2022
Những nét đặc trưng của giáo phận Hưng Hoá – Vùng Ngoại Biên Miền Thập Tỉnh
Những nét đặc trưng của giáo phận Hưng Hoá – Vùng Ngoại Biên Miền Thập Tỉnh
Xin giới thiệu tới cộng đoàn đôi nét đặc trưng của giáo phận Hưng Hoá, một vùng “Ngoại Biên Miền Thập Tỉnh”, để cùng nhau hướng về ĐHGT giáo tỉnh Hà Nội lần thứ 18, được tổ chức từ ngày 25 -26.11.2022 tại khu di tích lịch sử Đền Hùng, với chủ đề “HÃY ĐẾN VỚI VÙNG NGOẠI BIÊN”.
NHỮNG NÉT ĐẶC TRƯNG CỦA GIÁO PHẬN HƯNG HÓA – VÙNG NGOẠI BIÊN MIỀN THẬP TỈNH
Mỗi mảnh đất đều có một cái hồn, một nét riêng, để lại trong lòng người những ấn tượng khác nhau. Hưng Hoá cũng vậy. Hưng Hóa mang những nét đặc trưng rất riêng của vùng Tây Bắc thơ mộng bao say đắm, là vùng đất đã “gây thương nhớ” cho biết bao người. Đây cũng là nơi để lại những dấu chân Tin Mừng còn in dài, đem Lời Chúa đến tận vùng biên cương của Tổ quốc.
Về cảnh quan
Hưng Hóa là giáo phận có diện tích rộng lớn nhất của Giáo hội Việt Nam, với hơn 58.000 km2, nằm trên địa bàn 10 tỉnh thành miền Tây Bắc, trải dài từ đồng bằng Bắc Bộ – nơi có hai dòng sông: sông Hồng và sông Đà uốn khúc giữa những cánh đồng màu mỡ phì nhiêu; qua miền trung du với những rừng cọ, đồi chè bao la bát ngát; lên đến tận miền thượng du – nơi có những dãy núi trùng trùng điệp điệp…
Chính sự đa dạng về địa hình đã làm cho Hưng Hóa có nhiều kỳ quan, địa danh nổi tiếng như: Sapa – “xứ sở sương mù”; thung lũng mận Mộc Châu – Sơn La; lòng hồ Hoà Bình được ví như “Hạ Long trên cạn”; có Thác Bà Yên Bái; có suối khoáng Tuyên Quang; có Sìn Hồ Lai Châu với biển mây bồng bềnh tựa như thiên đường trong mơ; và Điện Biên với tên gọi “xứ sở Hoa Ban”; cùng dãy Hoàng Liên Sơn – Lào Cai với đỉnh Fansipan được mệnh danh là “nóc nhà Đông Dương” có độ cao 3.143m;… Bên cạnh đó còn có chè cổ Suối Ràng với những cây cổ thụ lên tới 500 tuổi; và những ruộng bậc thang đẹp mê lòng, được ví như những “vân tay của trời” hay như những “nấc thang dẫn lên thiên đường” ở Sí Mần, Hoàng Su Phì hay Mù Cang Chải… Đây là những công trình kiến trúc nghệ thuật mang đầy tính sáng tạo từ đôi bàn tay khéo léo của đồng bào H’mông sinh sống trên những mảnh đất này.
Hơn nữa, các địa danh tuy cùng nằm trong vùng Tây Bắc, nhưng do độ cao khác nhau và bị chia cắt bởi các dãy núi, các dòng sông, khe suối, tạo ra nhiều tiểu vùng khí hậu. Trong khi ở thung lũng Mường La, người ta mặc áo ngắn tay giữa mùa đông thì ở Mộc Châu phải mặc áo bông dày để chống chịu với giá rét. Chính điều này cũng đã góp phần làm nên sự độc đáo về thiên nhiên và là nét đặc trưng của giáo phận “Miền thập tỉnh Tây Bắc” này.
Các dân tộc tại Giáo phận Hưng Hoá
Không chỉ gây ấn tượng là Giáo phận có diện tích lớn nhất của Giáo hội Việt Nam, Giáo phận Hưng Hóa còn là nơi tập trung nhiều dân tộc thiểu số nhất: 31/ 54 dân tộc. Với 31 dân tộc anh em cùng cư trú đã làm cho Giáo phận vùng Tây Bắc này sự phong phú, đa dạng về sắc tộc, ngôn ngữ, văn hóa, và phong tục, tập quán. Mỗi dân tộc mang trong mình những nét đặc trưng và bản sắc riêng vô cùng phong phú và sống động. Từ phong tục tập quán, lễ hội, nghệ thuật trang trí, ẩm thực cho đến các nét sinh hoạt văn hóa cộng đồng như lễ hội ngày xuân, văn hóa chợ phiên, cưới hỏi, tang ma, lễ mừng cơm mới,… đều tạo nên sự độc đáo riêng của mỗi dân tộc. Sự kết hợp của 31 dân tộc khác nhau khiến cho nét đẹp trong văn hóa ẩm thực của vùng đất này hội tụ nhiều màu sắc, hương vị đậm đà, khác biệt, trở thành đặc sản hấp dẫn của Tây Bắc. Nổi bật nhất trong đó cần kể đến các món đặc sản như: Thắng cố, Canh da trâu, chẳm chéo, cơm lam, rượu sâu chít hay các loại quả đặc trưng của từng địa phương… Vì thế, sự kết hợp này làm cho bức tranh về Giáo phận Hưng Hóa càng trở nên nổi bật, đa sắc và sống động hơn.
Hưng Hóa – Cái nôi của văn hóa và lịch sử Việt Nam
Không chỉ là nơi có địa hình đa dạng, phong phú sắc tộc, Hưng Hóa còn là cái nôi của nền văn hóa và lịch sử Việt Nam. Từ núi Tản Viên gắn liền với truyền thuyết Sơn Tinh – Thủy Tinh đến Thành cổ Sơn Tây, một di tích lịch sử độc đáo có từ thời Nhà Mạc và đây cũng là nơi giam giữ chứng nhân đức tin trước khi đưa ra hành hình ở pháp trường Năm Mẫu; có làng cổ Đường Lâm, nơi còn tồn tại những ngôi nhà cổ kính rêu phong 400 năm tuổi; và nổi bật nhất là Đền Hùng ở Phú Thọ, nơi được coi là cội nguồn của dân tộc Việt và cũng là nơi Đại hội Giới trẻ Giáo tỉnh Hà Nội lần thứ 18 sẽ diễn ra.
Hưng Hóa – Nơi lưu dấu các thánh Tử Đạo Việt Nam
Giáo phận Hưng Hóa cũng là nơi đón nhận hạt giống Tin Mừng khá sớm. Từ thế kỷ 16, các vị thừa sai đi dọc sông Hồng để giảng đạo và hạt giống Tin Mừng đầu tiên được gieo vào mảnh đất Hưng Hóa vào năm 1599. Tuy nhiên, đầu thế kỷ 17, Giáo phận Hưng Hóa mới đón nhận đức tin chính thức từ các linh mục Dòng Tên vào khoảng năm 1615 – 1627. Đây cũng là nơi có pháp trường Năm Mẫu – nơi các thánh tử đạo Việt Nam bị xử tử mà đến nay những dấu tích chứng tá tử đạo của các ngài vẫn còn sống động với những trang sử oai hùng như các thánh: Cornay Tân, Néron Bắc, Schoeffler Đông, Phaolô Mỹ, Phêrô Đường, Phêrô Truật…
Sự đa dạng về cảnh quan, phong phú về sắc tộc và độc đáo về văn hóa, lịch sử đã khiến cho Hưng Hóa trở thành vùng đất đặc biệt. Tạ ơn Chúa đã thương ban và tác tạo nên bức tranh tuyệt đẹp nơi mảnh đất “miền thập tỉnh” Tây Bắc này. Xin Thiên Chúa tiếp tục ban muôn ơn lành xuống trên cánh đồng bao la của Giáo phận Hưng Hóa, và hướng dẫn, trợ giúp mỗi thành viên trong Giáo phận luôn biết gieo rắc Tin Mừng đi khắp mọi miền, đem yêu thương đến với mọi người, để ánh sáng Tin Mừng được lan tỏa, hầu cho muôn người, muôn dân tộc đều nhận biết Chúa là Cha và ca tụng danh thánh Ngài.
2022
Ủy ban Thánh nhạc – Thông cáo về việc sáng tác và sử dụng các bài thánh ca
Hội đồng Giám mục Việt Nam
Ủy ban Thánh nhạc
THÔNG CÁO
VỀ VIỆC SÁNG TÁC VÀ SỬ DỤNG CÁC BÀI THÁNH CA
Ngày nay, các phương tiện truyền thông xã hội phát triển mạnh mẽ đã đem đến cho hoạt động thánh nhạc những thuận lợi tốt đẹp, đồng thời cũng làm phát sinh những vấn đề cần được quan tâm. Vì vậy, Ủy ban Thánh nhạc xin lưu ý những điều sau đây.
- Trong phụng vụ, chỉ được sử dụng các bài ca đã được chuẩn nhận (imprimatur). Các nhạc sĩ tự giới thiệu tác phẩm mới trên internet có bổn phận ghi chú các chi tiết chuẩn nhận để giúp các ca đoàn thi hành chu đáo phận vụ của mình là phân định, chọn và hát các bài ca xứng hợp trong phụng vụ.
- Giáo hội khuyến khích “sử dụng các phương tiện truyền thông xã hội cách đắc lực vào các công việc tông đồ khác nhau” (Sắc lệnhvề Truyền Thông, số 13). Qua các phương tiện truyền thông, các tác phẩm thánh nhạc có giá trị, từ những tờ nhạc gốc cho đến những hình thức phái sinh (thu âm, video, v.v.), có thể giúp loan báo Tin Mừng cách hữu hiệu, đồng thời hướng đến đúng mục đích của thánh nhạc là “làm vinh danh Chúa và thánh hóa các tín hữu” (Hiến chế vềPhụng Vụ, số 112).
- Giáo hội kêu gọi các tín hữu “tự đào tạo cho mình một lương tâm ngay thẳng về việc sử dụng các phương tiện đó” (Sắc lệnhvề Truyền Thông, số 5) và cư xử theo nguyên tắc “lòng bác ái thì xây dựng”(1 Cr 8, 1; x. Sắc lệnh về Truyền Thông, số 5).
- Theo truyền thống thánh nhạc Việt Nam, các nhạc sĩ Công giáo sáng tác thánh ca để cầu nguyện, làm vinh danh Chúa và thánh hóa các tín hữu, không nhằm mục đích lợi nhuận hay thương mại.
- Đối với các tín hữu phổ biến thánh nhạc trên các phương tiện truyền thông và các nhạc sĩ Công giáo, Ủy ban Thánh nhạc ViệtNamkêu gọi hành xử theo nếp sống đạo tốt lành và tinh thần tôn trọng mục đích của thánh nhạc cùng kỷ luật thánh nhạc. Đồng thời, vì “các phương tiện truyền thông có hiệu lực vượt khỏi ranh giới quốc gia, và biến mỗi người trở thành công dân của toàn thể xã hội nhân loại” (Sắc lệnh về Truyền Thông, số 22), nên cần tuân thủ luật của mỗi quốc gia và Giáo hội địa phương. Được như thế, mới mong thánh nhạc đem lại sự bình an và thánh thiện trên các phương tiện truyền thông xã hội và trong các nghi thức phụng vụ cũng như các buổi diễn nguyện hoặc trình diễn thánh ca có phát sóng.
- Vì thế, Ủy ban Thánh nhạc xác định:
- Viết hoặc hát thánh ca là để ca tụng Chúa, đừng để bất cứ mục đích nào khác xen vào. Người sử dụng tác phẩm thánh ca cần tôn trọng nguyên tác (nhạc và lời) của tác giả. Mỗi khi dùng những bài thánh ca, nên cầu nguyện và nhớ đến người đã viết bài ca đó;
- Ủy ban không có quyền sở hữu bất cứ tác phẩm thánh ca nào của các nhạc sĩ (còn sống cũng như đã qua đời). Chỉ tác giả mới có quyền trên tác phẩm của mình;
- Ủy ban không thành lập cũng không tham gia hội nhóm nào để bảo vệ tác quyền thánh ca và không ủy quyền cho ai giữ bản quyền tác phẩm thánh nhạc.
Tp. HCM, ngày 10 tháng 11 năm 2022.
Thư ký Ủy ban Thánh nhạc
(đã ký)
Lm. Rôcô Nguyễn Duy
2022
Đại hội Liên hiệp Bề trên Thượng cấp lần thứ VII tại Phát Diệm-nhiệm kỳ 2022-2025
ĐẠI HỘI LIÊN HIỆP BỀ TRÊN THƯỢNG CẤP LẦN THỨ VII TẠI PHÁT DIỆM-NHIỆM KỲ 2022-2025
Đại hội Liên hiệp Bề trên Thượng cấp (LHBTTC) lần thứ VII, sẽ diễn ra tại Toà Giám mục Phát Diệm, quen gọi Nhà Chung, từ ngày 14-18.11.2022. Đây là lần đầu tiên Phát Diệm vinh dự được chọn làm địa điểm tổ chức Đại hội, với sự tham dự của gần 150 Bề trên đến từ các Dòng tu, Tu hội, Tu đoàn trên toàn quốc.
Cách đặc biệt, Đại hội sẽ có sự hiện diện trân quý của Đức Tổng Giám mục (TGM) Marek Zalewski – Đại diện Toà thánh không thường trú tại Việt Nam; Đức TGM Giuse Nguyễn Năng, Chủ tịch Hội Đồng Giám mục Việt Nam (HĐGMVN), Tổng Giám mục Sài Gòn, Giám quản Tông toà Phát Diệm; Đức TGM Giuse Vũ Văn Thiên, Phó Chủ tịch HĐGMVN, Tổng Giám mục Hà Nội; Đức Cha Tôma Vũ Đình Hiệu, Giám mục giáo phận Bùi Chu. Các Ngài sẽ lần lượt đến dâng Thánh lễ và ban các huấn từ cho Đại hội.
Đức TGM Marek Zalewski sẽ chính thức đến Phát Diệm vào ngày mai, thứ Ba, 15.11 và Ngài sẽ dâng Thánh lễ tại nhà thờ chính toà Phát Diệm lúc 17g00 cùng ngày. Ngoài thời gian huấn dụ cho Đại hội, Ngài sẽ đến thăm Dòng Mến Thánh Giá Phát Diệm và Tiểu Chủng viện Thánh Phaolô Phát Diệm vào chiều thứ Tư, ngày 16.11.
Đại hội lần này sẽ bầu Ban Điều Hành mới nhiệm kỳ 2022-2025, đồng thời lượng định và định hướng hoạt động của LHBTTC Việt Nam.
Đại hội chào mừng Đức TGM Giuse Nguyễn Năng tại Hội trường.
Đáp lời chào mừng của cha Giuse Nguyễn Văn Quang, SDB, Chủ tịch LHBTTC, Đức TGM Giuse Nguyễn Năng đã bày tỏ niềm vui và vinh dự cho Phát Diệm được đón quý Bề trên về tham dự biến cố trọng đại này, như xưa bà Elisabeth đã thốt lên vui mừng khi được Đức Maria đến viếng thăm (x. Lc 1, 39-45).
Ước mong Đại hội LHBTTC sẽ được Chúa chúc lành, được Chúa định hướng hoạt động, mang lại nhiều hoa trái tốt đẹp cho các Dòng tu, Tu hội, Tu đoàn trên cả nước, qua đó, góp phần loan báo Tin Mừng trên quê hương Việt Nam. Ban Truyền thông GP Phát Diệm
2022
Đức Tổng Giám Mục Marek Zalewski dâng Thánh lễ tại nhà thờ chính toà Phát Diệm
Như tin đã đưa, nhân dịp tham dự Đại hội Liên hiệp Bề trên thượng cấp đang diễn ra tại Phát Diệm, Đức Tổng Giám Mục (TGM) Marek Zalewski, Đại diện Tòa thánh không thường trú tại Việt Nam, đã đến thăm và dâng Thánh lễ tại nhà thờ chính tòa Phát Diệm vào lúc 17g00, ngày 15.11.2022. Đồng tế với Đức TGM Marek, có Đức TGM Giuse Nguyễn Năng, Giám quản Tông tòa Phát Diệm, quý cha Đại diện, quý Cha lân cận xứ Chính tòa, cùng với sự hiện diện rất đông đảo của các nữ tu Hội Dòng Mến Thánh Giá Phát Diệm và anh chị em giáo dân.
Trước khi bước vào thánh lễ, Đức TGM Giuse đã hân hoan chào mừng và giới thiệu Đức TGM Marek Zalewski với cộng đoàn hiện diện. Theo lời của Đức TGM Giuse, vị Đại diện Tòa thánh viếng thăm Giáo phận, không những mang theo phúc lành của Thiên Chúa và của Đức Thánh Cha đến cho Giáo phận, mà còn nói lên sự hiệp thông hữu hình giữa Tòa thánh và Giáo Hội địa phương. Bên cạnh đó, Người Cha chung khả kính của Giáo phận cũng bày tỏ sự hiệp thông, lòng yêu mến và lời cầu nguyện của mọi thành phần dân Chúa trong Giáo phận đối với Đức Thánh Cha, với Đức Tổng Đại diện Tòa thánh và với Giáo Hội hoàn vũ.
Sau phần giới thiệu và chào mừng, Đức TGM Marek đã chủ sự Thánh lễ và giảng lễ cho cộng đoàn, với sự thông dịch của Cha Phó Đại diện, Phêrô Nguyễn Văn Hiện. Qua câu chuyện ông Dakêu gặp Chúa Giêsu và đã hoán cải, Đức TMG Marek nhắn nhủ với cộng đoàn ba điều quan trọng, đó là: không xét đoán, cần có lòng khát khao tìm gặp Chúa, và biết đau đớn vì tội lỗi của mình, đồng thời khiêm tốn xin ơn tha thứ của Chúa.
Trước hết, phải cẩn trọng khi xét đoán và nhất là không được xét đoán theo vẻ bề ngoài. Trong khi nhiều người nhìn nhận ông Dakêu là người tội lỗi và xa tránh, thì Chúa Giêsu lại nhìn thấu suốt tâm hồn ông. Chúa nhìn từ bên trong. Chắc hẳn trong thành Giêricô có nhiều người đạo đức thánh thiện, nhưng Chúa đã chọn gặp ông Dakêu. Chúa đã hoán cải ông. Do đó, chúng ta đừng bao giờ xét đoán, nhưng tốt hơn hết là để Chúa xét đoán.
Thứ đến, cần phải khao khát tìm gặp Chúa Giêsu. Ông Dakêu đã khao khát tìm gặp Chúa Giêsu đi ngang qua. Ông đã trèo lên cây sung. Phần chúng ta, chúng ta có “cây gì” để trèo lên mà tìm gặp Chúa? Hãy dành ra những thời khắc trong ngày để tìm gặp Chúa bằng lời cầu nguyện. Cầu nguyện chính là “trèo lên cây” để tìm gặp Chúa”.
Cuối cùng, cần khiêm tốn như ông Dakêu. Ông đã làm một điều mà chỉ có trẻ con và nô lệ mới làm, đó là trèo lên cây sung. Ông đau đớn trong lòng vì tội lỗi mình đã phạm. Chúa đã tha thứ cho ông. Chúng ta cũng hãy thú nhận tội lỗi, dốc lòng chừa và bồi thường thiệt hại do tội lỗi gây nên, giống như ông Dakêu đã làm.
Cuối lễ, trước khi ban phép lành, Đức TGM Marek đã ban thêm lời huấn dụ cho cộng đoàn. Ngài ví von rằng, cũng như ông Dakêu đã trèo lên cây sung và gặp Chúa Giêsu, chiều nay, ngài cũng đã trèo lên tháp chuông nhà thờ chính tòa và giờ đây ngài đã gặp Chúa Giêsu trong Bí tích Thánh Thể. Đức TGM Marek cũng cám ơn cộng đoàn đã quy tụ đông đảo để hiệp dâng Thánh lễ chiều hôm nay. Ngài cũng nhắc lại cuộc gặp với Đức Thánh Cha tại Roma cách đây năm tuần. Khi đề cập tới chuyến viếng thăm Phát Diệm, Đức Thánh Cha đã xin ngài chuyển lời và phép lành của Tông tòa tới mọi thành phần dân Chúa trong Giáo phận.
Thánh lễ kết thúc, khép lại một buổi chiều đầy ý nghĩa và ân phúc cho Giáo phận, nhất là cho những người đã được tham dự trực tiếp Thánh lễ và được lắng nghe những lời vàng ngọc của vị Đại diện Đức Thánh Cha. Ước mong, qua chuyến viếng thăm của Đức TGM Marek với những lời huấn dụ gần gũi, sâu sắc, cộng đoàn dân Chúa cũng cảm nhận được nâng đỡ và khích lệ nhiều trong đời sống đức tin, góp phần loan báo Tin Mừng lòng thương xót của Chúa như ông Dakêu xưa.