20Tháng Năm
2020

Ngày 14-9-2015, lễ Suy tôn Thánh Giá, Bộ Giáo dục Công giáo của Toà Thánh đã ký Sắc lệnh cho phép thành lập Học viện Công giáo Việt Nam. Ngày 21-10-2015, Bộ Giáo dục Công giáo đã trao Sắc lệnh này cho Hội đồng Giám mục Việt Nam. Trước đó, ngày 06-08-2015, Hội đồng Giám mục nhận được quyết định của Ban Tôn giáo Chính phủ chấp thuận cho Giáo hội Công giáo Việt Nam mở Học viện Công giáo.[1] Một bước ngoặt lớn cho Giáo Hội Việt Nam: từ nay Giáo Hội Việt Nam có thể đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ thần học như các học viện, đại học công giáo ở các nước khác, và như thế, có thể mở rộng sứ vụ đào tạo và nghiên cứu. Trong bối cảnh nền giáo dục Việt Nam đang gặp nhiều khủng hoảng, thì đây là một tín hiệu của hy vọng. Bài viết này suy tư về vai trò của nhà giáo dục Công giáo Việt Nam hôm nay, đó là người khơi dậy tiềm năng, niềm tin và hy vọng.

“Đẹp thay bước chân những sứ giả loan báo Tin Mừng” (Rm 10, 15- 17). Lời của ngôn sứ Isaia được Thánh Phaolô trích dẫn, cũng diễn tả vai trò của nhà giáo dục, những người mang sự khôn ngoan minh triết và hướng dẫn học trò tìm về Chân, Thiện, Mỹ.

I. Thách đố của nền giáo dục Việt nam

Bản phúc trình của Đại Học Harvard về “Hiện Trạng của Nền Gíáo Dục Cao Đẳng – Đại Học tại Việt Nam” nhìn nhận mức độ nghiêm trọng của sự khủng hoảng trong hệ thống giáo dục cao đẳng, đại học Việt Nam. Việt Nam chưa hề có một đại học nào xuất hiện trên các bảng xếp hạng phổ thông thường kỳ nào của các đại học có phẩm chất tại Á Châu. Đại học Việt Nam chưa đào tạo được một lực lượng lao động có khả năng đáp ứng cho nhu cầu kinh tế và xã hội. Có một sự cách biệt to lớn giữa việc học ở trường lớp và thị trường công việc.[2]

Bạo lực, tệ nạn xã hội Việt Nam ngày càng tăng nhanh và lan sâu rộng đến mức báo động khẩn cấp. Điều cơ bản là cần phải nhìn lại nền giáo dục. Nền giáo dục Việt Nam gặp khủng hoảng toàn diện: Khủng hoảng về một triết lý giáo dục, một chính sách – đường lối giáo dục đúng đắn, và một phương thế giáo dục phù hợp, thiếu một đội ngũ giáo dục là tấm gương sáng và khơi nguồn cảm hứng cho các thế hệ trẻ …. Canh tân các thể chế của hệ thống giáo dục là yếu tố tối cần để làm nền tảng cho sự phát triển, thăng tiến đất nước và con người toàn diện.

Từ năm 2007, Thư Chung của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam đã khẩn thiết kêu gọi: “Giáo dục Kitô giáo là một sứ mạng cấp bách. Sự thay đổi choáng ngợp của nền văn minh thời đại không cho phép chúng ta chần chừ trì hoãn, nếu không muốn bị đẩy vào nguy cơ tụt hậu. Hơn bao giờ hết phương châm mà chúng ta phải nêu cao là: ‘Giáo dục hôm nay, xã hội và Giáo Hội ngày mai’”.

II. Phương pháp tiếp cận của bài viết

Đời sống luân lý và đức tin người Công giáo liên kết thống nhất với nhau. Nói cách khác, đời sống và tri thức khoa học của người Công giáo được soi dẫn bởi đức tin. Vì thế, bài viết dựa trên yếu tố đức tin, mặc khải làm nền tảng, từ đó, suy tư thực tiễn trong đời sống.

III. Bản chất của nền giáo dục Công giáo

Triết lý Giáo dục

Chức năng thuần túy giáo dục là giáo dục con người trở thành những người có nhân cách lành mạnh, trí tuệ sáng suốt, nhận biết sự vật chung quanh, biết các quy luật sự vật hiện tượng chung quanh và từ đó không ngừng phát huy sáng tạo và hoàn thiện kỹ năng sống, đóng góp xây dựng một xã hội, một thế giới tốt đẹp hơn, nhân bản hơn, xứng đáng hơn.[3]

Triết lý Giáo dục Công giáo

Nền giáo dục đích thực phải bảo đảm việc huấn luyện toàn diện con người, chiều kích nhân bản, hướng về thiện ích chung của xã hội và chiều kích thần linh, hướng về mục đích tối hậu của con người. Bởi đó, thanh thiếu niên phải được giáo dục làm sao để có thể phát triển điều hòa về mọi tài năng thể lý, luân lý và trí tuệ; đạt được một ý thức toàn hảo về trách vụ và biết sử dụng tự do cách hợp lý; và được huấn luyện để tham gia tích cực vào đời sống xã hội và Giáo Hội (x. Giáo Luật s.795)

Bản chất và căn tính của nền giáo dục Công giáo

Đức Thánh Cha Benedict XVI trong “Bài Diễn Văn với các Nhà Giáo dục Công giáo” đã tóm kết bản chất và căn tính của nền giáo dục Công giáo như sau:

Giáo dục là toàn diện đối với sứ mệnh loan báo Tin Mừng của Giáo Hội. Mục tiêu trước hết, từng học viên phải gặp gỡ được Đức Giêsu Kitô trong môi trường học tập. Thiên Chúa mặc khải tình yêu và chân lý của Người trong Chúa Giêsu Kitô (x. Spe Salvi, 4 ). Những ai gặp Đức Kitô đều được lôi cuốn bởi chính sức mạnh của Tin Mừng để bước vào một đời sống mới, hướng về Thiên Chúa, Đấng là Chân, Thiện, Mỹ.

Động lực cho sự gặp gỡ cá nhân, học biết tri thức và làm chứng cho Chúa Kitô là phục vụ Chân Lý mà Giáo Hội đang thực hiện giữa nhân loại. Mặc khải của Thiên Chúa trao cho con người để khám phá chân lý tối hậu về chính đời sống và mục tiêu của lịch sử. Nhiệm vụ này thôi thúc những nhà giáo dục Kitô giáo phải bảo đảm rằng sức mạnh của chân lý về Thiên Chúa phải thấm nhập vào hết mọi bình diện giáo dục. Như vậy, Tin Mừng của Chúa Kitô mới bắt đầu hoạt động, dẫn dắt cả giáo sư và sinh viên hướng về chân lý khách quan, giúp họ vững tin công bố niềm hy vọng (x. Rm 5, 5).

Căn tính của một trường Công giáo hệ tại ở vấn đề của sự xác tín rằng chỉ trong mầu nhiệm Ngôi Hai nhập thể mà mầu nhiệm về con người mới thật sự được chiếu sáng (x. Gaudium et Spes, 22). Chúng ta có sẵn sàng dấn thân hết mình – lý trí và ý chí, trí năng và tâm hồn – cho Thiên Chúa không? Đức tin có được thể hiện trong môi trường học tập không? Đức tin ấy có được diễn đạt trong phụng vụ, trong các Bí tích, qua việc cầu nguyện, qua dấn thân cho công bình bác ái, và hoạt động tôn trọng công trình sáng tạo của Thiên Chúa không? Chỉ khi trả lời khẳng định các câu hỏi trên, chúng ta mới thật sự làm chứng cho ý nghĩa căn tính: chúng ta là ai và chúng ta xác tín gì.[4]

IV. Sáu đặc tính của nhà giáo dục Công giáo

Đức tin và nguồn nhân bản là hai chiều kích thiết yếu cấu thành nền đạo đức. Cộng đoàn có quyền trông đợi những người làm sứ vụ giáo dục sẽ suy tư đầy đủ về cả đặc quyền và giới hạn của sứ vụ của họ. Các nhà giáo dục có bổn phận đặc biệt là đạo đức trong cả tính cách và hành động. Mặt khác, như những người chuyên nghiệp, người thầy cô có các trách nhiệm thêm vào, ngoài những đòi hỏi luân lý thông thường.[5]

Đức Giêsu Kitô là mẫu gương NGƯỜI THẦY tuyệt hảo

Đức Giê-su nói:

“Chính Thầy là con đường, là sự thật và là sự sống” (Ga 14, 6)

“Anh em hãy học với Tôi, vì Tôi có lòng hiền hậu và khiêm nhường” (Mt 11, 29b)

Mối tương quan giữa Chúa Giêsu và các môn đệ ngày xưa là gương mẫu cho tương quan thầy – trò trong giảng dạy. Người môn đệ được mời gọi sống thân mật với Chúa, càng ngày càng trở nên gần gũi Chúa nhiều hơn, chia sẻ những tâm tình, những hành động của Chúa. Chúa Giêsu đã dùng lời nói và gương sáng, cùng với các bài học trong đời thường mà huấn luyện các môn đệ.

Đức Giêsu đã huấn luyện 12 tông đồ từ những người tính khí và hoàn cảnh khác nhau, người thì chậm hiểu, kẻ ham địa vị, yếu tin, nhát đảm, thậm chí chối bỏ Thầy…trở thành những con người hăng say rao giảng Tin Mừng và cuối cùng hiến dâng mạng sống vì Nước Trời. Từ con số 12 ban đầu, các tông đồ đã có khả năng thay đổi thế giới và ảnh hưởng gần hai tỷ người Kitô giáo trong đó khoảng hơn một tỷ người công giáo ngày nay và còn mở rộng hơn nữa.

1. Con người chân chính, có TÂM, ĐỨC và TRÍ

Giáo dục là một ơn gọi và là một chuyên môn nghề nghiệp

Ơn gọi: Một sự đáp trả tự do đối với tiếng gọi của Thiên Chúa, trong và thông qua cộng đoàn để dấn thân phục vụ tha nhân. Chiều kích cộng đoàn của một ơn gọi nghĩa là tiếng gọi sứ vụ được nghe thấy trong lòng Giáo Hội, được duy trì bởi Giáo Hội, và là để phục vụ sứ vụ của Giáo hội.

Bản chất tự nguyện của một ơn gọi có nghĩa là người thầy cô bắt buộc phải tự kỷ luật để đặt lợi ích cá nhân dưới lợi ích học trò. Chiều kích siêu việt của một ơn gọi chỉ ra người thầy cô đại diện cho một điều gì đó hơn nữa: đó là sự hiện diện của Thiên Chúa trong sự đón nhận, chữa lành, nhận định yêu thương.[6] Cái ĐỨC của người thầy cô phải tỏa sáng.

Là một nghề nghiệp: Cần huấn luyện trường kỳ về chuyên môn, kỹ năng và tính cách. Thực sự trong lịch sử phát triển của các nghề nghiệp cho thấy rằng tính cách ơn gọi và nghề nghiệp nối liền chặt chẽ. Từ ngữ “nghề nghiệp”, “profession” có nghĩa là đại diện cho điều gì, những gì chúng ta “profess” (tuyên xưng) xác định dấn thân cơ bản cho cộng đoàn. Là một nghề nghiệp, người thực hành cần đạt đến kiến thức chuyên môn, kỹ năng và để phục vụ nhu cầu nhân loại với các đặc tính luân lý tốt lành. Một cách lý tưởng, người chuyên nghiệp phải phản ánh được mức độ cao của sự đồng quy giữa những gì họ tuyên xưng công khai và cách thức họ thực hiện công việc đó. Họ phải đáp ứng nhu cầu con người và không tìm kiếm lợi ích riêng tư. Ý nghĩa tích cực của “being professionals” là kiến thức chuyên môn hóa, dấn thân cho điều tuyệt hảo, tính toàn vẹn, dấn thân vô vị lợi cho cộng đoàn và giữ gìn sự tin cậy quần chúng.[7]

Người thầy cô tốt kết nối chính mình với môn học và với học trò thành công trình của cuộc sống. Bởi vì người thầy cô tốt dạy từ chính nhân cách thống nhất và thực tế của mình. Người thầy cô tốt diễn tả chính cuộc sống của mình, và gợi cảm hứng cho học trò. Đây là năng lực của sự kết nối. Những kết nối được tạo bởi người thầy cô tốt, không chỉ hệ tại ở các phương pháp mà quan trọng hơn, ở cái TÂM của người thầy. Tức là sự hội tụ của TRÍ TUỆ, cảm xúc, tâm linh và ý chí trong NHÂN CÁCH người thầy.[8]

Đức Thánh Cha Benedict XVI dạy rằng các thầy cô giáo và các nhà quản trị, trong các trường học, đều có bổn phận làm chứng cho con đường của Chúa Kitô, như Tin Mừng đã công bố và Huấn Quyền giảng dạy. Điều này sẽ hình thành mọi khía cạnh của đời sống học viên.[9]

Thiền sư Thích Nhất hạnh đã nói “Đời sống của chính chúng ta phải là sứ điệp của chúng ta”. Dù tri thức của người thầy cô là điều không thể thiếu, nhưng kinh nghiệm cho thấy rằng người ta sẽ không quan tâm tầm hiểu biết của bạn cao rộng bao nhiêu cho đến khi họ biết được mức độ sâu xa bạn quan tâm chăm sóc họ. Đặc biệt, trẻ em học hỏi tốt nhất khi chúng yêu thích người thầy cô của chúng và chúng nghĩ rằng người thầy cô của chúng yêu thích chúng. Đối với trò, thầy cô phải là người “Dẫn dắt đường đi, Mở mang trí tuệ, Lay động con tim biết yêu thương”.[10] Sự ảnh hưởng của một người thầy cô tốt lành không bao giờ có thể bị xóa nhòa.

2. Sống NGHỀ GIÁO như một GIAO ƯỚC với Thiên Chúa

Ý niệm Giao Ước trong Kinh Thánh có thể gợi mở cho sự hiểu biết về mô hình giao ước trong các tương quan giảng dạy:

Đặt Thiên Chúa làm trung tâm các giá trị, điểm quy chiếu cho các hành động. Nhìn các hành động như là đáp trả lại Thiên Chúa thi ân và được điều khiển bởi những gì chúng ta biết được về Thiên Chúa. Các bên của giao ước sẵn sàng đi bước thêm để làm cho công việc được trôi chảy.

Trong giao ước cũng có các ranh giới, nhưng các giới hạn này được giải thích tùy theo sự trung tín yêu thương thúc đẩy. Để biết yêu thương thực sự đòi hỏi những gì trong thi hành sứ vụ, cần có những biện phân luân lý, tầm nhìn, sự nhạy cảm của một con người nhân đức thánh thiện.

Tôn trọng nhân vị, và phẩm giá của mỗi học sinh vì tương quan của học sinh như một nhân vị với Thiên Chúa.

Tình yêu vững bền của Thiên Chúa nhấn mạnh đến tính trung thành, tin cậy, và công chính (x.Xh 34,6). [11]

3. Người khơi dậy TIỀM NĂNG để học trò được phát triển TÀI NĂNG, LỚN LÊN và trở nên có “QUYỀN LỰC”

Cách thức Chúa Giêsu sử dụng quyền lực:

Chúa Giêsu không tìm cách phấn đấu cho sự vĩ đại cá nhân, không tìm trở thành trung tâm cho sự chú ý. Con đường lãnh đạo của Chúa Giêsu là “con đường tôi tớ”, lãnh đạo mà không thống trị kẻ khác, và mời gọi người ta biến đổi mà không ép buộc họ phải suy nghĩ giống mình. Ngài sử dụng quyền lực để làm cho người khác trở nên vững mạnh, giải phóng con người tự do nội tâm, mở rộng cho mọi người được tham dự vào quyền lực của Ngài. Quyền lực Ngài sử dụng làm triển nở điều thiện, phát huy tính sáng tạo, xây dựng và phục hồi những tương quan đổ vỡ, tha thứ và chữa lành, kiến tạo không gian đón tiếp, làm cho người yếu trở nên mạnh, thách thức những thái độ tìm sự thống trị. Trong cuộc thương khó và cái chết của Ngài, Chúa Giêsu vận dụng duy nhất một loại quyền lực mà Ngài biết – tình yêu Thiên Chúa – quyền lực kiến tạo sự sống, ban tặng sự tha thứ.[12]

Định nghĩa quyền lực: là khả năng ảnh hưởng lên người khác.

Mỗi học sinh sẽ trở nên có “ quyền lực” ảnh hưởng trên người khác nếu được khơi dậy tiềm năng của chính mình. Người thầy cô cần tìm ra phương thế giáo dục phù hợp với đặc tính riêng, “kho tàng” riêng của từng học sinh.

Albert Einstein tin tưởng vào tài năng riêng của mỗi người: “Mỗi người là một thiên tài. Nhưng nếu bạn bắt một con cá thể hiện khả năng qua việc trèo cây, thì cả đời của nó sẽ sống và tin rằng nó chỉ là một đứa ngốc”. Einstein nhìn sự khác biệt, tính đa dạng con người theo lăng kính bổ sung hỗ tương cho nhau: “Mỗi người chúng ta chiếu sáng theo một cách thức khác nhau. Nhưng điều này không làm cho ánh sáng của chúng ta kém sáng hơn”.

Như thế, nhìn cách tích cực “Quyền lực của bạn hệ tại ở sự khác biệt của bạn”.

Phương thức giảng dạy: Đây là một đề tài lớn mà bài viết không có tham vọng đi sâu, không đưa ra một mô hình giảng dạy nào, chỉ nêu ra vài minh họa mang tính gợi mở.

13 tuổi, cậu bé Đỗ Nhật Nam đã gặt hái được rất nhiều thành tích học tập tầm vóc quốc tế. Cậu bé hai lần được trao kỷ lục Việt Nam với danh hiệu dịch giả nhỏ tuổi nhất và người viết tự truyện nhỏ tuổi nhất. Nhật Nam giành được giải cao trong các kỳ thi tiếng Anh, hùng biện, nhiều lần đứng trên diễn đàn hội thảo quốc tế. Anh Đỗ Mạnh Hà, bố của Nhật Nam chia sẻ cách nuôi dạy con cái của mình: “Tôi luôn hướng cháu đến sự phát triển tự nhiên, không dạy chữ trước khi vào lớp một và cháu chỉ đạt học sinh trung bình. Thế nhưng tôi dạy con về cách ứng xử, chăm lo cho bản thân và em gái ba tuổi, biết tự qua đường, nấu cơm giúp mẹ”. Khi Nam còn bé, bố mẹ rèn luyện cho con tư duy phản biện. Điều này giúp Nam thể hiện chính kiến của mình trong đời sống và học tập mà vẫn thể hiện tốt chuẩn mực văn hóa giao tiếp.[13]

Sơ đồ sau diễn tả Giáo dục kết hợp ba khía cạnh: 1/ Kiến thức: Biết điều gì; 2/ Kỹ năng: biết như thế nào; 3/ Thái độ: biết tại sao. Bộ Ba tạo thành tài năng hay năng lực, tố chất của người học trò.[14]

Giáo dục phương Tây chú ý đến sự hòa nhập xã hội, các học sinh từ nhỏ đã đươc rèn luyện để chơi đùa, học hỏi và lớn lên cùng nhau. Các kiến thức trong lớp học được ứng dụng thực hành trong cuộc sống. Câu chuyện sau minh họa khá dí dỏm:

THẦY GIÁO DẠY TOÁN:

Nếu a=b và b=c vậy thì a=c

Bây giờ, hãy cho thầy ví dụ thực tiễn về nguyên tắc này trong đời thật

HỌC TRÒ:

Con yêu thầy và thầy yêu con gái của thầy.

Điều đó có nghĩa là con yêu con gái của thầy.

Từ bài học toán khô khan, học trò nhỏ đã ứng dụng thành bài học yêu thương trong cuộc sống!

Hiện nay, phần lớn các trường học mà giới tu sĩ Công Giáo có thể vận hành là giáo dục mầm non, bài viết đưa ra một mô hình giáo dục mầm non Nhật Bản. Sau thế chiến II, nước Nhật gần như kiệt quệ. Giáo dục Nhật Bản tiếp thu giáo dục Tây phương, đặc biệt là Hoa Kỳ. Nay Nhật Bản đã vươn lên thành cường quốc châu Á nhờ hệ thống giáo dục thích hợp.

11 Điều Hay của Giáo Dục Mầm Non Nhật Bản[15]

1. Học biết sự thật.

2. Dạy lòng trung thực , tính tự trọng.

3. Dạy sắp xếp thứ tự ngăn nắp và gọn gàng đồ đạc.

4. Huấn luyện tự lập, tự phục vụ không cần sự giúp đỡ của bố mẹ.

5. Ít quan tâm đến dạy kiến thức.

6. Tập luyện thân thể khỏe mạnh, các môn thể dục, thể thao thích hợp.

7. Dạy cách “mỉm cười” và nói “cảm ơn”.

8. Phương pháp giáo dục toàn diện, thân thiện với thiên nhiên.

9. Hệ thống giáo dục mang tính hòa nhập xã hội.

10. Tổ chức tất cả các ngày lễ: để khơi dậy tính sáng tạo, năng động.

11. Năng lực tuyệt vời của giáo viên.

Và, điều đáng chú ý, nền giáo dục tại Nhật bản huấn luyện:

Yêu quê hương nhưng phi chính trị: Nhật Bản, sau thế chiến II, đã tiến hành cải cách giáo dục. Điều trước tiên là họ đã thực hiện phi chính trị hóa giáo dục. Môn Tu Thân thời đó bị bãi bỏ vì nhắm truyền bá tư tưởng phải thần phục tuyệt đối Nhật hoàng và chủ nghĩa quân phiệt Nhật Bản. Những người dân bị thao túng lý trí và cưỡng bách ý chí đã trở nên tự tôn, hung hăng gây chiến khắp thế giới, để rồi nhận lấy sự thất bại chua cay và thù hận. Nay vẫn những người Nhật ấy, sống dưới một chế độ mới, một nền giáo dục mới, đã trở nên hiền hòa cùng nhau dựng xây nên một nước Nhật tươi đẹp, thanh bình và giàu mạnh như hôm nay.[16]

4. Người khơi dậy NIỀM TIN

Vài đoạn Tin Mừng cho ta thấy cách thức Chúa Giêsu Kitô khơi dậy niềm tin cho các môn đệ của mình.

Lc 24, 36-43: Ðức Giêsu phục sinh hiện ra với các Tông Ðồ.

Các tông đồ chưa tin Chúa Giêsu đã phục sinh. Đức Giêsu đã làm nhiều cách để họ tin rằng Ngài đã sống lại: mời nhìn, mời rờ, rồi Ngài ăn một khúc cá.

Ga 20, 24-29: Câu chuyện Chúa Giêsu phục sinh hiện ra với Tôma và các môn đệ.

Hãy xem Chúa Giêsu Kitô giúp Tôma tin như thế nào: khiêm hạ đến với ông, như thể cho một mình ông; cho ông những điều ông đòi: thấy dấu đinh, xỏ ngón tay, đặt bàn tay. Ngài chinh phục ông để ông tin.

Mt 14, 24-33: Chúa Giêsu giúp Phêrô đi trên mặt biển

Đức Giêsu bắt họ qua hồ một mình, vào lúc chiều. Ngài để họ một mình chống chọi với sóng gió. Khi Phêrô xin được đi trên nước để đến với Thầy, Ngài đã đồng ý ngay, cho Phêrô thấy ông có khả năng như Thầy, nếu có lòng tin vững…

Để xây dựng Hội Thánh, Chúa Giêsu đã mời gọi các môn đệ, các tông đồ, huấn luyện họ về lòng nhân ái và niềm tin vững mạnh nơi Thiên Chúa. Chúa Giêsu hướng dẫn con thuyền Giáo Hội và con thuyền cuộc đời mỗi người chúng ta để mỗi lúc gặp khó khăn chúng ta và cả Hội Thánh tin tưởng: “Hãy an tâm, có Thầy đây đừng sợ”.

Đức Giáo Hoàng Benedict XVI khẳng định không trẻ em nào bị khước từ quyền được giáo dục trong đức tin, để rồi chính việc giáo dục này nuôi dưỡng trở lại linh hồn của một đất nước.[17]

Người thầy cô cần khơi dậy nơi học trò niềm tin vào Chân, Thiện, Mỹ, tạo ra một môi trường học tập bình đẳng và nhân văn, giúp học trò tự tin, tư duy độc lập, đam mê và sáng tạo.

NIỀM TIN: là nhìn thấy ánh sáng bằng con tim của bạn, khi những gì mắt bạn nhìn thấy chỉ là bóng tối.[18]

Đức Benedict XVI nhận định chân lý mở rộng hơn tri thức: chân lý dẫn con người khám phá sự thiện. Với lòng vững tin, các nhà giáo dục Công giáo có thể giải phóng người trẻ khỏi các hạn chế của chủ thuyết thực chứng, và khơi dậy khả năng tiếp nhận chân lý, đón nhận Thiên Chúa và sự thiện hảo của Người. Như thế, người thầy cô cũng sẽ giúp đào luyện lương tâm học trò, mà nhờ được đức tin nuôi dưỡng, sẽ mở ra một con đường an toàn dẫn đến sự bình an nội tâm và lòng tôn trọng người khác.[19]

Đức Benedict XVI nói về tính khẩn trương của việc thực hiện điều “bác ái trí thức”: “Diện mạo của lòng bác ái này mời gọi các nhà giáo dục nhận thức rằng trách nhiệm nặng nề trong việc dẫn dắt người trẻ đến với chân lý không hệ tại điều gì khác hơn là thực hành bác ái. Thật vậy, phẩm giá của giáo dục nằm ở việc nuôi dưỡng sự hoàn hảo và hạnh phúc đích thực của những người thụ huấn. Trong thực hành, ‘bác ái trí thức’ nhìn nhận sự thống nhất căn bản của tri thức, trái ngược với sự rời rạc là điều xảy ra khi người ta tách biệt lý trí ra khỏi việc truy tìm chân lý. Một khi lòng đam mê tìm kiếm sự toàn vẹn và sự duy nhất của chân lý được đánh thức, chắc chắn các bạn trẻ sẽ thích thú khi phát hiện ra rằng điều họ biết cũng mở ra một cuộc tìm tòi sâu rộng đối với những điều họ phải làm. Tại đây các học trò sẽ cảm nghiệm được rằng các em có thể hy vọng ‘vào cái gì’ và ‘nhờ ai’, các em sẽ được thúc đẩy để đóng góp cho xã hội theo cách có thể tạo nên niềm hy vọng nơi người khác.”[20]

Steve Jobs – một tượng đài công nghệ của thế giới. Những điều ông nói, những gì ông làm vẫn luôn có sức ảnh hưởng mạnh mẽ. Bài diễn văn mà Steve Jobs phát biểu tại lễ tốt nghiệp ở Đại học Stanford, Hoa Kỳ, đã “để đời” nhiều điều gợi hứng cho sinh viên và cả những người đang phấn đấu trong cuộc sống và nghề nghiệp:

“Hãy luôn đam mê và hãy luôn dại khờ” (Stay Hungry, Stay foolish)

“Bạn phải có niềm tin vào một thứ gì đó. Đó có thể là lòng can đảm, định mệnh, cuộc sống … sẽ giúp bạn có đủ tự tin để theo đuổi những gì trái tim mách bảo, kể cả khi nó khiến bạn kiệt sức. Điều đó mới làm nên mọi sự khác biệt.”

“Đôi khi cuộc sống sẽ đánh vào đầu bạn bằng một viên gạch, nhưng đừng đánh mất niềm tin.”[21]

5. Có khả năng trao cho các thế hệ sau những lý do để HY VỌNG

Thách đố lớn lao của thời đại hôm nay là khơi lên niềm hy vọng.

Đức Hồng Y Phanxi cô Xavie Nguyễn Văn Thuận: “chỉ có một thất bại, đó là không còn hy vọng nơi Chúa”

Lc 24, 21-32: Câu chuyện Chúa Giêsu hiện ra giảng giải từng chút một cho hai môn đệ trên đường Emmau. Đức Giêsu đã cho trái tim họ bừng cháy lên niềm hy vọng, đang khi lòng họ chán nản buồn bã, thất bại ê chề.

Trong nhãn quan Kitô giáo, hy vọng luôn luôn là niềm cậy trông vào ơn cứu độ được Thiên Chúa hứa ban cho những ai tin vào Ngài, sống theo luật Ngài. Abraham vẫn tin vào lời hứa của Thiên Chúa rằng ông sẽ có con nối dõi. Dù bên ngoài là thực tế đầy thất vọng, không có dấu hiệu cụ thể nào ủng hộ ông cả: bản thân ông đã già, bà Sara vợ ông cũng thế. Thánh Phaolô diễn tả về Tổ phụ Abraham: “Mặc dầu không còn gì để trông cậy, ông vẫn trông cậy và vững tin; do đó, ông trở thành tổ phụ nhiều dân tộc” (Rm 4, 18).

Đức Hy Vọng không ảo tưởng mong chờ thiên đàng trần thế và loại trừ mọi khổ đau khỏi cuộc sống thế gian, nhưng là thái độ bình tâm đón nhận thử thách và đau khổ trần thế nhờ đức tin dựa vào chính Thiên Chúa, cắm rễ nơi Đức Giêsu Kitô (Dt 6,19-20), và vững mạnh nhờ Thánh Thần.

Đức Hy Vọng hướng đến hạnh phúc vĩnh cửu trên Quê Trời, cho nên “bảo vệ chúng ta khỏi sự nản chí, nâng đỡ khi bị bỏ rơi, mở rộng trái tim bằng sự mong đợi vinh phúc vĩnh cửu, gìn giữ chúng ta khỏi tính ích kỷ và đưa chúng ta đến với vinh phúc của đức mến” (Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo s. 1818).

Những ai sầu khổ, hãy nhớ lời Chúa Giêsu dạy: “Ta chẳng lìa con, chẳng bỏ con bao giờ” (Hr 13,5). Thật ra, Thiên Chúa chẳng bao giờ muốn có sự đau khổ, mà Ngài muốn sự sống của con người: một sự sống triển nở ngay trong những thử thách đau khổ.

Chính Đức Ki-tô, để chiến đấu và vượt thắng những cơn cám dỗ, đã phải chay tịnh suốt 40 ngày trong hoang mạc, hầu đặt trọn niềm tin vào Thiên Chúa. Để đến được miền Đất Hứa chan hòa sửa mật, dân Israel đã phải 40 năm trường gian khổ trong Sa Mạc. Cũng vậy, thế giới có nhiều người thành đạt xuất thân thấp hèn. Anh khuyết tật cả hai tay hai chân Nick Vujicic đã phải phấn đấu với bao thử thách từ trong chính tâm hồn tới môi trường xã hội, chiến thắng những cơn cám dỗ thất vọng muốn tự tử, khi biết lắng nghe tiếng Thiên Chúa để tìm được hy vọng và ý nghĩa cuộc sống, đứng vững, vươn lên và thăng tiến.

Đức Thánh Cha Phanxicô nhận định khi một người hoàn toàn tín thác vào Chúa – người ấy có thể chắc chắn rằng mình sẽ không bao giờ thất vọng. Gian truân làm cho chúng ta đau khổ, nhưng niềm tin nơi Chúa đem lại cho chúng ta hy vọng, và điều này dẫn đến bình an.

Đức Benedict XVI mời gọi các giáo chức Công giáo: “Hãy làm chứng cho niềm hy vọng. Hãy nuôi dưỡng việc làm chứng bằng lời cầu nguyện. Hãy luôn chú tâm đến niềm hy vọng là đặc điểm đời sống của quý vị (x. 1 Pr 3, 15) bằng cách sống chân lý mà quý vị đề ra cho các sinh viên”.

Albert Einstein: “Học hỏi từ ngày hôm qua; Sống cho ngày hôm nay; HY VỌNG nơi ngày mai”.

Steve Jobs, bị sa thải khỏi Công ty Apple do chính mình thiết lập, đã chia sẻ: “Tôi bị cự tuyệt, nhưng tôi vẫn yêu mọi thứ. Vì vậy tôi quyết định bắt đầu lại từ đầu. Khi đó tôi không nhận ra rằng, hoá ra việc bị Apple bị sa thải lại là việc tốt nhất tôi từng có. Thay thế cho áp lực buộc phải thành công là tinh thần nhẹ nhõm khi bắt đầu lại từ đầu và không còn chắc chắn về mọi thứ. Nó giải phóng tôi để từ đó tôi bước vào một trong những giai đoạn sáng tạo nhất của cuộc đời.” Và cuối cùng Steve Jobs lại thành công sáng chói. Thành lập mới công ty NeXT và Pixar, giờ đây là trái tim trong công cuộc phục hưng Apple.[22]

Thành công dường như kết nối với hành động. Những người thành công tiếp tục tiến bước. Họ gây ra lỗi lầm, nhưng họ không từ bỏ tháo chạy.[23] Giáo dục con người thành những con người lành mạnh thể chất và tinh thần đã là một thành công mang tính học thuật.[24]

Vâng, niềm hy vọng thay đổi tất cả mọi thứ. Nhìn cách lạc quan, nhưng không kém thực tế, “Khi bầu trời tối đủ, thì bạn có thể nhìn thấy các vì sao”.[25] Khi người thầy cô khơi dậy NIỀM TIN, HY VỌNG, và YÊU THƯƠNG, người thầy cô có thể nuôi dạy thành công những đứa trẻ tích cực hướng thiện trong một thế giới đầy tiêu cực.[26]

Trong lịch sử, thông qua các trường Công giáo, Giáo Hội đã nâng đỡ nhiều thế hệ vươn lên từ nghèo khó và tìm được chỗ đứng trong xã hội. Đó là sứ vụ nổi bật của niềm hy vọng trong việc tìm cách đáp ứng nhu cầu vật chất và thiêng liêng cho hàng triệu trẻ em và sinh viên.

Có thể tóm tắt chu trình của sự thành công của đào tạo con người[27] như sau:

6. Châm ngôn “Thành công của Trò là thành công của Thầy”

“Thất bại của Trò là Thất bại của Thầy”

Tôi từng học Đại học sư phạm, Đại học y khoa tại Việt Nam, có nhiều bậc Thầy Cô rất đáng kính, tôi vẫn tri ân trong lòng. Tuy nhiên, chỉ khi đi học tại Trường Dòng Tên Hoa Kỳ, tôi cảm nghiệm được một điều nổi bật nơi các Thầy của tôi, các vị đã sống điều mà bây giờ tôi vẫn ấp ủ và cố gắng sống như thế đối với học trò của mình: “Thành công của Trò là thành công của Thầy”, “Thất bại của Trò là Thất bại của Thầy”. Mỗi lần tôi có điều gì hay, thành công, là Thầy tôi vui mừng thốt lên: “I am proud of you!” Tôi gây ra lầm lỗi, Thầy tôi khoan dung và cùng với tôi tìm cách sữa chữa. Chính điều này động viên và khởi hứng cho tôi rất nhiều trên quãng đường giảng dạy sau này, và nay, tôi luôn cố gắng làm điều tốt cho học trò của mình, một phần là trách vụ, đáp trả ơn nhưng không từ Thiên Chúa (bao gồm nhà Dòng), một phần là để đáp trả công ơn Hai Đấng sinh thành, và đáp trả lại mong đợi của các Thầy nơi tôi.

V. Bốn điều nhà giáo dục phải đào tạo nơi học sinh của mình

1. Giáo dục toàn diện con người: trí thức, thân xác, tinh thần để họ trở thành người “có uy quyền” qua việc thực thi tài năng và nhân đức.

2. Đào luyện lương tâm trong sáng, chân thực.

Ngày nay, lương tâm con người dễ bị mờ tối bởi hoàn cảnh xấu đang lan rộng, nên càng lúc sẽ càng khó phân biệt giữa thiện và ác, đặc biệt trong những gì liên quan đến phẩm giá và sự sống con người. Đức Gioan Phaolô II nhấn mạnh việc huấn luyện lương tâm “cần phục hồi mối liên kết giữa tự do và chân lý… Công việc giáo dục cần nối kết với việc huấn luyện lương tâm để giúp cá nhân vẫn mãi là người hơn, .. dẫn dắt họ đi đến chân lý một cách trọn vẹn hơn, làm thấm nhập trong họ lòng tôn trọng ngày càng tăng đối với sự sống và huấn luyện họ trong các tương quan liên vị đúng đắn”. (X. Tin Mừng Sự Sống, s. 97).

3. Trở thành con người có trí phán đoán, tư duy phản biện, con tim thương cảm, và bàn tay hành động.

Câu chuyện người Samaritan nhân hậu được dùng làm kiểu mẫu của người dấn thân tông đồ. Liên quan về rèn luyện tư duy phản biện, tôi nhớ lại câu chuyện của chính mình. Một ngày trước hôm bảo vệ luận án tiến sĩ thần học luân lý tại Hoa Kỳ, tôi gọi điện thoại về cho Mạ tôi, và nói với Mạ tôi: “Mạ cầu nguyện cho con nghe, con sắp bảo vệ luận án, mà lập trường của con khác với cả bốn giáo sư trong ban giám khảo.” Vốn từng là một giáo viên trung học nhiều năm, Mạ tôi phản ứng ngay: “Con, con là học trò mà răng lại không nghe theo Thầy?” Vâng, các giáo sư của tôi ở Mỹ rất tôn trọng ý kiến của học trò, chẳng những chấp nhận mà còn khuyến khích ý kiến học trò khác với Thầy, và khơi dậy tính sáng tạo. Điều quan trọng là học trò tư duy logic, chặt chẽ và bảo vệ vững chắc được lập trường chính mình.

4. Trở thành những người có khả năng “thay đổi thế giới”

Nhà giáo dục Công giáo sẽ thất bại nếu học sinh sau đó không đi ra ngoài và thay đổi xã hội, thay đổi thế giới tốt đẹp hơn, biến thành thế giới lành mạnh yêu thương của Thiên Chúa.

KẾT

Bài viết kết bằng hai câu chuyện trong đời sống

Bài học cảm động từ một cậu bé chín tuổi ở Nhật trong trận động đất Fukushima

Cậu bé nhỏ nối đuôi sau một hàng dài chờ phát thực phẩm, mặc chiếc áo thun và quần đùi giữa trời giá rét. Cha của em đã bị sóng thần cuốn trôi. Mẹ và em của em chắc cũng không chạy kịp. Một người lính cho cậu bé túi lương khô, cậu ôm túi lương khô để chung vào thùng thực phẩm đang được phân phát rồi lại quay lại xếp hàng. Cậu giải thích: “Bởi vì còn có nhiều người chắc đói hơn con. Bỏ vào đó để phát chung cho công bằng”.

Đứa trẻ chín tuổi trong cơn gian nan thử thách đã biết nhẫn nại, chịu gian khổ và chấp nhận hy sinh cho người khác. Đất nước Nhật sau những giờ phút nguy cấp nhất, đã hồi sinh và vươn lên mạnh mẽ nhờ những công dân được giáo dục có lòng tự trọng, thực thi công bằng bác ái, biết hy sinh tư lợi, ngay từ trẻ thơ.[28]

Câu chuyện Thomas Edison:

Nhà sáng chế ra bóng đèn điện. Edison đã sở hữu hơn 1.000 bằng sáng chế tại Hoa Kỳ Anh, Pháp và Đức.

Xưa kia, thầy giáo của Edison đã nói về Edison rằng: “Trò này điên khùng, không đáng ngồi học lâu hơn”. Thư Thầy viết cho cha mẹ Edison: “… trò Edison, con trai ông, là một trò dốt, lười và hư. Tốt nhất là nên cho trò ấy đi chăn lợn thì hơn vì chúng tôi thấy rằng, trò ấy có học nữa thì sau này cũng không làm được trò trống gì…”

Mẹ Edison đáp trả: “Không phải con tôi ngu dốt, mà là giáo viên không biết cách dạy con tôi”. Bà không chỉ dạy Edison về học vấn mà còn rèn luyện cho cậu một phẩm chất đạo đức tốt đẹp. Edison được mẹ dạy bảo các nhân đức thật thà, ngay thẳng, tự tin, cần cù cộng với lòng yêu quê hương và tình yêu nhân loại. Từng là giáo viên, Mẹ Edison quyết định dạy con học tại nhà.

Thế giới đã may mắn vì Mẹ Edison đã yêu thương, tin tưởng và thấu cảm con mình. Sau này, Thomas Edison đã tỏ lòng tri ân với mẹ: “Mẹ tôi đã tạo ra tôi. Bà luôn tin tưởng tôi. Tôi cảm thấy rằng mình có một lý do gì đó để sống, một ai đó để không thể làm thất vọng”. Quả thật, ông đã không khiến cho gia đình, đặc biệt là người mẹ kính yêu của mình phải thất vọng. Thomas Edison được coi là nhà sáng chế giàu ý tưởng nhất trong lịch sử. Ngày Thomas Edison qua đời, nước Hoa Kỳ tắt toàn bộ đèn điện trên toàn lãnh thổ trong một phút để tưởng nhớ bậc vĩ nhân, “người bạn của nhân loại” đã mang đến cho con người một thứ ánh sáng quý giá, một “mặt trời thứ hai”.[29]

Vâng, các nhà giáo dục Công giáo hôm nay, hãy ra đi, đào tạo những thế hệ có khả năng thay đổi thế giới thành một thế giới nhân bản hơn, yêu thương hơn, xứng với phẩm giá con người hơn.

Tất cả những cánh hoa ngày mai

là nằm trong những hạt giống

chúng ta gieo hôm nay.[30]

[1] Theo Website HĐGMVN, <http://hdgmvietnam.org/hoi-dong-giam-muc-viet-nam-nhan-sac-lenh-thanh-lap-hoc-vien-cong-giao-viet-nam/7394.63.8.aspx>

[2] “Phúc Trình của Đại Học Harvard về Hiện Trạng của Nền Gíáo Dục Cao Đẳng-Đại Học tại Việt Nam: Khủng Hoảng Suy Sụp và Phản Ứng,” Hồng Lĩnh tổng lược, <http://vietcatholic.org/News/Html/70794.htm>

[3] X. Thành Lê, “ Giáo dục Việt Nam: Chính sách ngu dân?” http://vietcatholic.org/News/Html/140736.htm

[4] “Bài Diễn văn của Đức Thánh Cha Benedict XVI với các nhà giáo dục Công Giáo” <http://www.simonhoadalat.com/HOCHOI/Giaohoi/DienVan/01VoiCacNhaGiaoDuc.htm>

[5] X. Trần Như Ý-Lan, Đạo Đức “Nghề Nghiệp” trong Mục vụ Tông Đồ: Tương Quan và Trách Nhiệm của Người Thi Hành Sứ Vụ Tông Đồ.” Chủ yếu trích dịch từ Richard Gula, Ethics in Pastoral Ministry (New-York, Paulist Press), 1996.

[6] X. Trần Như Ý-Lan, Đạo Đức “Nghề Nghiệp” trong Mục vụ Tông Đồ: Tương Quan và Trách Nhiệm của Người Thi Hành Sứ Vụ Tông Đồ.” Chủ yếu trích dịch từ Richard Gula, Ethics in Pastoral Ministry (New-York, Paulist Press), 1996.

[7] X. Trần Như Ý-Lan, Đạo Đức “Nghề Nghiệp” trong Mục vụ Tông Đồ: Tương Quan và Trách Nhiệm của Người Thi Hành Sứ Vụ Tông Đồ.”

[8] Parker J. Palmer, “Teaching Beyond Technique” trong cuốn sách: A Jesuit Education Reader, Edited by George W. Traub, S.J., (Chicago: Loyola Press, 2008), tr. 313-317.

[9] “Bài Diễn văn của Đức Thánh Cha Benedict XVI với các nhà giáo dục Công Giáo” <http://www.simonhoadalat.com/HOCHOI/Giaohoi/DienVan/01VoiCacNhaGiaoDuc.htm>

[10] <http://www.bcbe.org/Domain/982>

[11] X. Trần Như Ý-Lan, Đạo Đức “Nghề Nghiệp” trong Mục vụ Tông Đồ: Tương Quan và Trách Nhiệm của Người Thi Hành Sứ Vụ Tông Đồ.”

[12] X. Trần Như Ý-Lan, Đạo Đức “Nghề Nghiệp” trong Mục vụ Tông Đồ: Tương Quan và Trách Nhiệm của Người Thi Hành Sứ Vụ Tông Đồ.”

[13] X. Phan Dương, “Con đường trở thành thần đồng của cậu bé Việt 13 tuổi”,

< http://giadinh.vnexpress.net/tin-tuc/to-am/con-duong-tro-thanh-than-dong-cua-cau-be-viet-13-tuoi-3105927.html>

[14]<http://d4nations.com/webpubl/articles/competence—what-does-the-word-competence-mean.html>

[15] X. Nguyễn Thảo (Theo Asia One) “12 điều ngạc nhiên về giáo dục mầm non Nhật Bản.” <http://vnn.vietnamnet.vn/giaoduc/201004/12-dieu-ngac-nhien-ve-giao-duc-mam-non-Nhat-Ban-904104/>

[16] X. Thành Lê, “ Giáo dục Việt Nam: Chính sách ngu dân?” http://vietcatholic.org/News/Html/140736.htm

[17] “Bài Diễn văn của Đức Thánh Cha Benedict XVI với các nhà giáo dục Công Giáo”

[18] <https://princessofthelight.wordpress.com/2015/01/27/faith-close-your-eyes-to-the-darkness-and-leapfrog-to-the-light-inspiration/>

[19] “Bài Diễn văn của Đức Thánh Cha Benedict XVI với các nhà giáo dục Công Giáo”.

[20] “Bài Diễn văn của Đức Thánh Cha Benedict XVI với các nhà giáo dục Công Giáo”

[21] “Bài phát biểu của Steve Jobs tại lễ tốt nghiệp ở ĐH Stanford” (2005)

<http://www.chungta.com/nd/tu-lieu-tra-cuu/bai_phat_bieu_cua_steve_jobs_tai_le_tot_nghiep.html>

[22] <https://en.wikipedia.org/wiki/Steve_Jobs>

[23] <http://www.quoteswave.com/picture-quotes/23282>

[24] <http://www.healthyeating.org/Schools/Classroom-Programs.aspx>

[25] < http://picture24gallery.blogspot.com/2012/11/quote-on-hope-quote-hope.html>

[26] <http://www.quoteswave.com/picture-quotes/23282>

[27] <http://visihow.com/How_to_Define_Success_Regarding_your_Career_Direction>

[28] “Bài học cảm động từ một cậu bé 9 tuổi ở Nhật”, < http://dantri.com.vn/the-gioi/bai-hoc-cam-dong-tu-mot-cau-be-9-tuoi-o-nhat-1300647928.htm>, Bài viết gửi từ địa chỉ [email protected]

[29] Trung Hiếu – Minh Anh, “Câu chuyện về nhà phát minh vĩ đại vượt lên số phận”, <http://cstc.cand.com.vn/Tam-guong-cuoc-song/Cau-chuyen-ve-nha-phat-minh-vi-dai-vuot-len-so-phan-317121/>

[30] <http://www.lifetasteswell.com/all-the-flowers-of-tomorow-are-in-the-seeds-we-sow-today/>

20Tháng Năm
2020

Hướng Dẫn Cầu Nguyện Trong Tuần Laudato Si (16 – 24/5/2020)

20/05/2020

Anmai, CSsR

Giáo dục, Tài liệu giáo dục

Hướng Dẫn Cầu Nguyện Trong Tuần Laudato Si (16 – 24/5/2020)

Chúng ta đang sống qua những biến cố mang tính định hình lịch sử. Laudato Si’ dạy chúng ta cách cùng nhau xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn.

Con người ở khắp nơi đang tha thiết mong chờ một niềm hy vọng và niềm tin của chúng ta là một nhu cầu khẩn thiết để thắp sáng con đường.

Tuần lễ Laudato Si’, từ ngày 16 đến ngày 24 tháng 5 năm 2020, người Công giáo sẽ hiệp nhất với nhau trong tình liên đới vì một tương lai công bằng và bền vững hơn.

Trong niềm tin, chúng ta cùng hiệp nhất với mọi người khi cùng nhau bước qua những khủng hoảng để xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn.

Sau đây là những hướng dẫn cầu nguyện trong Tuần Laudato Si’ từ ngày 16 đến ngày 24 tháng 5 năm 2020:

Thứ Bảy 16/5/20: Xét mình

Chủ Nhật 17/5/20: Buổi cầu nguyện – Laudato Si’, cầu cho các thụ tạo, xem và suy tư về những video trên Youtube

Thứ Hai 18/5/20: Cầu nguyện với kinh Mân Côi – Mầu nhiệm Năm sự vui

Thứ Ba 19/5/20: Cầu nguyện với kinh Mân Côi – Mầu nhiệm Năm sự Thương

Thứ Tư 20/5/20: Cầu nguyện với kinh Mân Côi – Mầu nhiệm Năm sự Mừng

Thứ Năm 21/5/20: Cầu nguyện với kinh Mân Côi – Mầu nhiệm Năm sự Sáng

Thứ Sáu 22/5/20: Dấu chân Carbon, Lần chuỗi Lòng Chúa Thương Xót

Thứ Bảy 23/5/20: Cam kết Laudato Si’

Chúa Nhật 24/5/20: Suy tư – Đề xuất cho lối sống thân thiện với môi trường, Ngày Thế giới Cầu nguyện

Thứ Bảy 16/5/20:
Xét mình

Trong thông điệp “Bày tỏ lòng thương xót với ngôi nhà chung của chúng ta” (1/9/2016), ĐGH Phanxicô nhắc chúng ta rằng việc hồi tâm là một trong những bước đầu tiên hòa nhập tình thương và sự quan tâm đến các thụ tạo, như là một phần của niềm tin Kitô giáo. Để giúp các bạn thực hiện việc xét mình, chúng tôi đưa ra bản hướng dẫn này dựa vào thông điệp của ĐTC. Bản xét mình này được làm theo mẫu suy xét lương tâm của Thánh Inhaxio Loyola. Chúng tôi mời gọi các bạn sử dụng nó như một cách đào sâu ơn gọi được làm “người bảo vệ công trình của Thiên Chúa” hoặc trước khi lãnh nhận Bí tích hoà giải…

Bản xét mình gồm 6 bước:

Đặt mình trước sự hiện diện của Thiên Chúa.

“Hướng lòng về Chúa Cha đầy nhân hậu khoan dung, luôn chờ đợi con cái mình trở về, chúng ta nhìn nhận tội lỗi của mình trong việc chống lại các thụ tạo, người nghèo và các thế hệ tương lai.” – ĐTC Phanxicô.

Trước khi bạn bắt đầu, hãy dành ít phút để nhớ rằng bạn đang sống trong sự hiện diện của Đấng Tạo hóa đầy yêu thương. Bạn có thể nhắm mắt lại, hít thở sâu, và cầu nguyện xin ơn biết lắng nghe Lời Chúa.

Tạ ơn Chúa vì công trình sáng tạo và các thụ tạo của Ngài

“Bước đầu tiên… là “tâm tình biết ơn về những ơn nhưng không, và sự nhìn nhận rằng thế giới này là quà tặng yêu thương của Thiên Chúa” – ĐTC Phanxicô.

Hãy Tạ ơn Chúa vì Ngài đã ban nhiều ơn lành qua các thụ tạo bằng nhiều cách. Điều này có thể bao gồm: thức ăn bạn ăn, nước bạn uống… hoặc cây xanh bạn yêu thích, âm thanh của tiếng chim hót hoặc một quang cảnh thiên nhiên dành cho bạn.

Tạ ơn vì những người, trong quá khứ lẫn hiện tại, đã góp phần dệt nên cuộc đời bạn. Bạn có thể nghĩ về những người đã giúp nuôi dưỡng bạn, các thầy cô, những người làm ra lương thực, làm ra quần áo cho bạn, và còn vô số những người khác nữa. ĐGH Phanxicô mời gọi chúng ta “ý thức trong yêu thương rằng chúng ta không tách rời với các thụ tạo khác, nhưng tham dự trong sự hiệp thông tuyệt vời mang tính hoàn vũ.” Cuộc sống chúng ta được kết nối với nhau, và phụ thuộc vào nhiều người khác.

Suy tư về những cách bạn lắng nghe “lời kêu của trái đất và tiếng khóc của người nghèo”

“Khi tất cả chúng ta gây ra những thiệt hại nhỏ về sinh thái, chúng ta được mời gọi nhận biết rằng “sự góp phần của ta, dù nhỏ hay lớn, cũng gây ra sự biến dạng và phá hủy các thụ tạo.” – ĐGH Phanxicô.

Hãy dành thời gian suy tư phản tỉnh về những câu hỏi mà ĐGH Phanxicô gợi ý trong thông điệp của ngài như sau:

Tôi có ý thức “tiếng kêu của trái đất và tiếng khóc của người nghèo” không?

Tôi có ý thức rằng thế giới tự nhiên, cây cối, động vật đang đau khổ như thế nào không?

Tôi có dành thời gian học hỏi về những thực tại xã hội và kinh tế mà nhiều người đang phải đối mặt khắp hoàn cầu không?

Tôi đã có những nỗ lực cụ thể nào để quan tâm chăm sóc các thụ tạo của Thiên Chúa? Tôi còn thiếu sót về những mặt nào?

Tôi đã tiêu xài nhiều hơn mức cần thiết lúc nào và cách nào?

Tôi có thể giúp cải thiện những xung đột tôn giáo trong quá khứ và trong hiện tại, cũng như giúp cải thiện những bất công với người thuộc tôn giáo khác, với phụ nữ, thổ dân, người nhập cư, người nghèo và các thai nhi như thế nào?

Xin ơn tha thứ vì những thiếu sót trong việc chăm sóc Công trình sáng tạo và các thụ tạo.

“Sau khi xét mình cẩn thận và dốc lòng ăn năn hoán cải, chúng ta có thể xưng thú tội lỗi của mình vì đã chống lại Đấng Tạo Hóa, các thụ tạo, và anh chị em của chúng ta.” – ĐGH Phanxicô.

Nói với Chúa về những cách bạn thiếu sót trong việc chăm sóc ngôi nhà chung của chúng ta và xin ơn tha thứ. Nếu bạn được đánh động, bạn có thể đem những suy tư của mình đến với Bí tích Hòa Giải “nơi mà sự thật sẽ giải thoát chúng ta.”

Sửa đổi

“Xét mình, hối cải và xưng thú với Thiên Chúa Cha, Đấng giàu lòng thương xót, đưa chúng ta đến sự hoán cải thật lòng. Điều này dẫn đến lối suy nghĩ và hành động cụ thể, tôn trọng thụ tạo nhiều hơn.” – ĐTC Phanxicô.

Cầu xin Chúa ban ơn giúp bạn biết mình được mời gọi để chăm sóc các thụ tạo, người nghèo và các thế hệ tương lai tốt hơn. Trong thông điệp, ĐTC Phanxicô đưa ra hướng dẫn sau: Như một công việc của lòng thương xót, việc chăm sóc ngôi nhà chung của chúng ta đòi hỏi “những cử chỉ đơn giản hàng ngày để phá vỡ đi tính hợp lý của bạo lực, bóc lột và ích kỉ” và làm cho từng cử chỉ đó trở thành một hành động để xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn… Một câu hỏi có thể giúp chúng ta giữ vững mục tiêu là: “Chúng ta muốn để lại cho con cháu, thế hệ mai sau một thế giới như thế nào?”

Những thay đổi nào bạn có thể thực hiện được trong đời sống cá nhân và cộng đoàn để chăm sóc tốt hơn cho ngôi nhà chung và các thụ tạo trong hiện tại và tương lai?

Lời nguyện kết thúc

Kết thúc buổi xét mình bằng cách tạ ơn vì tình yêu bao dung mà bạn đã lãnh nhận và hãy cầu nguyện theo lời nguyện sau đây của Đức Giáo Hoàng:

Lạy Thiên Chúa của người nghèo, xin giúp chúng con cứu vớt những ai bị bỏ rơi và bị quên lãng trên trái đất này, họ là những người quý giá trong mắt Chúa…

Lạy Thiên Chúa tình yêu, xin tỏ cho chúng con biết địa vị của mình trong thế giới, như là khí cụ tình yêu của Chúa đang dành cho muôn loài thụ tạo.

Lạy Thiên Chúa xót thương, xin tha thứ cho chúng con và thông chuyển lòng thương xót của Chúa trên khắp ngôi nhà chung của chúng con.

Chúng con chúc tụng Chúa! Amen.

[Các trích dẫn lấy từ thông điệp “Bày tỏ lòng thương xót đối với ngôi nhà chung” của ĐGH Phanxicô, Ngày Thế giới cầu nguyện cho việc Chăm sóc Thụ tạo, 1/9/2016)]

Chúa Nhật, 17/5/20:

Buổi cầu nguyện – Laudato Si’, cầu cho các thụ tạo
Chủ sự: Nhân danh Cha, và Con, và Thánh Thần. Amen.

Lời nguyện mở đầu

Lạy Chúa là Đấng ban cho chúng con món quà sáng tạo, chúng con quy tụ nơi đây, dù nhiều người nhưng một lòng một ý. Xin Chúa giúp chúng con nghe tiếng Chúa, nhờ đó chúng con biết sử dụng những món quà Chúa ban để bảo vệ trái đất và những người nghèo trong thế giới hôm nay. Xin nhậm lời chúng con, xin lấp đầy tâm trí chúng con, và xin giúp chúng con nên một trong Chúa.

Chủ sự: Một trong những nguyên tắc của học thuyết xã hội Công giáo là chăm sóc công trình Tạo dựng. Chúng ta tôn kính Đấng Tạo Hóa bằng cách quản lý các thụ tạo. Chúng ta được mời gọi để bảo vệ con người và hành tinh này, bằng việc sống niềm tin trong mối tương quan với tất cả các thụ tạo của Thiên Chúa.

Nhằm chu toàn trách nhiệm này, chúng ta cam kết có những hành động để bênh vực các thụ tạo.

Lời cầu nguyện có thể giúp chúng ta ý thức hơn về lời kêu gọi này, giúp huấn luyện chúng ta sống theo gương mẫu của Chúa Giêsu để tự do đáp lại bằng tình yêu.

Trái đất

Người đọc: Toàn bộ vũ trụ vật chất nói về tình yêu của Thiên Chúa và lòng trìu mến vô biên của Ngài dành cho chúng ta. Đất, nước, núi non: mọi thứ đều là một sự âu yếm của Thiên Chúa, như nó đã là. Lịch sử về tình bằng hữu của chúng ta với Thiên Chúa luôn luôn gắn liền với những địa điểm đặc biệt, có ý nghĩa cá nhân một cách mãnh liệt; tất cả chúng ta đều nhớ những nơi chốn, việc đi thăm lại những chốn ký ức này là điều rất tốt đối với chúng ta. Bất cứ ai đã lớn lên trên những ngọn đồi hoặc ngồi uống nước bên dòng suối, hoặc vui chơi ngoài trời ở các quảng trường, mỗi khi trở lại những nơi này đều là một cơ hội để khôi phục một điều gì đó thực sự của riêng bản thân họ. (Laudato Si 84).

Chủ sự: Mời bạn nhắm mắt lại và tưởng tượng mình đang đứng trên một bãi đất trống. Hãy ý thức mặt đất dưới chân bạn. Cảm nhận và biết ơn vì sự nuôi dưỡng mà bạn nhận được từ “mẹ đất”.

Thinh lặng cầu nguyện

Không khí

Người đọc: Đây là lý do vì sao mà chính trái đất, bị đè nặng và sử dụng lãng phí, lại là một trong số những người bị bỏ rơi và đối xử tàn tệ nhất trong số những người nghèo; chị đang “rên siết và quằn quại” (Rm 8,22). Chúng ta đã quên mất bản thân chúng ta là bụi đất (x. St 2,7); xác thể thực sự của chúng ta được làm từ những yếu tố của đất, chúng ta hít thở bầu khí và lãnh nhận sự sống và sự trong lành từ nguồn nước của trái đất. Mỗi năm hàng trăm triệu tấn chất thải được tạo ra từ các gia đình và cơ sở kinh doanh, từ các mảnh đất xây dựng và phá huỷ, từ các nguồn y tế, điện tử và công nghiệp, trong đó nhiều thứ không thể phân huỷ, độc hại và phóng xạ cao. Trái đất, ngôi nhà của chúng ta đang càng ngày càng giống như một đống rác khổng lồ. (LS 2 & 21).

Chủ sự: Hãy ý thức hơi thở của bạn. Hãy biết ơn vì món quà không khí và quyết tâm lên tiếng bảo vệ sự trong lành của bầu khí quyển Trái đất.

Thinh lặng cầu nguyện

Lửa

Người đọc: Biến đổi khí hậu là một vấn đề mang tính toàn cầu với những hệ quả nghiêm trọng đến môi trường, xã hội, kinh tế, chính trị và đối với việc phân phối các loại hàng hoá. Nó đại diện cho một trong những thách đố chính mà nhân loại ngày nay đang đối diện. Tác động tồi tệ nhất của nó rất có thể sẽ được các quốc gia đang phát triển trải nghiệm trong những thập kỷ tới. Sự thiếu đáp trả của chúng ta trước những thảm kịch của anh chị em dẫn đến đánh mất luôn cảm thức trách nhiệm đối với anh em đồng loại, trong khi mọi xã hội dân sự đặt nền tảng trên điều đó. (LS 25)

Chủ sự: Bạn hãy mở tay ra và nắm lại, ý thức rằng bạn làm được như vậy là do năng lượng mặt trời được tiếp nhận bởi đời sống thực vật mà chúng ta ăn. Hãy hân hoan trong năng lượng mặt trời và quyết tâm dùng năng lượng của bạn để đối mặt với biến đổi khí hậu, một trong những thách đố chính của nhân loại hôm nay.

Thinh lặng cầu nguyện

Nước

Người đọc: Việc tiếp cận nguồn nước uống an toàn là quyền căn bản và phổ quát của con người, vì nó thiết yếu cho sự tồn tại của con người, và như thế, nó là một điều kiện cho việc thi hành các quyền khác của con người. Thế giới của chúng ta đang mang một món nợ xã hội lớn đối với người nghèo là những người đang thiếu nguồn nước uống, vì họ bị khước từ quyền được sống vốn đồng nhất với phẩm giá bất khả xâm phạm của họ. (LS 30)

Chủ sự: Hãy hít thở sâu một lần nữa, đón nhận các phân tử nước vào trong cơ thể cũng như các sinh vật khác nhận vào trong cơ thể chúng. Hãy biết ơn vì nước là quà tặng của Chúa và quyết tâm sử dụng nước với sự kính trọng và công bằng.

Thinh lặng cầu nguyện

Chia sẻ đức tin

Gia đình hoặc nhóm có thể có một khoảng thời gian ngắn chia sẻ về câu hỏi sau đây: Trong Thông điệp Laudato Sí, ĐGH Phanxicô đã nhấn mạnh rằng mối quan tâm sinh thái không phải là một tùy chọn hoặc phương diện thứ yếu, nhưng được nối kết với kinh nghiệm đức tin Kitô giáo. Làm thế nào chúng ta đưa thông điệp của ĐGH về chăm sóc các thụ tạo vào thực tế?

Lời nguyện kết:

Lời nguyện của thánh Phanxicô (Một suy niệm đăng trên tweeter của ĐTC)

Xướng: “Để lời kêu gọi hòa bình vang khắp cùng thế giới”

Đáp: Lạy Chúa, xin biến con thành khí cụ bình an của Chúa.

Xướng: “Nơi đâu có hận thù và bóng tối, chúng ta nguyện mang đến niềm hy vọng để xây dựng một xã hội nhân văn.”

Đáp: Nơi nào có thù hận, xin để con gieo rắc tình thương.

Xướng: “Chúa thương xót chúng ta vô cùng. Chúng ta cũng nên học biết thương xót, đặc biệt với những người đau khổ.”

Đáp: Nơi nào có tổn thương, xin cho con mang lại chữa lành.

Xướng: “Kitô hữu biết cách đối mặt khó khăn, gian khổ và thất bại bằng tâm tình bình an phó thác cho Chúa.”

Đáp: Nơi nào có hoài nghi, xin cho con mang lại niềm tin.

Xướng: “Chúng ta không bao giờ đánh mất niềm hy vọng. Chúa ban cho ta dư tràn ân sủng nếu chúng ta tiếp tục xin Ngài.”

Đáp: Nơi nào có thất vọng, xin cho con mang lại cậy trông.

Xướng: “Ánh sáng đức tin chiếu soi tất cả các tương quan và giúp chúng ta sống các tương quan đó trong sự hiệp thông với tình yêu Đức Kitô, như Đức Kitô đã sống.”

Đáp: Nơi nào có bóng tối, xin cho con mang lại ánh sáng.

Xướng: “Nếu chúng ta muốn theo sát Đức Kitô, chúng ta không thể chọn lối sống dễ dãi và bình lặng. Đó là một cuộc sống đầy đòi hỏi nhưng cũng đầy niềm vui.”

Đáp: Nơi nào có u sầu, xin cho con mang lại niềm vui.

Xướng: “Hãy để Chúa Giêsu bước vào đời sống chúng ta và để lại sau lưng chúng ta những ích kỉ, thờ ơ và lãnh đạm với tha nhân.”

Đáp: Lạy Thầy Chí Thánh, xin ban cho con biết tìm an ủi người hơn được người ủi an.

Xướng: “Xin Chúa ban cho chúng ta sự dịu dàng để nhìn người nghèo với sự thấu hiểu yêu thương, không sợ hãi và so đo tính toán.”

Đáp: Tìm hiểu biết người hơn được người hiểu biết.

Xướng: “Chúa yêu chúng ta. Xin cho chúng ta khám phá ra vẻ đẹp của sự yêu thương và được yêu.”

Đáp: Tìm yêu mến người hơn được người mến yêu.

Xướng: “Mỗi khi chúng ta tỏ ra ích kỉ và nói không với Chúa, ta làm hỏng kế hoạch yêu thương của Người dành cho chúng ta.”

Đáp: Chính lúc cho đi là lúc được nhận lãnh.

Xướng: “Tất cả chúng ta đều là tội nhân, nhưng chúng ta cảm nghiệm được niềm vui khi được Chúa thứ tha và bước tới trong lòng thương xót của Người.”

Đáp: Chính khi thứ tha là khi được tha thứ, chính lúc chết đi là khi được sống muôn đời. Amen.

Xem và suy niệm những video trên Youtube

Đức Giáo hoàng Phanxicô mời gọi cử hành Tuần Laudato Sí:
10 điều bạn cần biết về Laudato Sí
Laudato Sí với Đức Hồng y Tagle
Phim hoạt hình Laudato Si – Cafod

Câu hỏi suy tư:

Sứ điệp nào tôi đã nhận được trong thông điệp Laudato Si’?
Tôi có kinh nghiệm về sự hiện diện của Thiên Chúa trong công trình tạo dựng như thế nào?

Thứ Hai, 18/5/20:

Cầu nguyện với kinh Mân Côi – Mầu nhiệm Năm sự vui

“Tôi nói với bạn, không có vấn đề gì, dù khó khăn đến đâu, mà chúng ta không giải quyết được bằng lời cầu nguyện với kinh Mân côi.” (Sr. Lucia dos Santos – Fatima)

“Ý định phổ quát của Đức Giáo hoàng Phanxicô là để con người học cách tôn trọng công trình sáng tạo và chăm sóc nó như một món quà từ Thiên Chúa”.

Một trong những cách thế quan trọng để cùng với Đức Giáo hoàng Phanxicô và người Công giáo trên khắp thế giới cầu nguyện cho vấn đề này là cầu nguyện với kinh Mân côi.

Đó là lý do tại sao chúng tôi cung cấp cho quý vị những bài suy niệm kinh Mân côi đặc biệt, giúp chúng ta suy gẫm về tầm quan trọng của phẩm giá con người và giá trị của việc tôn trọng công trình sáng tạo – tất cả những điều này được đặt dưới ánh sáng của những việc Thiên Chúa đã thực hiện để cứu độ trần gian. Những lời cầu nguyện đặc biệt này giúp suy gẫm những mầu nhiệm kinh Mân côi trong cái nhìn của Giáo hội Công giáo về sinh thái học, cũng như trong những lời dạy của Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II, của Đức Bênêđictô XVI, và của Đức Phanxicô.

Thứ Nhất – Thiên Thần truyền tin

Sứ thần đáp: “Thánh Thần sẽ ngự xuống trên bà, và quyền năng Đấng Tối Cao sẽ rợp bóng trên bà, vì thế, Đấng Thánh sắp sinh ra sẽ được gọi là con Thiên Chúa. Bấy giờ bà Ma-ri-a nói: “Vâng, tôi đây là nữ tỳ của Chúa, xin Chúa cứ làm cho tôi như lời sứ thần nói.” Rồi sứ thần từ biệt ra đi. (Lc 1, 35-38)

Lạy Mẹ, xin cầu cùng Chúa ban cho chúng con biết lắng nghe tiếng Chúa và đáp lời xin vâng với Ngài. Xin cho tiếng thưa Xin Vâng của chúng con luôn nhắc nhở chúng con tuân theo luật pháp của Chúa là điều làm cho mọi sự sống hiện hữu. Xin giúp chúng con nhận biết và hiểu kế hoạch sự sống và tình yêu của Chúa trong trật tự vốn có của thụ tạo. Xin cho chúng con biết tránh xa nỗi sợ hãi và lòng ham muốn để trong mọi việc chúng con làm và trong những gì chúng con đang hưởng dùng, chúng con đều có thể sống hoà hợp với mọi người và mọi vật.

Thứ Hai – Đức Mẹ đi viếng bà Thánh Elizabeth

Khi bà Ê-li-sa-bét vừa nghe tiếng bà Ma-ri-a chào, thì đứa con trong bụng nhảy lên, và bà được đầy tràn Thánh Thần, liền kêu lớn tiếng và nói rằng: “Em được chúc phúc hơn mọi người phụ nữ, và người con em đang cưu mang cũng được chúc phúc. (Lc 1, 41-42)

Lạy Mẹ, xin cầu cùng Chúa ban cho chúng con ơn biết đón nhận và chia sẻ Tin Mừng sự sống của Chúa với tất cả mọi người, để như Mẹ, chúng con có thể tham dự vào chương trình cứu rỗi mọi thụ tạo. Xin Mẹ giúp mỗi người chúng con cải thiện khả năng nhận biết và sống Lời Chúa – Lời của sự sống vĩnh cửu. Và trong cách chúng con sống và yêu thương nhau, xin Mẹ giúp chúng con loan truyền cho thế giới về sự vĩ đại của Đấng là con Mẹ và là Chúa chúng con, Người là Đấng an ủi những ai đau khổ, ban sức mạnh cho những người tội lỗi biết ăn năn và làm cho mọi sự trở nên mới mẻ.

Thứ Ba – Đức Mẹ sinh Chúa Giêsu trong hang đá

Khi hai người đang ở đó, thì bà Ma-ri-a đã đến ngày mãn nguyệt khai hoa. Bà sinh con trai đầu lòng, lấy tã bọc con, rồi đặt nằm trong máng cỏ, vì hai ông bà không tìm được chỗ trong nhà trọ. (Lc 2, 6-7)

Lạy Mẹ, xin cầu cùng Chúa ban cho chúng con ơn biết làm cho Chúa hiện diện trong thế giới qua cuộc sống của chúng con, qua sự lựa chọn và sự chăm sóc yêu thương của chúng con đối với tất cả mọi người và mọi loài Chúa đã dựng nên. Xin giúp chúng con biết lắng nghe những người đang cần giúp đỡ và ở bên họ. Giúp chúng con bảo vệ sự sống của mọi loài. Xin giúp chúng con chia sẻ những gì chúng con có, nhờ đó Chúa có thể làm chúng con trở thành những người biết bảo vệ anh chị em mình, và là người quản gia chăm sóc khu vườn tươi tốt và trật tự trên mặt đất này.

Thứ bốn – Đức Mẹ dâng Chúa Giêsu trong đền Thánh

Hồi ấy ở Giêrusalem, có một người tên là Simeon. Ông là người công chính và sùng đạo, ông những mong chờ niềm an ủi của Israel, và Thánh Thần hằng ngự trên ông. Ông ẵm lấy Hài Nhi trên tay, và chúc tụng Thiên Chúa rằng: “Muôn lạy Chúa, giờ đây theo lời Ngài đã hứa, xin để tôi tớ này được an bình ra đi. Vì chính mắt con được thấy ơn cứu độ. (Lc 2, 25-30)

Lạy Mẹ, xin cầu cùng Chúa ban cho chúng con ơn biết lắng nghe và để tâm đến tiếng nói của các tiên tri thời đại – những người nói về đức tin, lý chứng khoa học hoặc cả hai. Xin giúp chúng con hiểu những người đã nói lên sự thật của trật tự sáng tạo và bây giờ họ đang nói về sự hy sinh. Lạy Mẹ Maria, xin cầu cho chúng con dám đối diện với những hy sinh và đau khổ hằng ngày như Mẹ.

Thứ Năm – Đức Mẹ tìm được Chúa Giêsu trong đền Thánh

Sau ba ngày, hai ông bà mới tìm thấy con trong Đền Thờ, đang ngồi giữa các thầy dạy, vừa nghe họ, vừa đặt câu hỏi. Ai nghe cậu nói cũng ngạc nhiên về trí thông minh và những lời đối đáp của cậu. (Lc 2,46-47)

Lạy Mẹ, xin cầu cùng Chúa ban cho chúng con biết tìm kiếm, biết nhận ra, biết lắng nghe và hiểu được Chân lý của Chúa. Xin giúp chúng con nhận ra sự thật trong tất cả những gì thiên nhiên biểu lộ qua tiếng nói của người nghèo và người đau khổ. Xin hãy để chúng con, đặc biệt các nhà lãnh đạo thấy rằng việc kinh doanh của chúng con phải luôn là việc làm theo thánh ý Chúa Cha. Làm như thế, chúng con có thể sống chan hòa với Thiên Chúa, với anh em và với mọi loài thụ tạo.

Thứ Ba, 19/5/20:

Cầu nguyện với kinh Mân Côi – Mầu nhiệm Năm sự Thương

Thứ Nhất – Đức Chúa Giêsu lo buồn đổ mồ hôi máu

Rồi Người đem các ông Phê-rô, Gia-cô-bê và Gioan đi theo. Người bắt đầu cảm thấy hãi hùng xao xuyến. Sau đó, Người nói với các ông: “Tâm hồn Thầy buồn đến chết được. Anh em ở lại đây mà canh thức.” 35 Người đi xa hơn một chút, sấp mình xuống đất mà cầu xin cho mình khỏi phải qua giờ ấy, nếu có thể được. Người nói: “Áp-ba, Cha ơi, Cha làm được mọi sự, xin cất chén này xa con. Nhưng xin đừng làm điều con muốn mà làm điều Cha muốn.” (Mc 14, 33-36)

Lạy Mẹ, xin cầu cùng Chúa ban cho chúng con biết chịu đau khổ với những người khổ đau. Xin giúp chúng con biết ôm lấy những người bị bỏ rơi. Giúp chúng con biết thay đổi cách tiêu thụ từ thái độ ích kỷ sang vị tha, hy sinh và tiết độ..

Thứ hai – Đức Chúa Giêsu chịu đánh đòn

Bấy giờ ông Philatô truyền đem Đức Giêsu đi và đánh đòn Người. (Ga 19: 1)

Lạy Mẹ, xin cầu cùng Chúa ban cho chúng con biết xây dựng cơ cấu chính trị, xã hội, đoàn thể và khoa học để tôn trọng phẩm giá sự sống. Lạy Mẹ Maria, xin giúp Giáo hội truyền đạt cho những cộng đồng quốc tế và địa phương khao khát chăm sóc thổ dân, người di cư và những hệ sinh thái là điều làm cho mọi sự sống phát triển.

Thứ ba – Chúa Giêsu chịu đội mão gai

Chúng khoác cho Người một tấm áo điều, và kết một vòng gai làm vương miện đặt lên đầu Người. (Mc, 15, 17)

Lạy Mẹ, xin cầu cùng Chúa ban cho chúng con biết tôn trọng công trình sáng tạo, tất cả sự sống và sự thật mà Ngài đã mang đến cho trần gian. Xin giúp chúng con – với tư cách là cá nhân và như là thành viên của chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng – luôn nhìn ra phẩm giá của anh em đồng loại.

Thứ bốn – Chúa Giêsu vác thập giá

Dân chúng đi theo Người đông lắm, trong đó có nhiều phụ nữ vừa đấm ngực vừa than khóc Người. Đức Giêsu quay lại phía các bà mà nói: “Hỡi chị em thành Giêrusalem, đừng khóc thương tôi làm gì, có khóc thì khóc cho phận mình và cho con cháu.” (Lc 23, 27-28)

Lạy Mẹ, xin cầu cùng Chúa ban cho chúng con biết nhìn thấy giá trị của mọi tạo vật và mọi sinh linh mỗi khi chúng con gặp gỡ những ai đang chịu ảnh hưởng bởi việc biến đổi khí hậu hoặc bởi sự ô nhiễm của nguồn nước, đất đai và không khí. Lạy Mẹ Maria, khi chúng con nhìn thấy nỗi thống khổ của người khác, xin giúp chúng con thấy được những tác hại do chúng con gây ra cho bản thân và cho các thế hệ tương lai.

Thứ năm – Chúa Giêsu chịu đóng đinh

Khi đến gần Đức Giêsu và thấy Người đã chết, họ không đánh giập ống chân Người. Nhưng một người lính lấy giáo đâm vào cạnh sườn Người. Tức thì, máu cùng nước chảy ra. Người xem thấy việc này đã làm chứng và lời chứng của người ấy xác thực; và người ấy biết mình nói sự thật để cho cả anh em nữa cũng tin (Ga 19, 33-35)

Lạy Mẹ, xin cầu cùng Chúa ban cho chúng con biết chết đi cho bản thân để những người khác được sống. Xin giúp chúng con biết trao ban cuộc sống mình để thế giới mà chúng con đã phá đổ được chữa lành cho những người hôm nay và thế hệ mai sau.

Thứ Tư, 20/5/20:

Cầu nguyện với kinh Mân Côi – Mầu nhiệm Năm sự Mừng

Thứ nhất – Chúa Giêsu sống lại

Sáng sớm ngày thứ nhất trong tuần, lúc trời còn tối, bà Maria Macđala đi đến mộ, thì thấy tảng đá đã lăn khỏi mộ. (Ga 20, 1)

Lạy Mẹ, xin cầu cùng Con Mẹ ban cho chúng con biết nhìn thấy lời hứa về một thế giới mới trong sự phục sinh của Người. Lạy Mẹ Maria xin giúp chúng con lớn lên trong niềm tin chắc chắn rằng Thiên Chúa, Tác giả của sự sống đã sống lại! Xin cầu cho chúng con luôn thấy Người đang sống trong anh chị em chúng con. Xin cầu nguyện cho chúng con để với ân sủng của Chúa, mọi người thiện chí có thể mạnh dạn đối diện và đánh bại các thế lực tội lỗi, suy đồi và sự chết trong thời đại hôm nay.

Thứ Hai – Chúa Giêsu lên trời

“Nhưng anh em sẽ nhận được sức mạnh của Thánh Thần khi Người ngự xuống trên anh em. Bấy giờ anh em sẽ là chứng nhân của Thầy tại Giêrusalem, trong khắp các miền Giuđêa và Samaria và cho đến tận cùng trái đất.” Nói xong, Người được cất lên ngay trước mắt các ông, và có đám mây quyện lấy Người, khiến các ông không còn thấy Người nữa. (Cv 1, 7-9)

Lạy Mẹ, xin cầu cùng Chúa ban cho chúng con biết tin cậy nơi Người, ngay cả khi chúng con không nhìn thấy Người. Xin giúp chúng con nhận ra mối tương quan giữa những nỗ lực trần thế của chúng con và sự hiện diện của Chúa Kitô, Đấng hằng sống và hiển trị cùng Chúa Cha và Chúa Thánh Thần, đến muôn thuở muôn đời.

Thứ Ba – Chúa Thánh Thần hiện xuống

Bỗng từ trời phát ra một tiếng động, như tiếng gió mạnh ùa vào đầy cả căn nhà, nơi họ đang tụ họp. Rồi họ thấy xuất hiện những hình lưỡi giống như lưỡi lửa tản ra đậu xuống từng người một. Và ai nấy đều được tràn đầy ơn Thánh Thần, họ bắt đầu nói các thứ tiếng khác nhau, tuỳ theo khả năng Thánh Thần ban cho. (Cv 2, 2-4)

Lạy Mẹ, xin cầu cùng Chúa ban cho chúng con biết đón nhận sự sống của Chúa Thánh Thần vào lòng chúng con, để giống như Mẹ, chúng con biết thực hiện Lời Chúa trong mọi việc chúng con làm. Với ơn ban của Chúa Thánh Thần, xin cho tiếng thưa xin vâng của chúng con biết loan truyền sự vĩ đại của Thiên Chúa giống như Mẹ; ước gì tâm hồn chúng con hỷ hoan trong Chúa, Đấng cứu độ chúng con – vì đối với những ai kính sợ Người, Người hứa ban cho sự chữa lành, ngay cả những vết thương do chúng con gây ra cho mọi loài thụ tạo.

Thứ Bốn – Đức Maria lên trời

Sứ Thần liền nói: “Thưa bà Ma-ri-a, xin đừng sợ, vì bà đẹp lòng Thiên Chúa. (Lc, 1:30)

Lạy Mẹ, xin cầu cùng Chúa ban cho chúng con biết tìm được niềm hy vọng qua sự lên trời của Mẹ. Xin giúp chúng con có được sự can đảm khi nhân biết Mẹ đang hiện diện với “vị Thượng tế cao cả”. Lạy Mẹ Maria, xưa Mẹ đã nài xin sự giúp đỡ của Chúa Giêsu trong tiệc cưới Cana, nay xin Mẹ giúp chúng con tin tưởng vào lời chuyển cầu tha thiết của Mẹ đối với Chúa Giêsu,, Đấng hiển trị bên hữu Chúa Cha. Lạy Mẹ Maria, chúng con dâng lên Mẹ những nhu cầu của người nghèo, người di cư, người bản địa – và nhu cầu của con người và của chính Trái đất, nơi cung cấp cho chúng con sự sống theo những quy luật của Chúa.

Thứ Năm – Đức Maria được thưởng trên trời, Nữ Vương Thiên đàng

Rồi một điềm lớn xuất hiện trên trời: Một người Phụ Nữ, mình khoác mặt trời, chân đạp mặt trăng, và đầu đội triều thiên mười hai ngôi sao. (Kh 12: 1)

Lạy Mẹ, xin cầu cùng Chúa ban cho chúng con biết nhìn thấy nơi Mẹ một sự cảm nếm trước về trời mới đất mới. Xin cho mẫu gương của Mẹ khuyến khích những người ra công làm việc để bảo vệ con người và mọi thụ tạo.

Thứ Năm, 21/5/20:

Cầu nguyện với kinh Mân Côi – Mầu nhiệm Năm sự Sáng

Thứ Nhất – Chúa Giêsu chịu phép rửa

Trong những ngày đó, Đức Giêsu từ Nadarét miền Galilêa đến, và được ông Gio-an làm phép rửa dưới sông Gio-đan. Vừa lên khỏi nước, Người liền thấy các tầng trời mở ra, và thấy Thần khí như chim bồ câu ngự xuống trên mình. Và có tiếng từ trời phán rằng: “Con là Con yêu dấu của Cha, Cha hài lòng về con.” (Mc 1, 9-11)

Lạy Mẹ, xin cầu cùng Chúa ban cho chúng con biết thực hiện lời hứa trong bí tích Rửa tội. Xin giúp chúng con biết hiến dâng cuộc đời chúng con cho Chúa – để chúng con ở lại trong Lời Ngài và trong các Bí tích – và qua chúng con, Chúa có thể đi vào lịch sử loài người và mọi thụ tạo, hầu nâng đỡ, bảo vệ và biến đổi thế giới này. Với tình yêu của Chúa, xin giúp chúng con biết “rửa tội” cho những gì chúng con tham gia trong công việc, lãnh vực dân sự, các mối tương quan và gia đình chúng con. Trong mọi việc, xin giúp chúng con làm vui lòng Chúa, Đấng sáng tạo muôn loài.

Thứ Hai – Chúa Giêsu dự tiệc cưới Cana

Thân mẫu Người nói với gia nhân: “Người bảo gì các anh cứ việc làm theo.” Ở đó có đặt sáu chum đá dùng vào việc thanh tẩy theo nghi lễ của người Do thái, mỗi chum chứa được khoảng tám mươi hoặc một trăm hai mươi lít nước. Đức Giêsu bảo họ: “các anh đổ đầy nước vào chum đi!” Và họ đổ đầy tới miệng. Rồi Người nói với họ: “Bây giờ các anh múc và đem cho ông quản tiệc.” Họ liền đem cho ông. (Ga 2, 5-8)

Lạy Mẹ, xin cầu cùng Chúa ban cho chúng con ơn sủng nâng cao những điều bình thường trong chúng con để chúng con biết chia sẻ những điều tốt đẹp nhất cho những người bên cạnh và những người chúng con chưa bao giờ gặp. Xin biến đổi những sinh hoạt hằng ngày của chúng con nơi trần gian này. Xin giúp chúng con không dừng lại ở những nhu cầu và mong muốn trước mắt, nhưng biết nhận ra những nhu cầu lớn hơn vì ích chung – những nhu cầu của tất cả mọi người và mọi loài.

Thứ Ba – Chúa Giêsu rao giảng nước Trời

“Người nói: “Thời kỳ đã mãn, và Triều Đại Thiên Chúa đã đến gần. Anh em hãy sám hối và tin vào Tin Mừng.”(Mc 1,15)

Lạy Mẹ, xin cầu cùng Chúa ban cho chúng con ơn tin vào những lời hứa và đòi hỏi của Lời Chúa. Xin Mẹ giúp chúng con biết từ bỏ những thói hư tật xấu và những dục vọng không phải từ nơi Chúa nhưng từ một thế giới hưởng thụ. Xin giúp chúng con nhận ra rằng: đã đến lúc chúng con phải bắt tay vào việc, giúp chúng con bước theo Chúa Kitô, Đấng đưa chúng con đến sự sống đời đời.

Thứ Bốn – Chúa Giêsu biến hình trên núi

Rồi Người biến hình trước mặt các ông. Dung nhan Người chói lọi như mặt trời, và y phục Người trở nên trắng tinh như ánh sáng. Và bỗng các ông thấy ông Môsê và ông Êlia hiện ra đàm đạo với Người. Khi ông còn đang nói, chợt có đám mây sáng ngời bao phủ các ông, và có tiếng từ đám mây nói rằng: “Đây là Con yêu dấu của Ta, Ta hài lòng về Người. Các người hãy vâng nghe lời Người!” (Mt 17, 2-5)

Lạy Mẹ, xin cầu cùng Chúa ban cho chúng con biết nhìn thấy vinh quang Thiên Chúa trong mọi người và trong mọi vật. Xin giúp chúng con không bao giờ quên rằng tất cả những lời cầu nguyện và ơn lành phải thúc đẩy chúng con bước vào một thế giới đang đổ vỡ, biết làm việc cho hoà bình, bác ái, công bình và cho sự phục hồi tất cả những gì mà tội lỗi gây nên. Lạy Mẹ Maria, xin giúp chúng con được biến đổi trong đức tin, hy vọng và tình yêu.

Thứ Năm – Ðức Chúa Giêsu lập phép Thánh Thể

Cũng trong bữa ăn, Đức Giêsu cầm lấy bánh dâng lời chúc tụng, rồi bẻ ra, trao cho môn đệ và nói: “Anh em cầm lấy mà ăn, đây là mình thầy.” Rồi Người cầm lấy chén, dâng lời tạ ơn, trao cho môn đệ và nói: “Tất cả anh em hãy uống chén này, vì đây là máu Thầy, máu giao ước, đổ ra cho muôn người được tha tội. (Mt, 26, 26-28)

Lạy Mẹ, xin cầu cùng Chúa ban cho chúng con được ở lại trong Người bằng cách hiệp thông với Giáo hội. Xin giúp chúng con nhận ra rằng Bí tích Thánh Thể không chỉ cứu rỗi mỗi người chúng con mà còn toàn thể vũ trụ. Lạy Mẹ Maria, xin giúp chúng con nhận ra rằng bánh và rượu được hiến dâng trong Thánh lễ thực sự là hoa mầu của ruộng đất và lao công của con người.

Thứ Sáu, 22/5/20:

Dấu chân Carbon, Lần chuỗi Lòng Chúa Thương Xót

Người chủ sự:

Dấu chân Carbon là năng lượng đã tiêu tốn hoặc phát ra trong quá trình sản xuất và tiêu thụ hàng hóa và dịch vụ.

Theo dấu chân carbon, 1 lít xăng gồm:

Nguồn lao động, kinh phí lập bản đồ vệ tinh tài nguyên dầu mỏ.
Chi phí đi lại và kinh phí dành cho cuộc họp của giám đốc doanh nghiệp để hoàn thành hợp đồng khoan giếng dầu.
Thuê công ty nghiên cứu để thăm dò địa chất dưới nước.
Việc thuê một giàn khoan dầu để khoan với nhân lực và hàng giờ có người điều khiển.
Trong quá trình khoan dầu tạo một giếng dầu với một vòi dầu gây ra ô nhiễm đại dương.
Thuê một bể chứa dầu để chiết xuất dầu và chuyển dầu lên bờ vào nhà máy lọc dầu trên đất liền.
Nhà máy lọc dầu sử dụng nước và năng lượng để tách dầu thô thành các thành phẩm khác nhau [xăng, dầu diesel, dầu hỏa và các sản phẩm phụ khác].
Dầu tinh chế được đưa vào một tàu chở dầu và phân phối cho mỗi máy bơm.
Xăng được bơm lên và bán cho bạn. Vì vậy, để có 1 lít xăng, phải tiêu hết một triệu lít nhiên liệu. Điều này thật vô lý. Một sự thay thế nhiên liệu hóa thạch là một nhu cầu khẩn thiết lúc này.

Toàn bộ dấu chân carbon của việc mua 1 lít xăng được tóm tắt qua các bước từ 1 đến 9 trong ví dụ nêu trên. Tương tự như vậy, nếu có tiền, chúng ta quyết định mua cá hồi ở quầy thực phẩm trong trung tâm thương mại. Con cá hồi này được nuôi từ một cái ao ở một quốc gia xa xôi, rồi chuyển đến nhà máy chế biến và đóng gói, được vận chuyển từ kho phân phối đến sân bay đưa đến một nước nào đó, ví dụ như đến Ấn Độ, chuyển đến kho, đến nhà phân phối, sau đó, đến đại lý bán lẻ và cuối cùng đến nhà bếp của bạn. Năng lượng đã bỏ ra để chuyển con cá hồi đó đến bếp của bạn là lượng khí thải carbon từ hành động bạn quyết định ăn con cá hồi đó. Chúng ta phải nhận thức được thực phẩm của chúng ta đến từ đâu.

Vì vậy, khi bạn ăn táo từ một nơi khác, nó sẽ thêm vào dấu chân carbon của bạn. Do đó để đảm bảo lượng khí thải carbon thấp, chúng ta phải chọn thực phẩm tại địa phương và theo mùa.

Yêu cầu sản xuất cho 1 kilogram thịt.

121,8 m² đất trồng trọt để chăn thả bò, vv…
1500 lít nước,
160 kg khoai tây,
25 kg ngũ cốc
Xăng để vận chuyển.
Đông lạnh để bảo quản.

Hãy thử tìm hiểu trong phần này, dấu chân carbon của chai nước 1 lít được đóng gói.

Thời lượng: 30 đến 45 phút.

Người hướng dẫn: Cách tính dấu chân carbon cá nhân. Bạn hãy khoanh tròn những câu bạn cho là đúng nhất đối với bạn.

– 1 điểm cho câu trả lời A

– 3 điểm cho các câu trả lời B

Sau đó cộng điểm 5 câu trả lời để xác định mức độ hiệu quả của lượng khí thải carbon của bạn:

Chế độ ăn uống của tôi chủ yếu bao gồm
Thực phẩm chay
Thực phẩm không chay
Tôi xem TV hoặc sử dụng máy tính
Ít hơn 4 giờ một ngày
Từ 4 giờ trở lên một ngày
Trong một tháng, tôi sẽ mua
Ít hơn 5 mặt hàng quần áo / sách / sản phẩm chăm sóc cá nhân
Nhiều hơn 5 mặt hàng quần áo / sách / sản phẩm chăm sóc cá nhân
Việc đi lại hàng ngày của tôi thường bằng
Đi bộ hoặc đi xe đạp / giao thông công cộng
Xe riêng
Khi trời nóng, tôi …
Bật quạt
Sử dụng máy lạnh

Từ 5 đến 10 điểm: xin chúc mừng! Dấu chân carbon của bạn là ít. Tiếp tục đưa ra quyết định thân thiện với môi trường

Từ 10 đến 15 điểm: dấu chân carbon của bạn ở mức trung bình. Hãy cân nhắc việc áp dụng các đề xuất trong phần này để giảm.

15 điểm: Mặc dù lượng khí thải carbon của bạn cao, bạn có thể hạ thấp nó bất cứ lúc nào bằng cách làm theo các bước thân thiện với môi trường mà bạn đã rút ra.

Người hướng dẫn:

Năng lượng: Đó là một tập hợp các dấu chân carbon từ nhiều nguồn khác nhau, ví dụ: như các quy trình công nghiệp, giao thông vận tải, và phát thải điện và nhiên liệu. Các công ty sản xuất năng lượng như dầu mỏ và than đá là nguồn phát ra khí thải nhà kính lớn nhất.

Công nghiệp hóa: là khí kết quả của quá trình công nghiệp hóa làm tăng khí CO2 lên mức báo động.

Nông nghiệp: Trong các nước phát triển và đang phát triển hầu hết nông nghiệp được thực hiện vì lý do thương mại. Hậu quả là, do sản xuất hàng loạt gia súc, một lượng lớn khí mêtan đã thải vào bầu khí quyển.

Chất thải: Chất thải bắt nguồn từ các quá trình khác nhau và các hoạt động của con người gây hại đến tài nguyên thiên nhiên của trái đất (hệ thực vật, hệ động vật và đại dương). Hành động hoặc không hành động của con người vì tốc độ nhanh của cuộc sống, chúng ta ưa thích làm mọi thứ nhanh hơn và tìm kiếm sự thuận tiện, dẫn đến việc gia tăng mạnh mẽ của dấu chân carbon.

Hành động và cách thức:

Một cuộc thảo luận nhóm về các cách để giảm thiểu lượng khí thải carbon ở mức độ cá nhân.

Tổ chức:

Phác thảo 1 tiểu phẩm “It’s cool to” (nó thật tuyệt để)

* Đi bằng phương tiện công cộng.

* Dùng thực phẩm tại địa phương và theo mùa.

* Tái sử dụng và tái chế.

* Chia sẻ kiến thức về bảo tồn thiên nhiên

Lòng Chúa thương xót và ngôi nhà chung

Làm dấu thánh giá

Hãy cầu nguyện trên hạt lớn đầu tiên: Lạy Chúa Giêsu, Chúa vừa trút hơi thở cuối cùng, nhưng nguồn sống đã tuôn trào đến các linh hồn, và cả một đại dương Lòng Chúa Thương Xót được mở ra cho toàn thế giới. Ôi, Nguồn Mạch Sự Sống là Lòng Thương Xót khôn dò, xin hãy bao trùm toàn thế giới và trút hết toàn thân Ngài trên chúng con.

Tùy chọn: Cầu nguyện ba lần:

Ôi, Máu và Nước tuôn ra từ Trái Tim Chúa Giêsu để nên nguồn mạch Lòng Thương Xót cho chúng con, con tin cậy vào Chúa.

Cầu nguyện với 3 hạt nhỏ tiếp theo:

Kinh lạy Cha
Kinh Kính mừng
Kinh tin kính

Mỗi chục, hãy cầu nguyện và suy gẫm về 5 mầu nhiệm của lòng thương xót Chúa, theo thứ tự như sau:

Cầu nguyện trên mỗi hạt mở đầu:

Lạy Cha Hằng Hữu, con xin dâng Cha Mình, Máu, Linh hồn, và Thiên tính của Con yêu dấu Cha là Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng con, để đền tạ tội lỗi chúng con và tội lỗi toàn thế giới.

Ở mỗi hạt trong một chục: Vì cuộc tử nạn đau buồn của Chúa Giêsu, xin thương xót chúng con và toàn thế giới.

Sau khi đã cầu nguyện với 50 kinh, hãy lặp lại 3 lần câu:

Lạy Đấng chí thánh, là Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, xin thương xót chúng con và toàn thế giới.

Cầu nguyện kết thúc:

Ôi, Máu và Nước tuôn ra từ Trái Tim Chúa Giêsu để nên nguồn mạch Lòng Thương Xót cho chúng con, con tin cậy vào Chúa.

Lạy Cha hằng hữu, lòng thương xót của Cha vô tận, và kho tàng của lòng trắc ẩn của Cha không hề cạn kiệt, xin thương nhìn đến chúng con và gia tăng lòng thương xót của Cha đối với chúng con, để trong những thời khắc khó khăn, chúng con sẽ không chán nản, tuyệt vọng, nhưng luôn vững tin và phó thác vào Thánh ý của Cha, vốn đầy tình yêu và lòng thương xót. Amen.

Suy gẫm 5 mầu nhiệm Lòng Chúa Thương Xót:

Cầu cho người nghèo, người bệnh, thai nhi, người di cư và người bị lãng quên

Lạy Cha vĩnh cửu, chúng con ý thức chúng con là “một gia đình nhân loại duy nhất. Không có biên giới hay rào cản, về chính trị hay xã hội, không còn chỗ cho sự vô cảm toàn cầu để chúng con có thể ẩn nấp phía sau.” (LS 52) Vì thế, chúng con cầu nguyện cho anh chị em của chúng con là những người đang đói khát nhu cầu trần thế; những người ốm đau trong tâm trí, thể xác hoặc tinh thần; và những người bị lãng quên hoặc bị lạm dụng bởi những người có quyền lực. Chúng con cầu nguyện để họ nhận ra sự xót thương nâng đỡ từ gia đình, hàng xóm và cộng đồng, cũng như từ nền kinh tế và chính phủ của họ.

Lạy Cha trên trời, xin cho người yếu đuối trên thế giới cảm nhận được vòng tay yêu thương của Cha không ngừng ôm lấy họ. Xin cho họ nhận ra Lòng Thương Xót của Cha, để họ cũng giống như chúng con, được tha thứ mọi tội lỗi mà chúng con đã phạm vì những cám dỗ của sự đau khổ.

Cầu cho người bản địa

Lạy Cha vĩnh cửu, chúng con nhìn nhận rằng, điều cần thiết là phải thể hiện sự quan tâm đặc biệt đối với các cộng đồng bản địa và truyền thống văn hóa của họ. Đối với họ, đất đai không phải là hàng hóa mà là một món quà từ Chúa và từ tổ tiên của họ, những người đã an nghỉ nơi đó. (LS 146) Và vì thế, chúng con cầu nguyện cho những người sở hữu đất, nước, không khí, thánh địa, nhà cửa và lối sống đã bị tước đoạt, hoặc bị người khác gây ô nhiễm và phá huỷ.

Xin cho họ nhận được sự yêu thương từ những người thân cận và những người có chức quyền. Xin cho họ được an ủi bởi lời hứa được chia sẻ với Ngài trong ngôi nhà vĩnh cửu. Lạy Chúa, xin cho họ nhận biết Lòng Thương Xót của Chúa; và giống như chúng con, họ cũng được tha thứ mọi tội lỗi đã gây ra vì những cám dỗ của sự đàn áp.

Cầu cho người cố ý gây ô nhiễm

Lạy Cha vĩnh cửu, chúng con nhìn nhận rằng, mức độ can thiệp của con người, thường phục vụ cho lợi ích kinh doanh và chủ nghĩa tiêu dùng, thực sự làm cho trái đất của chúng con trở nên kém giàu đẹp hơn, ngày càng hạn chế và đen tối. (LS 34). Hơn nữa, chúng con thừa nhận rằng, quyền tự do của chúng con mất dần khi nó được trao lại cho các thế lực mù quáng của sự vô thức, những nhu cầu tức thời, vụ lợi và bạo lực. (LS 105) Và vì thế, chúng con cầu nguyện cho anh chị em của chúng con, – đặc biệt là những người lãnh đạo doanh nghiệp và chính phủ, những người tiêu dùng – những người vì muốn lấp đầy những dục vọng thế tục mà cố tình làm hại những thụ tạo mà Chúa đã dựng nên. Chúng con cầu nguyện nhờ ân sủng của lòng Chúa thương xót, trái tim họ sẽ dịu lại, tâm trí họ sẽ mở ra và họ sẽ đáp lại tiếng kêu khóc của trái đất và của người nghèo.

Lạy Cha giàu lòng thương xót, xin cho tất cả những ai cố tình phá hoại công trình tạo dựng – đất, nước, hệ sinh thái và khí hậu khi họ tiếp cận lối sống mới, biết luôn quy hướng về Cha. Lạy Chúa, Xin cho họ nhận ra Lòng Thương Xót của Chúa; và giống như chúng con, họ cũng được tha thứ mọi tội lỗi đã gây ra vì những cám dỗ của sự thịnh vượng.

Cầu cho những người gây ô nhiễm vì sự thiếu hiểu biết

Lạy Cha vĩnh cửu, chúng con nhìn nhận rằng cơn lốc của sự tiêu thụ có thể gây trở ngại cho trái tim và ngăn cản chúng con trân trọng từng việc và từng khoảnh khắc. (LS 222) Vì thế, chúng con cầu nguyện cho tất cả những người tìm kiếm nhu cầu trần thế mà không ý thức về hậu quả của việc tiêu thụ liên tục của họ. Chúng con cầu nguyện để qua lòng thương xót của Chúa, đôi mắt và tâm trí của họ sẽ được mở ra. Chúng con cầu nguyện để cho họ có thể nghe được tiếng khóc từ bên trong họ, nơi xuất phát cơn đói tinh thần.

Lạy Cha giàu lòng thương xót, xin cho những người bị đói khát về tinh thần cảm nhận được vòng tay trìu mến của Cha. Xin cho họ nhận biết Lòng Thương Xót của Cha và giống như chúng con, họ cũng được tha thứ mọi tội lỗi đã gây ra vì những cám dỗ của lòng ham muốn.

Cầu cho toàn thế giới

Lạy Cha vĩnh cửu, chúng con nhìn nhận rằng thụ tạo đang than khóc vì tác hại mà chúng con đã gây ra qua việc sử dụng vô trách nhiệm và lạm dụng các thụ tạo mà Thiên Chúa ban. Chúng ta tự xem mình là chủ nhân của trái đất này và muốn bóc lột ra sao tùy ý. (LS 2)

Lạy Cha của Lòng thương xót, Cha đã dựng nên khu vườn trái đất và lấp đầy nó bằng Chân, Thiện, Mỹ của Cha. Ước gì sự tái tạo của mọi loài thụ tạo, đã được hứa trong mỗi Thánh lễ, sẽ thành hiện thực nhờ sự hợp tác, tình yêu thương và sự lớn mạnh trong đời sống thiêng liêng của chúng con là những thụ tạo của Cha. Lạy Cha, chúng con cầu xin điều này nhờ cuộc Khổ Nạn của Đức Giê-su Con Cha, Người là Chúa và là Đấng Cứu độ chúng con, Đấng đã trở thành xác phàm để gánh lấy tội lỗi trần gian.

Thứ Bảy, 23/5/20:
Cam kết Laudato Sí

Chúng ta có thể làm gì để chăm sóc công trình sáng tạo?

Đáp lại lời mời gọi khẩn thiết của Đức giáo hoàng Phanxicô trong thông điệp Laudato Sí,

Tôi cam kết cầu nguyện cho/và với tạo vật.
Tôi cam kết sống đơn giản hơn.
Tôi cam kết lên tiếng bảo vệ ngôi nhà chung của chúng ta.

Gợi ý cụ thể: Tôi cũng cam kết rằng

– Tôi sẽ tránh lãng phí thực phẩm và nước.

– Tôi sẽ sử dụng phương tiện giao thông công cộng thường xuyên hơn.

– Tôi sẽ sử dụng có trách nhiệm bằng cách chỉ mua những gì tôi cần.

– Tôi sẽ xử lý đúng cách chất thải do tôi tạo ra.

– Tôi sẽ truyền cảm hứng cho những người khác cùng tham gia bảo vệ hành tinh của chúng ta.

Cam kết cá nhân:

Bây giờ tôi sẽ mở lòng trở về với nguồn sinh thái ban đầu và được nên một với các thụ tạo của Chúa.

– Tôi sẽ tìm hiểu về Laudato Si’ của Đức Giáo hoàng Phanxicô, thông điệp về việc chăm sóc ngôi nhà chung của chúng ta.

– Tôi sẽ giảm mức tiêu thụ nhiên liệu xe của tôi bằng cách sử dụng nó ít hơn và ý thức hơn.

– Tôi sẽ giảm việc di chuyển đường dài tiêu tốn nhiều nhiên liệu (chủ yếu là đường bộ và đường hàng không).

– Tôi sẽ giảm thiểu việc sử dụng điện, nước và các sản phẩm giấy. Tôi sẽ tắt các thiết bị điện khi không sử dụng. Tôi sẽ tắt vòi nước trong khi không sử dụng nước. Tôi sẽ giảm việc sử dụng các sản phẩm giấy.

– Tôi sẽ giảm tiêu thụ và xả rác. Tôi sẽ từ bỏ sử dụng, giảm thiểu sử dụng, tái sử dụng, chuyển mục đích sử dụng và sử dụng các vật tái chế. Tôi sẽ từ chối mua các sản phẩm có hại cho sinh thái. Tôi sẽ sửa chữa, và tái sử dụng mọi thứ. Tôi sẽ chuyển mục đích sử dụng của những thứ/ vật liệu đã sử dụng vào những mục đích mới. Tôi sẽ tái chế.

– Tôi sẽ không vô tình làm ô nhiễm trái đất với chất gây hại. Tôi sẽ giảm thiểu tiêu thụ nước / đồ uống được bán trong chai nhựa. Tôi sẽ ngừng sử dụng thùng xốp.

– Tôi sẽ không mua, sử dụng hoặc tiêu thụ bất cứ thứ gì thu được từ các loài thực vật và động vật bị đe dọa hoặc có nguy cơ tuyệt chủng. Tôi sẽ ủng hộ để bảo vệ các loài bị đe dọa và có nguy cơ tuyệt chủng.

– Tôi sẽ ăn ít thịt hơn, đặc biệt là thịt bò và các sản phẩm từ sữa. Tôi sẽ ăn chay ít nhất một tháng, hai tuần hoặc một tuần một lần.

– Tôi sẽ không lãng phí thức ăn, bằng cách tránh nấu hoặc mua quá nhiều thức ăn cho mình. Tôi sẽ chia sẻ thức ăn dư thừa với người nghèo.

– Tôi sẽ học cách trồng thực phẩm sạch và an toàn. Tôi sẽ ủng hộ trang trại / vườn cộng đồng sinh thái. Tôi sẽ ủng hộ thực phẩm địa phương.

– Tôi sẽ dành nhiều thời gian hơn với thiên nhiên. Tôi sẽ tìm cách chăm sóc thiên nhiên, ví dụ: chăm sóc vật nuôi, làm sạch bãi biển, tiết kiệm hạt giống, làm vườn, khôi phục hệ sinh thái xuống cấp, v.v.

Chúa Nhật, 24/5/20:

Suy tư – Đề xuất cho lối sống thân thiện với môi trường,
Ngày Thế giới Cầu nguyện

Những đề nghị cụ thể cho lối sống thân thiện môi trường

Tiếp cận đức tin

Tương tác với tạo vật: Làm thế nào chúng ta có thể đào sâu mối tương quan của chúng ta với thụ tạo? Bằng việc đi bộ, leo núi, cắm trại, v.v…

Cầu nguyện với thụ tạo: Thực hành cầu nguyện giữa thiên nhiên và khám phá sự hiện diện của Thiên Chúa trong các tạo vật.

Cầu nguyện cho thụ tạo: Cầu nguyện cho trái đất bị tổn thương, cho người nghèo, cho tất cả các sinh vật và cho những người đang đấu tranh cho sinh thái thay cho chúng ta.

Tĩnh tâm: tham gia các khóa tĩnh tâm với các đề tài sinh thái.

Nhận thức

Các bài học gây nhận thức: tham gia các buổi học tập gây nhận thức khác nhau để biết thêm về khủng hoảng khí hậu và tác động của nó đối với thế giới.

Thông điệp Laudato Si: suy tư với gia đình hoặc nhóm về các chương khác nhau của Thông điệp.

Công trình tạo dựng trong kinh thánh và truyền thống: Suy gẫm những đoạn văn trích từ Kinh thánh nói về sự tạo dựng cũng như những giáo huấn của Giáo hội.

Chiều kích công bằng: Cố gắng hiểu được mối tương quan giữa tiếng kêu cứu của trái đất và tiếng khóc của người nghèo.

Hành động cụ thể

Hiệu quả năng lượng: Sử dụng năng lượng mặt trời để có nước nóng và chiếu sáng, sử dụng đèn LED v.v… và sử dụng các thiết bị năng lượng hiệu quả.

Bảo quản nước: Thu lại nước, giảm lãng phí. Cố gắng giữ đất tự nhiên ở một số khu vực, giữ cho nó không bị nhựa đường và bê tông hoá.

Phân trộn: Sử dụng cái thùng hoặc cái hố để biến rác hữu cơ thành phân trộn

Thúc đẩy các lễ hội thân thiện với môi trường: Loại bỏ tất cả các hình thức sử dụng duy nhất tại các sự kiện của giáo xứ và cộng đồng.

Giữ đồ dùng bằng thép hoặc thủy tinh để sử dụng chung: Loại bỏ các hộp thức ăn và sử dụng các khay trong phục vụ đồ ăn nhẹ. Điều này có thể được áp dụng rộng rãi hơn nữa trong các dịp lễ kỷ niệm tại nhà hoặc trong cộng đồng.

Tránh tạo ra rác thải: Bất cứ nơi nào có thể, hãy cắt giảm các tờ thánh ca, áp phích và đặc biệt là áp phích nhựa sử dụng một lần.

Vườn bếp: Nếu không gian cho phép thì nên trồng thêm rau quả.

Tái chế các hộp giấy: Có một điểm tập trung để mọi người có thể đặt các hộp giấy đã sử dụng. Chúng có thể được trao cho các tổ chức phi chính phủ để tái chế.

An táng: Thay vì dùng quan tài để chôn cất người chết, chúng ta được khuyến khích nên thực hiện việc chôn cất bằng vải liệm…

Lối sống

Những nỗ lực của chúng ta sẽ đạt được sự tín nhiệm lớn hơn nếu chúng ta thể hiện sự nhạy bén về sinh thái trong lối sống cá nhân. Chúng ta làm quen với câu thần chú: Giảm – Tái sử dụng – Tái chế. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng dễ dàng tái sử dụng hoặc tái chế một số mặt hàng nhất định. Giảm tiêu thụ hàng hóa là thực hành sinh thái tốt nhất để áp dụng. Chúng ta có thể suy xét trước khi mua một cái gì đó mới, hoặc thậm chí trước khi nhận quà tặng. Khi có thể, chúng ta nên sử dụng phương tiện giao thông công cộng hoặc đi bộ. Chúng ta ý thức tìm cách giảm dấu chân carbon và đi bộ nhiều hơn. Điều đó đòi hỏi sự hy sinh cá nhân, nhưng đó là giá trị của nỗ lực.

Cầu nguyện chung nhân dịp kỷ niệm 5 năm Thông điệp Laudato Si’

(Lời cầu nguyện ban trưa theo giờ địa phương, ngày 24 tháng 5, năm 2020)

Lạy Thiên Chúa tình yêu, Đấng sáng tạo đất trời và mọi vật trong đó, Chúa đã dựng nên chúng con theo hình ảnh của Chúa và biến chúng con thành quản gia cho công trình tay Chúa sáng tạo, là ngôi nhà chung của chúng con.

Chúa ban cho chúng con mặt trời, nước và vùng đất trù phú để nuôi dưỡng tất cả chúng con. Xin mở rộng tâm trí và trái tim chúng con, để chúng con có thể chăm sóc món quà sáng tạo của Chúa.

Xin cho chúng con ý thức rằng ngôi nhà chung này không chỉ thuộc về một mình chúng con, mà còn cho thế hệ tương lai, và đó là trách nhiệm để chúng con bảo tồn nó.

Xin cho chúng con biết giúp đỡ người khác để họ được đảm bảo về thực phẩm và tài nguyên mà họ đang cần.

Xin hiện diện với những ai đang gặp gian nan, thử thách, đặc biệt là những người nghèo nhất và những người có nguy cơ bị bỏ lại phía sau.

Xin biến nỗi sợ hãi, lo lắng và cảm giác bị cô lập của chúng con thành niềm hy vọng, để chúng con có thể cảm nghiệm một sự biến đổi thực sự của trái tim.

Xin giúp chúng con thể hiện sự đoàn kết và sáng tạo trong việc giải quyết hậu quả của đại dịch toàn cầu này, xin làm cho chúng con trở nên can đảm, biết nắm lấy những cơ hội để kiến tạo cho lợi ích chung.

Hơn bao giờ hết chúng con cảm thấy rằng tất cả chúng con đều được kết nối với nhau, trong nỗ lực để nâng đỡ tiếng kêu cứu của trái đất và tiếng khóc của người nghèo. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa của chúng con. Amen.

20Tháng Năm
2020

Người trẻ trưởng thành toàn diện

20/05/2020

Anmai, CSsR

Giáo dục, Tài liệu giáo dục

Các Kitô hữu trẻ luôn là mối quan tâm đặc biệt của toàn thể Giáo Hội. Vì thế, Thượng Hội đồng Giám mục lần thứ XV họp tại Rôma vào tháng 10 năm 2018 đã bàn về chủ đề: “Giới trẻ, đức tin và việc phân định ơn gọi”. Ngay sau khi kết thúc Thượng Hội đồng, Đức Thánh Cha Phanxicô đã ban hành Tông huấn Chúa Kitô đang sống – Christus vivit (Cv), gửi người trẻ và cộng đoàn dân Chúa. Trong đó ngài mời gọi các bạn trẻ chiêm ngắm tuổi trẻ của Đức Giêsu để lớn lên và trưởng thành cách toàn diện theo gương của Người: Trong thời gian sống tại Nadarét, Đức Giêsu vâng lời cha mẹ, ‘lớn lên, thêm khôn ngoan và đầy ân sủng trước mặt Thiên Chúa và người ta’ (Lc 2,52) (x. Cv, số 26-27).

Cùng chung những thao thức ấy, Hội đồng Giám mục Việt Nam quyết định chọn chủ đề Mục vụ Giới trẻ cho Giáo Hội Việt Nam trong ba năm tới (2020-2022): Năm 2020: Đồng hành với người trẻ hướng tới sự trưởng thành toàn diện; năm 2021: Đồng hành với người trẻ trong đời sống gia đình; năm 2022: Đồng hành với người trẻ trong đời sống Giáo Hội và xã hội[1]. Như vậy, chủ đề năm 2020 là đồng hành với người trẻ trong tiến trình hướng tới sự trưởng thành toàn diện. Vậy một câu hỏi đặt ra cho chúng ta là: Như thế nào được gọi là trưởng thành toàn diện?

Tiến sĩ tâm lý học Đinh Đoàn cho rằng dưới góc nhìn khoa học, toàn diện, biện chứng ngày nay, có thể nói về ba loại, hay ba khía cạnh trưởng thành của con người: Trưởng thành sinh lý, trưởng thành tâm lý và trưởng thành văn hoá – xã hội.[2]

Trong ba loại trưởng thành nói trên, trưởng thành sinh lý là điều dễ nhận thấy nhất và cũng là điều dễ đạt được nhất nơi mỗi người, bởi nó được đo bằng chiều cao, cân nặng… Người trưởng thành về sinh lý là người có khả năng xây dựng gia đình, lấy vợ hoặc gả chồng và nếu không có bệnh tật gì đặc biệt, thì có thể sinh con. Trên thế giới, tại nhiều quốc gia, người đủ mười tám tuổi được coi là trưởng thành xét theo pháp luật, nghĩa là người đó phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về những hành vi của mình gây ra[3].

Trưởng thành tâm lý thì ở cấp độ cao hơn, là thứ khó đạt hơn, bởi nó không có sẵn, mà mỗi người tự phấn đấu rèn luyện, thì mới có thể đạt được. Vì thế, không thể đánh giá chính xác tiêu chuẩn trên tuổi tác của con người. Trưởng thành tâm lý được đánh giá bởi sự tự lập, suy nghĩ chín chắn, nhìn trước ngó sau, ứng xử phải đạo, không hấp tấp, vội vàng. Trưởng thành về tâm lý đồng nghĩa với khả năng giải quyết những khủng hoảng, những khó khăn, lấn cấn về mặt tình cảm. Người trưởng thành không để những xô lấn của tình cảm, của những xung đột bên trong và bên ngoài cuộc sống ảnh hưởng đến lề lối suy nghĩ, cung cách và thái độ sống của mình. Ngoài ra, trưởng thành tâm lý cũng giúp phát triển và trưởng thành tâm linh, vì trong tâm lý cũng có sự phát triển về đạo đức và luân lý. Trưởng thành tâm lý cũng gắn với những thứ “có”: Có vợ hoặc chồng, có con cái, có nghề nghiệp, có địa vị xã hội nhất định (là ai đó trong xã hội, chứ không nhất thiết phải là ông nọ, bà kia), có nhà để ở, có tiền để tiêu cho những nhu cầu của bản thân và gia đình.

Loại trưởng thành cuối cùng là trưởng thành về mặt văn hoá – xã hội, cũng là đòi hỏi ở mức cao nhất, không phải ai cũng đạt được. Người trưởng thành về văn hoá – xã hội không chỉ thấu hiểu quyền lợi, nghĩa vụ, trách nhiệm, mà còn dành nhiều thời gian nghĩ đến người khác, nghĩ đến “đạo lý”, đến “lương tâm”, nghĩ đến phận người, kiếp người. Người trưởng thành về văn hóa – xã hội luôn có xu hướng vị tha hơn vị kỉ, sống hướng đến những người xung quanh nhiều hơn là sống cho bản thân mình. Trong gia đình, họ sống có trách nhiệm và chu toàn bổn phận của mình, là một người con hiếu thảo với cha mẹ, một người chồng trung tín, yêu thương chia sẻ cuộc sống cùng vợ, đồng thời một người cha luôn hết lòng yêu thương chăm sóc và giáo dục con cái. Ngoài xã hội, họ chú trọng và quan tâm đến những thiếu thốn của người khác, và tìm cách giúp đỡ, đồng thời họ sống theo đạo lý, theo tiếng nói của lương tâm, tôn trọng quyền lợi của người khác và không vì danh vọng mà bán rẻ lương tâm.

Đối với các Kitô hữu, những người có niềm tin vào Thiên Chúa, ngoài ba khía cạnh trưởng thành theo các nhà tâm lý học nói đến như sinh lý, tâm lý và văn hoá – xã hội chúng ta vừa đề cập ở trên. Đối với các Kitô hữu hay những người có niềm tin, trưởng thành về đời sống tâm linh cũng là một đòi hỏi cần thiết. Đức Thánh Cha Phanxicô viết trong Tông huấn Chúa Kitô đang sống rằng: “Nhiều người trẻ quan tâm đến thân thể mình, tìm cách phát triển thể lý hoặc ngoại hình. Những người trẻ khác thì cố gắng phát huy tài năng và kiến thức của mình… Một số người trẻ khác nhắm cao hơn, cố gắng dấn thân hơn và tìm kiếm một sự phát triển tâm linh…” (Cv, số 158).

Quả thật, việc gặp gỡ và củng cố tình bạn với Chúa Kitô, Đấng đang sống, là điều thật quan trọng và cần thiết cho mỗi người Kitô hữu, nhất là những Kitô hữu trẻ. “Bởi lẽ, dù chúng ta có sống và trải nghiệm đến đâu chăng nữa, cũng sẽ không bao giờ chạm đến ý nghĩa sâu xa nhất của tuổi trẻ và không nhận biết được tuổi trẻ đầy đủ nhất, nếu chúng ta không gặp gỡ Người Bạn lớn mỗi ngày, nếu chúng ta không sống trong tình bạn với Đức Giêsu” (x. Cv, số 150). Vì “Đức Giêsu là ‘người trẻ giữa những người trẻ để nên mẫu gương cho người trẻ và thánh hiến họ cho Chúa.” (Cv, số 22). Qua việc gặp gỡ Chúa, người trẻ sẽ được Người hướng dẫn, đồng hành giúp đỡ trong mọi hoàn cảnh của cuộc sống. Người trẻ gặp gỡ “Người Bạn lớn” nhờ cầu nguyện với Lời Chúa, tôn thờ Thánh Thể, tham dự phụng vụ cách tích cực và sốt sắng.

Bên cạnh đó, theo Đức Thánh Cha: Dấu hiệu của người trẻ trưởng thành là khi họ đưa ra lựa chọn và đi đến quyết định trong những vấn đề nghề nghiệp, xã hội, chính trị. Ngoài ra, họ còn phải đưa ra những quyết định khác, triệt để hơn, những quyết định mà sẽ định đoạt đến hướng đi dứt khoát cho cuộc đời họ, quyết định liên quan đến tình yêu, việc chọn lựa người bạn đời và việc có những đứa con đầu tiên (x. Cv, số 140). Ngài nói tiếp: Dấu hiệu của người trưởng thành là khi người ta bắt đầu đi làm… Việc làm xác định và ảnh hưởng đến căn tính và ý thức về chính mình của một người trẻ, đồng thời là nơi chủ yếu để phát sinh tình bằng hữu và các mối tương quan khác (x. Cv, số 268). Đối với người trẻ, việc làm cũng là điều cần thiết cho cuộc sống, là con đường để trưởng thành, để phát triển nhân bản và hoàn thiện con người mình hơn (x. Cv, số 269). Hơn nữa, với người trẻ chúng ta, việc làm không đơn thuần chỉ là để kiếm tiền, mà còn là thể hiện phẩm giá con người, một con đường để trưởng thành và hòa nhập xã hội (x. Cv, số 271).

Ngoài ra, người trẻ sống trưởng thành là người biết khôn ngoan phân định điều gì tốt, cần phát huy và điều gì xấu, cần xa tránh. Điều này đòi hỏi người trẻ phải luôn luôn huấn luyện lương tâm ngay thẳng, “việc huấn luyện này bao hàm để cho Chúa Kitô biến đổi mình, đồng thời, đó là một thói quen làm điều thiện, kiểm điểm lại việc thực hành này khi xét mình” (Cv, số 282).

Đức Thánh Cha mong người trẻ biết quý trọng bản thân mình, thật nghiêm túc với chính mình và cố gắng phát triển bản thân về đời sống thiêng liêng. Nhiệt huyết đặc trưng của những người trẻ trưởng thành là việc tìm kiếm “sự công chính, đức tin, đức ái, bình an” (2 Tm 2,22) (x. Cv, số 159). Đồng thời, người trẻ trưởng thành cũng là những người “sẵn sàng đáp lại lời kêu gọi hoạt động thiện nguyện, trở nên công dân tích cực và sống tình liên đới trong xã hội” (Cv, số 170).

Dựa vào hướng dẫn từ chính Tông huấn, Hội đồng Giám mục Việt Nam trong Thư chung gửi cộng đoàn dân Chúa và đặc biệt người trẻ năm 2019, mời gọi các mục tử, những người làm công tác mục vụ giới trẻ, đặc biệt là cha mẹ, hãy đồng hành để giúp các thanh thiếu niên lớn lên và trưởng thành. Cũng như chính mỗi người trẻ chúng ta được mời gọi tự đào luyện về thể lý, tâm lý, tâm linh, để có thể sống hoàn thiện hơn trong mọi phương diện hầu trở nên người có ích cho xã hội và Giáo Hội.

Trước hết về thể lý, người trẻ được mời gọi rèn luyện thân thể khỏe mạnh, giữ kỷ luật đối với chính bản thân, phòng ngừa các đam mê nguy hại như rượu, bia, ma túy, cờ bạc, nghiện game.

Thứ đến về phương diện tâm lý, người trẻ tập luyện các đức tính nhân bản, đặc biệt tính trung thực, ý thức công bằng, lương tâm ngay thẳng, tinh thần trách nhiệm. Người trẻ tập sinh hoạt cộng đồng, nhờ đó hướng mở tới tha nhân, tập sống chung và làm việc chung với tinh thần liên đới, quảng đại, vị tha. Những người đồng hành mở các lớp kỹ năng sống giúp người trẻ nhận diện giá trị bản thân, trưởng thành tâm lý và tính dục, phát triển tương quan hài hòa với mọi người.

Ngoài ra, đời sống tâm linh, các bạn trẻ được mời gọi gặp gỡ và củng cố tình bạn với Chúa Kitô, Đấng đang sống, nhờ cầu nguyện với Lời Chúa, tôn thờ Thánh Thể, tham dự phụng vụ cách tích cực. Để thực hiện mục tiêu này, các mục tử và giáo lý viên cần canh tân việc dạy giáo lý cho giới trẻ bằng cách tổ chức các buổi tọa đàm, thảo luận theo chuyên đề, nhất là những vấn đề thiết thân với giới trẻ.

Về văn hóa, “không thể tách rời việc đào tạo tâm linh ra khỏi đào tạo về văn hóa” (Cv, số 223). Đào tạo văn hóa đích thực là phát triển sự khôn ngoan, tức là tri thức nhân văn và phát triển nhân bản, chứ không chỉ tìm lợi ích vật chất và hiệu quả cụ thể tức thời.

Cuối cùng là việc phân định ơn gọi, người trẻ cũng cần được đồng hành và hướng dẫn trong việc phân định tiếng gọi của Thiên Chúa, kêu mời họ bước vào đời sống tu trì hoặc đời sống hôn nhân, để họ có thể đáp lại tiếng gọi của Chúa với tất cả tự do, ý thức đức tin và quảng đại dấn thân.

Như vậy, để là một người trưởng thành, ngoài sự nở nang và sự phát triển về thể xác, mỗi người còn phải được phát triển về tâm lý. Điều này được kiểm chứng bằng sự quân bình trong giao thiệp, nói năng, cư xử và giải quyết những khó khăn, khủng hoảng trong cuộc sống hằng ngày. Ngoài ra, theo tôn giáo, sự trưởng thành thể lý và tâm lý cần thiết để giúp con người phát triển và đi tới sự trưởng thành tâm linh. Thay cho lời kết, xin được nhắc lại lời của một học giả gửi đến cho chúng ta: Trưởng thành không phải là lúc ta làm được những chuyện lớn lao mà là lúc ta hiểu được những điều bé nhỏ. “Hiểu những điều bé nhỏ”, để quan tâm đến người khác và muốn cho họ sống vui. Đó là bí quyết của hạnh phúc.

[1] Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, Thư chung gửi cộng đoàn dân Chúa, đặc biệt là các bạn trẻ năm 2019.

[2] Đinh Đoàn, Tâm lý học: Thế nào là người trưởng thành? http://dinhdoan.net/tam-ly-hoc-the-nao-la-nguoi-truong-thanh/, truy cập ngày 09/3/2020.

[3] x. Trần Mỹ Duyệt, Người Kitô hữu trưởng thành, http://tinmung.net/GIADINH/GiaDinhKitoHuu/KitoHuuTruongThanh/NguoiKitoHuuTruongThanh.htm, truy cập ngày 08/3/2020.

Vinc. Thiên Phúc

20Tháng Năm
2020

Không ai soi mói một kẻ tầm thường

20/05/2020

Anmai, CSsR

Giáo dục, Tài liệu giáo dục

Nếu bạn đang lo lắng vì bị chỉ trích bất công, hãy nghĩ đến nguyên tắc sau: “Một lời chỉ trích bất công thường là những lời ca ngợi bị biến hình vì ghen tị. Hãy nhớ, không ai thèm soi mói vì một kẻ tầm thường!”.

Năm 1929, ngành giáo dục nước Mỹ đã có một sự kiện gây náo động dư luận. Giới trí thức từ khắp nơi đổ về Chicago để xem xét thực hư. Vài năm trước, một thanh niên trẻ tên là Robert Hutchins còn làm việc cho Đại Học Yale với tư cách là một người phục vụ, thợ đốn gỗ, trợ giảng và người bán dây phơi quần áo. Vậy mà giờ đây, chỉ sau 8 năm, anh ta đã được giữ chức hiệu trưởng của một trong bốn trường đại học danh tiếng nhất Hoa Kỳ, Đại học Chicago. Tuổi của anh ta ư? Ba mươi. Thật không thể tin nổi! Các nhà giáo có thâm niên lắc đầu. Những lời phê phán đổ ập xuống đầu “kẻ gặp may” này như một trận đá lở. Anh ta thế này, anh ta thế nọ – quá trẻ, thiếu kinh nghiệm – những sáng kiến về giáo dục của anh ta thật ngớ ngẩn, v.v. Ngay cả báo chí cũng góp phần vào trận công kích.

Ngày Robert Hutchins được bổ nhiệm, cha anh đã nghe một người bạn của mình nói: “Sáng nay tôi đã bị sốc khi đọc bài báo viết về con trai anh”.

Và ông đã trở lời: “Vâng. Bài báo thật cay nghiệt, nhưng suy cho cùng thì không ai lại đi soi mói một kẻ tầm thường cả”.

Vâng, nếu một người càng quan trọng, người ta càng cảm thấy hả hê khi hạ bệ anh ta. Hoàng tử xứ Wales, sau này trở thành vua Edward VIII, đã thấm thía hoàn cảnh ấy. Lúc đó, Hoàng tử khoảng 14 tuổi và đang theo học Trường Hải Quân Dartmouth ở Devonshire. Một ngày nọ, một sĩ quan thấy cậu đang ngồi khóc bèn lại gần hỏi thăm. Lúc đầu, cậu khăng khăng không chịu nói, nhưng cuối cùng đành thú thực: cậu đang bị những học viên khác bắt nạt. Vị thiếu tướng lãnh đạo nhà thường liền tập trung tất cả học viên và giải thích rằng Hoàng tử đã không mách, nhưng ông muốn biết tại sao lại có lối đối xử thô lỗ ấy với Hoàng tử.

Sau một hồi ấp úng, cuối cùng những học viên cũng thú nhận rằng họ làm thế chỉ vì muốn sau này, khi đã là những chỉ huy và tướng lĩnh trong Hải quân của Hoàng gia, họ sẽ có thể khoe rằng hồi nhỏ mình từng đánh cả nhà vua!

Vậy đấy! Thế nên ngay cả khi bạn bị đả kích hay chỉ trích thậm tệ, hãy nhớ rằng thực ra đối phương đang muốn chứng tỏ mình là người quan trọng. Điều đó có nghĩa là bạn đang làm tốt công việc và gây được sự chú ý. Nhiều người thường lấy làm hả hê vì đã trả thù được những người giỏi hơn và thành công hơn mình bằng cách gièm pha họ. Nhiều năm trước, Schopenhauer đã nói: “Những kẻ tầm thường lấy làm hả dạ trước những lỗi lầm và dại dột của các vĩ nhân”.

Mấy ai nghĩ một người đường đường là hiệu trưởng Đại học Yale lại có thể là một kẻ bỉ ổi; nhưng đã từng có một vị hiệu trưởng của trường là Timothy Dwight thực sự cảm thấy thích thú với việc hạ nhục một ứng viên đang chạy đua cho chức tổng thống hoa kỳ. Vị hiệu trưởng này cảnh báo rằng nếu người đó đắc cử tổng thống, “chúng ta có thể phải chứng hiến cảnh vợ và con gái mình trở thành nạn nhân của tệ mại dâm được hợp pháp hóa, của thói xúc phạm được núp dưới cái tên nhã nhặn; của sự ruồng bỏ đạo đức và phép tắc, sự nguyền rủa Chúa Trời và loài người”.

Nghe như những lời lăng mạ dành cho Hittler? Nhưng không phải, đó là những lời lăng mạ Thomas Jefferson[1]. Thomas Jefferson nào vậy? Chắc không phải là Thomas Jefferson vĩ đại, tác giả của Bản Tuyên Ngôn độc lập, vị thánh bảo hộ nền dân chủ chứ? Nhưng, đúng là người đó!

Theo bạn, người Mỹ nào từng bị lăng mạ là “kẻ đao đức giả”, “kẻ lừa đảo” và “không hơn một tên giết người là mấy”? Một bức tranh biếm họa trên báo đã vẽ cảnh ông bị kề cổ trên máy chém, lưỡi dao lớn đang sẵn sàng chém xuống. Đám đông cười nhạo và huýt gió chê bai khi thấy ông cưỡi ngựa qua đường. Ông là ai? Là George Washington[2].

Đó là chuyện xảy ra rất lâu rồi. Nhưng có thể nói, bản tính của con người thời nào cũng vậy. Chúng ta hãy xem xét trường hợp của Đô đốc Peary – nhà thám hiểm đã làm cả thế giới giật mình sửng sốt khi đến được Bắc cực trên xe do chó kéo vào ngày mùng 6 tháng 4 năm 1909 – một kỳ tích mà trong nhiều thế kỷ qua, biết bao con người can đảm đã phải chịu đựng cảnh đói khát thậm chí hy sinh mà vẫn chưa làm nổi. Bản thân Peary cũng suýt bỏ mạng vì lạnh và đói; tám ngón chân của ông đã bị đông cứng đến nỗi phải cắt bỏ. Ông phải chống chọi với vô số thảm họa tưởng chừng có thể khiến ông mất trí. Thế nhưng những vị chỉ huy của ông ở Washington lại vô cùng tức tối bởi Peary nhận được quá nhiều lời hoan nghênh ngưỡng mộ từ công chúng. Vì thế, họ buộc tội ông lấy cớ đi thám hiểm để quyên góp tiền bạc, sau đó chỉ “nằm dài và rong chơi ở Bắc cực”. Có lẽ chính họ cũng tin vào điều đó, bởi bạn không thể không tin điều bạn muốn tin. Quyết tâm hạ bệ và cản trở Peary của họ mạnh đến nỗi chỉ khi Tổng thống McKinley hạ lệnh, Peary mới có thể tiếp tục sự nghiệp của mình ở Bắc cực.

Liệu Peary có bị lăng mạ nếu ông chỉ là một nhân viên bàn giấy quèn ở Bộ Hải Quân? Không. Bởi khi đó, ông không đủ tầm quan trọng để bị ghen tức.

Tướng Grant thậm chí còn phải trả qua một chuyện còn tội tệ hơn cả đô đốc Peary. Năm 1862, trướng Grant giành được thắng lợi quan trọng đầu tiên và có tính chất quyết định cho quân miền Bắc – một chiến thắng khiến Grant chỉ sau một đêm đã trở thành thần tượng của cả nước, một chiến thắng vang dội tới tận Châu Âu xa xôi, một chiến thắng khiến chuông nhà thời reo vang, và lửa mừng rực cháy suốt từ Maine đến dọc bờ sông Mississippi. Tuy nhiên, chỉ sáu tuần sau khi giành được thắng lợi to lớn đó, Grant – vị anh hùng của miền bắc – đã bị bắt giam và tước quyền chỉ huy quân đội. Ông đã phát khóc vì bẽ bàng và thất vọng.
Tại sao tướng U.S.Grant lại bị bắt giam ngay khi đang trong thế thắng lợi như chẻ tre? Nguyên nhân chủ yếu là do ông đã làm trỗi dậy nỗi ghen tức và căm tức từ những người chỉ huy cấp cao kiêu căng ngạo mạn.

Vì vậy, nếu bạn đang lo lắng vì bị chỉ trích bất công, hãy nghĩ đến nguyên tắc sau: “Một lời chỉ trích bất công thường là những lời ca ngợi bị biến hình vì ghen tị. Hãy nhớ, không ai thèm soi mói vì một kẻ tầm thường!”.

Trích trong tập sách QUẲNG GÁNH LO ĐI VÀ VUI SỐNG của Dale Carnegie

[1] Thomas Jefferson (1743 – 1826): Tổng thống thứ 3 của Hoa Kỳ, người đấu tranh nhiệt thành cho nền dân chủ và tự do tín ngưỡng. Cùng với vị Tổng thống đầu tiên là George Washington (1732 – 1799) và hai Tổng thống sau này là Abraham Lincoln (1809 – 1865, tổng thống thứ 16) và Theodore Roosevelt (1858 – 1919, Tổng thống thứ 26), Thomas Jefferson được lịch sử Mỹ vinh danh là vĩ nhân, anh hùng dân tộc được tạc tượng vào núi đá ở Rushmore.[2] George Washington (1732 – 1799): Tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ, được xem là cha đẻ của nước Mỹ và là người lãnh đạo cuộc đấu tranh giành độc lập của Mỹ.

Chuyên mục

From Gallery

Nhà giáo dục Công giáo Việt Nam hôm nay: Người khơi dậy tiềm năng – niềm tin và hy vọng

Hướng Dẫn Cầu Nguyện Trong Tuần Laudato Si (16 – 24/5/2020)

Hướng Dẫn Cầu Nguyện Trong Tuần Laudato Si (16 – 24/5/2020)

Người trẻ trưởng thành toàn diện

Không ai soi mói một kẻ tầm thường

Danh mục: Tài liệu giáo dục

Nhà giáo dục Công giáo Việt Nam hôm nay: Người khơi dậy tiềm năng – niềm tin và hy vọng

Hướng Dẫn Cầu Nguyện Trong Tuần Laudato Si (16 – 24/5/2020)

Người trẻ trưởng thành toàn diện

Không ai soi mói một kẻ tầm thường