2020
Tin Mừng Mát-thêu, Chương 25 là tiêu chí cho Kitô Giáo Chính Tông
Bài Giáo Lý về Chữa Lành Thế Giới của Đức Giáo Hoàng Phanxicô được phát sóng trực tuyến từ Thư Viện Phủ Giáo Hoàng, Vatican, trong Buổi Triều Yết Chung, Thứ Tư, 19/08/2020.
Anh Chị Em Thân Mến, một ngày tốt lành!
Cơn đại dịch đã làm lộ ra sự thống khổ của người nghèo và sự bất bình đẳng lớn lao hơn vốn đang ngự trị thế giới này. Và con virus, trong khi nó không phân biệt ai, đã cho thấy đang trong con đường tàn phá nhất của nó, những sự bất bình đẳng và sự phân biệt đối xử. Và nó còn làm nặng nề hơn những tình trạng này!
Do đó sự đáp trả trướ nạn dịch này là mang tính kép. Một mặt, thật cần thiết để tìm ra một cách chữa lành con virus nhỏ bé những khủng khiếp này, vốn đang đưa toàn thế giới phải quì sụp. Mặt khác, chúng ta cũng phải chữa lành một loại virus lớn hơn, đó là virus của sự bất công xã hội, sự bất bình đẳng về cơ hội, sự loại trừ và thiếu sự bảo vệ người yếu thế nhất. Trong sự đáp trả kép này cho việc chữa lành thì có một chọn lựa mà, theo Tin Mừng, không thể thiếu: sự chọn lựa ưu tiên cho người nghèo (x. Tông Thư Evangelii gaudium [EG], 195). Và đây không phải là một chọn lựa mang tính chính trị; cũng không phải là một chọn lựa mang tính ý thức hệ, một chọn lựa đảng phái….không. Sự chọn lựa ưu tiên cho người nghèo là trọng tâm của Tin Mừng. Và người đầu tiên thực hiện việc này là Chúa Giêsu; chúng ta đã nghe điều này trong bài đọc từ Thư Gửi Tín Hữu Cô-rin-tô đã được đọc ngay lúc đầu. Bởi vì Ngài giàu có, nên Ngài tự hạ chính Ngài để trở nên nghèo khó để làm cho chúng ta giàu có. Ngài đã làm cho Ngài trở thành như chúng ta và vì lý do này, ngay tại trung tâm của Tin Mừng, có sự chọn lựa này, ngay tại trung tâm việc loan báo của Chúa Giêsu.
Chính Đức Kitô, vốn là Thiên Chúa, đã tự huỷ Ngài, tự biến Ngài thành như con người; và Ngài đã chọn không phải một cuộc đời đặc quyền, mà Ngài chọn một hoàn cảnh của một tôi tớ (x. Pl 2:6-7). Ngài đã tự hạ bằng việc làm cho Ngài trở thành tôi tớ. Ngài đã được sinh ra trong một gia đình khiêm tốn và làm việc như một người thợ mộc. Ngay khởi đầu sứ vụ rao giảng của Ngài, Ngài đã loan báo rằng trong Nước Thiên Chúa thì người nghèo được chúc phúc (x. Mt 5:3; Lc 6:20; EG, 197). Ngài đứng giữa người đau yếu, người nghèo, người bị loại trừ, khi tỏ cho họ tình yêu thuơng xót của Thiên Chúa (x. Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo, 2444). Và nhiều lần Ngài đã bị phán xét như một người không thanh sạch, theo luật của thời đó. Và Ngài đã chọn rủi ro để gần gũi người nghèo.
Do đó, những môn đệ của Chúa Giêsu tự nhận biết chính họ qua sự gần gũi với người nghèo, những người bé mọn, người đau yếu, người tù đày, người bị loại trừ và người bị lãng quên, những người không có cơm ăn và áo mặc (x. Mt 25:31-36; GLGHCG, 2443). Chúng ta có thể đọc thấy giao thức nổi tiếng này mà chúng ta sẽ bị kết án bởi giao thức ấy, chúng ta tất cả sẽ bị kết án. Đó chính là Tin Mừng Mát-thêu, Chương 25. Đây là tiêu chí chính của Kitô Giáo đích thực (x. Gl 2:10; EG, 195). Một số người nghĩ cách lầm lạc là tình yêu mang tính thiên vị này dành cho người nghèo là nhiệm vụ của một vài người, nhưng trong thực tế đó là sứ mạng của toàn thể Giáo Hội, như Thánh Gioan Phaolô II đã nói (x. Thánh Gioan Phaolô II, Sollicitudo rei socialis, 42). “Mỗi cá nhân người Kitô Hữu và mọi cộng đoàn đều được mời gọi để trở thành một khí cụ của Thiên Chúa cho sự giải thoát và cổ võ xã hội người nghèo” (EG, 187).
Đức tin, cậy, và mến thật cần thiết thúc đẩy chúng ta đến sự ưu tiên đối với những người đang cần giúp đỡ này, mà vượt ra khỏi sự trợ giúp cần thiết (x. EG, 198). Thực vậy nó hàm chứa việc bước đi cùng nhau, để cho bản thân được người nghèo phúc âm hoá, những người biết rõ nỗi khổ của Đức Kitô, để cho bản thân chúng ta được ‘tiêm nhiễm’ bởi kinh nghiệm về ơn cứu độ, sự khôn ngoan và sự sáng tạo của họ (x. ibid). Việc chia sẻ với người nghèo nghĩa là sự làm cho nhau phong phú. Và, nếu có những cấu trúc xã hội không lành mạnh vốn ngăn chặn họ khỏi việc mơ về tương lai, thì chúng ta phải làm việc cùng nhau để chữa lành những cấu trúc này, để thay đổi chúng (x. ibid, 195). Và chúng ta được dẫn dắt đến điều này bởi tình yêu của Đức Kitô, Đấng đã yêu thương chúng ta đến tận cùng (x. Ga 13:1), và đi đến các ranh giới, các vùng biên, và các mặt trận hiện sinh. Việc đưa các vùng ngoại biên thành trung tâm có nghĩa là tập trung đời sống của chúng ta vào Đức Kitô, Đấng “đã tự trở nên nghèo khó” vì chúng ta, để làm cho chúng ta nên giàu có “bởi sự nghèo khó của Ngài” (x. 2 Cr 8:9) như chúng ta đã đọc.
Tất cả chúng ta đều lo ngại về những hậu quả xã hội của nạn dịch. Tất cả chúng ta. Nhiều người muốn trở lại tình trạng bình thường và tiếp tục các hoạt động kinh tế. Chắc chắn, nhưng “sự bình thường” này phải không được gồm những bất bình đẳng xã hội và sự suy thái về mồi trường. Nạn dịch là một cuộc khủng hoảng, và chúng ta không đứng lên từ cuộc khủng hoảng y chang như trước đó được; hoặc là chúng ta sẽ trở nên tốt hơn, hoặc là chúng ta sẽ trở nên tồi tệ hơn. Chúng ta phải trở nên tốt hơn, chống lại sự bất công xã hội và sự huỷ hoại môi trường. Ngày nay chúng ta có cơ hội để xây dựng một điều gì đó khác. Chẳng hạn, chúng ta có thể nuôi dưỡng một nền kinh tế của sự phát triển toàn diện cho người nghèo, chứ không phải nền kinh tế mang lại sự trợ giúp. Qua điều này tôi không có ý lên án sự trợ giúp: sự trợ giúp là quan trọng. Tôi đang nghĩ về thành phần tự nguyện, vốn là một trong những kết cấu tốt nhất của Giáo Hội Ý. Đúng, sự trợ giúp thực hiện việc này, nhưng chúng ta phải đi ra khỏi điều này, giải quyết các vấn đề vốn dẫn chúng ta đến việc mang lại sự trợ giúp. Một nền kinh tế vốn không đưa ra những phương dược mà thực ra đang đang làm hại xã hội, như là các khoản lợi nhuận không liên hệ đến việc tạo ra các việc làm có phẩm giá (x. EG, 204). Kiểu lợi nhuận này tách ra khỏi nền kinh tế thật, một nền kinh tế vốn mang lại lợi ích cho mọi người (x. Tông Thư Laudato Si’ [LS], 109), và thêm vào đó đôi khi thờ ơ trước sự nguy hại đã được tiêm nhiễm vào ngôi nhà chung của chúng ta. Chọn lựa ưu tiên cho người nghèo, nhu cầu đạo đức xã hội này vốn xuất phát từ tình yêu của Thiên Chúa (x. LS, 158), đang thúc đẩy chúng ta tiếp nhận và thiết kế ra một nền kinh tế nơi mà mọi người, đặc biệt là người nghèo nhất, ở trung tâm. Và tình yêu này cũng khích lệ chúng ta lên kế hoạch việc điều trị các loại virus bằng việc ưu tiên cho những người đang cần kíp nhất. Sẽ thật buồn biết bao, đối với vaccine ngừa Covid-19, mà sự ưu tiên lại dành cho người giàu nhất! Sẽ thật buồn nếu loại vaccine này lại trở thành tài sản của quốc gia này hay quốc gia kia, thay vì là mang tính hoàn vũ và cho mọi người. Và sẽ thật là một sự bê bối nếu tất cả mọi sự trợ giúp kinh tế mà chúng ta đang tuân giữ – đa số là bằng tiền công – lại tập trung vào việc cứu những nền công nghiệp vốn không góp phần vào việc đón nhận người bị loại trừ, cổ võ người yếu thế nhất, thiện ích chung hay sự chăm sóc công trình tạo dựng (ibid). Có tiêu chí chọn lựa những ngành công nghiệp nào cần được trợ giúp: những ngành công nghiệp góp phần việc đón nhận người bị loại trừ, cho việc cổ võ người thấp bé nhất, cho thiện ích chung và cho việc chăm sóc công trình tạo dựng. Bốn tiêu chí.
Nếu con virus được gia cố để chống lại một thế giới vốn bất công với người nghèo và người bị tổn thương, thì chúng ta phải thay đổi thế giới. Theo gương Chúa Giêsu, vị bác sĩ của một tình yêu thánh toàn diện, đó là, bác sĩ của việc chữa lành thể lý, xã hội và thiêng liêng (x. Ga 5:6-9) – giống như việc chữa lành mà Chúa Giêsu đã thực hiện – giờ đây chúng ta phải hành động, để chữa lành nạn dịch được tạo ra bởi các loại virus nhỏ bé nhưng vô hình, và chữa lành những loại virus được tạo ra bởi những bất công xã hội nghiêm trọng và hữu hình. Tôi đề nghị là việc này được thực hiện bằng việc xuất phát đi từ tình yêu Thiên Chúa, đặt các vùng ngoại biên làm trọng tâm và những người bé mọn lên hàng đầu. Đừng quên rằng giao thức mà chúng ta qua đó sẽ bị xét xử, Tin Mừng Mát-thêu, Chương 25. Chúng ta hãy áp dụng chương này vào trong việc phục hồi nạn dịch. Và khởi đi từ tình yêu hữu hình này – như Tin Mừng nói – được neo bám trong niềm hy vọng và được thiết lập trên niềm tin, thì một thế giới lành mạnh hơn là điều khả thi. Bằng không, chúng ta sẽ đi ra khỏi cơn khủng hoảng này cách tồi tệ hơn. Xin Thiên Chúa giúp chúng ta, và ban cho chúng ta sức mạnh để đi ra khỏi cơn khủng hoảng này tốt đẹp hơn, đáp trả lại những nhu cầu của thế giới ngày nay. Xin cám ơn.
Joseph C. Pham (Chuyển ngữ từ ZENIT)
2020
ĐTC Phanxicô:Chọn lựa ưu tiên vì người nghèo là câu trả lời của Tin Mừng
ĐTC Phanxicô:Chọn lựa ưu tiên vì người nghèo là câu trả lời của Tin Mừng
Đức Thánh Cha Phanxicô nhắc lại lựa chọn ưu tiên dành cho người nghèo trong Phúc âm và yêu cầu rằng những người cần nhất cũng được xem xét trong việc tìm kiếm phương pháp chữa trị vi-rút corona. Nếu ưu tiên vắc-xin cho những người giàu nhất thì đó là một điều đáng buồn.
Trong buổi tiếp kiến chung trực tuyến vào sáng thứ Tư 19/08, Đức Thánh Cha tiếp tục loạt bài suy tư về đại dịch Covid-19 với chủ đề “Chữa lành thế giới”. Bài suy tư thứ ba nói về “Chọn lựa ưu tiên dành cho người nghèo và đức ái”. Đức Thánh Cha nói rằng đại dịch làm cho chúng ta nhậy cảm với một thứ vi-rút còn trầm trọng hơn đang ảnh hưởng thế giới: đó là vi-rút bất công xã hội, thiếu các cơ hội công bằng và những người nghèo và những người thiếu thốn nhất bị loại ra bên lề xã hội.
Đức Thánh Cha nhắc rằng gương mẫu và giáo huấn của Chúa Ki-tô cho chúng ta thấy rằng một chọn lựa ưu tiên cho người nghèo là tiêu chuẩn thiết yếu trong căn tính đích thực của các môn đệ Chúa Ki-tô. Bác ái Ki-tô giáo yêu cầu chúng ta đi xa hơn những trợ giúp xã hội, khi biết lắng nghe tiếng nói của họ và hành động để vượt qua tất cả những gì cản trở sự phát triển vật chất và tinh thần của họ. Ngài mong ước rằng Tin Mừng có thể soi sáng cho chúng ta để tìm ra những cách thức sáng tạo để thực hành đức ái được kiến tạo trong đức tin và đâm rễ trong đức cậy; đức ái này có thể chữa lành thế giới bị thương tích và thăng tiến lợi ích thật sự cho toàn thể gia đình nhân loại.
Bắt đầu buổi tiếp kiến, các tín hữu đã nghe đọc đoạn thư thứ hai của thánh Phao-lô gửi tín hữu Corinto chương 8 (1-2.9), trong đó thánh nhân khen ngợi các tín hữu Ma-kê-đô-ni-a: “trải qua bao nỗi gian truân, họ vẫn được chan chứa niềm vui; giữa cảnh khó nghèo cùng cực, họ lại trở nên những người giàu lòng quảng đại”; thánh nhân cũng nhắc lại gương mẫu của Chúa Giê-su Ki-tô, Chúa chúng ta: “Người vốn giàu sang phú quý, nhưng đã tự ý trở nên nghèo khó vì anh em, để lấy cái nghèo của mình mà làm cho anh em trở nên giàu có”. Từ tấm gương yêu thương tự hạ của Chúa Giê-su và lòng bác ái của tín hữu Ma-kê-đô-ni-a, Đức Thánh Cha bắt đầu bài giáo lý của ngài. Đức Thánh Cha nói:
Bài giáo lý của Đức Thánh Cha
Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Đại dịch đã phơi bày tình cảnh của người nghèo và sự bất bình đẳng to lớn đang thống trị thế giới. Và vi-rút, trong khi không phân biệt người nào, đã tìm thấy, trên con đường tàn phá của nó, sự bất bình đẳng và phân biệt đối xử mạnh mẽ. Và nó đã làm những điều này gia tăng thêm!
Lựa chọn ưu tiên vì người nghèo – câu trả lời của Tin Mừng
Do đó, phản ứng với đại dịch là phản ứng kép. Một mặt, phải cấp bách tìm ra cách chữa trị loại vi-rút nhỏ bé nhưng kinh khủng, đang khiến cả thế giới phải quỳ gối. Mặt khác, chúng ta cũng phải chữa khỏi một loại vi-rút to lớn, đó là sự bất công xã hội, bất bình đẳng về cơ hội, việc gạt ra ngoài lề xã hội và thiếu bảo vệ cho những người yếu đuối nhất. Trong phản ứng kép để chữa trị này, có một lựa chọn, mà theo Tin Mừng, không thể thiếu được: đó là lựa chọn ưu tiên cho người nghèo (x. Tông huấn Evangelii gaudium [EG] – Niềm vui Tin Mừng, 195).
Người đầu tiên sống lựa chọn vì người nghèo
Đức Thánh Cha nhấn mạnh: Đây không phải là một lựa chọn chính trị; cũng không phải là lựa chọn lý tưởng, hay lựa chọn đảng phái. Lựa chọn ưu tiên cho người nghèo nằm ở trung tâm của Tin Mừng. Và người đầu tiên thực hiện lựa chọn này chính là Chúa Giê-su; chúng ta đã nghe về điều này trong đoạn thư gửi các tín hữu Cô-rin-tô vào đầu buổi tiếp kiến. Chính ngài, Đấng giàu có, đã trở nên nghèo để làm cho chúng ta trở nên giàu có. Ngài làm vì mỗi người chúng ta và do đó, ở trung tâm của Tin Mừng, ở trung tâm lời rao giảng của Chúa Giê-su, có chọn lựa này.
Chính Chúa Giê-su Ki-tô, là Thiên Chúa, đã tự hạ, trở nên giống như con người; và Người không chọn một cuộc sống đặc ân, mà đã chọn điều kiện của một tôi tớ (x. Pl 2,6-7). Người tự hủy chính mình khi tự trở nên một đầy tớ. Người sinh ra trong một gia đình khiêm hạ và làm nghề thủ công. Khi bắt đầu sứ vụ rao giảng, Người đã loan báo rằng trong Nước Thiên Chúa, người nghèo được chúc phúc (x. Mt 5,3; Lc 6,20; EG, 197). Người ở giữa những người bệnh tật, người nghèo và những người bị loại trừ, tỏ cho họ thấy tình yêu thương xót của Thiên Chúa (x. Giáo lý Hội thánh Công giáo, 2444). Rất nhiều lần Người đã bị đánh giá là người ô uế vì đến gặp người bệnh, người phong cùi … Và theo não trạng của luật thời đó, những người này làm cho người ta bị ô uế. Và Người đã chấp nhận để gần gũi với những người nghèo.
Các tiêu chí của môn đệ Chúa Ki-tô
Từ mẫu gương của Chúa Ki-tô, Đức Thánh Cha nhắc lại các tiêu chí của môn đệ Chúa Ki-tô: Vì thế, người ta nhận ra các môn đệ Chúa Giêsu qua sự gần gũi của họ với người nghèo, những người bé mọn, những người bệnh tật và tù đày, những người bị loại trừ và bị lãng quên, những người thiếu cơm ăn áo mặc (x. Mt 25,31-36; GLCG, 2443). Chúng ta có thể đọc thấy tiêu chuẩn nổi tiếng này trong Tin mừng thánh Mát-thêu chương 25, tiêu chuẩn mà theo đó chúng ta sẽ được xét xử. Đây là tiêu chuẩn nòng cốt để chứng tỏ đặc tính Ki-tô chân chính (x. Gl 2,10; EG, 195). Một số người lầm tưởng rằng tình yêu ưu tiên đối với người nghèo là nhiệm vụ của một số ít người, nhưng trên thực tế, đó là sứ mệnh của toàn thể Giáo hội (x. thánh GIOAN PHAO-LÔ II, Thông điệp Sollicitudo rei socialis – Mối quan tâm về các vấn đề xã hội, 42). “Mọi Kitô hữu và mọi cộng đoàn đều được kêu gọi trở thành khí cụ của Thiên Chúa để giải phóng và thăng tiến người nghèo” (EG, 187).
Hành động để thay đổi những cấu trúc xã hội tồi tệ
Đức Thánh Cha nói tiếp: Lòng tin cậy mến nhất thiết thúc đẩy chúng ta hướng tới sự ưu tiên dành cho những người túng thiếu nhất[1], điều này còn vượt xa sự trợ giúp cần thiết (xem EG, 198). Thật vậy, nó ám chỉ việc đi cùng nhau, để mình được truyền giảng Tin Mừng bởi họ, là những người biết rõ về Chúa Kitô đau khổ, để chúng ta được “lây nhiễm” bởi kinh nghiệm cứu độ, bởi sự khôn ngoan và sáng tạo của họ (x. Ibid). Chia sẻ với người nghèo nghĩa là làm giàu cho nhau. Và, nếu có những cấu trúc xã hội bệnh tật ngăn cản họ mơ ước về tương lai, chúng ta phải cùng nhau hoạt động để chữa lành chúng, để thay đổi chúng (x .ibid., 195). Tình yêu của Chúa Kitô, Đấng đã yêu thương chúng ta đến tận cùng, đưa chúng ta đến điều này (x. Ga 13,1) và đi đến các biên giới, các tận cùng, các biên giới hiện sinh. Đưa những vùng ngoại vi vào trung tâm có nghĩa là tập trung cuộc sống của chúng ta vào Đức Kitô, Đấng đã “tự trở nên nghèo” vì chúng ta, để làm giàu cho chúng ta “nhờ sự nghèo khó của Người” (2Cr 8, 9).[2]
Tất cả chúng ta đều quan tâm đến hậu quả xã hội của đại dịch. Nhiều người muốn trở lại cuộc sống bình thường và tiếp tục các hoạt động kinh tế. Tất nhiên, nhưng “sự bình thường” này không được bao gồm những bất công xã hội và sự suy thoái môi trường. Đại dịch là một cuộc khủng hoảng và chúng ta không thoát khỏi khủng hoảng như chúng ta đã từng là: hoặc chúng ta sẽ tốt hơn hoặc chúng ta sẽ tệ hơn. Chúng ta phải thoát khỏi đại dịch tốt hơn, để cải tiến tình trạng bất công xã hội và suy thoái môi trường.
Cần thăng tiến, phát triển người nghèo, chứ không chỉ trợ giúp
Về cơ hội chúng ta có thể có trong đại dịch, Đức Thánh Cha nói:Hôm nay chúng ta có cơ hội để xây dựng một điều gì đó khác biệt. Ví dụ, chúng ta có thể thúc đẩy một nền kinh tế phát triển toàn diện cho người nghèo chứ không phải nền kinh tế duy trợ giúp. Tôi không muốn lên án việc trợ giúp; các hoạt động trợ giúp rất quan trọng. Chúng ta hãy nghĩ đến hoạt động tình nguyện, đó là một trong những công trình kiến trúc đẹp nhất mà Giáo hội Ý có. Họ đang trợ giúp, nhưng chúng ta phải đi xa hơn, để giải quyết những vấn đề thúc đẩy chúng ta chỉ “duy trợ giúp”.
Đức Thánh Cha giải thích thêm: Một nền kinh tế mà không tìm các biện pháp chữa trị thì trong thực tế, nó đầu độc xã hội, chẳng hạn như lợi nhuận không đi liền với việc tạo ra công ăn việc làm xứng đáng (xem EG, 204). Loại lợi nhuận này bị tách ra khỏi nền kinh tế thực sự, là nền kinh tế đáng lẽ mang lại lợi ích cho người dân thường (x. Thông điệp Laudato si ‘[LS], 109), và hơn nữa, đôi khi thờ ơ với những thiệt hại gây ra cho ngôi nhà chung.
Lựa chọn xuất phát từ tình yêu Thiên Chúa
Lựa chọn ưu tiên cho người nghèo, sự đòi hỏi đạo đức – xã hội này, xuất phát từ tình yêu của Thiên Chúa (xem LS, 158), cho chúng ta động lực để suy nghĩ và hoạch định một nền kinh tế, nơi mà mọi người, và đặc biệt là những người nghèo nhất, ở trung tâm. Và nó cũng khuyến khích chúng ta hoạch định việc chữa trị vi-rút bằng cách ưu tiên cho những người cần nó nhất. Đức Thánh Cha lưu ý: Thật đáng buồn biết bao nếu vắc xin Covid-19 được ưu tiên dành cho những người giàu nhất! Và sẽ là một vụ bê bối nếu tất cả hỗ trợ kinh tế mà chúng ta đang thấy – hầu hết bằng tiền công – đều tập trung vào việc cứu các ngành công nghiệp không góp phần vào việc bao gồm những người bị loại trừ, thăng tiến những người rốt cùng nhất, cho công ích hoặc chăm sóc công trình sáng tạo (sđd. .). Đây là bốn tiêu chí để lựa chọn những ngành công nghiệp cần trợ giúp.
Chữa lành vi-rút dịch bệnh và cả vi-rút bất công xã hội
Cuối cùng, Đức Thánh Cha mời gọi: Nếu virus lại bùng phát trong một thế giới không công bằng với những người nghèo và dễ bị tổn thương nhất, chúng ta cần thay đổi thế giới này. Theo gương của Chúa Giêsu, vị lương y của tình yêu toàn vẹn của Thiên Chúa, vị lương y chữa lành thể xác, xã hội và tâm linh (x. Ga 5,6-9), chúng ta phải hành động ngay bây giờ, để chữa lành những bệnh dịch do những vi-rút nhỏ bé vô hình gây ra, và để chữa lành những vi-rút do những bất công xã hội to lớn và hữu hình gây ra. Tôi đề nghị rằng điều này được thực hiện bắt đầu từ tình yêu của Thiên Chúa, bằng cách đặt các vùng ngoại vi ở trung tâm và những người cuối cùng lên hàng đầu. Bắt đầu từ tình yêu cụ thể này, được neo giữ trong đức cậy và được đặt nền trên đức mến, một thế giới lành mạnh hơn sẽ là điều có thể. Ngược lại, chúng ta sẽ tồi tệ hơn khi ra khỏi cuộc khủng hoảng. Xin Chúa giúp chúng ta, ban cho chúng ta sức mạnh để tốt hơn khi thoát khỏi khủng hoảng, bằng cách đáp lại các nhu cầu của thế giới hôm nay.
[1] X. Bộ Giáo lý Đức tin, Huấn thị về một số khía cạnh của “Thần học Giải phóng”, (1984), 5
[2] ĐGH Biển Đức XVI, Diễn văn khai mạc Đại hội của châu Mỹ Latinh và vùng Caribê (13/05/2007), 3.
Hồng Thủy
2020
Giáo hội Bangladesh phát động chiến dịch trồng cây trong Năm “Laudato Si’”
Các giám mục Bangladesh đã phát động chiến dịch trồng 400.000 cây trên khắp đất nước trong năm đặc biệt “Laudato Si’”, kỷ niệm 5 năm Đức Thánh Cha Phanxicô ban hành Thông điệp “Laudato Si’” – Chăm sóc Ngôi nhà chung của chúng ta. Chiến dịch được tài trợ bởi Hội đồng giám mục Bangladesh và Ủy ban Bác ái của Giáo hội nước này.
Đức Hồng y Patrick D’Rozario, tổng giám mục Dhaka, Chủ tịch Hội đồng giám mục Bangladesh đã cùng với các giám mục khai mạc chiến dịch trồng cây tại các cơ sở của Hội đồng giám mục Bangladesh ở thủ đô Dhaka hôm 14/08. Do những biện pháp ngăn ngừa Covid-19, chỉ có một số giáo sĩ, tu sĩ của tám giáo phận của Bangladesh và các đại diện giáo dân tham dự buổi khai mạc chiến dịch.
Các giám mục Bangladesh đã trồng 3 cây ăn quả và mời gọi các tín hữu Công giáo của tám giáo phận nước này và các giáo xứ cũng làm như thế trong năm 2020-2021.
Duy trì sự cân bằng sinh thái
Trong nghi thức khai mạc chiến dịch, Đức Hồng y D’Rozario nói rằng cây xanh giữ một vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng sinh thái. Tuy nhiên, với sự gia tăng dân số và nhiều nhu cầu của con người, các rừng cây và khoảng xanh dần dần bị cạn kiệt. Kết quả là các thảm họa thiên nhiên khác nhau đang ảnh hưởng đến thế giới. Trước tình hình này, Đức Tổng Giám mục Dhaka nói rằng cộng đồng cần phải nhận thức và nhấn mạnh đến việc duy trì sự cân bằng tự nhiên. Đức Hồng y hy vọng rằng bằng cách hiệp nhất với cộng đồng thế giới và đất nước, Giáo hội Công giáo Bangladesh sẽ có thể đóng góp ít nhất một chút vào sự cân bằng sinh thái và sự phát triển bền vững của đất nước bằng cách trồng cây.
50 năm độc lập từ Pakistan; 100 năm ngày sinh của vị thành lập quốc gia
Với chiến dịch trồng cây này, các giám mục của Bangladesh cũng kỷ niệm 50 năm nước này giành được độc lập từ Pakistan, vào ngày 26/03/1971, cũng như 100 năm ngày sinh của Sheikh Mujibur Rahma, người thành lập quốc gia. Nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh của vị khai sinh đất nước, Bangladesh cũng phát động một năm kỷ niệm, từ 17/03 năm nay đến 17/03 năm 2021. Đức Hồng y D’Rozario là Chủ tịch của Ủy ban quốc gia gồm 50 thành viên, được thành lập cho cả hai dịp kỷ niệm trên. Ngài nói: “Chúng ta yêu mến đất nước và tôn trọng vị sáng lập. Mỗi tín hữu Công giáo cần trồng một cây để diễn tả tình yêu đối với đất nước và tôn vinh vị sáng lập của chúng ta… Chúng ta hầu như sẽ trồng cây ăn quả, nhưng cả những cây có thể mang lại gỗ cho tương lai.” Hồng Thủy
2020
Hôn nhân khác đạo: Một thách đố chính cho Giáo hội tại Nam Á Châu
Hôn nhân khác đạo:
Một thách đố chính cho Giáo hội tại Nam Á Châu
Khóa họp Toàn thể Thường lệ lần thứ 14 của Thượng Hội đồng Giám mục diễn ra từ ngày 04 đến ngày 25 tháng Mười tại Vatican (năm 2015). Có hơn 360 tham dự viên, trong đó có 18 đôi vợ chồng từ khắp nơi trên thế giới, tham dự và thảo luận về “Ơn gọi và sứ mệnh của gia đình trong Giáo hội và trong thế giới ngày nay”. Trong một loạt chương trình, trang tin Công giáo, ucanews.com giới thiệu những vấn đề mục vụ và những thách đố của các gia đình ngày nay ở khắp các khu vực mà chúng tôi phụ trách đưa tin. Bài hôm nay đề cập đến những gia đình hôn nhân khác đạo tại khu vực Nam Á Châu. Các nghị phụ cho biết chủ điểm của các cuộc thảo luận tại Thượng Hội đồng là vấn đề gia tăng các cuộc hôn nhân khác đạo trong khu vực Nam Á và những thách đố mục vụ do vấn đề này đem lại.
“Ngày càng có nhiều người trẻ nam và nữ của chúng ta học tập và làm việc với những người ngoài Kitô giáo, phát triển những tương quan, quyết định tiến đến hôn nhân,” cha Mintu Lawrence Palma, phụ trách Ủy ban Gia đình thuộc Tổng giáo phận Dhaka nói. Tình trạng ở quốc gia Bangladesh của cha Palma với đa số người Hồi giáo cũng là tình trạng của Ấn Độ có đa số theo Ấn giáo, Pakistan Hồi giáo và Sri Lanka chủ yếu theo Phật giáo. Người Công giáo trong khu vực là một thiểu số rất nhỏ – chỉ 1,5% trong tổng số 1,6 tỉ người của khu vực này.
“Chúng tôi không khuyến khích hoặc ngăn cản những cuộc hôn nhân khác đạo,” cha Palma đã cho biết, còn cha Stephan Alathara, phó tổng thư ký Hội đồng Giám mục theo nghi lễ Latinh của Ấn Độ nhấn mạnh rằng điều này diễn ra bởi những cuộc di dân trong nước, nhu cầu về việc làm, nhu cầu học tập thúc ép hàng ngàn người trẻ Công giáo rời bỏ làng quê và gia đình của họ đến sống và làm việc trong những cộng đoàn đậm chất thành thị hơn, là nơi mà tôn giáo không phải là một yếu tố của cộng đoàn.
Astird Lobo Gajiwala là một người Công giáo sống tại thành phố Mumbai, đã kết hôn với người Ấn giáo cách nay 25 năm, nói rằng thách đố thật sự của những cuộc hôn nhân khác đạo xảy ra khi người phối ngẫu ngoài Kitô giáo vẫn giữ niềm tin của họ và con cái không được rửa tội.
Trong những tình huống như thế, “những người Công giáo đứng bên lề những cộng đoàn đức tin của chúng ta, cùng với những gia đình không lãnh nhận phép rửa và những đôi hôn phối không hợp luật, và làm cho họ cảm thấy không được các giám mục, linh mục và giáo dân đón nhận”, Gajiwala nói.
Những người lãnh đạo Giáo hội như cha Joseph Chinnayan, phó tổng thư ký Hội đồng Giám mục Quốc gia Ấn Độ, trong khi khẳng định những cuộc hôn nhân khác đạo ngày càng phổ biến hơn trong những thành phố và đô thị, nhấn mạnh rằng, “khá thường xuyên chúng tôi không nhìn thấy đời sống gia đình trên nền tảng đức tin trong những cuộc hôn nhân như thế” bởi vì cha mẹ “thất bại trong việc nuôi dạy con cái sống đời sống bí tích, trong một cộng đoàn đức tin.”
Cha nói thêm: “Hơn nữa, những khác biệt đức tin của hai người phối ngẫu cũng ảnh hưởng đến đời sống gia đình của họ.”
Một xu hướng gia tăng, một thách đố lớn
Tại Bangladesh, những cuộc hôn nhân khác đạo giữa những người Công giáo, hiện nay khoảng 10 – 12 %, là một xu hướng đang gia tăng, và là “một thách đố lớn” đối với Giáo hội, cha Palma nhận xét.
Tương tự, cha Alathara chỉ ra rằng Giáo hội tại Ấn Độ không có con số rõ ràng nào về các cuộc hôn nhân khác đạo nhưng “theo kinh nghiệm mục vụ chúng tôi biết con số này đang gia tăng”.
Sự kiện gia tăng những cuộc hôn nhân khác đạo là một mối quan tâm của Giáo hội tại Pakistan, Đức cha Joseph Coutts của Giáo phận Karachi cho biết; ngài là chủ tịch Hội đồng Giám mục Quốc gia và là đại diện duy nhất của Pakistan tham dự Thượng Hội Đồng.
Những cuộc hôn nhân khác đạo giữa phụ nữ Công giáo và người Hồi giáo đang gia tăng, điều này có thể hiểu được vì Pakistan là quốc gia đa số người Hồi giáo, Đức cha cho biết.
Tuy nhiên, “tôi cũng buồn mà nói rằng hầu hết những cuộc hôn nhân ấy không hạnh phúc,” ngài nói, nhấn mạnh rằng trong hầu hết các trường hợp, người phụ nữ Công giáo kết hôn với người Hồi giáo sẽ phải theo Hồi giáo, mặc dù khi cử hành hôn phối, “có đủ thứ cam kết và hứa hẹn”.
“Một thiếu nữ Hồi giáo kết hôn với một thanh niên Công giáo là điều hoàn toàn không thể xảy ra và nếu xảy ra, đôi vợ chồng phải sống trong sự che giấu mãi mãi. Đối với một người Hồi giáo, việc cưới người vợ thứ hai là hoàn toàn hợp pháp. Vì thế có thể lại nảy sinh thêm vấn đề, nếu một người đàn ông Hồi giáo lựa chọn kết hôn thêm một lần nữa sau khi đã cưới người vợ Kitô giáo,” ngài nói.
Xu hướng này cao nhất ở Sri Lanka, nơi đa số dân theo Phật giáo. Chẳng hạn tại Giáo phận Galle, hơn 70 % các cuộc hôn nhân diễn ra giữa người Phật giáo và Công giáo, cha Stephen Perera, giám đốc Văn phòng Gia đình của Giáo phận, cho biết. Cha nói thêm “Tỷ lệ ly dị của những cuộc hôn nhân khác đạo cũng trên 60 %.”
Cha nói tiếp: “Những đôi hôn nhân khác đạo có những vấn đề nghiêm trọng và gây ra những khủng hoảng giữa họ với cha mẹ của họ,” bởi vì những Phật tử lớn tuổi tin rằng kết hôn với một người khác đạo cũng giống như từ bỏ di sản và truyền thống gia đình của mình vậy.
Cha Chinnayan, người Ấn Độ, tin rằng Thượng Hội đồng sắp tới sẽ đưa ra một số hướng dẫn mục vụ cụ thể để giúp các mục tử trong vùng, còn cha Palma cho rằng Giáo hội không có “bất cứ cách tiếp cận mục vụ thích hợp nào để cung cấp động lực và trợ giúp” cho các gia đình khác đạo đang gặp khó khăn.
“Giáo hội ném tôi ra ngoài”
Sanju Thomas, một người Công giáo kết hôn với bạn trai của cô là người Ấn giáo cách nay 15 năm và hiện đang sống tại New Delhi, nói rằng cuộc hôn nhân của cô không được cử hành long trọng tại nhà thờ và cha mẹ cô phải đưa ra lời xin lỗi cha xứ vì quyết định của cô trong cuộc hôn nhân này.
“Tôi chẳng bao giờ xin, cũng chẳng bao giờ lãnh một bí tích nào” sau khi kết hôn vì “tôi không bao giờ cảm thấy cần đến các bí tích”, cô đã nói với ucanews.com như vậy. Sanju, nay đã có hai con, nói rằng “đức tin của cô không đi qua Giáo hội” và cô tin rằng giữa đời sống thiêng liêng và những quy định của Giáo hội có sự đối kháng.
Cô nói: “Không phải tôi rời khỏi Giáo hội. Giáo hội đã ném tôi ra ngoài,” và thêm rằng “cô chẳng màng bận tâm” tìm hiểu xem luật của Giáo hội nói gì khi cô quyết định kết hôn với người chồng theo Ấn giáo.
Giáo hội coi hôn nhân của một người Công giáo với một người không Kitô giáo là vô hiệu theo giáo luật, nếu việc cử hành không có phép chuẩn của giám mục địa phương, cha Chinnayan, nguyên chủ tịch hội giáo luật của Ấn Độ, cho biết.
Phép chuẩn được ban với điều kiện người phối ngẫu ngoài Kitô giáo không từ chối đức tin của người phối ngẫu Công giáo và con cái của họ sẽ được nuôi dạy trong đức tin Công giáo. Ngay cả khi có phép chuẩn, hôn phối được tổ chức đơn giản và không có thánh lễ, theo như luật định, cha cho biết.
Ngay cả khi người Công giáo kết hôn ngoài Giáo hội, họ không bị từ chối các bí tích hoặc bị vạ tuyệt thông, cha Arthur Charles, nguyên Tổng đại diện Tổng giáo phận Karachi, khẳng định.
Cha nói thêm: “Chừng nào họ không từ bỏ đức tin và vẫn sống đời sống Công giáo, họ không bị từ chối sự hiệp thông và con cái họ cũng được lãnh nhận Bí tích Thánh Tẩy”.
Tuy nhiên, vượt trên những lý thuyết và luật lệ, “Giáo hội cần học biết từ cuộc sống của những gia đình như thế đâu là những vấn đề của họ và họ muốn gì ở nơi Giáo hội,” Gajiwala, một thần học gia hàng đầu và cũng là bác sĩ y khoa có những đóng góp thường xuyên cho các tạp chí Công giáo, đã đưa ra nhận xét này.
“Vấn đề là thế này: Bạn có muốn chấp nhận những cuộc hôn nhân khác đạo không, hay bạn muốn ngăn chặn chúng?” cô đặt câu hỏi, và thêm rằng nếu Giáo hội chấp nhận điều này như một thực tế sẽ tiếp tục diễn ra, “Giáo hội phải xét lại nền thần học của mình.”
“Thần học về hôn nhân và toàn bộ thần học về các bí tích phải được duyệt xét lại để làm cho Giáo hội mở ra với thực tại hôn nhân khác đạo,” cô nói.
Ghi chép của Stephan Uttom tại Dhaka,
Quintus Colombage tại Colombo,
Zahid Hussain tại Karachi
và Christopher Joseph tại Kochi
Lm. Giuse Vương Sĩ Tuấn