mẹ Trà Kiệu, đêm diễn nguyện 60 năm thành lập giáo phận và cung nghinh, chầu Thánh Thể suốt đêm 30.05, sáng ngày 31.05, cộng đoàn dân Chúa trong toàn giáo phận, cũng như quý khách hành hương cùng hướng về tiền đường nhà thờ Chính của giáo xứ Trung Tâm Thánh Mẫu Trà Kiệu để cùng với Đấng Bản Quyền giáo phận chuẩn bị cho cuộc cung nghinh Đức Mẹ trong dịp hành hương Đức Mẹ Trà Kiệu và mừng kỷ niệm 60 năm thành lập Giáo phận Đà Nẵng.
Trong tâm tình biết ơn những bậc tiền nhân đi trước, Đức Cha Giuse cùng với linh mục đoàn tiến về vườn Nghĩa, nơi gìn giữ mộ phần của Đức Cha Phêrô Maria Phạm Ngọc Chi – Giám mục tiên khởi của Giáo phận, Cha cố J.B Bruyère – vị linh mục gắn liền với biến cố Đức Mẹ hiện ra vào năm 1885, cũng như mộ phần của quý cha từng phục vụ tại giáo phận/giáo xứ để dâng hương và tỏ bày tấm lòng biết ơn chân thành của mình đối với các ngài.
Sau đó, nơi tiền đường nhà thờ Chính, Đức Cha Giáo phận long trọng tuyên bố khai mạc cuộc cung nghinh Đức Mẹ Trà Kiệu năm 2023 và liền sau đó là vũ khúc “Tung hô Nữ Vương” do các em thiếu nhi giáo xứ sở tại dâng lên kính Mẹ dưới sự hướng dẫn của quý soeurs cộng đoàn Mến Thánh Giá tại Trà Kiệu.
Kết thúc phần dâng hoa kính Mẹ, cuộc cung nghinh Đức Mẹ khởi đầu với bình hương, Thánh giá, đèn hầu, đoàn dâng hoa, đoàn đại biểu của các giáo xứ, giáo họ biệt lập, đội kèn Tây, quý tu sĩ, chủng sinh, dự tu, quý phó tế, linh mục đoàn, quý Đức Cha, cùng xe hoa Đức Mẹ dần tiến về quảng trường Trung tâm theo trục lộ 610.
Khi đoàn rước đã ổn định nơi quảng trường, giữa rừng cờ, hoa vẫy cao mạnh mẽ trên cánh tay của đoàn con cái Mẹ, kiệu hoa Đức Mẹ dần tiến lên lễ đài để cùng với cộng đoàn phụng vụ sáng nay dâng lời tạ ơn Thiên Chúa.
Tiếp theo đó, niềm vui của mỗi người lại được trào dâng khi thấy bóng dáng của các vị mục tử đáng kính đang dần tiến vào trung tâm quảng trường, trong đó có Đức Tổng giám mục Marek Zalewski – Đại diện Tòa Thánh, Đức Cha Giuse Nguyễn Năng – Chủ tịch Hội Đồng Giám Mục Việt Nam (HĐGMVN) và quý Đức Cha đến từ các giáo phận.
Bên cạnh những niềm vui đang dâng trào, cộng đoàn phụng vụ lại có thêm cơ hội để tỏ bày tâm tình tạ ơn Chúa và Mẹ Trà Kiệu khi hiệp lòng với đoàn dâng vũ dâng lên Mẹ vũ khúc “Đến với Mẹ” và “Mừng 60 năm thành lập giáo phận”. Qua bao biến cố thăng trầm của lịch sử, cộng đoàn phụng vụ hôm nay được mời gọi hãy nhìn lại quá khứ để dâng lời tạ ơn Thiên Chúa và Mẹ Trà Kiệu vì bao hồng ân trong 60 năm qua và cùng nhau hướng tới tương lai trong sự cộng tác để xây dựng giáo phận nhà thăng tiến hơn mỗi ngày.
Trước khi bắt đầu Thánh lễ đại triều, Đức Cha Giuse – Giám mục Giáo phận lần nữa nhắc đến tâm tình tạ ơn Thiên Chúa Ba Ngôi, tâm tình thảo hiếu của giáo phận nhà với Mẹ Hiền Hội Thánh khi Thánh Giáo Hoàng Gioan XXIII đã thiết lập giáo phận Đà Nẵng vào ngày 18/01/1963, cũng như bổ nhiệm Đức Cha Phêrô Maria Phạm Ngọc Chi làm Giám mục tiên khởi. Dịp này, Đức Cha Giuse chính thức giới thiệu quý Đức Cha, quý khách mời đang hiện diện với cộng đoàn phụng nơi đây, cụ thể:
– Đức Tổng Giuse Nguyễn Năng – Chủ tịch HĐGMVN
– Đức Tổng Marek Zalewski – Sứ thần Tòa Thánh tại Việt Nam.
– Đức Hồng Y Phêrô Nguyễn Văn Nhơn – nguyên Tổng Giám mục Hà Nội
– Đức Cha Giuse Châu Ngọc Tri – Giám mục Giáo phận Lạng Sơn, nguyên Giám mục giáo phận Đà Nẵng.
– Đức Cha Anphong Nguyễn Hữu Long – Giám mục Giáo phận Vinh.
– Đức Cha Luy Nguyễn Anh Tuấn – Phó Tổng Thư ký HĐGMVN, Giám mục Giáo phận Hà Tĩnh.
– Đức Cha Giuse Đỗ Quang Khang – Giám mục phó Giáo phận Bắc Ninh.
– Quý Đan Viện Phụ, quý cha bề trên các dòng, quý cha trong ngoài giáo phận, quý khách mời.
Mở đầu Thánh lễ, Đức Cha Giuse mời gọi cộng đoàn phụng vụ hãy nhìn lại đời sống đức tin của mình và hãy noi gương Mẹ để luôn hăng hái loan báo Tin Mừng cho anh chị em xung quanh. Để được như vậy, mỗi người hãy xin Chúa thương tha thứ lỗi lầm của mình và hãy biết tha thứ cho nhau hầu xứng đáng cử hành mầu nhiệm Thánh.
Đầu bài giảng, Đức Tổng Giuse Nguyễn Năng trước hết đã tỏ bày sự quan tâm của mình đối với đoàn chiên nơi đây, khi tối qua ngài thấy nhiều người ngả lưng qua đêm tại nơi quảng trường Trung tâm, để sáng nay có dịp hiệp dâng Thánh lễ tạ ơn Thiên Chúa và Mẹ Trà Kiệu. Với đôi dòng sơ lược lịch sử Giáo Hội Việt Nam và nhất là lịch sử Giáo phận Đà Nẵng qua các mốc thời gian: năm 1516 – Duarte Coelho dựng Thánh giá tại Cù Lao Chàm; năm 1615 – Cha Francesco Buzomi đến Cửa Hàn, Hội An; năm 1622 – 1624, lần lượt Cha Pina, Cha Đắc Lộ đến Hội An; năm 1644 – Chân Phước Anrê Phú Yên tử đạo…, Đức Cha Giuse đã cho cộng đoàn thấy rằng: chính Thiên Chúa đã đến viếng thăm Giáo phận nhà qua các vị thừa sai và thật phúc cho Giáo phận khi đón nhận Tin Mừng sớm như vậy. Với đôi nét lịch sử về giáo xứ Trà Kiệu, Đức Cha Giuse cũng cho cộng đoàn thấy rằng: việc đón nhận Tin Mừng lúc nào cũng đi kèm với những đau thương, bách hại nhưng trên hết, giữa những đau thương, thử thách đó, Thiên Chúa đã cho Đức Mẹ đến để thăm viếng, chở che, an ủi cộng đoàn dân Chúa, nhất là nơi linh địa này khi cơn giáo nạn Văn Thân diễn ra vào năm 1885. Với tất cả sự chuẩn bị cho sự kiện 60 năm thành lập giáo phận nhà, Đức Tổng mời gọi mọi người không chỉ dừng lại ở sự hoành tráng của đêm diễn nguyện, hay các công tác tổ chức quy mô, nhưng trên hết, hãy nài xin Chúa thăm viếng chúng ta, nài xin Mẹ thăm viếng chúng ta, để giữa bao cám dỗ của thời đại, mỗi người được nâng đỡ, được an ủi, được củng cố đức tin và sống thăng tiến mỗi ngày. Liên kết từ bài đọc 1 trong sách Sophonia nói về dân Chúa vui mừng vì lời hứa sắp được thực hiện, đến bài đọc 2 trong thư Rôma nói về lời mời gọi chia sẻ Tình Yêu Thiên Chúa cho người khác bằng đời sống bác ái phục vụ và bài Tin Mừng về cuộc thăm viếng của Đức Mẹ, Đức Tổng nhấn mạnh đến cộng đoàn phụng vụ 3 điểm chính, đó là: (i) Hãy biết lắng nghe và thực hành Lời Chúa trong cuộc sống của mỗi người; (ii) hãy noi gương Đức Mẹ nhiệt tình, hăng say loan báo Tin Mừng bởi “khốn cho tôi nếu tôi không rao giảng Tin Mừng” và (iii) hãy thực thi bác ái dẫu là những việc phục vụ nhỏ bé. Có như vậy tòa nhà Giáo phận Đà Nẵng mới có thể vững mạnh và phát triển. Hãy tha thiết nài xin Mẹ thăm viếng chúng ta lần nữa nữa, để với Chúa trong mình, mỗi người biết mạnh mẽ ra đi loan báo Tin Vui cho anh chị em.
Thánh lễ tiếp tục với phần phụng vụ Thánh Thể như thường lệ.
Trước khi kết thúc Thánh lễ, trong tâm tình hiệp thông huynh đệ, Đức Cha Luy Nguyễn Anh Tuấn, người con của Giáo phận, Phó tổng thư ký HĐGMVN – Giám mục Giáo phận Hà Tĩnh đã thay mặt cho HĐGMVN ngỏ lời chúc mừng đến Đức Cha Giuse cùng toàn thể giáo phận nhà và nài xin Đức Maria, Thánh Cả Giuse luôn đồng hành với Giáo phận nhà trong hành trình sống đức tin và loan báo Tin Mừng.
Theo đó, ngài dâng tặng lẵng hoa tươi xinh đến Đức Cha Giuse để tỏ bày tấm lòng yêu mến của HĐGMVN dành cho Giáo phận Đà Nẵng trong dịp 60 năm thành lập.
Tiếp đến, Đức Tổng Marek Zalewski cũng có đôi lời tâm tình với cộng đoàn phụng vụ hôm nay. Trước hết, ngài ngỏ bày niềm vinh hạnh và biết ơn khi được Đức Cha Giuse mời tham dự chuỗi sự kiện đặc biệt này. Qua bài Tin Mừng hôm nay, Đức Tổng Marek cho thấy niềm vui của 02 người phụ nữ khi đem – đón Chúa trong bối cảnh của mình, để từ đó mời gọi mọi người cũng biết thao thức để có thể chia sẻ Niềm Vui cho anh chị em. Đồng thời hãy biết nói lời Xin Vâng như Mẹ trong đời sống đức tin để bàn tay yêu thương của Thiên Chúa phủ bóng trên mỗi chúng ta. Sau đó, ngài trao phép lành Tòa Thánh cho Đức Cha Giuse cùng toàn thể giáo phận. Tiếp đến, Cha Chánh văn phòng Phaolô Phạm Thanh Thảo tuyên đọc phép lành Tòa Thánh trong sự vui mừng của cộng đoàn dân Chúa giáo phận.
Trước khi kết thúc Thánh lễ, Cha Tổng đại diện Bonaventura thay mặt cho Ban Tổ chức ngỏ lời cảm ơn đến Đức Hồng Y, quý Đức Tổng, quý Đức Cha, quý Đan Viện Phụ, quý Cha Bề trên các dòng, Cha Giám đốc Trung Tâm Thánh Mẫu Trà Kiệu, quý Cha Phụ tá, Hội đồng Mục vụ giáo xứ sở tại, quý chính quyền địa phương các cấp, quý giáo xứ trong giáo phận, quý Soeurs thuộc tỉnh dòng Thánh Phaolô, quý Soeurs Mến Thánh Giá Qui Nhơn, ca đoàn tổng hợp, ban Y tế, các ban ngành đoàn thể trong giáo phận, các công ty âm thanh ánh sáng, quý ân nhân xa gần… đã hiện diện, cầu nguyện, cộng tác, hỗ trợ để chuỗi sự kiện mừng kỷ niệm 60 năm thành lập Giáo phận Đà Nẵng được thành công tốt đẹp. Nhờ lời chuyển cầu của Đức Mẹ Trà Kiệu, Chân Phước Anrê Phú Yên, Cha Tổng nài xin Thiên Chúa ban muôn ơn lành hồn xác trên tất cả các đấng bậc và cộng đoàn dân Chúa.
Sau khi cộng đoàn phụng vụ cùng sốt sắng đọc kinh cầu cho giáo phận, mọi người cùng cúi đầu nhận phép lành trọng thể từ Đức Tổng Marek Zalewski và hân hoan thể hiện niềm xác tín mạnh mẽ muốn làm nhân chứng Hòa Bình trong nghi thức sai đi liền sau đó.
Không thể nào tả hết tâm tình tạ ơn của mỗi thành phần dân Chúa trong toàn Giáo phận khi quây quần bên các vị mục tử đáng kính để dâng lời tạ ơn Thiên Chúa và Mẹ Trà Kiệu trong chuỗi sự kiện đặc biệt này. Và như lời mời gọi của Đức Tổng Giuse, nguyện xin Thiên Chúa Ba Ngôi và Đức Mẹ Trà Kiệu hãy đến viếng thăm chúng con mỗi ngày, để rồi với hiện diện của Chúa, Mẹ trong đời sống đức tin của mỗi người, mỗi gia đình, mỗi cộng đoàn, mỗi giáo xứ, chúng con biết làm chứng cho Tin Mừng Tình Yêu và hân hoan loan báo Niềm Vui đó đến cho anh chị em xung quanh. Amen.
2023
Đức Trinh Nữ Maria – Mẹ Hội Thánh
“Đứng gần thập giá Đức Giê-su, có thân mẫu Người, chị của thân mẫu, bà Maria vợ ông Cơlôpát, cùng với bà Maria Mácđala. Khi thấy thân mẫu và môn đệ mình thương mến đứng bên cạnh, Đức Giêsu nói với thân mẫu rằng: “Thưa Bà, đây là con của Bà.” Rồi Người nói với môn đệ : “Đây là mẹ của anh.” Kể từ giờ đó, người môn đệ rước bà về nhà mình. (Ga 19, 25-27).
Chính đoạn Tin Mừng này chỉ cho thấy tước hiệu Đức Maria, Mẹ Hội Thánh. Ở đây, Chúa Giêsu ủy thác thánh Gioan cho Đức Mẹ như người con được tái sinh vào đời sống thiêng liêng mà chỉ có Mẹ mới làm được. Như thế đây không phải đơn giản là lòng sùng kính Mẹ, cầu nguyện với Đức Trinh Nữ với tước hiệu này, nhưng là tuân theo ý muốn của Chúa Giêsu, vì điều này được truyền lại cho chúng ta từ Kinh thánh: Chúa Giêsu, với những lời tuyên bố ngay lúc cận kề cái chết, xin Đức Maria chăm sóc mỗi người. Nhưng Chúa Giêsu cũng đòi hỏi mỗi người phải cảm thấy được ở trong mối tương quan tình con thảo với Mẹ.
Đức Maria trung tâm giáo lý về ơn Cứu độ
Lòng sùng kính đối với Đức Maria – giống như tôn kính Thánh giá và Bí tích Thánh Thể – luôn luôn là một trụ cột cơ bản của đức tin, nhưng với lễ nhớ Đức Maria, Mẹ Hội Thánh được thiết lập vào năm 2108, Đức Thánh Cha Phanxicô muốn làm nhiều hơn nữa. Trước hết, ĐTC muốn làm thế nào để lòng sùng kính này có thể là điều tốt cho Giáo hội và có thể làm gia tăng ý nghĩa vai trò làm Mẹ trong Hội Thánh của Đức Maria, nhưng trên tất cả là đặt Đức Maria ở trung tâm giáo lý về ơn cứu độ. Thực tế, trong mối tương quan với Chúa Kitô, lòng đạo đức đối với Đức Maria xuất phát trực tiếp từ đức tin vào Chúa Ba Ngôi. Bởi vì Chúa muốn Mẹ, một người phụ nữ, là Mẹ của Con Thiên Chúa, qua mẹ, con người có thể đạt tới lòng thương xót của Thiên Chúa. Vai trò làm mẹ của Đức Maria bắt đầu bằng việc Truyền tin: Với lời xin vâng, Đức Mẹ ưng thuận để Chúa đi vào lịch sử. Và vì thánh ý Thiên Chúa, việc làm mẹ của Đức Maria không kết thúc dưới chân Thánh giá, mà trở nên vĩnh cửu. Hơn nữa, trong ngày Lễ Ngũ Tuần Mẹ còn hiện diện cùng với các tông đồ – các tín hữu đầu tiên chờ đợi Chúa Thánh Thần: đây là mối liên kết giữa việc kính nhớ Mẹ Hội Thánh với Lễ Chúa Thánh Thần mà Đức Giáo hoàng Phanxicô muốn nhấn mạnh.
Lòng sùng kính Đức Trinh Nữ trong giáo huấn của các Giáo hoàng
Tước hiệu Đức Maria Mẹ Hội Thánh có nguồn gốc xa xưa và đã hiện diện trong Giáo Hội thời của Thánh Augustinô và Thánh Leo Cả. Trong nhiều thế kỷ, lòng sùng kính Đức Mẹ với nhiều tước hiệu, nhưng với tước hiệu Mẹ Hội Thánh xuất hiện trong một số văn bản của các tác giả thiêng liêng và trong giáo huấn của ĐTC Benedict XIV và Leo XIII. Tuy nhiên, phải đợi đến ĐTC Phaolô VI mới có bước ngoặt; đó là ngày 21 tháng 11 năm 1964, khi kết thúc phiên thứ ba của Công đồng Vatican II, Đức Giáo hoàng tuyên bố Đức Trinh Nữ Maria “Mẹ Hội Thánh”, nghĩa là của mọi Kitô hữu”. Với quyết định này, ĐTC Phaolô VI lấy nội dung chủ yếu trong Tín điều của Công đồng Nicea năm 325 và trên hết là các quyết định của các giáo phụ Công đồng Êphêsô (430), xác định Đức Maria là “Mẹ Thiên Chúa”.
Trong Năm Thánh (1975), có Thánh lễ tạ ơn sùng kính Đức Maria, Mẹ Hội Thánh, sau đó lễ này được đưa vào Sách lễ Rôma, nhưng chưa phải là lễ nhớ bắt buộc trong lịch phụng vụ. Tuy nhiên, ở một số quốc gia – ví dụ Ba Lan và Argentina – và trong một số hội dòng, lễ Đức Maria, Mẹ Hội Thánh được đưa vào lịch riêng. Vào năm 1980 ĐTC Gioan Phaolô II đưa lòng sùng kính Đức Maria, Mẹ Hội Thánh vào trong kinh nguyện. Và đến ngày 11 tháng 02 năm 2018, kỷ niệm 160 năm lần đầu tiên Đức Trinh Nữ hiện ra tại Lộ Đức. Nhân dịp này, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã ấn định lễ nhớ Đức Trinh Nữ Maria, Mẹ Giáo hội, được ghi vào Lịch Rôma và được cử hành hàng năm, vào thứ hai sau Chúa Thánh Thần hiện xuống.
Ngọc Yến – Vatican
2023
Đan viện ở Przemyśl – mái ấm cho người di tản từ Ucraina
Đan viện ở Przemyśl – mái ấm cho người di tản từ Ucraina
Paweł Rytel-Andrianik
Các nữ tu dòng Nữ tỳ Đức Mẹ Vô nhiễm Nguyên tội ở Stary Wieś sống ở Przemyśl, cách biên giới Ucraina 12 km. Ngay từ những giờ đầu tiên sau khi chiến tranh bùng nổ, họ đã tham gia giúp đỡ những người tị nạn từ Ucraina.
Sơ Ewa Mehal thuật lại: “Vào ngày đầu tiên của cuộc chiến, chúng tôi bắt đầu phân phát bánh mì, bigos – một món ăn của Ba Lan – và đồ uống nóng ở biên giới, ở nhà ga và ở trung tâm dành cho người tị nạn. Nhiều người mang thức ăn cho những người tị nạn, nhưng chúng tôi nhận ra rằng những người tị nạn này đang ngủ ở nhà ga. Chúng tôi đặc biệt quan tâm đến việc đảm bảo chỗ ở qua đêm cho các bà mẹ có con nhỏ, người già và người khuyết tật. Chúng tôi đi đến ga xe lửa, nơi những người tị nạn đang cắm trại chờ xe, và chúng tôi đề nghị họ trọ qua đêm tại cơ sở của chúng tôi. Bằng chiếc xe của mình, chúng tôi đã đưa họ đến nhà của chúng tôi”.
Tuy nhiên, Sơ Ewa nhớ lại, điều đó không dễ dàng vì những người tị nạn nhận được lời mời từ những người hoàn toàn xa lạ với họ. “Chúng tôi phải chiếm được lòng tin của họ. Chúng tôi phải phá bỏ những bức tường, chiếm được lòng tin của những người này, vì không phải tất cả họ đều muốn ngủ ở một nơi xa lạ. Họ lo lắng về những gì sẽ xảy ra tiếp theo, cách xa nhà ga, vì họ muốn ở gần biên giới”.
Sự trợ giúp đầu tiên
Sơ Ewa Mehal mô tả việc cung cấp những hình thức viện trợ đầu tiên cho những người tị nạn đói khát và sợ hãi đến từ Ucraina: “Điều đầu tiên là một bữa ăn nóng sốt; đó là điểm khởi đầu. Sau đó, một phòng tắm để tắm rửa và một nơi để qua đêm. Đồng thời chúng tôi cũng thành lập một kho lưu trữ để dự trữ những thứ cần thiết, vì có nhiều nhà hảo tâm từ Ba Lan và nước ngoài. Chúng tôi sẽ hỏi những người này xem họ cần gì nhất để tiếp tục cuộc hành trình của họ. Một số người đến nơi trong tình trạng kiệt sức, họ nói với chúng tôi rằng họ đã không tắm trong nhiều ngày. Một số đến trực tiếp từ các khu trú ẩn.”
Các bà mẹ có con nhỏ
Sơ Mehal chia sẻ: “Các bà mẹ có con nhỏ rơi vào hoàn cảnh khó khăn nhất. Đứa trẻ bé nhất được ba tuần tuổi. Chúng tôi phải tạo điều kiện đặc biệt cho những bà mẹ này và những đứa trẻ sơ sinh cần được chăm sóc đặc biệt. Chúng tôi đã xây dựng một sân chơi trong sân. Đôi khi các gia đình đến muộn vào buổi tối, và bọn trẻ không muốn vào nhà mà ngay lập tức bắt đầu chơi ở trong sân.”
Sơ cũng nhớ lại những lần đi ra ngoài vào ban đêm: “Đôi khi chúng tôi đi đến nhà ga vào nửa đêm nếu có ai đó cần giúp đỡ. Những trường hợp này thường liên quan đến trẻ nhỏ. Các tình nguyện viên sẽ gọi cho chúng tôi từ nhà ga và nói rằng có một gia đình hoặc một bà mẹ với những đứa con không có chỗ ngủ. Chúng tôi sẽ mang họ về nhà. Sau đó, chúng tôi sẽ đưa họ trở lại chuyến tàu mà họ muốn đón để tiếp tục hành trình”.
Tất cả các nữ tu đều tham gia giúp đỡ những người tị nạn
Sơ Mehal chia sẻ thêm: “Do số lượng người tị nạn liên tục đến nhà Przemyśl rất đông (khoảng 40 người mỗi ngày), các nữ tu của chúng tôi từ các nhà khác của Hội dòng đã hỗ trợ chúng tôi. Họ đến Przemyśl để giúp đỡ những người tị nạn. Trong số đó có ba nữ tu làm việc ở Ucraina và là những người bị chiến tranh gây bất ngờ ở Ba Lan; đó là Sơ Krystyna, Sơ Łucja và Sơ Irina. Nhờ biết tiếng Ucraina, họ đã giúp giao tiếp với những người tị nạn.”
Việc tổ chức viện trợ nhanh chóng và hiệu quả như vậy là nhờ có sự tham gia của nhiều người. Sơ Ewa Mehal nhấn mạnh rằng “tất cả các nữ tu – dù ở Ba Lan hay nước ngoài, kể cả ở Ucraina – đều tham gia giúp đỡ những người tị nạn thông qua cầu nguyện và phục vụ, quyên góp tiền và của cải vật chất, tổ chức quyên góp và tham gia vào các sáng kiến. Họ cũng phối hợp vận chuyển thực phẩm, quần áo, thuốc men, vật tư y tế và các dụng cụ vệ sinh”.
Lòng biết ơn
Những người nhận được sự trợ giúp này rất biết ơn các nữ tu. Sau đây là một trong những email mà một số người trong số họ đã gửi cho các nữ tu ở Ucraina, những người đầu tiên đề nghị giúp đỡ họ:
“Chúng tôi muốn chân thành cảm ơn các nữ tu vì sự giúp đỡ các chị đã dành cho chúng tôi trên hành đường đi tới ngôi nhà mới của chúng tôi ở nước Anh. Cơ hội sống với các chị đã củng cố niềm tin của chúng tôi vào con người. Bất chấp những khoảnh khắc khó khăn mà chúng tôi đã trải qua, chúng tôi đã có thể thoáng thấy một bàn tay dang rộng. Chúng tôi, cả gia đình, rất biết ơn các chị vì sự giúp đỡ mà các chị đã dành cho chúng tôi. Đối với chúng tôi, đó cũng là một kinh nghiệm về tình yêu của Thiên Chúa và sự hiện diện của Người trong cuộc sống của chúng tôi. Người không bỏ rơi chúng tôi, nhưng đặc biệt là trong những thời điểm khó khăn, Người đã gửi cho chúng tôi những thiên thần của Người để chăm sóc chúng tôi. Taras”. Có rất nhiều lời cảm ơn như thế này.
Sự trợ giúp của nữ tu ở Ba Lan
Hơn 1.000 ngôi nhà do các nữ tu điều hành ở Ba Lan đã tham gia vào việc cung cấp một số hình thức hỗ trợ cho người tị nạn kể từ khi bắt đầu cuộc xung đột ở Ucraina. Ngoài các hoạt động ở Ba Lan, 154 nữ tu Ba Lan – tức là 40 phần trăm tổng số nữ tu hiện diện ở Ucraina – thi hành sứ vụ của họ ở Ucraina. Dữ liệu gần đây được thu thập bởi Hội đồng các dòng nữ cho thấy người Ucraina hiện đang có mặt trong 213 nhà và trung tâm của các dòng tu. Những ai muốn hỗ trợ các nữ tu để cung cấp viện trợ cho người dân Ucraina có thể liên hệ với Hội đồng các dòng nữ.
Vatican News
Nguồn: https://www.vaticannews.va