2023
Giáo Hội của người trẻ và cho người trẻ
Giáo Hội của người trẻ và cho người trẻ
Chúng ta hãy xin Chúa giải thoát Hội Thánh khỏi những kẻ muốn làm cho Hội Thánh già đi, giam hãm Hội Thánh trong quá khứ, kềm hãm hay làm cho Hội Thánh bị tê liệt.
Trong danh sách 21 Hồng y tân cử, một trong những khuôn mặt gây tranh cãi là Đức cha Americo Manuel Alves Aguiar, Giám mục phụ tá Tổng giáo phận Lisbon, Bồ Đào Nha. Gây tranh cãi không phải do ngài còn quá trẻ, mới 49 tuổi, vì có vị còn trẻ hơn. Cũng chẳng phải vì ngài mới là Giám mục phụ tá một Giáo phận, có các linh mục cũng được nâng lên Hồng y thì đã sao! Có lẽ lý do chính là vì Đức cha Aguiar là Giám mục phụ tá của Tổng giáo phận Lisbon và vị lãnh đạo của Giáo phận này đã là Hồng y rồi, Đức hồng y Manuel Clemente. Bây giờ lại thêm một Hồng y nữa trong cùng một Giáo phận. Và người ta đặt câu hỏi: Còn Paris, Milano thì sao? Chẳng lẽ những Giáo phận ấy không quan trọng bằng Lisbon sao? Tại sao chờ mãi vẫn không có Hồng y, đang khi Lisbon đã có thì lại cho thêm!
Để giải thích việc chọn lựa này, thiết nghĩ nên quan tâm đến một sự kiện khác: Đức cha Aguiar là người được trao trách nhiệm tổ chức và điều hành Đại hội giới trẻ thế giới, diễn ra từ 1-6/8 tại Lisbon. Và chính trong những ngày sát với Đại hội, vị giám mục này được nâng lên hàng hồng y, qua đó Đức Giáo hoàng Phanxicô muốn giới thiệu hình ảnh một Giáo hội của người trẻ và cho người trẻ, như ngài từng bày tỏ trong Tông huấn Christus vivit:
“Chúng ta hãy xin Chúa giải thoát Hội Thánh khỏi những kẻ muốn làm cho Hội Thánh già đi, giam hãm Hội Thánh trong quá khứ, kềm hãm hay làm cho Hội Thánh bị tê liệt. Chúng ta cũng hãy xin Chúa giải thoát Hội Thánh khỏi một cơn cám dỗ khác, là tin rằng mình trẻ trung vì đã chấp nhận tất cả những gì thế giới mời mọc, tin rằng mình đổi mới vì đã quên đi sứ điệp của mình mà bắt chước người khác. Không! Hội Thánh trẻ trung khi Hội Thánh là chính mình, khi Hội Thánh đón nhận sức mạnh luôn mới mẻ của Lời Chúa, của Thánh Thể, của sự hiện diện của Đức Kitô và sức mạnh Thánh Thần của Người mỗi ngày. Hội Thánh trẻ trung khi Hội Thánh có khả năng không ngừng trở về nguồn” (Christus vivit, 35).
Đức Hồng y tân cử Aguiar xem ra là người có khả năng quy tụ giới trẻ, lắng nghe và làm việc chung với họ, đồng thời có tầm nhìn mở về Giáo hội. Một vài phát biểu của ngài gần đây thể hiện phần nào quan điểm trên. Khi được hỏi Giáo hội phải làm gì để các bạn trẻ ở lại với Giáo hội sau những ngày đại hội, ngài trả lời:
“Einstein nói rằng cứ đòi hỏi người ta phải làm cùng một việc đang khi mong chờ những kết quả khác thì quả là không lành mạnh. Đôi khi tôi có cảm giác là trong Giáo hội, chúng ta thường nghĩ ‘điều này đã là như thế cả hai ngàn năm rồi, cho nên không cần phải thay đổi gì hết’. Một trong những điều làm tôi khó chịu nhất là đang khi chúng ta cố gắng tìm cách giải quyết vấn đề thì lại nghe ai đó nói, ‘Theo truyền thống thì phải thế này, thế kia!… Lập luận như thế là thứ mục vụ bảo quản! Cứ như thế đi cho đến lúc nó không còn như thế nữa vì chẳng có ai lo việc bảo quản nữa.”
Khi được hỏi về mong ước của ngài đối với Đại hội giới trẻ tại Lisbon, ngài nói: “Ước mơ của tôi là các bạn trẻ đến Lisbon sẽ trở về quê hương mình với ước muốn sống tốt hơn, dù họ theo tôn giáo nào. Bởi lẽ ở Lisbon này họ gặp được cả người da trắng cũng như da màu, cao lớn hay thấp bé, từ Nam hay Bắc bán cầu, giàu hay nghèo, Hồi giáo hay Do thái giáo hay các tôn giáo khác, và họ khám phá ra rằng sự khác biệt ấy làm nên sự phong phú. Và như thế mọi khác biệt giữa các anh chị em trở thành cơ may cho chúng ta” (National Catholic Register, 19/07/2023).
Những phát biểu trên lại chẳng phản ánh tinh thần Tông huấn Christus vivit (Chúa Kitô đang sống) và Thông điệp Fratelli tutti (Tất cả là anh em) đó sao? Và phải chăng Đức giáo hoàng mong muốn có một hồng y như thế để hướng dẫn giới trẻ xây dựng một thế giới mới, thế giới của tình huynh đệ: “Các con phải là những người có khả năng tạo ra tình bằng hữu trong xã hội” (Christus vivit, số 169)?
2023
Hai từ cần nhớ khi bạn cảm thấy lo lắng
Hai từ cần nhớ khi bạn cảm thấy lo lắng
Có những lúc cũng cần ghi nhớ những điều căn bản trong sứ điệp của Chúa Kitô, điều đó đủ cho chúng ta sức mạnh vượt qua những thử thách đớn đau và những thời khắc đầy khó khăn.Đối với một số người, những bấp bênh xảy ra liên tục trong cuộc sống có thể là nguồn gốc của sự lo lắng sâu xa và lâu dài. Ngày càng có nhiều người mắc chứng rối loạn lo âu, đó là hậu quả của cuộc sống căng thẳng trong một xã hội siêu kết nối, chủ nghĩa cá nhân lên ngôi, nơi mọi thứ phải diễn ra nhanh chóng và cũng là nơi có nhiều nguyên nhân dẫn đến căng thẳng. Đối mặt với những tình huống căng thẳng, mọi người đều biết cách khéo léo duy trì sự kiểm soát càng nhiều càng tốt, xua đuổi những cảm giác lo âu đang chế ngự tâm hồn mình: đi chơi với bạn bè, lên danh sách những việc cần làm, chạy bộ… Nhưng hiếm khi chúng ta cầu xin Chúa, Đấng có thể giúp đỡ chúng ta. Để giúp bạn kiểm soát được những cảm xúc, căng thẳng và chấp nhận những điều chưa biết, bạn có thể lặp lại liên tục hai từ dưới đây trong những lúc sợ hãi: “kiên nhẫn” và “niềm tin”. Kiên nhẫn nghĩa là không phải tất cả chúng ta đều có nhịp sống giống nhau. Theo Chúa Kitô, mọi người phải dành thời gian để dõi theo cách sống của mình, theo nhịp độ của riêng mình và cũng có thể Chúa đã đặt ra khung thời gian riêng cho con đường của Ngài trong cuộc đời. Việc lặp lại từ “niềm tin” cho phép chúng ta nhớ rằng dù bất cứ điều gì xảy ra Chúa Kitô vẫn hiện diện và yêu thương chúng ta vô bờ. Việc lặp đi lặp lại này có thể làm dịu bớt căng thẳng và giúp bạn bình tâm trước những khoảnh khắc sợ hãi. Và những từ này càng được lặp lại nhiều lần thì càng có thể hiểu được ý nghĩa thực sự của nó và mang lại cho bạn hy vọng rằng điều tồi tệ vẫn chưa xảy ra.
|
Chuyển ngữ: Võ Tá Hoàng Từ: https://fr.aleteia.org |
2023
Những người vợ về nguồn trong đời sống hôn nhân gia đình
Những người vợ về nguồn trong đời sống hôn nhân gia đình
Nếu có dịp đọc tác phẩm “The Surrendered Wife” (Người Vợ Về Nguồn) của Laura Doyle [1], thì cũng giống như phần lớn các độc giả, bạn sẽ bị thu hút vào một cuộc tranh chấp nội tâm: tán thành hoặc phản đối nội dung và triết lý được tác giả trình bày trong đó.
Trong khi cao trào về nam nữ bình quyền, về nữ quyền đang được đề cao mà có ai đó nói rằng đã đến lúc chị em phụ nữ cần dừng lại để xem xét lại những gì mình đã làm, đã đòi hỏi liệu có đem lại hạnh phúc hôn nhân cho mình, cho người phối ngẫu, và cho gia đình hay không thì chắc chắn sẽ bị nhiều người lên tiếng phản đối, và cho rằng đó là một hình thức tụt hậu, một sự quay về với quá khứ thiệt thòi và thua lỗ của phụ nữ. Nhưng một ý tưởng về nguồn trong vai trò làm vợ và làm mẹ của người phụ nữ với ý nghĩa trung thực và trưởng thành có phải là điều nên làm hay không?
Trong quá khứ với quan niệm “chồng chúa vợ tôi”, quan niệm “trai năm thê bảy thiếp, gái chính chuyên một chồng”, hoặc “nhất nam viết hữu, thập nữ viết vô” không phải chỉ là một sự thua thiệt, tủi hổ cho giới phụ nữ, mà đúng hơn, đó là một sự xỉ nhục và đáng xấu hổ của những đầu óc thủ cựu và những cái tôi vô lý của giới đàn ông nữa, vì họ đã tự cho mình quyền được sai khiến, khống chế, và làm chủ phụ nữ. Nhưng tất cả đã là quá khứ, những quan niệm và lối sống ấy họa chăng chỉ còn tồn tại ở các nước kém mở mang, những nước còn đang bị cai trị bởi những đầu óc nặng về giáo điều như ở một số quốc gia mà nơi đó phụ nữ không được đi học, không được lái xe, không được đi ra đường một mình, hoặc phải trùm đầu, phủ kín mặt. Hồ Xuân Hương (胡春香,1772 – 1822) là một thi sĩ sống ở cuối thế kỷ XVIII và đầu thế kỷ XIX dưới thời Hậu Lê, một người có tư tưởng nữ quyền. Bà đã dùng thơ văn để diễn tả sự bất bình đẳng thuộc xã hội bấy giờ. Chúng ta có thể tìm được tư tưởng này qua hai câu thơ:
“Kẻ đắp chăn bông kẻ lạnh lùng
Chém cha cái kiếp lấy chồng chung.” (Lấy Chồng Chung- Hồ Xuân Hương)
Tuy nhiên, nhìn vào những phong trào bình quyền và những gì mà giới nữ quyền ngày nay đang đòi hỏi và tranh đấu, vô tình đã cho thế giới biết họ chính là những phụ nữ đáng thương nhất. Bởi vì họ đã vứt bỏ những phẩm giá đáng cao quí của mình, để chạy tìm những hình ảnh về một người phụ nữ trong ảo tưởng, ảo giác. Một trong những phụ nữ ấy đã dám ngừng bước để đối diện với mình và tìm về nguồn đích thực của nữ giới là Laura Doyle.
Là một nhà nữ quyền (feminist), và đồng thời cũng là một nhà tâm lý học tại Nam California, bà đã trình bày lý do cũng như triết lý “về nguồn” qua tác phẩm gây tranh cãi The Surrendered Wife. Nội dung của tác phẩm nêu lên quan điểm của tác giả nhằm bảo vệ hạnh phúc hôn nhân, vì theo tác giả, phải chăng cuộc chiến bình quyền đến đây đã tới một khúc quanh mà người trong cuộc nên dừng lại suy nghĩ để tìm những giải pháp khả dĩ mang lại hạnh phúc cho cuộc đời hôn nhân của mình.
Từ một phụ nữ cấp tiến, say mê điên cuồng chủ nghĩa nữ quyền. Bà thú nhận là từ khi lấy chồng năm 22 tuổi, bà không ngớt chỉ trích, gắt gỏng, xỏ xiên, bươi móc, hạ nhục chồng về bất cứ sơ xuất nào. Bà thích chỉ huy, kiểm soát, khống chế, sai khiến chồng, xem chồng như tấm thảm chùi chân. Nhưng cuối cùng bà đã nhận ra rằng càng ngày chồng bà càng có khuynh hướng tách rời ra xa bà. Vợ chồng mất dần đi sự đồng cảm của buổi ban đầu. Tình yêu phai nhạt. Cay đắng chán chường chồng chất thêm lên mãi từ cả hai phía. Viễn ảnh ly dị đang ngấp nghé ngoài cửa… Để cứu vãn hạnh phúc quá mong manh, bà cố tìm hiểu, học hỏi kinh nghiệm từ những cặp vợ chồng thật sự gắn bó yêu thương nhau và đang có cuộc sống hạnh phúc. Từ những kinh nghiệm quý báu của họ, bà đem áp dụng cho trường hợp của bà. Bà đã ngộ ra chân lý: phải tự mình thay đổi chính bản thân mình chớ không phải mong đợi sự thay đổi ở phía người khác. Sau đó một thời gian, chồng bà trở nên vui vẻ trở lại, tự tin hơn và bắt đầu quan tâm đến trách nhiệm gia đình. Phần bà thì cũng cảm thấy thanh thản, hạnh phúc hơn xưa nhiều. Tình yêu vợ chồng đã được hàn gắn trở lại nhờ bà đã biết thay đổi suy nghĩ, thái độ và cách ứng xử với chồng. Bà đã trở nên một người vợ về nguồn và quyết định viết sách chia sẻ kinh nghiệm của mình với các chị em phụ nữ.
Ngoài ra bà còn đi khắp nước Mỹ tổ chức những buổi hội thảo, thuyết trình, và gặp gỡ những người vợ có cùng quan điểm, trao đổi kinh nghiệm và học hỏi lẫn nhau nhằm bảo vệ hạnh phúc hôn nhân và gia đình. Phong Trào “Những Người Vợ Về Nguồn” (The “Surrendered Wives” movement) đặt căn bản trên 6 nguyên tắc: [2]
1.Chấm dứt việc kiểm soát chồng những điều không thích đáng.
2.Tôn trọng những suy nghĩ của chồng.
3.Biểu lộ lòng biết ơn và cám ơn những gì chồng làm cho mình.
4.Bày tỏ những gì mình muốn nhưng không áp đặt chồng.
5.Tin tưởng chồng trong việc giải quyết những khó khăn tài chính của gia đình.
6.Chú tâm vào việc săn sóc và hoàn tất những công việc của mình.
Tóm lại, để sống với thiên chức làm vợ của mình, người phụ nữ cần nên:
– Tế nhị thay vì cằn nhằn.
– Thoải mái thay vì kiểm soát.
– Tôn trọng thay vì miệt thị.
– Biết ơn thay vì coi thường.
-Tin tưởng thay vì nghi ngờ.
Phong trào Những Người Vợ Về Nguồn hiện lan rộng ra khắp thế giới, có mặt tại nhiều quốc gia như Canada, Anh Quốc, Úc Châu, Norway, Finland, Singapore, Nhật Bản…
Tác phẩm cũng như những việc làm của bà đã tạo một chấn động mạnh mẽ trong xã hội Hoa Kỳ và nhiều nơi, thành công ngoài sức tưởng tượng. Tuy nhiên, kẻ khen, người chê cũng từ đó nổi lên. Nhiều phê bình trái chiều mà tựu trung cũng chỉ là đối với những phụ nữ theo chủ thuyết bình quyền cực đoan, và những nhóm ủng hộ nữ quyền. Họ cho rằng việc trở về nguồn với trách nhiệm làm vợ và làm mẹ theo Laura Doyle như vậy sẽ đi ngược lại hoàn toàn với những gì mà họ mong đợi, phá vỡ những gì mà họ đã mất bao công sức để có được, hướng dẫn giới phụ nữ trở về với xuất xứ nô lệ cho đàn ông, và tạo cơ hội cho phía đàn ông phủ nhận, coi thường việc thể hiện sự bình đẳng, tài năng và vai trò của giới phụ nữ.
Thực tế thì để tạo điều kiện cho việc trở về nguồn, và để chinh phục được người vợ, vẫn theo Laura Doyle, những người chồng ấy phải là những người:
– Không vũ phu, hành hung, đánh đập vợ.
– Không bạo hành con cái.
– Không bê tha rượu chè, cờ bạc, nghiện hút.
– Không trăng hoa, ngoại tình. [3]
Đó gọi là có đi, có lại. Một người người chồng, người cha có trách nhiệm, có tư cách và có bổn phận với vợ con, với gia đình, đương nhiên xứng đáng có một người vợ hiền đức và biết yêu thương.
Phụ nữ ngày nay không phải thuộc kiểu “tam tòng, tứ đức” một cách máy móc. Họ cũng không thuộc thành phần “nhất nam viết hữu, thập nữ viết vô”, nên việc họ đòi hỏi những gì chính đáng thuộc phẩm giá và tư cách con người của họ là điều chính đáng. Tuy nhiên, trong việc tranh đấu, đòi hỏi ấy, giới phụ nữ cũng cần phải tôn trọng, tế nhị với những đối thủ mà họ vẫn cho rằng đã làm họ phải thiệt thòi, đã khống chế, hoặc coi thường họ.
Thật ra, cả nam cũng như nữ cần phải trở về với con người, phẩm cách, và đặc thù riêng biệt của phái tính mình để thể hiện trách nhiệm, tình cảm, và tình yêu trong đời sống hôn nhân và gia đình. Đi đâu thì đi, làm gì thì làm khi về đến nhà vai trò và vị trí cao quí nhất, đặc biệt nhất của người phụ nữ vẫn là vai trò và địa vị làm mẹ và làm vợ. Đây cũng là kinh nghiệm thực tế trong cuộc sống của một nhà tâm lý học. Thời còn là sinh viên, khi học môn tâm lý phụ nữ, vị nữ giáo sư của tôi đã có lần nói với các sinh viên của bà là ở nhà, mỗi khi bà dùng kiến thức và địa vị xã hội để cư xử với chồng hoặc con cái bà đều thất bại. Nhưng ngược lại, mỗi khi bà dùng tâm tình và tư cách của một người vợ và người mẹ thì mọi chuyện đều trở nên tốt đẹp.
Thượng Đế ngay từ ban đầu đã biết rằng “Đàn ông sống một mình không tốt”, và vì thế Ngài đã phải “Tạo cho hắn một người phụ giúp xứng với hắn” (Genesis 2:18). Người đó, Adam gọi là “xương của xương tôi, thịt của thịt tôi” (Genesis 2: 23). Người mà vì người ấy, “người nam sẽ từ bỏ cha mẹ mình và kết hợp với vợ nó, và cả hai trở nên một xương một thịt” (24). Đây chính là ý nghĩa cuối cùng của tình yêu, của hôn nhân, và của gia đình. Và đây cũng chính là lý do về nguồn của nữ giới theo sau những ồn ào, kiếm tìm, đòi hỏi, và tranh đấu cho những gì không thiết thực về một hôn nhân và gia đình hạnh phúc.
______________________
Tài liệu tham khảo:
1. Simon & Schuster 2001.
2 & 3. https://lauradoyle.org/surrendered-wife-sample-chapter/ Ts. Trần Mỹ Duyệt
2023
Năng lực phục hồi giá trị hôn nhân
Năng lực phục hồi giá trị hôn nhân
Mỗi người khi sinh ra vào đời đều được trao cho một sứ mệnh. Tùy theo quan niệm và lối nhìn, sứ mệnh ấy có thể được xem như một nghề nghiệp, một bậc sống, hay một ơn gọi. Như vậy, không ai sinh ra vào đời mà lại không được đặt vào đôi tay, khối óc, và trái tim mình một ít vốn liếng cần thiết cho nghề nghiệp, bậc sống, và ơn gọi của mình. Theo tinh thần Tin Mừng, đó là những nén bạc. Người được trao cho 1 nén, người khác 2 nén, người khác nữa 5 nén tùy theo ý muốn của Thượng Ðế.
Nhưng thực tế cho biết, có nhiều người đã hoang phí số vốn ấy ngay khi còn thiếu thời: bỏ học, lười biếng, bạn bè xấu… Kẻ khác tiêu xài quá tay khi ở tuổi trung niên: cờ bạc, rượu chè, nghiện hút, trai gái… Và cũng có người khi tuổi đời xế bóng: buông xuôi, trốn tránh xã hội, và cô độc… Những thành phần này, thường ngày họ sống như những kẻ chán đời, hận đời, và thù ghét xã hội. Ðối với họ, đời là một chuỗi ngày dài đáng ghét, buồn thản, và cuộc sống là vô giá trị. Họ luôn luôn hận thù và nghĩ rằng đời không công bằng với họ. Họ có thể phải khác hơn và phải thành công hơn những gì mà họ đang có. Những họ lại cố tình hay không hiểu rằng chính họ đã hủy diệt tương lai và giá trị cuộc sống của họ, chứ không phải do ai khác. Cũng không phải đời đã bất công đối với họ.
Ngược lại cho thấy cũng có biết bao nhiêu tâm hồn cao thượng quanh ta, và ở mọi nơi. Họ là những người chấp nhận cuộc đời, mở rộng tâm hồn, đôi tay và thiện chí xây đắp cuộc đời: cuộc đời chính họ và cuộc đời của tha nhân. Xây dựng, xoa dịu và làm đẹp cho đời. Họ là những tâm hồn can đảm và dám đối diện với thực tế, với cuộc đời mặc dù đời không phải luôn luôn dễ dãi và mỉm cười với họ. Và mặc dù đời có quay mặt lại với họ, phũ phàng, và cười nhạo họ.
HIỆN TƯỢNG HÔN NHÂN THỜI ÐẠI
Những thứ đang làm cho nhiều người thiện chí thao thức và quan tâm đến đời sống hôn nhân, gia đình hiện nay:
1- Ly dị
Hơn 50% những cặp hôn nhân ngày nay đã tan vỡ bằng ly dị, và hàng triệu, triệu các em nhỏ đã không được hưởng hạnh phúc của một gia đình đầy đủ với cha mẹ, và anh, chị, em. Ðiều này đã đôi lần khiến ta phải suy nghĩ khi tham dự một lễ cưới, hoặc tiệc cưới của con, cháu, hay anh chị, em, bạn hữu. Trong những lúc như vậy, có khi ta tự hỏi: “Ai! Ðôi nào trong những đôi này sẽ ở trong số ½ những cặp hôn nhân ly dị?” Và kết quả thật đau lòng, nhiều cặp trong số ấy chỉ kéo dài cuộc sống hôn nhân sau 3, 5, hoặc 10 năm chung sống.
2- Phá thai
Cơn cuồng phong phá thai – kết quả của những quan niệm lệch lạc về hôn nhân. Con số thống kê của các quốc gia, cũng như tại Việt Nam rất khủng khiếp. Mỗi năm trên thế giới có đến hằng chục triệu những thai nhi bị giết, bị hủy diệt bằng nhiều cách do chính cha mẹ và những người phụ giúp cha mẹ các em làm việc ấy.
Ðọc những tài liệu về phá thai, tự nhiên tôi liên tưởng đến cái chết của hơn mấy trăm ngàn người Nhật sau hai trái bom nguyên tử bỏ xuống Hiroshima và Nagasaki vào thời Ðệ Nhị Thế Chiến với câu tự hỏi, nếu vậy, ngày nay người ta phải dùng đến bao nhiêu trái bom nguyên tử để hủy diệt hằng chục triệu thai nhi mỗi năm. Một não trạng và lối sống vong thân, nói theo Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, là tệ trạng của một nền “văn hóa sự chết”!…
3- Ðồng tính, hôn nhân đồng tính và chuyển đổi giới tính:
Não trạng và tầm nhìn lệch lạc về hôn nhân của xã hội hiện nay đang đem lại nhức nhối cho nhiều người, nhiều cha mẹ, nhiều phụ huynh, đặc biệt khi phải đối diện với tình trạng đồng tính, hôn nhân đồng tính và chuyển đổi giới tính của giới trẻ, của con cháu, hay anh chị em mình. Tội hay phúc? Xấu hay tốt? Chưa ai có đủ thẩm quyền phê phán và lượng định trên bình diện lương tâm con người. Nhưng với cái nhìn tự nhiên của mục đích hôn nhân, thì lối sống này quả thật không đạt được ý nghĩa tròn đầy của nó.
HẬU QUẢ CỦA LY DỊ
Hậu quả sự tàn phá những giá trị tinh thần và vẻ đẹp tích cực đời sống hôn nhân không dừng lại ở những lãnh vực xã hội và đạo đức xã hội. Nó còn ảnh hưởng sâu đậm đến những người trong cuộc như cha mẹ, con cháu, và cả đến những thế hệ mai sau.
1- Giữa vợ chồng
Ðối với những nạn nhân của ly dị, biến cố này đã để lại một vết thương đau đớn khó hàn gắn, hoặc đòi hỏi lâu ngày mới hàn gắn được. Hậu quả tâm lý này được phản ảnh qua những lần ly dị kế tiếp. Vì một lần ly dị sẽ mở đường cho những lần ly dị sau này. Bởi lẽ họ sẽ không còn tin tưởng vào tình yêu của mình cũng như của người khác. Ảnh hưởng này còn dẫn đến một quan niệm về tình yêu và hôn nhân như một trò chơi ái tình, đến rồi đi không mang một ý nghĩa hay giá trị tinh thần nào cả.
Ngoài ra, tình cảm con người cũng sẽ bị ảnh hưởng. Ít người sau khi ly dị mà quay lại nhìn nhau bằng một cái nhìn thân thiện và bằng hữu. Và nếu đã không nhìn nhau như bằng hữu, thì sự thù hận, cay đắng sẽ mãi mãi là một cầm buộc nơi chính con người ấy; do đó, sẽ khó có được sự khách quan và công bằng. Dĩ nhiên, hậu quả của nó sẽ ảnh hưởng đến con cái của họ.
2- Với con cái
Ðối với con cái sau khi cha mẹ ly dị. Ðây chính là đề tài mà nhiều nhà tâm lý, xã hội, cũng như đạo đức không đồng nhất với nhau về kết quả của những cuộc khảo cứu. Nhưng nói chung, con cái sống với mẹ và cha dượng, với bố và mẹ kế, với những người anh, chị, em không cùng cha mẹ, ít nhiều vẫn có những khó khăn khi hội nhập vào một môi trường và hoàn cảnh sống mới. Dù là Âu, Mỹ, Phi, hay Á, tâm lý “con ông, con tôi, con chúng ta” vẫn là một tâm lý không chỉ gây phiền toái cho con cái, mà còn ngay cho cả những cha mẹ này.
3- Xã hội và tâm linh
Ảnh hưởng ly dị còn liên quan đến lãnh vực xã hội và tâm linh nữa. Một xã hội mà trong đó giới trẻ mất niềm tin, sống trong tâm thức buồn nản và thất vọng khi nhìn đến sự đổ vỡ của cha mẹ. Những trẻ em này khi lớn lên cũng sẽ hành động hay bị thôi thúc hành động như cha mẹ chúng. Kết quả khảo cứu đã cho thấy, con cái các cha mẹ ly dị cũng có xác xuất ly dị cao hơn con cái những cha mẹ không ly dị.
Như vậy, sự đổ vỡ về hôn nhân mà hậu quả kinh khủng của nó chính là căn bệnh hiểm nghèo của gia đình và xã hội. Và việc tiếp tay xây dựng, đổi mới, và làm đẹp đời sống này, chính là những việc làm dù rất nhỏ bé, nhưng thật sự cao cả và cần thiết. Khi nền tảng gia đình là đời sống hôn nhân bị phá sản, thì nhân loại không cần phải đến bom nguyên tử, những khí giới giết người hàng loạt, hoặc những thiên tại như động đất, bão lụt hủy diệt, nhưng chính nó sẽ tự hủy diệt và nhận chìm nó, vì hôn nhân là cốt lõi của gia đình, mà gia đình là nền tảng của xã hội và giáo hội.
NĂNG LỰC PHỤC HỒI
Ai dám nhận mình tốt lành, và thánh thiện? Họa may chỉ dám tự nhận mình là một tội nhân nhờ ơn biết xám hối. Và vì thế, thật là hữu lý khi ta biết dùng chút thời giờ, khả năng, và sức lực của mình cho một ơn gọi mà như vừa trình bày ở trên, là cấp bách và thực tế: Ơn gọi hôn nhân gia đình.
Ða số chúng ta bước vào đời sống hôn nhân với nhiều thiếu sót và không mấy trưởng thành cả về thể lý, tâm lý, và tâm linh. Điều này dẫn tới cái nhìn về tình yêu, hôn nhân, gia đình thường bị lẫn lộn bởi những thao thức, hồi hộp, và hấp dẫn của tình cảm và tình dục. Chính vì thế, khi trách nhiệm và bổn phận của người làm chồng, làm cha, làm vợ, và làm mẹ ùa tới, nhiều người đã hốt hoảng, đã trốn chạy, và đem tới đổ vỡ. Nhưng hậu quả của những tan vỡ ấy không dừng lại ở chỗ 2 người chia tay nhau. Nó còn chồng kéo đến cả đời con, cháu, mà hệ quả là dẫn tới một quan niệm và lối sống về hôn nhân, về gia đình như hiện nay.
Những buổi thuyết trình, hồi tâm, hội thảo, cũng như những cuộc gặp gỡ trao đổi giữa bạn bè quen thân là những cơ hội để bạn và tôi có dịp ngồi lại, chia sẻ và giúp nhau “tái khám phá”. Vâng, tái khám phá thôi, vì tự nó hôn nhân đã là một khởi đầu của hạnh phúc, và là một cơ hội để con người sống chung hạnh phúc. Và sau khi tái khám phá là việc phục hồi, bởi vì do bụi bặm của thời gian, do sức ép của cuộc sống, và do những nhàm chán của cuộc đời thường nhật đã làm cho nhiều người từ từ mất đi cái nhìn đích thực về những giá trị và vẻ đẹp của đời sống này.
_________________________
* Bài viết đã được phổ biến trên Fb Nazareth & Mái Ấm Nazareth (www.giadinhnazareth.org), và nhiều phương tiện truyền thông khác, 11 November 2018. Ts. Trần Mỹ Duyệt