2021
Huy hiệu và khẩu hiệu của Đức giám mục Giuse Đỗ Quang Khang
Huy hiệu và khẩu hiệu của Đức giám mục Giuse Đỗ Quang Khang
Thứ Bảy cuối tháng Mân Côi (30/10/2021), Đức thánh cha Phanxicô đã bổ nhiệm Linh mục Giuse Đỗ Quang Khang, phó giám đốc đại chủng viện thánh Giuse Sài Gòn làm Giám mục phó giáo phận Bắc Ninh. Nguyên quán Đức cha phó thuộc họ Hoàng Mai, xứ Đạo Ngạn, hạt Bắc Giang, giáo phận Bắc Ninh. Khẩu hiệu giám mục của ngài là: “Gặp Gỡ – Lắng Nghe – Phân Định”. Lễ tấn phong giám mục được ấn định vào lúc 9g00 ngày 14 tháng 12 năm 2021. Xin toàn thể anh chị em cầu nguyện cho ngài và cho ngày lễ tấn phong được tốt đẹp.
THÁNH GIÁ GIÁM MỤC: TRE & LÚA
Thánh giá gồm hai thanh;
Thanh đứng: thân tre ngà – liên tưởng đến Thánh Gióng dùng những bụi tre vàng để đánh đuổi quân thù đem lại hòa bình cho dân tộc.
Thanh ngang gồm hai cánh: cánh trái – cành lá của lũy tre làng; cánh phải – bông lúa nước. Hai hình ảnh quen thuộc với đời sống nông thôn của người dân vùng đồng bằng Bắc Bộ.
NỀN XANH GỢI NHỚ ĐỨC MẸ MÂN CÔI
Nón quai thao: Khối dưới: Nón quai thao – tượng trưng cho mảnh đất và con người trong giáo phận miền Quan Họ. Khối trên gồm hai hình tượng diễn tả sứ vụ giám mục:
Ngọn lửa – chăm sóc đức tin cho các Kitô hữu, chiếm khoảng 2% dân số.
Bông lúa – loan báo Tin mừng trên cánh đồng truyền giáo, khoảng 98% những người chưa biết Chúa.
KHẨU HIỆU GIÁM MỤC:
Gặp Gỡ – Lắng Nghe – Phân Định
Occurrere – Auscultare – Discernere
Trích trong bài giảng khai mạc Thượng hội đồng Giám mục thế giới lần thứ XVI của Đức Giáo Hoàng Phanxicô ngày 9.10.2021 tại Rôma.
Ba hành động mà mỗi người, mỗi đoàn thể, mỗi giáo xứ cần thực hiện trong tương quan với Chúa và với nhau để hiệp hành trong việc sống đức tin và loan báo Tin mừng.
Designed by JOS Creative
Xem trọn bộ huy hiệu tại: https://bit.ly/BishopJosephbyJOSCreative
2021
Cuộc hành hương từ Sydney đến Bruxelles của thầy Jack Mardesic
Cuộc hành hương từ Sydney đến Bruxelles của thầy Jack Mardesic
Thầy Jack Mardesic, người Úc, tu sĩ dòng Phanxicô đã sống và thực hành việc loan báo Tin Mừng theo cách triệt để. Thầy thường xuyên rảo khắp châu Âu để đồng hành và chia sẻ với người di cư.
Trong thời gian này, thầy Jack Mardesic, người Úc, tu sĩ dòng Phanxicô đang ở Bruxelles. Thầy kể lại hàng trăm cuộc gặp gỡ trong suốt 10 năm loan báo Tin Mừng trên khắp châu Âu của thầy. Thầy cho biết trong các chuyến đi, thầy được nhiều người giúp đỡ, chẳng hạn như vé tàu được một người không quen biết cho, túi ngủ đến từ một người di cư; và tất nhiên cũng không thiếu những chống đối gây khó chịu trong hành trình theo gương Chúa Giêsu và thánh Phanxicô.
Lối sống kế thừa từ truyền thống Phanxicô của thầy Jack Mardesic đã làm cho nhiều người ngạc nhiên. Vị tu sĩ giải thích về điều này như sau: “Đó là những cuộc gặp gỡ không chủ đích, nhưng rồi có điều gì đó đã được gieo, được đâm chồi và lớn lên. Trong công cuộc loan báo Tin Mừng, chúng ta làm cho Giáo hội hiện diện ở những nơi mà mọi người chưa biết đến. Như thế chúng ta thực sự chạm đến vùng ngoại vi”.
Dù trời mưa bão, gió hay tuyết rơi, vị tu sĩ 40 tuổi này vẫn quyết định rời tu viện thánh Antoine ở Bruxelles để tiếp tục cuộc hành trình. Đôi khi thầy đi với các anh em cùng dòng, và có lúc thầy được những người bạn trẻ đồng hành với quyết tâm “mang ơn cứu độ và ánh sáng Chúa Kitô cho mọi người”.
Đối với thầy Jack Mardesic, tham gia tích cực vào sứ vụ của Giáo hội, loan báo Chúa Kitô còn là một lời đáp trả cá nhân. Thầy chia sẻ: Mặc dù là con út trong gia đình Công giáo có ba người con ở Sydney, nhưng tới tuổi thiếu niên, người trẻ Jack đã bị rơi vào ma tuý. Thỉnh thoảng Jack có đến nhà thờ để cầu nguyện, nhưng ma tuý đã điều khiển người trẻ này. Thầy kể lại: “Tôi sống bốc đồng, tuỳ hứng, không làm chủ được chính mình, nhiều lần vượt qua những giới hạn cho phép”.
Rồi một ngày kia, tối 30/8/2001, cuộc đời của người trẻ đã được lật sang một trang mới. Jack đã khám phá ra rằng mình đích thực là con Chúa và là “người cộng tác” cho kế hoạch của Người. Sau đó, Jack cảm nghiệm được tình yêu thương xót của “Người Cha ăn mừng sự trở lại của người con hoang đàn”. Jack đã quỳ xuống và dòng nước mắt ăn năn đã tuôn chảy. Sau đó, Jack tìm gặp những người thân, bạn bè để xin mọi người tha thứ và báo cho họ biết sự thay đổi đang diễn ra trong tâm hồn.
Jack còn đi tới tiệm làm tóc của người em họ để thay đổi diện mạo ăn chơi bên ngoài. Người họ hàng này đã nói với Jack: “Tôi muốn anh trở thành tu sĩ”. Đối với Jack đây là những lời xuất phát từ tâm hồn, giống như Chúa đang nói với mình. Trong giai đoạn này, Jack nói: “Một buổi sáng, tôi thức dậy với sự hiện hiện của Chúa trong đời, và điều này đã thay đổi mọi sự nơi tôi”.
Vài ngày sau đó, Jack rời công việc thiết kế đồ hoạ, và theo lời khuyên của một người bạn, anh đi gặp các tu sĩ dòng Phanxicô. Jack đã đến Melbourne và từ đây bắt đầu một hành trình mới: đời sống dâng hiến. Sau khi được huấn luyện tại Mỹ, thầy Jack đã nhận ra mình được kêu gọi đến Ý “kết hôn với những người vô gia cư” qua việc rao giảng Tin Mừng cho họ.
Kể từ đó, thầy dành thời gian cho sứ vụ với hành trang như lời khuyên của Chúa Giêsu: không tiền, không thức ăn và không có nơi ngủ ổn định trên khắp nẻo đường châu Âu. Chính vì cuộc sống hành hương này, đôi khi thầy đã bị chống đối hiểu lầm, nhưng thầy vẫn luôn kiên trì. Thầy nói: “Mỗi khi đọc Tin Mừng, tôi thấy Chúa Giêsu ra đi gặp gỡ dân chúng, dùng bữa với họ và đi từ làng này qua làng khác, tôi cảm thấy mình đã đụng chạm đến cuộc sống và sứ vụ của Chúa Giêsu”.
Nói về sứ vụ của thầy Jack đang thực hiện, cha René Luc, vị sáng lập trường truyền giáo CapMissio ở Montpellier, Pháp, nói rằng: “Mọi người nhìn thấy sự vui tươi, đầy tình huynh đệ và trút bỏ trong sứ vụ của vị tu sĩ dòng Phanxicô này một nguồn cảm hứng. Thầy Jack cho chúng ta can đảm dám loan báo Tin Mừng trong thực tế cuộc sống. Bởi vì việc sống theo Tin Mừng đơn giản chỉ là chia sẻ những niềm vui đang hiện diện trong tâm hồn chúng ta”.
Ngọc Yến
2021
Có một mong muốn “Mỹ hóa” trong đạo công giáo Pháp không?
Có một mong muốn “Mỹ hóa” trong đạo công giáo Pháp không?
Ông Bruno Dumons, Tổng biên tập của Đài Đức Bà, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Quốc gia CNRS (Pháp) đưa ra những giới hạn về mặt xã hội học trong việc phân tích và tìm hiểu sự tiến hóa của đạo công giáo Pháp. Theo ông, sức hút của “khuôn mẫu Mỹ” trước hết đáp ứng một mong chờ về mặt tinh thần.
Có phải chúng ta đang “tiến tới một cuộc ‘Mỹ hóa’ của đạo công giáo Pháp không?” Trong một bài báo dài, tạp chí Esprit (số tháng 11 năm 2021) đặt câu hỏi này cho nhà sử học Bruno Dumons. Về hiện tượng ít được nghiên cứu này, tác giả đưa ra một vài con số và nhiều tên tuổi: từ giám mục Rey, giáo phận Fréjus-Toulon đến cộng đoàn Thánh Gioan, từ cộng đoàn các Mối Phúc đến các khóa Alpha, từ cộng đoàn Thánh Máctinô đến các huấn luyện viên của Talenthéo, từ Lời Cầu nguyện của các Bà mẹ đến cộng đoàn Emmanuel: bài báo nêu bật tính năng động của một lãnh vực công giáo thành thị và thượng lưu.
Từ lâu, chúng ta biết, “đối mặt với vùng nông thôn khô cằn và hoang vắng, các lãnh thổ ngoại vi và ngoại ô không thật sự có một căn tính, sức sống của đạo công giáo Pháp chỉ dựa vào các thành phố lớn”. Chúng ta cũng thấy, “các giáo xứ của các trung tâm thành phố […] đón nhận, tùy theo sở thích phụng vụ hoặc mục vụ, các nhóm dân cư đặc trưng của một quá trình trưởng giả anglo-saxon của các đô thị”.
Một sản phẩm nhập khẩu?
“Nền văn minh giáo xứ” đã biến mất, vẫn còn những giáo xứ “có quan hệ thân cận”. Nhà nhân chủng học Valérie Aubourg, được ông Dumons trích dẫn, thấy các giáo xứ tràn ngập “vô số ‘hoạt động’ đủ loại, theo cách của một văn phòng du lịch, quản lý như các công ty qua cách cai trị, điều hành, chủ trương lợi nhuận, đứng đầu là nhà lãnh đạo cộng đồng trong cương vị như một ông chủ”.
Cách thể hiện đức tin này đoạn tuyệt với chiều kích lịch sử – “tôn giáo của cha ông chúng ta” và “luôn có thánh lễ”. Làm như vậy, các giới thượng lưu làm thấp đức tin, giảm đức tin “như một sản phẩm thị trường nhập từ nơi khác, mà chúng ta tiêu thụ tùy ý và di sản (chẳng hạn di sản kiến trúc các nhà thờ chính tòa, các nhà thờ làng chẳng hạn) sẽ chỉ là một phần trong việc bảo tồn di sản quốc gia”. Trong thời đại cạnh tranh, chúng ta sinh ra không phải là tín hữu kitô nữa, nhưng chúng ta sẽ trở thành tín hữu. Sức bật của niềm tin dựa trên việc đào tạo chính con người mình. Đạo công giáo này vừa là phò-lựa chọn vừa sinh lợi. Đây là lô-gích của “ba chuyện”: cộng đoàn, thương mại và giao tiếp.
Mỹ hóa trải rộng ra như một cơ chế hai chiều: nó không chỉ ảnh hưởng nước Mỹ; nhưng trên hết là khát vọng về nước Mỹ.
Quan hệ thân cận tạo môi trường có lợi cho việc chiêu dụ dựa trên hiệu suất. Ở đó, tiền được xem như một năng lượng tích cực. Đặc điểm này thêm vào việc chuộng Mỹ có rất lâu đời của giới tinh hoa Pháp, được tiếp sức bởi các trường đại học lớn và trường kinh doanh, vốn là cơ sở của các khái niệm Thế giới mới. Điều này không có nghĩa trưởng giả là nét nổi bật duy nhất của việc thuộc về Giáo hội công giáo. Ngoài những “vay mượn từ không gian Bắc Mỹ” (mà bài báo nói), nhà sử học Dumons đưa ra một xu hướng khác – kín đáo hơn và vô sản hơn – đó là “những đóng góp từ lục địa châu Phi”. Nhưng, cuối cùng, nếu cái thứ hai có xu hướng cân bằng cái thứ nhất, thì công giáo Pháp trong cả hai trường hợp đều là một sản phẩm nhập khẩu.
Khuôn mẫu Mỹ
Những gì ông Dumons đang nhìn, đó là những gì Mỹ hóa, nói về mặt xã hội học, văn hóa, chính trị. Tác giả không thẩm định các thành quả của việc “tân phúc âm hóa”. Ông nhầm lẫn giữa “những điều không tưởng của cộng đồng” với kinh nghiệm của các linh mục công nhân hoặc của tu sĩ thần học gia Bernard Besret, dòng Xitô ở Boquen vào những năm sáu mươi, với những thực tế tập thể “suy tàn theo mô hình giáo phái Ngũ tuần Hoa Ky.ø” Nếu những cái đầu tiên thuộc về lịch sử, thì những cái sau vẫn tồn tại, dù có những cuộc khủng hoảng. Ông nói: “Sự không tưởng của cộng đoàn, không có cách nào loại bỏ tầm quan trọng của việc tách khỏi các thực hành bí tích.” Chắc chắn, quá trình phi-kitô giáo vẫn tiến hành con đường của nó và tỷ lệ thống kê chứng tỏ điều này. Tuy nhiên, một câu hỏi đặt ra: vì sao đạo công giáo nói đến những môi trường thoải mái, nếu đức tin không còn được nhận như một di sản, một bổn phận hay một thói quen? Sự kiện kitô giáo tập trung vào việc hướng nội, nâng cao và đặt chủ đề. Chiều hướng này được phản ánh trong sức mạnh thu hút và sự đổi mới của mô hình Mỹ.
Như nhà sử học Ludovic Tournès, được ông Dumons trích dẫn, cho thấy, Mỹ hóa diễn ra giống một cơ chế hai chiều: nó không chỉ là ảnh hưởng của Mỹ; trên hết là khát vọng về nước Mỹ. Đối diện với sự trơ ì của các cấu trúc và dấu ấn của chúng trên bối cảnh nước Pháp, các sức sống của đạo công giáo Pháp tự xoay xở một mình, dù phải nhập vào đây những gì dường như hoạt động tốt bên kia. Sức sống của tôn giáo này được tìm thấy ở những nơi và môi trường mà cơ cấu kỹ thuật giáo sĩ hầu như không nâng đỡ và ít tài trợ, thậm chí hoàn toàn không có.
Sự mong chờ một đề xuất thiêng liêng
Một lý do khác để giải thích cho xu hướng Mỹ này: đó là lịch sử của chúng ta. Ảnh hưởng của chủ nghĩa Mác đối với giới trí thức và quyền lực của Đảng Cộng sản đã để lại rất ít chỗ cho sự phát triển của một đạo công giáo theo chiều ngang. Không gian của nó càng bị thu hẹp hơn khi các giáo sĩ sau công đồng dỡ bỏ lòng mộ đạo bình dân. Sức nặng của “công giáo cánh tả” trong các khâu tiếp nối của thể chế cũng có tác động loại bỏ. Chủ nghĩa chiến đấu dân chủ-kitô ủng hộ cánh tả của cựu tổng thống Mitterrand dẫn đến ngõ cụt. Những hành động ngớ ngẩn của hàng giáo sĩ trên bãi mìn chống phân biệt chủng tộc cũng làm giáo dân chờ một cái gì thiêng liêng xa lánh. Nếu chúng ta thêm vào đây sự sợ hãi Liên Xô và đặc sủng của Đức Gioan-Phaolô II, chúng ta thấy “cánh hữu hóa đạo công giáo” liên hệ từ thời Chiến tranh Lạnh và các thách thức mới, đạo đức và xã hội mới chỉ nhấn mạnh thêm. Cựu tổng thống Pháp François Hollande hiểu giá trị của điều này khi ông khai thác Cuộc biểu tình cho tất cả để làm chia rẽ ý kiến.
Sử gia Dumons lấy làm tiếc cho sự “thu mình của bản sắc” và “việc tái tổ chức lại chính trị xung quanh các giá trị bảo thủ, đặc biệt là các vấn đề đạo đức”. Những từ này phải cẩn thận khi dùng: “thu mình của bản sắc”, “các giá trị bảo thủ” là những từ mang ý nghĩa bản đúc. Những điều này có tương thích với sự Mỹ hóa mà tác giả phân tích không? Nếu có một sự du nhập một kiểu văn hóa nước ngoài, trong trường hợp này là từ Hoa Kỳ, thì còn lại cái gì để giữ? Tương tự như việc “thu mình của bản sắc”. Điều này ngược với Mỹ hóa, loại văn hóa-thế giới không chấp nhận một di sản hay các biên giới cản trở nó.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
2021
ĐTC Phanxicô khai mạc Đại hội lần thứ 75 của HĐGM Ý
ĐTC Phanxicô khai mạc Đại hội lần thứ 75 của HĐGM Ý
Lúc 4 giờ chiều thứ Tư, 22/11, Đức Thánh Cha đã đến khách sạn Ergife, nơi diễn ra Đại hội bất thường của HĐGM Ý lần thứ 75 từ ngày 22-25/11, để khai mạc Đại hội.
Đức Thánh Cha đã có buổi “nói chuyện riêng” với các giám mục. Thông báo của Phòng Báo chí Toà Thánh cho biết, trước khi bắt đầu buổi trò chuyện, Đức Thánh Cha đã tặng cho các giám mục tấm thiệp có hình ảnh Vị Mục Tử Nhân Lành và những lời “Các Mối Phúc của Giám Mục”.
“Các Mối Phúc của Giám Mục” được viết theo lối “Các Mối Phúc” trong Tin Mừng theo thánh Matthêu. Với “Các Mối Phúc” này, ĐTC Phanxicô mong muốn đưa ra gợi hứng và chỉ dẫn thực tiễn cho các giám mục, không chỉ của Ý mà còn cho các giám mục trên toàn thế giới.
“Các Mối Phúc của Giám Mục” được soạn bởi Đức cha Domenico Battaglia, TGM Napoli, và được đọc trong bài giảng lễ tấn phong 3 tân giám mục cho giáo phận này vào ngày 31/10 vừa qua. ĐTC Phanxicô đã lấy lại ý tưởng này và đặt trong một tấm thiệp để tặng cho mỗi giám mục Ý.
Có tất cả tám mối phúc bao gồm: (1) Phúc cho vị Giám mục nào biết nghèo khó và chia sẻ lối sống của mình; (2) Phúc cho vị Giám mục không ngại tưới đẫm khuôn mặt bằng nước mắt, để có thể phản chiếu những đau khổ của con người, nỗi vất vả của các linh mục; (3) Phúc cho vị Giám mục coi sứ vụ của mình là một sự phục vụ chứ không phải một quyền lực; (4) Phúc cho vị Giám mục không đóng mình trong các tòa nhà quản trị, không trở thành quan chức quan tâm đến số liệu thống kê hơn là các khuôn mặt, đến các thủ tục hơn là những câu chuyện; (5) Phúc cho vị Giám mục có trái tim đồng cảm với sự khốn cùng của thế giới, người không ngại bẩn tay vì bùn lầy của linh hồn con người để tìm vàng của Chúa, người không phát hoảng trước tội lỗi và yếu đuối của người khác vì ngài ý thức về nỗi khốn cùng của chính mình; (6) Phúc cho vị Giám mục xa tránh con tim hai mặt, tránh mọi động lực nước đôi, nhưng luôn mơ ước điều thiện ngay cả giữa điều ác; (7) Phúc cho vị Giám mục dấn thân vì hòa bình, người đồng hành trên con đường hòa giải. (8) Phúc cho vị Giám mục vì Tin Mừng mà không ngại lội ngược dòng, có khuôn mặt “cương trực” như Chúa Kitô trên đường lên Giêrusalem, không để mình bị kìm giữ bởi những hiểu lầm và trở ngại.
Đức Thánh Cha ở lại với các giám mục đến cuối phiên họp. Ngài rời khách sạn Ergife lúc gần 6 giờ chiều để trở về Vatican. (CSR_7561_2021)
Văn Yên, SJ