Danh mục: Phụng vụ

 Loan báo Giuda phản bội

4.4 Thứ Ba Tuần Thánh

Is 49:1-6; Tv 71:1-2,3-4,5-6,15,17; Ga 13:21-33,36-38

 Loan báo Giuda phản bội

Giuda Iscario là một trong 12 tông đồ mà chính Chúa đã chọn, mặc dù Chúa biết ông sẽ phản bội. Nhưng Chúa qua đó muốn dạy con cái Ngài bài học.

Giuda có tên cuối cùng trong danh sách các tông đồ (Mt 10, 2-4). Giuda quê ở làng Iscari nên người ta gọi luôn là Giuda Iscrio để phân biệt với những người khác mang tên Giuda. Trong số 12 tông đồ chỉ có Giuda Iscario là quê hơng ở miền Nam của nước Do thái, còn đa số thuộc miền Bắc. Giuda Iscario đã trở thành môn đệ của Chúa từ biển hồ Tibêria. Nhưng từ sau khi Chúa tuyên bố về phép thánh Thể là Mình Máu Thánh Chúa thì Giuda thất vọng, vì trước đến nay ông theo Chúa vì tưởng đâu Chúa là Đấng cứu thế trong lãnh vực của cải như ông mong tưởng. Từ đó ông không tin. Và cũng từ đó ông biï gọi là “quỉ nhập” (6, 70). Và ông đã mất lòng tin đến chỗ phản bội Chúa…

Chính ông đã lợi dụng chức vụ quản lý và bữa ăn để ra đi phản bội (c. 27). Trong khi các môn đệ ngồi dự tiệc thì Giuda ra đi. Việc đó đối với các môn đệ dễ hiểu, vì Giuda làm quản lý phải đi lấy thêm đồ ăn thức uống hoặc có thể Giuda đi giúp đỡ kẻ nghèo khó chăng. Nhưng Chúa Giêsu biết và biết rõ đến nỗi Chúa bảo Giuda “ngươi tính làm gì thì làm mau đi” (c. 27).

Mặc dầu thế, Giuda vẫn không sợ gì tội ác mà cứ khăng khăng ra đi mà tưởng không ai biết. Những người phản bội và dối trá mấy khi tưởng mình bị lộ diện vạch mặt đâu. Giuda vào trường hợp ấy. Giuda không ngờ hành động của ông trong đêm tối lại bị phơi bày trên sách vở của Kinh thánh cho đến tận thế.

Đây cũng là một bài học đắt giá cho cuộc đời con cái Chúa. Có bao giờ chúng ta nghĩ rằng mọi sự thật một ngày nào đó sẽ được phơi bày hết không ? Những gì được giấu giếm trong thời gian, cuối cùng cũng chính thời gian tiết lộ ra. Kinh thánh nói rằng: “Chẳng có vật nào được giấu kín trước mặt Chúa. Tất cả sẽ phải phơi bày trần trụi trước mặt Đấng mà chúng ta phải trả lẽ với Ngài”, “Ta là Thiên Chúa, ta thấu suốt mọi tâm can ngươi từng gang tấc…”, “Thiên Chúa là Đấng thấu suốt nơi kín nhiệm…” (Mt 6, 6) cho nên không một ai chạy tội được với Ngài đâu.

Chúng ta chiêm ngắm Chúa Giêsu và đi sâu vào tâm tư Chúa trong giây phút quan trọng này, có hai đặc điểm quan trọng được nêu bật ở đây: Ngài là một vị Thiên Chúa nhập thể làm người như chúng ta; là con người, Chúa Giêsu xúc động mạnh mẽ, tâm hồn xao xuyến sâu xa trước cuộc Thương Khó sắp trải qua, trước sự không hiểu và sắp phản bội của các đồ đệ, của Giuđa phản bội và của Phêrô tự phụ chối Chúa. Là một vị Thiên Chúa, Chúa Giêsu ý thức rõ ràng điều sắp xảy ra cho mình và gọi đó là việc tôn vinh Thiên Chúa. Giờ tử nạn là giờ tôn vinh, Thiên Chúa được tôn vinh, chính Chúa được tôn vinh và con người được tôn vinh, được hòa giải với Thiên Chúa, được lãnh nhận sự sống đời đời.

Nơi chương17 sau đó, Chúa Giêsu nói rõ ra nội dung chính của việc tôn vinh này như sau: “Lạy Cha, giờ đã đến, xin Cha tôn vinh con Cha để con Cha tôn vinh Cha theo quyền năng Cha đã ban cho Người trên mọi phàm nhân, để Người ban sự sống đời đời cho tất cả những ai Cha đã ban cho Người. Mà sự sống đời đời, đó là nhận biết Cha, Thiên Chúa duy nhất và chân thật và nhận biết Ðấng Cha sai đến là Giêsu Kitô. Phần con, con đã tôn vinh Cha ở dưới đất, khi hoàn tất công trình Cha đã giao cho con làm”. Chúa Giêsu ý thức rõ ràng về chương trình Thiên Chúa Cha muốn thực hiện, Chúa muốn thực hiện điều đó cách hoàn hảo, nhưng đồng thời ý thức rõ ràng điều tệ hại mà các môn đệ của Ngài đang liều sa vào. Giuđa sắp phản bội, Phêrô sắp chối bỏ Ngài, nên Chúa xao xuyến sâu xa.

Nhưng tội lỗi của con người không thể làm hư chương trình của Thiên Chúa. Cho đến tận cùng, Chúa làm những gì có thể làm được để thức tỉnh người tội lỗi. Chúa hành xử với mỗi người một cách khác nhau, ngấm ngầm, âm thầm với Giuđa và công khai với Phêrô. Nhưng quyết định cuối cùng vẫn là quyết định tự do của con người. Giuđa mở tâm hồn, đón nhận Satan, từ bỏ ánh sáng, tự ý bước vào trong tối tăm và càng ngày càng lún sâu vào đó cho đến mức tuyệt vọng, vì trong tâm hồn ông không còn chút tình yêu nào đối với Chúa nữa. Phêrô cũng sẽ sa ngã, nhưng tình yêu Chúa nơi ông giúp ông ăn năn trở lại, bắt gặp cái nhìn của Chúa.

Dưới ngòi bút của Gioan, ánh sáng và bóng tối mang một ý nghĩa thật đặc biệt. Nhưng ở đây bóng tối được sử dụng để diễn tả đúng hoàn cảnh và tâm trạng của Giuđa trong âm mưu đen tối của y nơi đoạn Tin mừng hôm nay. Bóng đêm luôn ngự trị khi con người chủ ý quay lưng lại với Chúa Giêsu, bóng đêm luôn xâm chiếm tâm hồn khi con người nghe theo sự xúi giục của sự dữ hơn là lời mời gọi của Thiên Chúa. Bóng đêm luôn giữ phần thắng khi hận thù, gian tham bóp chết sức mạnh của tình yêu. Bóng đêm xâm chiếm cõi lòng khi con người khước từ tình yêu Thiên Chúa như trường hợp của Giuđa.

Trước khi Giuđa đứng dậy bỏ bàn tiệc thân hữu để đi vào bóng đêm, Chúa Giêsu đã dùng mọi phương thế để cảnh tỉnh Giuđa : trước tiên là lời tiên báo công khai : “Quả thật, quả thật, Ta bảo các ngươi: một trong các ngươi sẽ nộp Ta”, nhưng Giuđa giả điếc làm ngơ không, nghe lời cảnh tỉnh ấy. Tiếp đến, Chúa Giêsu chấm bánh trao cho Giuđa, đó là cử chỉ thân tình, nhưng Giuđa đã ăn miếng bánh ấy không chút rung động, đến độ thánh Gioan diễn tả hậu quả trái ngược :”Aên miếng bánh rồi, Satan đã nhập vào y”. Sau cùng, Chúa Giêsu dóng lên tiếng chuông cảnh tỉnh cuối cùng qua câu nói : “Người tính làm gì, thì làm mau đi”, câu này ngụ ý rằng âm mưu của người, Ta đã biết, làm sao môn đệ lại có thể âm mưu phản Thày”. Tuy nhiên, những lời nói và cử chỉ thân tình ấy đã không cầm chân được Giuđa khỏi tiến vào bóng đêm tội lỗi.

Ngày thứ ba tuần thánh, khi đưa ra một Giuđa cứng lòng bướng bỉnh, tiến vào bóng đêm của phản bội, của tội lỗi, Giáo Hội mời gọi chúng ta hãy tỉnh thức để chấp nhận lời cảnh tỉnh và nhất là đón nhận những cử chỉ thân tình yêu thương của Chúa Giêsu, để bừng sống dậy nhập đoàn những người đã và đang thực hiện một cuộc cách mạng tình thương mà Ngài đã khởi xướng khi tuyên bố : “không có tình yêu nào lớn hơn tình yêu hiến mạng sống vì bạn hữu”, “Ta ban cho các con một điều răn mới là hãy yêu mến nhau như Ta đã yêu mến các con”.

Ước gì sự hiến thân chết vì tình yêu trên Thập giá của Chúa dẫn chúng ta từng bước thoát khỏi bóng đêm của tội lỗi để tiến vào ánh sáng của Chúa Nhật Phục sinh.

Lời Cảnh Tỉnh Của Chúa Giêsu

3.4 Thứ Hai Tuần Thánh

Is 42:1-7; Tv 27:1,2,3,13-14; Ga 12:1-11

Lời Cảnh Tỉnh Của Chúa Giêsu

Chúa Giêsu ở giữa nhân loại vỏn vẹn 33 năm trời ngắn ngủi. Ba mươi năm trước là quãng đường lao động Chúa ân thầm sửa soạn cho 3 năm  cuối cùng. Nhưng rồi Ngài đã thu gặt được những gì ? Thưa sự phản bội vô ơn của một dân tộc, sự chống đối và sự chết từ phía người biệt phái. Các môn đệ thân tín thì bỏ trốn, Giuda thì nối giáo cho giặc nộp thầy mình. Và cái chết nơi vườn cây dầu luôn luôn là một ám ảnh. Giữa những đau thương cay đắng ấy, đời Chúa còn gặp được một niềm vui nho nhỏ nhưng đầy an ủi. Đó là bình thuốc thơm của chị Maria, quê ở Betania (khác với Maria Madalêna ở Galile Lc 7, 46). Cả 3 thánh sử đều ghi nhận việc xức dầu thơm này của chị Maria (Mt 26, 7. Mc 14, 3).

Theo thánh Matheu và Marcô, đó là một bình nước hoa bằng đá ngọc rất quí, dùng cho người quyền quí. Bình này chứa khoảng 327 gr nước hoa hảo hạng rút từ nguyên chất cây tùng hương, là thứ cây dùng tẩm liệm. Thánh Gioan lại kể rằng thánh nữ đây đã rưới thuốc thơm trên chân Chúa. Đáng lẽ người ta dùng vài giọt nước lã là quá đủ rồi. Thánh Mc (14, 3) còn nói là chị ta đã đập bể cổ bình và dốc đổ hết đến nỗi cả nhà thơm nực ngào ngạt, rồi chị Maria lấy tóc lau đi.

Trước sự phung phí ấy, Giuda không giữ được miệng. Ông đã bộc lộ chân tướng để phản bội. Lòng dạ đã bị tiền bạc đầu độc lại viện cớ giúp kẻ nghèo thì tốt hơn. Đó là một cách che đậy giả hình thôi, chứ chưa chắc Giuda đã thương kẻ nghèo bằng thương lọ nước hoa. Thấy lọ nước hoa đập bể, Giuda đã tiếc xót như là xé rách 300 đồng bạc hơn một tấm lòng thống hối… Và hẳn là Giuda cũng thầm nghĩ tới 30 đồng mà ông sẽ bán được thầy mình. Phải rồi, tiền bạc làm con người mù quáng, dễ phản bội. Trong cuộc đời có những đứa con từng phản bội lại cha mẹ… Nhưng ít khi học trò  phản bội thầy mình. Hiếm có, Giuda là một trong số hiếm có đó. Giuda đã quyết định phản bội Chúa, đã sa ngã vì tiền của vì trước đó Giuda đã có những tham lam nho nhỏ như tiếc xót bình dầu đây chẳng hạn.

Tin Mừng hôm nay gợi lên trong chúng ta nhiều ý nghĩ. Sự hiện diện của Chúa Giêsu luôn luôn là một dấu gây mâu thuẫn. Nhiều người tin Chúa, mến Chúa, thương Chúa, mà cũng có nhiều người khác dèm pha, chống đối và muốn loại trừ. Những kẻ thuộc nhóm ủng hộ Chúa trong đoạn Tin Mừng hôm nay là những người dọn tiệc đãi Chúa ở Bêtania là Lazarô, là Maria – người lấy dầu thơm xức chân Chúa. Những kẻ chống đối Chúa hay sắp đi vào con đường chống đối Ngài là các thượng tế ganh tị, là Giuđa Iscariốt – người thủ quĩ của nhóm môn đệ chung quanh Chúa Giêsu. Chúng ta hãy quan sát thêm thái độ của những kẻ chống đối Ngài, các thượng tế, những người lãnh đạo của dân Do Thái và là những kẻ được dân chúng kính nể như những trí thức và đạo đức. Nhưng phải chăng đây là cái vẻ bên ngoài, vì bên trong tâm hồn xem ra như chứa đầy những chuyện xấu xa, mưu mô, ganh tị, tham quyền, sợ dân bỏ họ mà theo Chúa Giêsu? Vì thế, họ có ý định giết luôn cả Lazarô, xóa bỏ luôn cả dấu chỉ hiển nhiên của Thiên Chúa quyền năng hiện diện giữa con người.

Quyền năng Thiên Chúa được thể hiện nơi dấu lạ cho Lazarô đã chết được sống lại. Ghét Chúa, những thượng tế kia muốn xóa bỏ cả những dấu chỉ, những chứng tá về Chúa để lương tâm họ được yên, không còn bị quấy rầy nữa. Chúng ta có hành xử giống như những vị thượng tế Do Thái này hay không, hay chúng ta hành xử giống như Giuđa Iscariốt. Giuđa chưa phản bội Chúa, nhưng đang trên đường phản bội Chúa với những hành động xấu được nhắc đến trong đoạn Tin Mừng hôm nay, ham mê tiền của, lấy của công để lo cho tư lợi riêng, lạm dụng danh nghĩa người nghèo, miệng nói lo cho người nghèo nhưng hành động ngược lại. Ðây là tội mà ngày nay có thể gọi là kinh doanh trên sự nghèo cùng của anh chị em.

Hơn nữa, khi phê bình hành động tốt lành của cô Maria, xức dầu thơm nơi chân Chúa như là một việc làm phí của, thì Giuđa cho thấy tâm địa hẹp hòi của mình, Giuđa xem đồng tiền lợi lộc vật chất trọng hơn chính Chúa Giêsu và mối tương quan thân thiện với Ngài. Thường tình, nếu là bạn tốt với nhau, thì khi một người sắp ra đi, kẻ ở lại phải làm vừa ý người ra đi, để nói lên lòng quí mến của mình, nhưng Giuđa đã không hành xử như vậy với Chúa Giêsu.

Là một trong mười hai tông đồ sống bên cạnh Chúa, chắc chắn Giuđa đã nghe nói đến sự ra đi đầy đau thương của Ngài tại Giêrusalem, nhưng Giuđa xem ra lãnh đạm vô tâm, vô tình với biến cố, vả lại Giuđa đã công kích hành động tốt của Maria, cho đó là một việc làm phung phí, vô ích. Giuđa đã mất đi ý thức bén nhạy để phán đoán điều gì tốt, điều gì không. Giuđa xét đoán không theo sự việc khách quan mà theo tâm tình hèn hạ của mình. Tâm hồn Giuđa thì xấu, nên xét việc tốt cũng thành xấu. Chúng ta có hành xử đúng như vậy hay không.

Tin mừng cho chúng ta gặp lại Marta và Maria. Tuy lần ghé trước Marta đã nghe Chúa Giêsu nói chỉ có một việc cần đó là lắng nghe lời Chúa. Nhưng lần này, Marta cũng chẳng dừng được, đã biến cuộc hội ngộ với Chúa Giêsu thành một yến tiệc, bởi lẽ theo chị nầu những món ăn thiết thiết đãi Chúa và các môn đệ là để tỏ lòng hiếu khách, Thiên Chúa là tỏ lòng biết ơn Chúa đã cải tử hoàn sinh cho Lazarô. Phần Maria còn đi xa hơn : chị lấy dầu thơm hảo hạng xức chân Chúa và lấy tóc mình mà lau.

Qua cử chỉ ấy chúng ta thấy rõ chiều âu mốii tình của chị đối với Chúa Giêsu. Mối tình không tính toán khiến chị sử dụng dầu thơm quí giá mà theo ước tính củ Giuđa có thể lên tới 300 đồng bạc Chúa Giêsu tức 300 ngày công. Mối tình khiêm nhu, vì theo tục lệ thời đó, chủ nhà hay bất cứ phần tử nào trong gia đình thường xức thuốc thơm trên đầu người khác để tỏ lòng quí mến, nhưng Maria khiêm tốn nghĩ mình chỉ đáng xức dầu thơm vào chân Thầy thôi. Mối tình tự hạ, thể hiện qua việc lấy tóc mình để lau chân Chúa. Chúa Giêsu chấp nhận cử chỉ nói lên lòng kính trọng, yêu thương của Maria, cũng như vui lòng ngồi vào bàn tiệc do Marta khoản đãi

Với mẫu gương yêu mến của Marta và Maria đối với Chúa Giêsu, Giáo Hội mời gọi chúng ta mở rộng tâm hồn để ôn lại, để chấp nhận và để đáp lại mối tình bao la của Thiên Chúa đã thí ban người Con Một vị phần tỗi nhân loại, cũng như để đáp lại mối tình của Chúa Giêsu đã sẵn lòng đón nhận cái chết ô nhục vì tình yêu đối với Chúa Cha và đối với mỗi người chúng ta.