2022
Cảm nghiệm tình yêu chân thật
CẢM NGHIỆM TÌNH YÊU CHÂN THẬT
Tác giả: HEATHER GALLAGHER và PETER VLAHUTIN
Chuyển ngữ: Gm. Luy Nguyễn Anh Tuấn – Gioan Lê Quang Vinh
Trích từ: “A Case for Chastity”
❈ Tình dục không phải là một diễn tả tự nhiên của tình yêu sao?
Bạn có muốn trở nên một người yêu tuyệt vời hay không? Ai lại không muốn điều ấy chứ. Để có thể là người yêu thương tuyệt vời đối với bạn bè, gia đình và ngay cả trong phòng ngủ, trước tiên chúng ta phải hiểu được tình yêu và hết sức thường xuyên thực hành yêu thương. Để hiểu tình yêu là gì, chúng ta phải có cái nhìn vượt lên trên các huyền thoại truyền thông cho rằng tình yêu chỉ đơn thuần là cảm thấy khoan khoái ngay giây phút này. Trái ngược với các thông tin trên các video ca nhạc, những người yêu tuyệt vời không phải là những người (dù nam hay nữ) biết đem bạn tình lên giường cách quyến rũ nhất. Thật ra, là người yêu tuyệt vời thì khác hẳn: nó đòi hỏi một người phải biết thật sự yêu thương những người khác.
❈ Tình yêu sôcôla
Chúng ta nói chúng ta “yêu” thật nhiều trong cuộc đời này, nhưng chúng ta có thật sự yêu tất cả những gì mà chúng ta cho rằng mình yêu thương? Hãy xem xét ví dụ so sánh này nhé: Jane yêu bố, và cô ấy yêu sôcôla. Cô ấy rất có cảm tình với sôcôla, một thanh sôcôla làm từ châu Âu sẽ cho hương vị ngon tuyệt biết bao khi cô ấy thèm đồ ngọt. Cũng tương tự như thế, cô ấy rất có cảm tình với bố, và cô ấy biết cô ấy yêu bố. Như vậy, có thể nói là Jane yêu sôcôla không?
Nếu không có sôcôla, Jane hẳn là không mất ngủ nhiều vì nó. Cô ấy nghĩ “Ô, tiếc thật, nhưng thôi, tôi sẽ dùng bánh pudding vani để thay thế”. Chắc chắn Jane sẽ không hy sinh thứ gì đó để có thanh sôcôla mà giờ này có thể đang chảy nước và vướng đâu đó bên vệ đường. Đó là vì cô ấy dùng sôcôla, làm món ăn thì ngon tuyệt. Jane nói rằng cô ấy yêu sôcôla vì nó làm cho cô ấy cảm thấy sảng khoái, nhưng dĩ nhiên cô ấy không thật sự yêu sôcôla. Cô ấy dùng nó, vui hưởng nó hết mức.
Tuy nhiên, không giống như sôcôla, nếu có điều gì không tốt lành xảy đến cho bố cô ấy, thì cô ấy sẽ làm bất cứ điều gì cho bố. Jane sẽ không chỉ nghĩ “Thật là tội nghiệp, bố bị bệnh rồi. Tôi ước mong sao mọi điều tốt đẹp hơn sẽ đến với bố! Nhưng không sao, luôn có một mạnh thường quân ra tay rồi mà”. Không, Jane sẽ không chỉ nghĩ như thế, mà sẽ bán xe, thậm chí nghỉ việc nếu cần, để lo cho bố vì cô ấy muốn điều tốt đẹp nhất cho bố. Đó là tình yêu. Cảm tình tốt đẹp là phần thêm vào thôi.
❈ Tình yêu đích thật
Là người Kitô hữu, chúng ta tin rằng Thiên Chúa là tình yêu, và gương mẫu của tình yêu đích thật chính là Đức Kitô. Với một tình yêu tuyệt diệu, Chúa muốn đến ở với chúng ta, ước muốn tha thiết đến nỗi Người chịu khổ hình và chịu chết để chúng ta được giải thoát khỏi tội lỗi, được sống muôn đời và được sống tình yêu của Người mãi mãi. Nếu chúng ta xem việc Chúa Giêsu chết trên Thánh Giá là dấu chỉ tận cùng của tình yêu, thì rõ ràng tình yêu đích thật đâu có đòi những cảm xúc dễ chịu. Chúa Giêsu đổ mồ hôi máu ra vì Người quá lo sợ. Người bị những người bạn thân tín nhất phản bội và bị quân lính đánh đập. Chắc chắn những điều ấy không làm cho Người có cảm giác dễ chịu. Tình yêu đích thật không hệ tại ở cảm xúc.
Tình yêu đích thật là một quyết định và là một hành động thực hiện điều gì thật sự tốt nhất cho người kia. Thường thì điều gì tốt nhất cho một ai khác lại không phải là điều mà chúng ta muốn làm. Nhưng thực hiện được điều ấy bằng mọi giá thì đó là tình yêu. Tình yêu đích thật là khi một người bạn của bạn dù mệt mỏi vẫn thức khuya để lắng nghe bạn tâm sự vì hôm ấy bạn có một ngày nhiều phiền muộn. Tình yêu đích thật là khi bạn đành kết thúc buổi hẹn hò sớm để đi đón đứa em gái của bạn vì cô em cần người đưa về. Tình yêu đích thật là khi bạn vẫn ngồi bên ông nội cho dù ông không thể nói hay trả lời bạn. Tình yêu đích thật là khi bạn được đón nhận và được vỗ về sau khi bạn lỡ lầm thiếu suy nghĩ.
Một người yêu hoàn hảo thì tìm cách thực hành tình yêu đích thật trong mọi quan hệ của họ. Cũng như Chúa Kitô đã biểu lộ tình yêu cho hết thảy mọi người, chúng ta cũng phải yêu thương mọi người như thế. Mặc dù bạn gái của bạn và mẹ bạn hay bạn trai của bạn và ba bạn, đều xứng đáng với tình yêu chân thật, nhưng vẫn có các loại quan hệ yêu thương khác nhau.
❈ Tình yêu và các quan hệ lãng mạn
Những cảm xúc dễ chịu và mạnh mẽ mà chúng ta có về người khác phái là những cảm xúc lãng mạn. Cũng như những cảm xúc tốt đẹp chưa phải là tình yêu thì những cảm xúc lãng mạn cùng sự thu hút cũng chưa phải là tình yêu lãng mạn. Quan hệ lãng mạn được xác định bởi những cảm xúc lãng mạn. Tuy nhiên, sẽ không lành mạnh nếu xây dựng mối quan hệ chỉ dựa trên những cảm xúc lãng mạn. Chẳng hạn, Ed thật sự có cảm xúc mạnh mẽ với Kim Ann. Anh ấy thích được ở bên cạnh cô và đi chơi với cô. Nhưng khi cảm thấy buồn bực anh ấy lại muốn làm cho cô khó chịu. Cảm xúc của Ed thật mạnh mẽ, anh ấy thật sự “đang yêu” Kim Ann. Nhưng hành động của anh ấy lại không phải là hành vi yêu thương. Tình yêu lãng mạn phải kết hợp việc đang yêu với hành động và thái độ yêu thương.
❈ Tình yêu, các quan hệ lãng mạn và tình dục
Dĩ nhiên tình yêu lãng mạn đưa chúng ta đến chỗ nghĩ về tình dục, vốn là một điều tự nhiên, vì tình yêu lãng mạn dẫn đến hôn nhân và hôn nhân dẫn đến tình dục. Tình dục là sự diễn đạt trọn vẹn nhất của tình yêu lãng mạn vốn được hiện thực hóa trong hôn nhân. (Xin lưu ý, chúng tôi không nói rằng tình dục là việc diễn đạt trọn vẹn nhất của các cảm xúc lãng mạn).
Như đề mục trước đã nói, tình dục phải luôn là cách diễn tả tình yêu. Chỉ trải nghiệm tình yêu, TÌNH YÊU CHỨ KHÔNG GÌ KHÁC mỗi lần chúng ta quan hệ tình dục. Chẳng may, ngoài hôn nhân các hành động tình dục không diễn tả được tình yêu. Có thể chúng ta muốn tình dục diễn tả tình yêu, nhưng để cho một hành động nói lên “Anh yêu em, em yêu anh” thì đó phải là một hành động yêu thương. Bạn có đúng thật sự khi nói với bạn trai mình rằng bạn yêu anh ấy nhưng bạn tháo dây an toàn của anh ấy và lái xe nhanh hơn, lạng lách một cách bất cẩn trên con đường dọc theo vách núi đá không? Khi chúng ta yêu người khác thật sự, chúng ta không làm họ gặp nguy hiểm đến tính mạng. Cũng tương tự như thế, dù cho bạn muốn dùng tình dục để diễn tả tình yêu đến bao nhiêu đi nữa, thì tình dục ngoài hôn nhân cũng không phải là hành động yêu thương.
Paula và Jack từng nghĩ rằng họ yêu nhau. Họ là bạn bè với nhau nhiều năm trước khi bắt đầu hẹn hò, và việc họ ở bên nhau thật ý nghĩa. Paula quan tâm sâu sắc đến Jack, và mối quan hệ của họ rất nghiêm túc. Cô dâng tặng cho anh tất cả bản thân mình, kể cả tình dục. Là những người trưởng thành, họ biết những hậu quả có thể xảy ra, nhưng họ lại không cưỡng lại được khao khát quan hệ tình dục. Khi họ chia tay, Jack rất buồn, còn Paula thì bị sốc nặng. Jack tiếp tục có bạn gái khác ngay sau khi họ chia tay, nhưng Paula thì không có ai khác. Trong một năm sau đó Paula cứ khóc mãi và cảm thấy như là Jack đã ra đi, mang theo phần lớn cuộc sống của cô.
Quan hệ tình dục có phải là hành vi yêu thương đối với Jack và Paula không? Đó phải chăng là cách Jack bày tỏ sự quan tâm đến Paula và hy vọng bảo vệ Paula khỏi những nguy hại? Phải chăng quan hệ tình dục là phương cách tốt đẹp để Paula giữ Jack khỏi sai phạm lỗi lầm và để anh khỏi có những so sánh với các mối quan hệ trong tương lai? Bạn hãy nghĩ đến chương trước, ở đó chúng tôi đã liệt kê tất cả những hậu quả tiêu cực có thể xảy ra sau khi quan hệ tình dục ngoài hôn nhân. Tôi có thật sự yêu bạn trai của tôi nếu như tôi đặt anh vào nguy cơ gặp những thiệt hại kèm theo việc quan hệ trước hôn nhân hay không? Không. Không phải là yêu thương nếu nói với bạn gái thế này: “Anh yêu em nhiều đến nỗi em sẽ trở thành một người mẹ ở tuổi vị thành niên”. Cũng không phải là yêu thương nếu nói với bạn trai: “Anh có thể bị trầm cảm nếu chúng ta chia tay, hoặc, anh có thể nhớ nhung đến em khi anh đang ra sức “yêu đương” đầy ý nghĩa với người vợ tương lai của anh”. Và ngay cả trường hợp nếu có ai tự nguyện cho phép bạn đặt họ vào nguy cơ đó, thì bạn cũng không thể làm như thế vì yêu thương cả. Việc đẩy một người ra ngoài đường xe đang chạy, ngay cả khi họ xin bạn làm điều ấy, không bao giờ được xem là hành động yêu thương. Chẳng phải là yêu thương nếu đẩy ai vào hoàn cảnh nguy hiểm, nhất là khi người ta gây tổn thương về tình cảm, tâm linh và tình dục vốn thường phát sinh quan hệ tình dục ngoài hôn nhân.
Một số hành vi, chẳng hạn như lái xe không cài dây an toàn, ngầm chứa khả năng nguy hại tiềm tàng. Tuy nhiên, tình dục ngoài hôn nhân thì luôn luôn nguy hại. Ít nhất, nó làm hạ giá tính dục và làm chúng ta xa cách Thiên Chúa. Tình yêu thật bắt đầu khi chúng ta chọn con đường khó đi vì đó là con đường tốt nhất cho những người mà chúng ta quan tâm chăm sóc. Đức trong sạch huấn luyện chúng ta biết yêu bằng một tình yêu đích thật bởi vì đức trong sạch tìm kiếm điều gì thật sự tốt nhất cho người khác và cho chính mình. Nếu bạn muốn bày tỏ tình yêu lãng mạn, hãy cùng nhau dùng bữa ngoài trời, cùng đi dạo quãng đường xa, nhìn vào mắt nhau hay mua những món quà nhỏ tặng cho nhau. Có vô số những điều lãng mạn bạn có thể làm thay vì quan hệ tình dục (để có nhiều ý tưởng hơn, xin xem Phụ lục B, trang 245). Tóm lại: tình yêu lãng mạn thật sự là chọn lựa điều gì vừa đầy yêu thương vừa lãng mạn.
Trong nhiều năm sau khi chia tay với Jack, Paula không hẹn hò với ai cả. Cuối cùng, cô ấy gặp Tim. Họ thấy tâm đầu ý hợp và nhanh chóng quyết định đến với nhau. Như trong những mối quan hệ trước đây, Paula cho rằng quan hệ tình dục là cách diễn tả tình yêu, vì thế cô và Tim bắt đầu quan hệ tình dục. Paula không phản đối chuyện ấy, cô muốn có sự liên kết gần gũi. Nhưng, Tim dần dần nhận thấy rằng Paula không hoàn toàn là chính cô ấy. Anh cảm nhận rằng mối quan hệ này có thể tiến triển theo lối tốt đẹp hơn và anh quyết định chấm dứt quan hệ tình dục với Paula. Tim không muốn Paula chịu thiệt hại dưới bất cứ hình thức nào, cho dù cả hai đều vui thích quan hệ tình dục. Nếu họ có phải chia tay, anh không muốn gây ra thương tổn như Jack đã làm. Mặc dù mối quan hệ của họ tốt đẹp, nhưng thực hành tình dục như thế không phải là tình yêu. Vì họ chọn không quan hệ tình dục nữa, mối tình của họ được cải thiện dần và mấy tháng sau thì họ đính hôn. Tim thật sự yêu Paula, và vẫn yêu thương mãi. Họ đã học và thực hành tình yêu đích thật. Chọn sống trong sạch làm cho mối quan hệ của họ trở nên sâu sắc hơn và đưa cặp đôi này đến hôn nhân.
❈ Sống tình yêu đích thật
Yêu thương người khác như Chúa Kitô đã yêu là một điều khó khăn. Điều đó đòi phải có hành động. Trong gia đình, với những người ta gặp ở nhà trường và với người xa lạ, chúng ta cần thực hành tình yêu đích thật nhiều hết sức nếu muốn trở thành người biết yêu thương hoàn hảo. Chúng ta có thể ngồi ăn trưa với “một ai đó đang cô đơn”, không phải vì chúng ta thích, nhưng có lẽ vì điều ấy giúp đỡ cho họ. Chúng ta có thể đưa đứa em hay người anh em họ đi xem phim hay chơi bóng chày. Chúng ta có thể hỏi thăm ba mẹ mình hôm nay cảm thấy thế nào, rồi lắng nghe ba mẹ. Nếu chúng ta thực hành yêu thương trong những tình huống không ngờ trước hay khó khăn, chúng ta sẽ có nhiều kỹ năng khi chúng ta bắt đầu yêu một người phù hợp với mình. Nếu chúng ta được Chúa gọi sống đời tu, chúng ta sẽ trở thành một linh mục, một nữ tu, một tu sĩ đầy yêu thương.
Kinh nghiệm về tình yêu đích thật thì vô giá. Dù có khó khăn đến mấy thì cũng luôn xứng đáng. Nếu điều này nghe có vẻ quá khó khăn, thậm chí không thể, thì hãy nhớ rằng bạn luôn có ơn Chúa trợ giúp. Thiên Chúa không đòi hỏi chúng ta nhiều hơn các ơn huệ Ngài ban cho chúng ta. Trong đời sống có ít điều bảo đảm, nhưng điều sau đây thì bảo đảm chắc chắn: Nếu chúng ta cố gắng sống trong mối tương quan thân tình và tốt đẹp với Thiên Chúa, nhờ Con Một của Ngài là Chúa Giêsu Kitô, Đấng yêu thương tuyệt vời nhất mọi thời đại, thì chúng ta sẽ là những người biết yêu thương hết sức. Không gì có thể thay thế cho tình yêu đích thật.
Xem bài trước:
2022
“Thánh Thể là sức mạnh của tôi”: câu chuyện của sơ Alicia Torres
“Thánh Thể là sức mạnh của tôi”: câu chuyện của sơ Alicia Torres
Sơ Alicia Torres chia sẻ về ơn gọi của mình là một nữ tu bén rễ trong Bí tích Rửa tội và “được kết nối mật thiết với Bí tích Thánh Thể”, từ đó sơ có được sức mạnh và hy vọng để trao ban cho những người xung quanh trong những “hoàn cảnh khó khăn” mà họ đang sống.
Sơ Alicia Torres, Dòng Phanxicô Thánh Thể
Mọi chuyện bắt đầu khi Alicia Torres theo học cử nhân tại Đại học Loyola. Thần học và đạo đức sinh học là hai môn nằm trong danh sách các khoá học. Nhưng trong thời gian này, Alicia cũng bắt đầu dành nhiều thời gian để thực hành việc chầu Thánh Thể. Khoảng thời gian vô cùng quý giá đó đã giúp cô tạo “một mối tương quan thực sự với Người”. “Không chỉ Bí tích Thánh Thể trở nên thật hơn” nhưng “niềm tin theo lý trí” của cô đã được biến thành “một niềm tin của con tim: là chính Chúa Giêsu!”.
Đó mới chỉ là khởi đầu. Khi Thánh Lễ và cuộc sống của cô trở nên thực hơn, Alicia bắt đầu cảm thấy một lời mời gọi thuộc trọn về Chúa với tư cách là một nữ tu.
Do đó, Alicia đã gia nhập một Hội dòng mới lập, Dòng Phanxicô Thánh Thể Chicago. Sơ Alicia vẫn tự hỏi về cách Chúa đã muốn dẫn mình đến với cộng đoàn này, vì trước đây sơ chưa hề tiếp xúc với việc phục vụ người nghèo. Sơ nghĩ rằng sứ mạng của sơ đâm chồi từ phong trào phò sự sống mà sơ đã tích cực tham gia từ thời trung học. Tuy nhiên, nhìn lại 13 năm dấn thân và sống trong dòng tu này, sơ không khỏi ngạc nhiên nhận ra rằng “kế hoạch của Chúa cho cuộc đời tôi thật hoàn hảo!”
Sơ Alicia, khi nhìn lại ơn gọi của mình, giải thích về mối liên hệ giữa đặc sủng của Thánh Phanxicô Assisi và Bí tích Thánh Thể: “Nhiều người không nhận ra Bí tích Thánh Thể quan trọng như thế nào đối với Thánh Phanxicô Assisi. Sau Công đồng Lateranô IV, ngài đã viết một lá thư cho mỗi linh mục trên thế giới để nhấn mạnh việc thực hành yêu mến và sùng kính Thánh Thể, điều đã được các Nghị phụ của Công đồng đề nghị”.
Đối với sơ Alicia và các chị em cùng Dòng, sứ mạng dành cho người nghèo qua việc giảng dạy và loan báo Tin Mừng được thực hiện nhờ một “mối tương quan đặc biệt với Chúa Giêsu Kitô trong Bí tích Thánh Thể”. “Có một mối liên hệ mạnh mẽ và lạ thường giữa sự hiện diện thực sự của Chúa trong Bí tích Thánh Thể và sự hiện diện với dân của Người, đặc biệt là với những người nghèo và người đau khổ”.
Chúa không chỉ hướng sơ đi theo hướng mà sơ không nhìn thấy, mà Người còn dẫn sơ đến một Hội dòng mà sơ là “một trong những người đầu tiên gia nhập”. Sơ Alicia nói: “Đó là những ngày tiên phong của Dòng.”
Hình nhóm những nhà thuyết giảng
Hiện nay sơ Alicia sống và phục vụ như một giáo viên tôn giáo ở một vùng ngoại ô nghèo của Chicago. Sơ nói: “Bí tích Thánh Thể là tâm điểm lớp học của tôi, là trọng tâm kinh nghiệm tôn giáo của các học trò nhỏ của tôi”. Một kinh nghiệm chứng tá về việc làm thế nào để mời trẻ em đến gặp gỡ Chúa, sau đó dẫn chúng đến chỗ tin và cảm nhận sự hiện diện của Chúa Giêsu trong Bí tích Thánh Thể. Sơ kể: “Tôi có một học trò rất khó khăn trong việc diễn tả bằng lời. Sau hai tháng học về Bí tích Thánh Thể, tôi đã yêu cầu em vẽ một hình ảnh về Chúa Giêsu. Em đã vẽ một vòng tròn với một Thánh giá ở chính giữa. Tôi hỏi em đã vẽ gì và em đã trả lời với vẻ tự nhiên và thích thú: “Thiên Chúa! Thiên Chúa”.
Sơ Alicia đang tiếp tục thực hiện sứ mạng có quy mô toàn quốc từ sáng kiến của các Giám mục Hoa Kỳ. Cuối tháng Tư vừa qua ở Chicago, sơ đã giúp tổ chức một khoá tĩnh tâm cho các linh mục thuyết giảng về Bí tích Thánh Thể. Các linh mục thuyết giảng này sẽ tham gia chiến dịch Phục hưng Thánh Thể Quốc gia sẽ bắt đầu vào ngày 19 tháng 6 tới đây, ngày lễ Mình Máu Thánh Chúa, và sẽ kết thúc với đại hội Thánh Thể toàn quốc vào năm sau.
Sơ Alicia đã bắt đầu làm việc trong ủy ban điều hành của dự án này ngay từ mùa hè năm ngoái “cùng với nhiều nhà lãnh đạo giáo dân tuyệt vời khác”. Sau khi được giao nhiệm vụ đặc biệt trong nhóm điều hợp cùng với các linh mục sẽ trở thành “những nhà thuyết giảng trong Đại hội Thánh Thể quốc gia”, sơ bắt đầu giúp cá nhân các linh mục về ơn gọi của họ cho sứ mạng này và cung cấp cho họ những thông tin.
Sơ Alicia nói: “Thật không thể tin được khi nhìn thấy sự hăng hái của các linh mục và sự canh tân ơn gọi linh mục của họ. Bởi vì các linh mục có một vai trò then chốt trong việc mang con người đến với Bí tích Thánh Thể, và Bí tích Thánh Thể đến với con người. Nhưng điều này cũng rất hữu ích đối với sơ trong ơn gọi nữ tu khi khám phá ra vai trò của chính mình trong Giáo hội, bằng cách hỗ trợ một điều gì đó thật thiết yếu. Sơ nói: “Tôi có một món quà thật đẹp để cho đi và đó chính là điều mang lại sự sống cho tôi.”
Sơ Alicia mô tả ơn gọi nữ tu của mình được đâm rễ nơi Bí tích Rửa tội và “kết nối mật thiết với Bí tích Thánh Thể”. “Tôi không thể tưởng tượng được một cuộc sống khác ngoài việc đồng hành với những người có những hoàn cảnh hết sức khó khăn, và vẫn còn hy vọng”, khi “hằng ngày chúng ta nghe thấy tiếng súng ở ngay bên. Nhưng tôi không sợ vì tôi tin rằng tôi đã được Chúa mời gọi ở đây, và tôi được kết hợp mật thiết với Chúa Giêsu, và Người là nguồn sức mạnh của tôi.”
Sr. Bernadette M. Reis, fsp
2022
Nhìn lại Sài Gòn những ngày đau, và thương
Nguyễn Ngọc Lan Chi
“Thương quá Sài Gòn ơi” đã gởi về thành phố phương Nam trọn vẹn tấm lòng của cộng đoàn Dân Chúa ở khắp nơi.
Đầu tháng 7.2021, khi TPHCM bắt đầu áp dụng chỉ thị 16, giãn cách nghiêm ngặt vì tình hình nguy cấp của dịch bệnh, Đức Tổng Giám mục Giuse Nguyễn Chí Linh, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam đã viết thư gởi đồng bào Công giáo. Trước tình cảnh “thành phố đầu tàu kinh tế đang lâm nguy”, ngài nhắn nhủ: “Anh chị em hãy nhớ lại: Chính người dân Sài Gòn hôm nay đang khốn khó, đã từng vội vã lên đường mỗi khi nghe tin đồng bào mình đây đó lâm cơn hoạn nạn… Các tỉnh miền Trung, qua trận bão lũ năm 2020, vẫn còn ghi lại dấu chân người Sài Gòn khắp hang cùng ngõ hẻm. Trái tim Việt Nam lúc nào cũng thì thào: Một miếng khi đói bằng một gói khi no; nhiễu điều phủ lấy giá gương, người trong một nước hãy thương nhau cùng. Lá lành đùm lá rách, lá rách ít đùm lá rách nhiều.”. Trong tâm tình đó, Đức Tổng Giám mục Giuse Nguyễn Chí Linh kêu gọi đồng bào trong nước và bà con hải ngoại, mọi thành phần Dân Chúa, các giáo phận, dòng tu, giáo xứ, tổ chức từ thiện, Bác ái – Caritas, đoàn thể, ngành giới, nhóm thân hữu… “hãy coi đây là cơ hội thực thi bác ái theo Lời Chúa dạy”. “Hãy khẩn cấp ra tay”. Lời kêu gọi của ngài đã được lập tức hồi đáp, bằng nhiều cách thức, với mọi phương tiện.
Bao gạo cột nơ, và “lạc” thành “đậu phộng”
Sá bấu, hành tím, đu đủ, “đặc sản Hương Lài”, rau củ Đà Lạt, cá khô, bầu, bí, chuối, tép khô, nước mắm, măng muối, nhút Thanh Chương – tương Nam Dan… Các chuyến xe cứu trợ từ khắp các miền gấp rút đổ về Sài Gòn trong những tháng ngày ấy. Mỗi chuyến xe là những ngày đội nắng, đội mưa thu hoạch nông sản, phơi cá, lựa tôm để mau mau gởi về miền Nam; là những đêm thức trắng chuyển hàng của người trao và người nhận; là những bữa ăn vội bên vệ đường khi các tiệm ăn dọc quốc lộ đều đóng cửa vì dịch bệnh; là những tính toán tỉ mỉ để giữ an toàn phòng dịch ở mức tối đa cho những anh chị em đến từ phương xa. Ai có gì góp đó, sản vật địa phương, hoa trái nhà trồng, sức vóc của tuổi trẻ, kinh nghiệm về phân phối, quản lý. Ai cũng thương, cũng quý Sài Gòn.
Cha Ngô Sĩ Đình, Giám đốc Caritas Việt Nam kể trong một bài viết được đăng trên website của Hội đồng Giám mục Việt Nam: “Trong số các món quà của Vinh, có một bao gạo mang theo lời thăm hỏi người anh em Sài Gòn chưa quen biết: ‘Gạo Gx Bàn Thạch, GP Vinh. Chào anh em!’. Còn những món quà khác cũng rất dễ thương, chẳng hạn một bao gạo không lớn lắm, nhưng người tặng quà đã chăm chút bằng chiếc nơ đơn sơ. Sự trân trọng còn được thể hiện qua cách thông tin về món hàng, có khi cần phải có… hai tên. Trên một bao hàng, chúng tôi đọc được ghi chú ‘Đậu phộng (lạc)’, hẳn chủ nhân món hàng biết rằng món quà này sẽ đến với người Sài Gòn, do đó, cách gọi của người miền Nam được đặt trước, sau đó mới đến cách gọi mà họ quen dùng”. Những tấm lòng gởi về Sài Gòn không chỉ quảng đại, mà còn rất ý nhị và tinh tế.
Nhờ những tấm lòng đó, cả hiện kim lẫn hiện vật, chương trình “Thương quá Sài Gòn ơi” đã có thể cụ thể hóa thành những hoạt động cứu trợ thiết thực.
Từ khẩu trang đến tiền thuê nhà
Văn phòng Hội đồng Giám mục Việt Nam, Tòa Tổng Giám mục và Caritas các cấp đã phối hợp chặt chẽ để có thể trợ giúp nhiều nhất, đúng nhu cầu nhất, cho những anh chị em lâm cảnh khốn khó trong dịch bệnh. Trước thực tế Covid-19 hoành hành nghiêm trọng ở Sài Gòn vào các tháng 7, 8, 9.2021, thì các vật tư, trang thiết bị y tế là rất cần thiết. “Thương quá Sài Gòn ơi” đã tặng tuyến đầu 2 máy tạo oxy; 4 thiết bị đo độ bão hòa oxy SpO2; 1.800 khẩu trang N95, 100 bộ đồ phòng dịch và 7.000 bộ xét nghiệm nhanh Covid-19 dành cho các nhóm tu sĩ phục vụ tuyến đầu, các cộng đoàn dòng tu có nhu cầu xét nghiệm, các đại chủng sinh và anh chị em phục vụ thiện nguyện trong chương trình cứu trợ. Ngoài ra, chương trình đã tiếp nhận thủ tục nhập khẩu 200.000 khẩu trang FFP2 trị giá 88.500 euro (gần 2,3 tỷ đồng) để trao tặng một số bệnh viện và anh chị em ở tuyến đầu.
Dịch bệnh không chỉ đe dọa đến sức khỏe, mà còn ảnh hưởng nặng nề đến sinh kế của nhiều bà con. Do đó, “Thương quá Sài Gòn ơi”, thông qua Caritas Tổng Giáo phận, đã thực hiện nhiều gói hỗ trợ hiện kim: Gói 10 ngày lương thực (750.000 đồng/người), giúp 24.439 người thuộc 178 giáo xứ và cộng đồng; Gói tiền thuê nhà (tối đa 1.500.000 đồng/nhà): 4.847 nhà; Gói trợ giúp các Bếp từ thiện xã hội (21.000.000 đồng/bếp): 31 Bếp; Gói trợ giúp các Mái ấm (21.000.000 đồng/mái ấm): 13 Mái ấm; Gói thuốc điều trị của người cao tuổi (theo toa): 69 người.
Với nhiều hộ nghèo, với những gia đình mà hầu hết các thành viên đều mất việc hoặc tạm phải ngưng việc, không có thu nhập, lại ở những khu trọ heo hút, khó tiếp cận thì việc lo đủ bữa ăn hoặc có được các nhu yếu phẩm cũng rất chật vật trong giai đoạn Sài Gòn giãn cách nghiêm ngặt để phòng dịch. Trước thực tế này, các giáo xứ và nhiều cộng đoàn dòng tu đã âm thầm nấu ăn, cung cấp lương thực và hỗ trợ tài chánh cho những hoàn cảnh khó khăn. Số lượng quá nhiều, đến mức khó có thể thống kê. Riêng chương trình “Thương quá Sài Gòn ơi” đã phân phối từ Văn phòng Hội đồng Giám mục Việt Nam và Caritas Tổng Giáo phận 5.133 thùng sữa (loại 48 hộp 110ml/thùng), 35.600 phần thực phẩm (cá, thịt), 14.062 thùng mì và cháo gói, 3.050 lít nước mắm và nước tương, 1 tấn đường, 1 tấn muối ăn, 3.000 lít dầu thực vật, 3 tấn cá khô, 700 kg tôm, hơn 110 tấn thịt (heo, gà, vịt), hơn 290 tấn gạo và hơn 1.032 tấn rau, củ, quả…
Đồng hành với chương trình, Giới Doanh nhân Công giáo cũng đóng góp 1.275 tấn gạo chia làm 25.500 phần quà giúp các gia đình khó khăn và chia sẻ với 1.704 gia đình có người qua đời vì Covid-19, mỗi nhà 3 triệu đồng. Bên cạnh đó, “Thương quá Sài Gòn ơi” cũng tặng 8 tỷ đồng thực hiện Siêu thị 0 đồng, mang những lựa chọn thiết yếu đến 20.000 gia đình khó khăn tại thành phố. Mùa Trung thu 2021, chương trình đã gởi 10.000 bánh trung thu và 10.000 lồng đèn tặng các em mắc Covid-19 và các em mồ côi.
Xông pha ở tuyến đầu
Khi Sài Gòn đang đau bệnh, thì tu sĩ của các dòng tu đã tất bật đêm ngày, mong cho thành phố sớm “khỏe” lại. Các nhóm tu sĩ tình nguyện đã tạm xếp lại tu phục để khoác lên mình chiếc áo bảo hộ kín bưng, trông không khác gì các phi hành gia, giữa tiết trời mùa hè của Sài Gòn. Ngộp không? Nhiều tu sĩ những ngày đầu phục vụ bệnh viện dã chiến chưa quen với đồ bảo hộ đã ngất xỉu trong lúc làm việc. Nóng không? Mồ hôi của họ trong những ngày ấy có lẽ không tính bằng giọt, mà phải bằng vũng, mỗi bước đi hay mỗi cử động lại nghe tiếng lép nhép vì nước đọng trong đồ bảo hộ. Ngại siêu vi Corona không? Nhìn sự trang bị “hầm hố” khi cần tiếp xúc với các ca nhiễm SARS-CoV-2, có lẽ bệnh viện dã chiến điều trị Covid-19 là nơi mà bất cứ ai cũng phải e dè. Thế nhưng, bệnh nhân cần người chăm sóc, các bác sĩ, nhân viên y tế cần tiếp sức, thì không chút ngần ngại, các tu sĩ vác ba lô xông pha vào thẳng những nơi “nóng” nhất.
Nhóm này về, nhóm khác tiếp bước, chia nhau phục vụ tại nhiều bệnh viện điều trị Covid-19 của thành phố. Có những tu sĩ dự kiến ban đầu là tham gia tình nguyện trong một tháng, nhưng chứng kiến các bác sĩ, nhân viên y tế làm việc quên mình, chứng kiến bệnh nhân khổ sở trong từng hơi thở để giữ lại sự sống, họ đã xin bề trên được ở lại để phục vụ thêm. Có những tu sĩ lỡ hẹn ở những kỳ tình nguyện đầu tiên, mong chờ từng ngày để được đến với bệnh nhân Covid-19, để được sống tinh thần cúi xuống phục vụ anh chị em, như Thầy Giêsu. Và tất cả tu sĩ, sau những ngày tháng hết mình ở bệnh viện dã chiến, đến lúc chia tay, trong tâm trí của họ không phải là sự nóng bức, ngột ngạt của bộ đồ bảo hộ, hay mối lo bị lây nhiễm, mà là những giây phút yêu thương chăm sóc từng miếng ăn, giấc ngủ cho bệnh nhân, là những cụ ông, cụ bà, cô dì, chú bác, anh chị em từ người lạ bỗng thành thân thương như người nhà, là tinh thần đồng đội với các bác sĩ, điều dưỡng, hộ lý…
Trong giai đoạn từ ngày 22.7 đến 30.10.2021, tổng cộng có 526 thiện nguyện viên (trong đó có 21 linh mục và 505 tu sĩ) phục vụ tại 8 bệnh viện điều trị Covid-19. Sau đó, dù tình hình tại Sài Gòn đã ổn định hơn, nhưng khi tuyến đầu cần trợ giúp, từ ngày 1.11.2021 cho đến giữa tháng 1.2022, 131 tình nguyện viên – gồm 2 linh mục và 129 tu sĩ – lại tiếp tục đến với 5 bệnh viện.
Tận lực ở hậu phương
Các tu sĩ không nề hà bất kỳ việc gì, từ dấn thân phục vụ bệnh nhân Covid-19 tại các bệnh viện dã chiến đến phụ trách tiếp nhận, phân loại rau củ, thực phẩm do các giáo phận gởi về, rồi hì hụi với các bếp ăn thiện nguyện. Ở những dòng phụ trách nhận hàng cứu trợ, các nữ tu không ngại lái xe bán tải, xe ba gác to dềnh dàng để chuyển hàng đến các khu trọ, rồi giữa đêm khuya xe tải về thì xắn tay áo mang vác các bao rau củ có khi còn to hơn thân mình để dỡ hàng. Tại nhiều dòng khác thì khói bếp không ngừng bốc lên nghi ngút, mỗi người một tay, lặt rau, vo gạo, chiên xào, nấu nướng, vào hộp…, để có những phần ăn ngon lành nhất. Từ ngày 3.8.2021, trong khuôn khổ chương trình “Thương quá Sài Gòn ơi”, hệ thống 11 Bếp Tu sĩ của Tổng Giáo phận đã nấu mỗi ngày trung bình 3.000 suất ăn phục vụ tuyến đầu và các khu vực phong tỏa y tế, các bệnh viện tại Quận 3, Quận 7, Quận Gò Vấp và Thành phố Thủ Đức. Tính đến nay, đã thực hiện tổng cộng 190.114 suất ăn. Bên cạnh đó, Bếp Văn phòng Hội đồng Giám mục mỗi ngày đảm nhận khoảng 250 suất ăn cho tuyến đầu và người dân khu vực cách ly y tế từ ngày 8.6 đến ngày 31.10.2021.
Phóng viên Ngọc Lan ghi nhận trong bài viết trên Báo Công giáo và Dân tộc hồi cuối tháng 10.2021 về việc cung ứng nguyên liệu, thực phẩm cho Bếp Tu sĩ: “Thực đơn được cân đối dinh dưỡng một cách khoa học, bao gồm các món ăn phổ biến thường ngày của người Việt Nam, hài hòa khẩu vị giữa ba miền. Ngoài ra, hai loại hộp đen và trắng dùng để đựng các phần ăn sau khi chế biến không phải là loại hộp xốp thông dụng ngoài thị trường, mà là loại có đăng ký hợp quy để sử dụng cho thực phẩm, bảo đảm an toàn cho người sử dụng. Cứ 3 ngày một lần, mỗi bếp cơm sẽ được cung cấp khoảng 500 kg nguyên liệu, thực phẩm”.
Chưa kể, vì không thể làm bài toán nhân cho đủ, hầu hết các giáo xứ tại Sài Gòn và đa số các cộng đoàn dòng tu đã liên tục có những nỗ lực và sáng kiến phục vụ như “ATM lương thực” của giáo xứ Tân Sa Châu thuộc giáo hạt Chí Hòa hoặc như “quán ăn” cung cấp trên 2000 phần ăn/ ngày của giáo xứ Martinô ở giáo hạt Gia Định. Nhiều nhóm giới trẻ cũng có sáng kiến kêu gọi anh chị em cùng giới và các “đầu mối” hàng cứu trợ khắp nơi để thu gom nhu yếu phẩm, thực phẩm, khẩu trang, đồ bảo hộ… mang đi phân phát và chia sẻ với những xóm nghèo hoặc các gia đình khó khăn chưa được giúp đỡ.
Những phòng học “lạ” tại Đại Chủng viện
Tháng 9 là tháng của tựu trường, của sách vở. Tháng 9 những năm trước, Đại Chủng viện Thánh Giuse Sài Gòn đã mang đậm sắc màu của học thuật, nhưng tháng 9 vừa qua, vì Sài Gòn vẫn còn giãn cách, các chủng sinh chưa học trực tiếp trở lại nên các phòng học đã được dùng làm nơi chứa… lương thực, thực phẩm. Đây là những phần quà mà “Thương quá Việt Nam” phối hợp cùng Ban Caritas tặng những gia đình khó khăn của 203 giáo xứ và 15 giáo điểm trong Tổng Giáo phận. Chương trình đã tặng 26.160 phần quà (350.000đ/ phần), tổng giá trị 9.156.000.000đ.
Sau 3 tháng chịu quá nhiều thương tổn vì đại dịch, Sài Gòn từng bước hồi phục, nhưng vẫn còn đó nhiều cảnh đời bấp bênh. Vì vậy, “Thương quá Sài Gòn ơi” tiếp tục cùng với Ban Caritas thực hiện nhiều chương trình hỗ trợ. Tháng 10.2021, Chương trình cứu trợ Di dân Tháng Mân Côi đã tặng 38.500 phần quà cho những gia đình khốn khó, khu chế xuất, khu công nghiệp và bệnh viện trong Tổng Giáo phận, với tổng chi phí là 4.169.000.000đ. Tháng 11.2021, 7.002 hộ tại 14 Giáo hạt trong Tổng Giáo phận đã được “tiếp sức” mỗi hộ 1 triệu đồng, tổng cộng 7.002.000.000đ. Ngoài ra, 600 phần quà (105.000đ/phần) đã được gởi đến các gia đình có hoàn cảnh khó khăn tại Phường Võ Thị Sáu, Quận 3. Tháng 12.2021, Ban Caritas đã gởi tặng các gia đình khó khăn tại huyện Cần Giờ 200 phần quà, tổng giá trị là 58.260.000đ; và tổ chức chương trình Giáng Sinh 2021 tại các bệnh viện, thăm hỏi, tặng quà cho 800 bệnh nhân mắc Covid-19, tổng chi phí là 148.744.000đ. Tháng đầu năm 2022, Chương trình Xuân Yêu Thương tặng quà và tiền lì xì mừng năm mới đến 22.060 hộ dân có hoàn cảnh khó khăn tại 14 giáo hạt trong Tổng Giáo phận, tổng chi phí là 22.060.000.000đ.
“Thương quá Sài Gòn ơi” đã, đang và sẽ tiếp tục là nhịp cầu nối của tinh thần bác ái, từ muôn nơi với Sài Gòn, và giữa người Sài Gòn với nhau.
2022
Làm sao để biết Chúa Thánh Thần đang hướng dẫn ta?
Làm sao để biết Chúa Thánh Thần đang hướng dẫn ta?
Chúng ta rất thường xuyên cầu xin Chúa Thánh Thần soi sáng, hướng dẫn, đặc biệt khi ta cần đưa ra một quyết định quan trọng hay những lúc khó khăn. Tuy nhiên, mọi chuyện xem ra không dễ, vì Chúa Thánh Thần không hướng dẫn bằng những lời nghe được bằng lỗ tai thông thường.
Để nhận ra tiếng Chúa Thánh Thần, hãy nhìn vào trạng thái của linh hồn
Thánh Inhaxiô Lôyola đã nói về sự nhận định trong quyển Linh Thao của ngài, ngài ghi chú: hiểu được trạng thái của linh hồn là điều quan trọng trước khi ta có thể nhận tiếng Thiên Chúa.
Ví dụ, nếu linh hồn được thôi thúc từ “tốt đến tốt hơn”, Chúa Thánh Thần có lẽ đang thúc đẩy chúng ta cách ngọt ngào, với cảm xúc bình an.
Ngược lại, nếu linh hồn cảm thấy “tệ đến tệ hơn” nghĩa là Chúa Thành Thần có thể đang cứng rắn, đẩy chúng ta về con đường đúng đắn.
Chúng ta phải thành thật với chính mình, nhận ra được chúng ta đang tiến đến gần hay ra xa điều răn của Chúa hơn.
Cảm giác bình an
Tổng quan, nếu chúng ta đang phấn đấu để đến gần hơn vói Chúa, Người sẽ nói với chúng ta trong sự thinh lại của trái tim bằng một cảm giác bình an và vui vẻ. Như Thánh Kinh mô tả, tiếng Chúa không giống như động đất, không như sấm sét, không như lửa cháy, nhưng là “một giọng nhỏ nhẹ êm dịu” (1V 19,12).
Khi suy xét quyết định chúng ta sắp đưa ra, nếu tâm tư cảm thấy bình an, thì có lẽ là Chúa Thánh Thần đang dẫn dắt chúng ta theo hướng đó. Trong trường hợp tâm tư đầy lo âu, bất an, đó phần nhiều là dấu hiệu Thánh Thần Chúa muốn chúng ta suy nghĩ lại vấn đề và khoan quyết định.
Trong mọi hoàn cảnh và mọi lúc, đừng quên kêu cầu Chúa Thánh Thần trợ giúp, và hãy mở tâm hồn ra để đón nhận những gì Người sẽ nói với chúng ta.
Theo Aleteia