2022
Những giáo xứ mang tên “Kinh Hoa Hồng”
Những giáo xứ mang tên “Kinh Hoa Hồng”
Trong TGP TPHCM có gần hai chục giáo xứ nhận Ðức Mẹ Mân Côi là đấng bổn mạng và đặc biệt, có năm giáo xứ có tên gọi này: giáo xứ Mân Côi (hạt Gò Vấp), giáo xứ Môi Khôi (hạt Xóm Chiếu), giáo xứ Văn Côi (hạt Tân Sơn Nhì), giáo xứ Mai Khôi (hạt Sài Gòn – Chợ Quán) và giáo xứ Mai Khôi (hạt Tân Ðịnh).
Nhà thờ Mai Khôi – hạt Tân Định |
Với nhiều tên gọi – Mai Khôi, Môi Khôi, Mân Côi, Văn Côi, Môi Côi, để phân biệt, nhiều linh mục, nhà nghiên cứu văn hóa hay nghiên cứu Hán Nôm đã có những bài viết thú vị. Tuy nhiên, có thể nói dù đọc bằng cái tên nào thì cũng để nói đến kinh Kính Mừng. Kinh Kính Mừng được ví như đóa hoa hồng dâng Đức Mẹ. Và kinh Mân Côi là việc lặp đi lặp lại kinh Kính Mừng. Theo Từ điển Công giáo, kinh Mân Côi là Rosarium, Rosary, Rosaire, Môi Côi kinh. Trong đó kinh là lời cầu nguyện và mân côi là hoa hồng. Mân Côi còn được gọi là Mai Côi, Mai Khôi, Mân Khôi, Môi Côi hoặc Môi Khôi. Theo cha Stêphanô Huỳnh Trụ thì Môi Côi là từ Hán và các từ còn lại là từ Hán Việt đều có nghĩa là hoa hồng. “Ở miền Trung và miền Nam, từ Môi Khôi thông dụng hơn, còn miền Bắc thì quen gọi là Mân Côi hay Văn Côi từ thế kỷ XIX. Những từ này gốc Hán Việt và có thể đọc theo nhiều cách khác nhau: mai (hoặc mân, môi) là hoa hồng, bông hường và côi (khôi) là đá quý”, cha Giuse Phan Tấn Thành, dòng Đa Minh lý giải trong bài nghiên cứu Kinh Mân Côi – Nguồn gốc và sự phát triển đăng trên hdgmvietnam.com.
Theo giải thích trên, tên gọi xứ Môi Khôi có thể do ảnh hưởng nhiều từ gốc Nam bộ. Vì xứ Môi Khôi khi được hình thành vào năm 1966 trực thuộc họ đạo Xóm Chiếu (một xứ cổ gốc Nam). Hay xứ Văn Côi có lịch sử là giáo xứ gốc di dân từ phía Bắc. Hai giáo xứ tên Mân Côi ở hạt Gò Vấp và Mai Khôi thuộc hạt Tân Định thì gắn với tu viện của các tu sĩ dòng Đa Minh, hội dòng có bề dày hình thành và phát triển ở miền Bắc…
Góc cầu nguyện bên Mẹ Maria tại giáo xứ Mân Côi (hạt Gò Vấp) |
Một điểm chung nhất ở cả 5 xứ đạo mang tên Kinh Hoa Hồng là đều có ngày bổn mạng là Mẹ Mân Côi, 7.10. Do đó cả năm giáo xứ Mân Côi (hạt Gò Vấp), giáo xứ Môi Khôi (hạt Xóm Chiếu), giáo xứ Văn Côi (hạt Tân Sơn Nhì), giáo xứ Mai Khôi (hạt Sài Gòn – Chợ Quán) và giáo xứ Mai Khôi (hạt Tân Định)… đều có ngày lễ lớn để mừng kính và sống tâm tình suốt tháng Mân Côi. Đặc biệt năm nay, hai xứ Văn Côi và Mân Côi đều có lễ kỷ niệm long trọng trong ngày 7.10.2022 vừa qua. Xứ Mân Côi mừng 55 năm thành lập xứ và xứ Văn Côi mừng kỷ niệm chặng đường 50 năm. Tại tu viện và giáo xứ Mân Côi đã mừng lễ Đức Mẹ Mân Côi, bổn mạng của cả tu viện và giáo xứ. Đây cũng là cột mốc lịch sử đánh dấu 66 năm thành lập tu viện và 55 năm thành lập giáo xứ. Thánh lễ có sự hiện diện của Đức cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp, nguyên Giám mục Hà Tĩnh; cha Giám tỉnh Tôma Aquinô Nguyễn Trường Tam, và cha Giuse Nguyễn Đức Quang, đại diện Giám mục đặc trách linh mục ở TGP TPHCM. Cùng dòng chảy mừng kính lễ Mân Côi tại xứ Văn Côi, Đức cha Giuse Nguyễn Năng đã đến chủ sự thánh lễ mừng 50 năm thành lập. Giáo xứ cũng mở Năm Thánh ban ơn toàn xá trong năm kỷ niệm.
Tháng 10, trong tâm tình dâng lên Mẹ, dù không phải năm chẵn đánh dấu hành trình hiện hữu, các giáo xứ còn lại đều tổ chức lễ trang trọng… Đầu tháng kính Mẹ Mân Côi, giáo xứ Mai Khôi (hạt Sài Gòn – Chợ Quán) đã thay mặt TGP chầu Thánh Thể. Để chuẩn bị cho tuần chầu lượt, giáo dân trong xứ đã chuẩn bị tâm hồn hướng về Mẹ. Tinh thần chuỗi Mân Côi, kinh Mân Côi như những đóa hồng thơm sống động qua những giờ cầu nguyện riêng, chung khác nhau ở từng cộng đoàn, cá nhân.
Dù cả 5 giáo xứ đều nhỏ nếu tính về quy mô số giáo dân và diện tích nhà thờ, đặc biệt có giáo xứ chỉ có số lượng giáo dân chính thức hơn 100 giáo dân như Mai Khôi (hạt Tân Định), nhưng nhìn chung đều có các sinh hoạt mục vụ sống động. Như tại xứ Mai Khôi (Tân Định), các giờ thánh lễ luôn kín chỗ ngồi và có thánh lễ dành riêng cho cộng đồng nước ngoài. Hay xứ Mân Côi (Gò Vấp) chỉ hơn 1.400 giáo dân nhưng hầu như các đoàn thể đều mạnh và có những nhóm theo chân các cha đi trao Mình Thánh Chúa, xức dầu bệnh nhân ở Bệnh viện 175 phía đối diện nhà thờ, nhóm giới trẻ thường có chương trình đi phát quà giúp người nghèo… Ba giáo xứ còn lại cũng khá khiêm tốn về diện tích, vị trí, và số giáo dân chỉ nhỉnh hơn con số 1.000.
Tháng Mân Côi, một vòng viếng Mẹ Maria tại các giáo xứ mang tên như tràng kinh Mân Côi, để cảm nhận nhiều thêm về bầu khí chiêm ngắm cùng chuỗi kinh dài nối tiếp nhau.
Minh Hải
2022
Đức cha Giuse Châu Ngọc Tri gửi thư chúc mừng Hội ngộ Liên Tôn lần XII
Đức cha Giuse Châu Ngọc Tri gửi thư chúc mừng Hội ngộ Liên Tôn lần XII
Văn phòng Mục vụ Đối thoại Liên Tôn và Đại kết
Hội đồng Giám mục Việt Nam
Thư Chúc Mừng
Hội ngộ Liên Tôn lần XII
Ban Mục vụ Đối thoại Liên Tôn Tổng Giáo phận TP.HCM
Kính thưa Đức Tổng Giám mục và Ban Mục vụ Đối thoại Liên Tôn Tổng Giáo phận TP.HCM.
Kính chào Chư vị Chức sắc và tín đồ các Tôn giáo đang hiện diện trong Hội ngộ Liên tôn lần thứ XII tại Trung tâm Mục vụ TGP. TP.HCM.
Vừa được đặt phụ trách Văn phòng Mục vụ Đối thoại Liên Tôn và Đại Kết trong Đại hội lần thứ XV của Hội đồng Giám mục Việt Nam vào đầu tháng 10 vừa qua, tôi lại có chuyến công tác hải ngoại. Do đó, cơ duyên gặp gỡ chưa đến với tôi trong cuộc Hội ngộ Liên Tôn trang trọng và đầy ý nghĩa này. Kinh mong Ban Tổ chức và Quý vị lượng thứ.
Tôi rất tâm đắc với chủ đề của cuộc Hội ngộ giữa quý đạo hữu lần này: “TU THÂN ĐỔI MỚI CUỘC ĐỜI”. Thật vậy, đối diện với những khủng hoảng trong thế giới hôm nay, trên bình diện cá nhân, gia đình hay xã hội, người ta dễ có khuynh hướng tìm cách giải quyết bằng việc thay đổi cơ chế, đổi thay phương hướng hay gia tăng những biện pháp chế tài. Nhưng thực ra, hầu hết những nguyên nhân cội rễ đều xuất phát từ thâm tâm con người, và vì thế, yếu tố giáo dục nhân tâm đóng góp một vai trò quan trọng. Tiếc rằng nền giáo dục hiện nay dường như quá chú trọng về kiến thức và khoa bảng, còn việc tu thân tích đức lại được quy về trách nhiệm cá nhân.
Trong thực tế, tôn giáo đóng vai trò quan trọng trong việc tu thân, và đồng thời cũng là phương thế giúp canh tân cá nhân và xã hội. Ai trong chúng ta khi trải nghiệm và chia sẻ đời sống đạo, cũng đều nhận thức vai trò của tôn giáo trong lòng xã hội dân sự, trong việc đổi mới cuộc đời.
Tôi trân trọng chào thăm và chúc mừng Quý Đạo hữu, đồng thời gửi gắm sự tin tưởng và niềm hy vọng vào những cuộc gặp gỡ, đối thoại và cả cộng tác chân thành giữa các tín đồ, giữa Chức sắc và nhân sĩ các tôn giáo, để góp phần làm cho quê hương này tươi đẹp hơn, an bình hơn, và tràn đầy niềm hy vọng hơn vào cuộc sống hôm nay và vĩnh hằng.
Mong được diện kiến Quý Đạo hữu vào cuộc Hội ngộ Liên tôn lần thứ XIII.
Trân trọng kính chào.
+ Giuse Châu Ngọc Tri
Giám mục Lạng Sơn-Cao Bằng
Phụ trách Văn phòng Mục vụ Đối thoại Liên Tôn và Đại kết trực thuộc Hội đồng Giám mục Việt Nam
2022
Khai mạc Đại Hội Ủy Ban Mục Vụ Gia Đình năm 2022
Khai mạc Đại Hội Ủy Ban Mục Vụ Gia Đình năm 2022
KHAI MẠC ĐẠI HỘI ỦY BAN MỤC VỤ GIA ĐÌNH NĂM 2022
Nữ tu Têrêsa Ngọc Lễ, OP.
Tiếp nối Đại Hội Gia Đình Quốc Tế tại Rôma và học hỏi Thư Chung của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam năm 2022, cũng như nhìn lại nhiệm kỳ 2019 – 2022 của Ủy Ban, đồng thời định hướng cho công việc của Ủy Ban trong nhiệm kỳ mới (2022 – 2025), Đại Hội Ủy Ban Mục Vụ Gia Đình (UBMVGĐ) đã khai mạc vào lúc 14g00, thứ Ba, ngày 25 tháng 10 năm 2022, tại Tòa Giám Mục Đà Lạt.
Đến với nghi thức khai mạc có sự hiện diện rất gần gũi, thân thương và chan chứa chất gia đình của Đức cha Đaminh Nguyễn Văn Mạnh, Chủ tịch UBMVGĐ trực thuộc Hội Đồng Giám Mục Việt Nam (HĐGMVN), cùng với sự hiện diện của Linh mục Giuse Hà Đăng Định, thư ký Ủy Ban, 41 linh mục đặc trách ban mục vụ gia đình 24 giáo phận, cha Tổng Linh nguyền Chương trình Thăng Tiến Hôn Nhân Gia Đình của Việt Nam, 01 chủng sinh, 09 nữ tu và 212 giáo dân, hầu hết là các đôi hôn nhân.
Trước khi xin Chúa Thánh Thần xuống trên Đại Hội, Cha Thư ký đã giới thiệu cách trân trọng các tham dự viên với Đức Cha Chủ Tịch và thông qua chương trình của những ngày Đại Hội. Được biết, quý cha đặc trách mục vụ gia đình các giáo phận Thanh Hóa, Phát Diệm và Kon Tum đã không thể hiện diện, do chương trình tĩnh tâm năm của các linh mục. Sự giới thiệu trong tiếng vỗ tay và nồng ấm của tình gia đình đã làm cho mọi người cảm nhận được sự gắn kết với nhau ngay từ những giây phút bắt đầu của Đại Hội.
Sợi chỉ xuyên suốt của Đại Hội, được Đức Cha Chủ Tịch định hướng, là đem bầu khí và tinh thần của Đại Hội Gia Đình tại Rôma vào trong Đại Hội của Ủy Ban cũng như học hỏi những chỉ dẫn của HĐGMVN trong Thư Chung năm 2022. Cũng trong Đại Hội này, Đức Cha Chủ Tịch sẽ gặp gỡ, lắng nghe quý cha đặc trách mục vụ gia đình các giáo phận, các gia đình và các tổ chức đang dấn thân phục vụ các gia đình như Cộng Đoàn Gia Đình Chúa, Gia Đình Cùng Theo Chúa, Thăng Tiến Hôn Nhân Gia Đình, Canh Tân Đời Sống Hôn Nhân, Nhóm Billings, Nhóm Chuyên Đề, để qui tụ và nối kết hầu tạo sức mạnh cũng như sự đồng tâm nhất trí công tác mục vụ gia đình tại Việt Nam.
Với định hướng này, tất cả mọi sinh hoạt trong Đại Hội, kể cả những phút giải lao giữa giờ, sẽ diễn ra trong bầu khí gia đình: gặp gỡ, lắng nghe và chia sẻ cho nhau những thao thức, những kinh nghiệm mục vụ và cùng giúp nhau thực thi ơn gọi và sứ mạng phục vụ các gia đình.
Trong bầu khí trang trọng của Đại Hội, Đức Cha Chủ Tịch đã tuyên bố khai mạc Đại Hội; và cùng với các tham dự viên, Đức Cha dâng lên Chúa mọi thời khắc và mọi việc làm của Đại Hội và xin Thánh Gia đồng hành với Đại Hội.
2022
Đại Hội Ủy Ban Mục Vụ Gia Đình năm 2022 – Ngày thứ nhất
Đại Hội Ủy Ban Mục Vụ Gia Đình năm 2022 – Ngày thứ nhất
ĐẠI HỘI ỦY BAN MỤC VỤ GIA ĐÌNH NĂM 2022
NGÀY THỨ NHẤT
Ban Thư Ký Đại Hội
Bắt đầu ngày làm việc thứ nhất, dựa trên chủ đề của đại hội: “Tình yêu gia đình: Ơn gọi và con đường nên thánh”, quý đại biểu đã được lắng nghe những trải nghiệm của Đức Cha Chủ Tịch về Đại Hội Gia Đình tại Rôma, diễn ra từ ngày 22-26/6/2022, mà ngài tham dự trong vai trò trưởng phái đoàn của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam.
Cảm nghiệm sâu xa nhất đối với Đức Cha Chủ Tịch là bầu khí gia đình của Đại Hội, bởi tham dự viên hầu hết là các gia đình đến từ 120 quốc gia trên thế giới. Ngoài những phần thiết yếu như huấn dụ của Đức Thánh Cha trong buổi khai mạc với lễ hội gia đình cũng như bài giảng trong thánh lễ bế mạc Đại Hội; lời khai mạc và chào mừng các đại biểu của Đức Hồng y Kevin Farrell, Tổng trưởng Bộ Giáo dân, Gia đình và Sự sống và sự hiện diện của Đức Hồng Y Angelo de Donatis, Giám Quản Giáo Phận Rôma, phần dẫn chương trình, các bài thuyết trình, các chứng từ cũng như các hoạt động khác đều được thực hiện bởi các gia đình. Để giúp các tham dự viên của đại hội cảm nghiệm được phần nào những trải nghiệm từ Đại Hội Gia Đình tại Rôma, Đức Cha Chủ Tịch đã nhắc đến 5 chứng từ của các gia đình, được chính những người đã sống kinh nghiệm ấy trình bày:
⮚ chứng từ về sự khác biệt tôn giáo và đau khổ vì người cha bị sát hại;
⮚ chứng từ về một gia đình Ucraine đến Italia tị nạn do chiến tranh, với thông điệp đón tiếp gia đình tị nạn là đón tiếp Chúa;
⮚ trải nghiệm về sự hy sinh tính mạng của một người mẹ để cứu lấy mạng sống người con;
⮚ chứng từ của một gia đình quyết định đi đến hôn nhân bí tích sau 10 năm chung sống và đã có 4 người con, với thông điệp hôn nhân không là điểm đến, nhưng là điểm khởi hành;
⮚ và chứng từ về hoa trái của mục vụ gia đình trong việc giúp các đôi hôn nhân vượt qua khó khăn, thử thách.
Qua giờ chia sẻ này, Đức Cha Chủ Tịch một lần nữa khẳng định tinh thần và bầu khí của Đại Hội phải là sự gặp gỡ và lắng nghe các gia đình và trong bầu khí gia đình. Những suy tư, cảm nghiệm, lời kể và cả “thần thái” của Đức Cha đã giúp cho các tham dự viên cảm thấy như được thông dự, được truyền thêm lửa tình yêu vào các gia đình và nhờ đó họ được thôi thúc dấn thân với Giáo Hội, cách riêng với Ủy Ban Mục Vụ Gia Đình, trong việc phục vụ các gia đình, để làm cho vẻ đẹp rạng rỡ của tình yêu hôn nhân được biết đến.
Đoàn Việt Nam tham dự Đại Hội Gia Đình Thế Giới lần thứ X tại Roma từ ngày 22-26/6/2022
Tiếp đến, Đức Cha Chủ Tịch đã giúp Đại Hội học hỏi Thư Chung của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam năm 2022. Trong giờ hướng dẫn này, ngài nhấn mạnh đến việc củng cố hiệp thông các gia đình, các giáo xứ, các tổ chức bằng việc sống Lời Chúa, sống mầu nhiệm Thánh Thể, sốt sắng cử hành và tham dự phụng vụ và thực thi đức ái trong gia đình.
Trong vai trò là Thư ký của Ủy Ban, và cũng đại diện cho linh mục của Giáo Hội Việt Nam tham dự Đại Hội Gia Đình Thế Giới lần thứ X, Cha Giuse Hà Đăng Định đã trình bày tổng quát về Đại Hội Gia Đình tại Rôma. Với những gì trải nghiệm từ Đại Hội Gia Đình tại Rôma, Cha Thư ký đã chia sẻ những cảm nghĩ cùng những bận tâm của ngài trong lãnh vực mục vụ gia đình.
Cũng là những đại biểu tham dự Đại Hội Gia Đình Thế Giới, anh chị Gioan Baotixita Thiện và Anna Cúc, Tổng Giáo Phận Sài Gòn và nữ tu Têrêsa Ngọc Lễ, Dòng Đa Minh Thánh Tâm, đã tiếp nối phần chia sẻ cảm nghiệm của mình về Đại Hội Gia Đình tại Rôma mà họ đã được tham dự. Mỗi người mỗi trải nghiệm khác nhau, nhưng cùng chung một tâm tình đó là được hít thở bầu khí gia đình tại Giáo Đô.
Để giúp các tham dự viên có nhiều cơ hội lắng nghe cũng như kiến tạo mối liên kết giữa những người dấn thân mục vụ gia đình, Ban Tổ Chức của Đại Hội đã dành thời gian quý giá sau giờ cơm tối, để lắng nghe những chia sẻ, những khó khăn, những thao thức cho lãnh vực mục vụ gia đình từ các tham dự viên.
Kết thúc ngày làm việc thứ nhất của Đại Hội, các tham dự viên đã quây quần bên Thánh Thể Chúa để cùng tạ ơn về một ngày làm việc đã qua và cùng nhau cầu nguyện cho các gia đình.