2020
Trang web phát trực tuyến phim Công giáo VatiVision – “Netflix” Công giáo – mới ra đời
Một nền tảng phân phối phát trực tuyến các bộ phim, phim tài liệu và phim truyền hình liên quan đến thế giới Công giáo, từ các Giáo hoàng đến Bảo tàng Vatican, từ phim gia đình đến phim về các vị thánh, mới được thành lập. Đó là VatiVision, có thể được xem như “Netflix” Công giáo.
Trong cuộc họp báo qua video, ông Luca Tomassini, giám đốc của VatiVision, giải thích mục đích của VatiVision là “truyền bá văn hóa, nghệ thuật và đức tin thông qua các bộ phim, phim truyền hình và phim tài liệu lấy cảm hứng từ thông điệp Kitô giáo.”
Ông Paolo Ruffini, Bộ trưởng Bộ Truyền thông của Tòa Thánh, giải thích thêm: “Chúng tôi hoan nghênh sáng kiến được thực hiện bởi các tín hữu Công giáo, các Kitô hữu và các chuyên viên nghe nhìn, những người có trách nhiệm trong việc đánh giá những gì nên chọn, những gì không nên chọn và cung cấp nó như bất kỳ nhà xuất bản nào.” Theo ông, VatiVision sẽ cho phép người dân “truy cập nội dung có chất lượng và giá trị mà không có dịch vụ này thì có lẽ không thể có được, bị mất hoặc bị lãng quên”. Vì thế, ông vui mừng rằng VatiVision sẽ cũng cung cấp một số nội dung được cộng tác với Vatican Media.
Dù có tên gọi VatiVision, ông Ruffini cho biết đó là một sáng kiến độc lập và Vatican không tài trợ cho hoạt động này và cũng không có bất kỳ tiếng nói nào về nội dung sẽ được cung cấp.
Trang web phát video, được phát triển bởi công ty phân phối truyền thông Vetrya và công ty sản xuất Officina della Communicazione của Ý, có các chương trình theo chủ đề tôn giáo cũng như phim ảnh, phim tài liệu và các số phim liên quan đến nghệ thuật và văn hóa.
Tài khoản có thể truy cập trên các thiết bị điện tử “thông minh”
Không giống như các trang web phát video khác, ví dụ như Netflix, Amazon Prime hoặc HBO Max, nền tảng VatiVision sẽ không có gói thanh toán hàng tháng cho dịch vụ của mình. Thay vào đó, người dùng chỉ mua video mà mình muốn. Mỗi người dùng sẽ có một tài khoản để truy cập nền tảng với nhiều thiết bị: điện thoại thông minh, máy tính bảng, TV thông minh và tất nhiên là có cả phiên bản web.
VatiVision sẽ ra mắt tại Ý vào ngày 08/06 và cuối cùng sẽ mở rộng sang Hoa Kỳ, Mexico, Argentina, Philippines, Tây Ban Nha, Ba Lan và các quốc gia khác. Nó sẽ có dạng một ứng dụng trên Apple, Google Android và Samsung cho điện thoại thông minh, máy tính bảng và Tivi thông minh. (CNS 04/06/2020)
Hồng Thủy – Vatican News
2020
Ai Cập: Một nhà thờ Chính thống bị phá hủy, các Kitô hữu bị bắt hại
2020
Giáo hội Philippines nói “Không” đối với luật chống khủng bố mới
Trước việc Quốc hội Philippines phê chuẩn luật chống khủng bố mới hôm 03/06, một quyết định gây nhiều tranh cãi, các vị lãnh đạo Công giáo cùng với các nhà hoạt động nhân quyền đã phát động một chiến dịch phản đối luật trên.
Tại Hạ viện, luật này đã nhận được 173 phiếu ủng hộ, 31 phiếu chống và 29 phiếu trắng. Để có hiệu lực, dự luật cần chữ ký của tổng thống Rodrigo Duterte. Thực tế đây chỉ là thủ tục vì chính phủ của tổng thống đã quảng bá cho luật này. Trước khi Quốc hội bỏ phiếu, tổng thống Duterte đã phát biểu: “Luật này rất khẩn cấp. Luật có mục đích ngăn chặn các mối đe dọa do hành động khủng bố, bảo vệ an ninh quốc gia và thúc đẩy phúc lợi chung”.
Theo các nhà hoạt động nhân quyền, luật mới này mở rộng thuật ngữ “khủng bố” và nó có thể được áp dụng để bịt miệng bất kỳ sự bất đồng nào đối với chính phủ và làm giảm mạnh quyền tự do của nhân quyền và dân sự, đàn áp các đối thủ chính trị. Theo luật mới, một công dân có thể bị bắt không cần lệnh tư pháp và phải chịu biện pháp giam giữ 14 ngày theo lệnh của “Hội đồng chống khủng bố”, một cơ quan mới được thành lập theo luật mới. Các nhà hoạt động cho rằng cơ chế này tương tự như các hành vi được thực hiện trong thời của nhà độc tài Ferdinando Marcos.
Trong một tuyên bố công khai gửi tới Hãng tin Fides, một số vị lãnh đạo Kitô giáo lo ngại về sự xói mòn nhân quyền, lưu ý rằng “luật mới có thể bị lạm dụng bởi những người muốn thống trị người dân, xóa bỏ phe đối lập và đàn áp những ai bất đồng chính kiến. Dự luật này sẽ thu hẹp không gian dân chủ, làm suy yếu cuộc tranh luận công khai và sẽ gây hại cho quốc gia”. Các nhà lãnh đạo Kitô giáo cho rằng luật mới không cần thiết, bởi vì luật hiện hành đã đủ hiệu quả trong việc đối phó tội phạm và khủng bố. Các vị nói thêm: “Người nghèo đã phải chịu gánh nặng của nghèo đói và đau khổ dưới mọi hình thức. Họ cần luật tích cực để giúp họ sống xứng nhân phẩm và hòa bình”.
Ký tên trong bản tuyên bố bao gồm Đức cha Broderick Pabillo, Giám quản Tông tòa Manila, Đức cha Gerardo Alminaza, Giám mục San Carlos, Đức cha Reuel Norman Marigza của Hội đồng các Giáo hội Quốc gia Philippines và Đức cha Rhee Timbang của Giáo hội Độc lập Philippines. (Fides 04/6/2020)
Ngọc Yến – Vatican News
2020
Coronavirus: Cả một thế hệ trí thức công giáo Pháp biến mất
Khai mạc Công đồng Vatican II 11 tháng 10-1962
Đại dịch Covid-19 đã cuốn đi nhiều tư tưởng gia và thần học gia công giáo, những người đã thực hiện Công đồng Vatican II vào những năm 1970. Nếu họ đã phát triển đối thoại giữa Giáo hội và tôn giáo thì các người kế thừa họ đang đi tìm ngày nay.
Chúng ta chưa thấy họ già, các vị ngoài tám mươi này đã suy nghĩ về Giáo hội và thế giới từ năm mươi năm nay. Và bây giờ Covid-19 đặc biệt nhắm đến họ, mang cả một thế hệ các nhà trí thức kitô giáo đánh dấu tư duy hậu Công đồng Vatican II ra đi.
Những cái chết trong các tuần vừa qua đã tạo một cảm xúc sâu đậm, đã mang các cha Henri Madelin, Michel Lelong, André Manaranche, Philippe Lécrivain, các sử gia Francis Rapp, Jacques Le Brun ra đi, đó là chỉ kể tên một vài trong số họ. Họ là chứng nhân của một thời, của một dấn thân đáng kể trong lịch sử gần đây của Giáo hội và xã hội.
Chắc chắn không phải đại dịch mới cuốn đi lứa tuổi này, chúng ta còn nhớ các cha vừa qua đời trong những năm gần đây như cha Maurice Bellet (90 tuổi, qua đời năm 2018), cha Dòng Đa Minh Claude Geffré (91 tuổi, qua đời năm 2017) và sử gia Jean Delumeau (97 tuổi, qua đời ngày 13 tháng 1 năm 2020). Điểm chung của các vị là họ ở trọng tâm của một thời kỳ rất đặc biệt, đánh dấu bởi ba sự kiện lớn: Công đồng Vatican II mà các trí thức Pháp đã đóng góp rất nhiều, vụ nổi dậy Tháng Năm 68 tại Pháp và cuộc khủng hoảng của Giáo hội với một số lớn linh mục ra đi.
Hậu công đồng
Sử gia Charles Mercier nêu bật: “Đó là những năm rắc rối trong lịch sử Giáo hội, nhất là trong lãnh vực tư duy trí thức. Trong đường hướng tiếp nối của linh mục Dòng Tên Michel de Certeau (1925-1986), tất cả đều mang ảnh hưởng của khoa học nhân văn, đối đầu thần học với xã hội học, với khoa học chính trị, mà vẫn ở trong thể chế giáo hội.” Các khuôn mặt trí thức của hàng giáo sĩ là những người đưa đò, một gắn kết đúp, bám rễ trong xã hội và trong Giáo hội, ngay cả các nhà trí thức và học giả thế tục cũng không dám nói đến đức tin, ngoại trừ sử gia đáng kể René Rémond (1918-2007).
Sử gia Charles Mercier giải thích: “Hình ảnh trí thức công giáo thế tục như François Mauriac hay Maritain đã chấm dứt, điều này thậm chí giải thích cả việc giải thể Trung tâm trí thức công giáo năm 1977, một trung tâm được thành lập năm 1941.” Khi đó các trí thức công giáo được yêu cầu chọn lựa, và đa số họ cống hiến vào lịch sử kitô giáo, xã hội học trong môi trường đại học mà không được thể chế giáo hội công nhận, như sử gia Jean Delumeau hay Jacques Le Brun.
Một thế hệ trong thế giới
Các lựa chọn của họ đôi khi rất khác nhau, thậm chí còn ngược nhau. Các tu sĩ Dòng Đa Minh trung thành với tự do đặc nét của họ, họ có các dấn thân chống đối mạnh mẽ như Marie-Dominique Chenu, các tu sĩ Dòng Tên thì xa cách hơn, và dưới ảnh hưởng của các nhân vật giảng dạy như Henri de Lubac (1896-1991), Jean Daniélou (1905-1974) hay Henri Bouillard (1908-1981). Các vị lớn tuổi này đã làm việc cho sự phát triển Công đồng Vatican II, các nhà trí thức Pháp đúng là các kiến trúc sư của tinh thần phóng khoáng, mở ra. Và thế hệ tiếp theo – thế hệ bị Covid-19 tấn công trực diện – thế hệ này thực hiện công đồng.
Nhà xã hội học và nhà xuất bản Jean-Louis Schlegel giải thích: “Họ đã sống mãnh liệt trong tinh thần đối thoại với thế giới, với nét hơi ngây ngô và tham vọng, họ muốn chia sẻ “niềm vui, nỗi buồn của những người thời này” theo công thức của công đồng. Thật ra tiến trình của họ bao gồm đức tin vào lịch sử con người.” Sự đảo lộn do công đồng được nhiều người xem là “một ngạc nhiên thần thánh”: “Đó là công đồng đầu tiên không lên án. Đối với cả một thế hệ, đó là sự nhẹ nhõm và một lời kêu gọi táo bạo,” nhà xã hội hoặc Jean-Louis Schlegel nhấn mạnh.
Các nhà trí thức tranh cãi
Sự dấn thân của linh mục Michel Lelong trong đối thoại hồi giáo-kitô giáo là một trong các khuôn mặt mở ra này. Nhưng sau này, có hơi trễ hơn, có một phong trào tái tập trung, đặc biệt dưới thời Đức Gioan-Phaolô II. Linh mục Dòng Tên André Manaranche là một trong các nhân vật này. Bà Brigitte Cholvy, thần học gia của Viện công giáo Paris ghi nhận: “Dòng Tên là câu chuyện của một gia đình phức tạp. Điều đáng kể là sự dấn thân mục vụ của các tu sĩ trí thức, họ có thể điều khiển nhiều mặt, nuôi dưỡng cuộc tranh luận với văn hóa đương đại.”
Năm 1971, các tu sĩ Dòng Đa Minh đã rời Saulchoir để về Saint-Jacques ở Paris. Với việc đóng cửa các chương trình học ở Lyon và Chantilly, các nơi đào tạo tu sĩ Dòng Tên, họ phải về thủ đô, họ hiện diện nhiều hơn ở Trung tâm công giáo Pháp và sau đó trong những năm 1970 họ thành lập Trung tâm Sèvres – các phân khoa Dòng Tên Pháp Paris.
Địa lý này làm cho gốc rễ của họ mạnh hơn trong thế giới, đặc biệt đối thoại với các trường đại học và các phương tiện truyền thông.
Chúng ta vẫn còn nói về các nhà trí thức trong độ tuổi ba mươi này của những năm 1970, chính xác là vì họ đã “tiếp xúc” với các giáo hội địa phương, các giáo dân, vì họ đã để lại các bài viết, đã tiếp tục làm việc đến cùng. Sử gia Étienne Fouilloux nhận xét: “Độ bền lâu tiến trình của họ có thể giải thích vì thiếu một thế hệ, những người rời chức thánh sau năm 68. Có thể cũng vì không có hậu duệ thực sự cho tinh thần thiết tha dấn thân vào thế giới, thậm chí còn tranh cãi với thể chế giáo hội. Các nhà nghiên cứu ngày nay là các chuyên gia, các kỹ thuật viên.”
Tìm kiếm người thừa kế
Không liên tục cũng không cắt đứt… Những người suy nghĩ về các vấn đề của năm 2020 một phần vẫn được nuôi dưỡng bởi công việc của các nhà trí thức lớn tuổi này. Dù họ ở Dòng Tên (Christoph Theobald, Gael Giraud) hay Dòng Đa Minh (Adrien Candiard), và bây giờ cũng từ các dòng khác, họ kết hiệp với các trường đại học công giáo, với Học viện Bernardin và tiếp xúc với các giáo dân, các triết gia (Rémi Brague, Jean-Luc Marion), các giáo sư (Charles Mercier, Yann Raison du Cleuziou) và nữ thần học gia Anne-Marie Pelletier, Marie-Jo Thiel).
Các nhà trí thức bị Covid-19 đánh gục hôm nay đã viết nên lịch sử Công đồng Vatican II. Một trang mới được lật qua; có lẽ đã đến lúc để khám phá giai đoạn bản lề hậu-công đồng của những năm 1970, mà nhiều khía cạnh giống như cuộc khủng hoảng mà Giáo hội công giáo đang trải qua ngày nay.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch