2023
Năng lực phục hồi giá trị hôn nhân
Năng lực phục hồi giá trị hôn nhân
Mỗi người khi sinh ra vào đời đều được trao cho một sứ mệnh. Tùy theo quan niệm và lối nhìn, sứ mệnh ấy có thể được xem như một nghề nghiệp, một bậc sống, hay một ơn gọi. Như vậy, không ai sinh ra vào đời mà lại không được đặt vào đôi tay, khối óc, và trái tim mình một ít vốn liếng cần thiết cho nghề nghiệp, bậc sống, và ơn gọi của mình. Theo tinh thần Tin Mừng, đó là những nén bạc. Người được trao cho 1 nén, người khác 2 nén, người khác nữa 5 nén tùy theo ý muốn của Thượng Ðế.
Nhưng thực tế cho biết, có nhiều người đã hoang phí số vốn ấy ngay khi còn thiếu thời: bỏ học, lười biếng, bạn bè xấu… Kẻ khác tiêu xài quá tay khi ở tuổi trung niên: cờ bạc, rượu chè, nghiện hút, trai gái… Và cũng có người khi tuổi đời xế bóng: buông xuôi, trốn tránh xã hội, và cô độc… Những thành phần này, thường ngày họ sống như những kẻ chán đời, hận đời, và thù ghét xã hội. Ðối với họ, đời là một chuỗi ngày dài đáng ghét, buồn thản, và cuộc sống là vô giá trị. Họ luôn luôn hận thù và nghĩ rằng đời không công bằng với họ. Họ có thể phải khác hơn và phải thành công hơn những gì mà họ đang có. Những họ lại cố tình hay không hiểu rằng chính họ đã hủy diệt tương lai và giá trị cuộc sống của họ, chứ không phải do ai khác. Cũng không phải đời đã bất công đối với họ.
Ngược lại cho thấy cũng có biết bao nhiêu tâm hồn cao thượng quanh ta, và ở mọi nơi. Họ là những người chấp nhận cuộc đời, mở rộng tâm hồn, đôi tay và thiện chí xây đắp cuộc đời: cuộc đời chính họ và cuộc đời của tha nhân. Xây dựng, xoa dịu và làm đẹp cho đời. Họ là những tâm hồn can đảm và dám đối diện với thực tế, với cuộc đời mặc dù đời không phải luôn luôn dễ dãi và mỉm cười với họ. Và mặc dù đời có quay mặt lại với họ, phũ phàng, và cười nhạo họ.
HIỆN TƯỢNG HÔN NHÂN THỜI ÐẠI
Những thứ đang làm cho nhiều người thiện chí thao thức và quan tâm đến đời sống hôn nhân, gia đình hiện nay:
1- Ly dị
Hơn 50% những cặp hôn nhân ngày nay đã tan vỡ bằng ly dị, và hàng triệu, triệu các em nhỏ đã không được hưởng hạnh phúc của một gia đình đầy đủ với cha mẹ, và anh, chị, em. Ðiều này đã đôi lần khiến ta phải suy nghĩ khi tham dự một lễ cưới, hoặc tiệc cưới của con, cháu, hay anh chị, em, bạn hữu. Trong những lúc như vậy, có khi ta tự hỏi: “Ai! Ðôi nào trong những đôi này sẽ ở trong số ½ những cặp hôn nhân ly dị?” Và kết quả thật đau lòng, nhiều cặp trong số ấy chỉ kéo dài cuộc sống hôn nhân sau 3, 5, hoặc 10 năm chung sống.
2- Phá thai
Cơn cuồng phong phá thai – kết quả của những quan niệm lệch lạc về hôn nhân. Con số thống kê của các quốc gia, cũng như tại Việt Nam rất khủng khiếp. Mỗi năm trên thế giới có đến hằng chục triệu những thai nhi bị giết, bị hủy diệt bằng nhiều cách do chính cha mẹ và những người phụ giúp cha mẹ các em làm việc ấy.
Ðọc những tài liệu về phá thai, tự nhiên tôi liên tưởng đến cái chết của hơn mấy trăm ngàn người Nhật sau hai trái bom nguyên tử bỏ xuống Hiroshima và Nagasaki vào thời Ðệ Nhị Thế Chiến với câu tự hỏi, nếu vậy, ngày nay người ta phải dùng đến bao nhiêu trái bom nguyên tử để hủy diệt hằng chục triệu thai nhi mỗi năm. Một não trạng và lối sống vong thân, nói theo Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, là tệ trạng của một nền “văn hóa sự chết”!…
3- Ðồng tính, hôn nhân đồng tính và chuyển đổi giới tính:
Não trạng và tầm nhìn lệch lạc về hôn nhân của xã hội hiện nay đang đem lại nhức nhối cho nhiều người, nhiều cha mẹ, nhiều phụ huynh, đặc biệt khi phải đối diện với tình trạng đồng tính, hôn nhân đồng tính và chuyển đổi giới tính của giới trẻ, của con cháu, hay anh chị em mình. Tội hay phúc? Xấu hay tốt? Chưa ai có đủ thẩm quyền phê phán và lượng định trên bình diện lương tâm con người. Nhưng với cái nhìn tự nhiên của mục đích hôn nhân, thì lối sống này quả thật không đạt được ý nghĩa tròn đầy của nó.
HẬU QUẢ CỦA LY DỊ
Hậu quả sự tàn phá những giá trị tinh thần và vẻ đẹp tích cực đời sống hôn nhân không dừng lại ở những lãnh vực xã hội và đạo đức xã hội. Nó còn ảnh hưởng sâu đậm đến những người trong cuộc như cha mẹ, con cháu, và cả đến những thế hệ mai sau.
1- Giữa vợ chồng
Ðối với những nạn nhân của ly dị, biến cố này đã để lại một vết thương đau đớn khó hàn gắn, hoặc đòi hỏi lâu ngày mới hàn gắn được. Hậu quả tâm lý này được phản ảnh qua những lần ly dị kế tiếp. Vì một lần ly dị sẽ mở đường cho những lần ly dị sau này. Bởi lẽ họ sẽ không còn tin tưởng vào tình yêu của mình cũng như của người khác. Ảnh hưởng này còn dẫn đến một quan niệm về tình yêu và hôn nhân như một trò chơi ái tình, đến rồi đi không mang một ý nghĩa hay giá trị tinh thần nào cả.
Ngoài ra, tình cảm con người cũng sẽ bị ảnh hưởng. Ít người sau khi ly dị mà quay lại nhìn nhau bằng một cái nhìn thân thiện và bằng hữu. Và nếu đã không nhìn nhau như bằng hữu, thì sự thù hận, cay đắng sẽ mãi mãi là một cầm buộc nơi chính con người ấy; do đó, sẽ khó có được sự khách quan và công bằng. Dĩ nhiên, hậu quả của nó sẽ ảnh hưởng đến con cái của họ.
2- Với con cái
Ðối với con cái sau khi cha mẹ ly dị. Ðây chính là đề tài mà nhiều nhà tâm lý, xã hội, cũng như đạo đức không đồng nhất với nhau về kết quả của những cuộc khảo cứu. Nhưng nói chung, con cái sống với mẹ và cha dượng, với bố và mẹ kế, với những người anh, chị, em không cùng cha mẹ, ít nhiều vẫn có những khó khăn khi hội nhập vào một môi trường và hoàn cảnh sống mới. Dù là Âu, Mỹ, Phi, hay Á, tâm lý “con ông, con tôi, con chúng ta” vẫn là một tâm lý không chỉ gây phiền toái cho con cái, mà còn ngay cho cả những cha mẹ này.
3- Xã hội và tâm linh
Ảnh hưởng ly dị còn liên quan đến lãnh vực xã hội và tâm linh nữa. Một xã hội mà trong đó giới trẻ mất niềm tin, sống trong tâm thức buồn nản và thất vọng khi nhìn đến sự đổ vỡ của cha mẹ. Những trẻ em này khi lớn lên cũng sẽ hành động hay bị thôi thúc hành động như cha mẹ chúng. Kết quả khảo cứu đã cho thấy, con cái các cha mẹ ly dị cũng có xác xuất ly dị cao hơn con cái những cha mẹ không ly dị.
Như vậy, sự đổ vỡ về hôn nhân mà hậu quả kinh khủng của nó chính là căn bệnh hiểm nghèo của gia đình và xã hội. Và việc tiếp tay xây dựng, đổi mới, và làm đẹp đời sống này, chính là những việc làm dù rất nhỏ bé, nhưng thật sự cao cả và cần thiết. Khi nền tảng gia đình là đời sống hôn nhân bị phá sản, thì nhân loại không cần phải đến bom nguyên tử, những khí giới giết người hàng loạt, hoặc những thiên tại như động đất, bão lụt hủy diệt, nhưng chính nó sẽ tự hủy diệt và nhận chìm nó, vì hôn nhân là cốt lõi của gia đình, mà gia đình là nền tảng của xã hội và giáo hội.
NĂNG LỰC PHỤC HỒI
Ai dám nhận mình tốt lành, và thánh thiện? Họa may chỉ dám tự nhận mình là một tội nhân nhờ ơn biết xám hối. Và vì thế, thật là hữu lý khi ta biết dùng chút thời giờ, khả năng, và sức lực của mình cho một ơn gọi mà như vừa trình bày ở trên, là cấp bách và thực tế: Ơn gọi hôn nhân gia đình.
Ða số chúng ta bước vào đời sống hôn nhân với nhiều thiếu sót và không mấy trưởng thành cả về thể lý, tâm lý, và tâm linh. Điều này dẫn tới cái nhìn về tình yêu, hôn nhân, gia đình thường bị lẫn lộn bởi những thao thức, hồi hộp, và hấp dẫn của tình cảm và tình dục. Chính vì thế, khi trách nhiệm và bổn phận của người làm chồng, làm cha, làm vợ, và làm mẹ ùa tới, nhiều người đã hốt hoảng, đã trốn chạy, và đem tới đổ vỡ. Nhưng hậu quả của những tan vỡ ấy không dừng lại ở chỗ 2 người chia tay nhau. Nó còn chồng kéo đến cả đời con, cháu, mà hệ quả là dẫn tới một quan niệm và lối sống về hôn nhân, về gia đình như hiện nay.
Những buổi thuyết trình, hồi tâm, hội thảo, cũng như những cuộc gặp gỡ trao đổi giữa bạn bè quen thân là những cơ hội để bạn và tôi có dịp ngồi lại, chia sẻ và giúp nhau “tái khám phá”. Vâng, tái khám phá thôi, vì tự nó hôn nhân đã là một khởi đầu của hạnh phúc, và là một cơ hội để con người sống chung hạnh phúc. Và sau khi tái khám phá là việc phục hồi, bởi vì do bụi bặm của thời gian, do sức ép của cuộc sống, và do những nhàm chán của cuộc đời thường nhật đã làm cho nhiều người từ từ mất đi cái nhìn đích thực về những giá trị và vẻ đẹp của đời sống này.
_________________________
* Bài viết đã được phổ biến trên Fb Nazareth & Mái Ấm Nazareth (www.giadinhnazareth.org), và nhiều phương tiện truyền thông khác, 11 November 2018. Ts. Trần Mỹ Duyệt
2023
Kiến Ba Khoang
2023
Ngày 4 tháng tám Thánh Gio-an Ma-ri-a Vi-a-nê, linh mục
Ngày 4 tháng tám
Thánh Gio-an Ma-ri-a Vi-a-nê, linh mục
Ca nhập lễ
Lc 4,18
Thánh Thần Chúa ngự trên tôi,
vì Chúa đã xức dầu tấn phong tôi,
sai đi báo Tin Mừng cho kẻ nghèo hèn,
băng bó những tấm lòng tan nát.
Lời nguyện nhập lễ
Lạy Thiên Chúa toàn năng và nhân hậu, Chúa đã làm cho thánh linh mục Gio-an Ma-ri-a Vi-a-nê nên một tấm gương tuyệt vời về lòng tận tụy hy sinh của một người mục tử. Vì lời thánh nhân cầu thay nguyện giúp, xin cho chúng con hằng noi theo lòng bác ái của người mà cố gắng đem nhiều anh em về với Ðức Kitô để muôn đời cùng nhau hưởng nguồn vinh phúc. Chúng con cầu xin…
Bài đọc 1
Ed 3,16-21
Ta đã đặt ngươi làm người canh gác cho nhà Ít-ra-en.
Bài trích sách ngôn sứ Ê-dê-ki-en.
16 Ngày ấy, có lời Đức Chúa phán với tôi rằng : 17 “Hỡi con người, Ta đã đặt ngươi làm người canh gác cho nhà Ít-ra-en. Ngươi sẽ nghe lời từ miệng Ta phán ra, rồi thay Ta báo cho chúng biết. 18 Nếu Ta phán với kẻ gian ác rằng : ‘Chắc chắn ngươi sẽ phải chết’, và nếu ngươi không báo cho kẻ gian ác đó biết, không nói để cảnh cáo nó từ bỏ lối sống xấu xa, cho nó được sống, thì chính kẻ gian ác ấy sẽ phải chết vì tội lỗi của nó, nhưng Ta sẽ đòi ngươi đền nợ máu nó. 19 Ngược lại, nếu ngươi đã báo cho kẻ gian ác, mà nó không từ bỏ hành vi gian ác và lối sống xấu xa của nó, thì nó sẽ phải chết vì tội của nó ; còn ngươi, ngươi sẽ cứu được mạng sống mình. 20 Nếu như kẻ công chính từ bỏ lẽ công chính của mình mà làm điều bất chính, thì Ta sẽ đặt chướng ngại trước mắt nó ; nó sẽ phải chết, bởi vì ngươi đã không báo cho nó. Nó sẽ phải chết vì tội lỗi của nó và người ta sẽ không còn nhớ đến việc công chính nó đã làm ; nhưng Ta sẽ đòi ngươi đền nợ máu nó. 21 Ngược lại, nếu ngươi đã báo cho kẻ công chính để nó không phạm tội và chính nó không phạm tội, thì chắc chắn nó sẽ được sống, vì nó đã được báo cho biết ; còn ngươi, ngươi sẽ cứu được mạng sống mình.”
Đáp ca
Tv 116,1.2 (Đ. Mc 16,15)
Đ.Anh em hãy đi khắp tứ phương thiên hạ, mà loan báo Tin Mừng.
1Muôn nước hỡi, nào ca ngợi Chúa,
ngàn dân ơi, hãy chúc tụng Người !
Đ.Anh em hãy đi khắp tứ phương thiên hạ, mà loan báo Tin Mừng.
2Vì tình Chúa thương ta thật là mãnh liệt,
lòng thành tín của Người bền vững muôn năm.
Đ.Anh em hãy đi khắp tứ phương thiên hạ, mà loan báo Tin Mừng.
Tung hô Tin Mừng
Lc 4,18
Ha-lê-lui-a. Ha-lê-lui-a. Chúa đã sai tôi đi loan báo Tin Mừng cho kẻ nghèo hèn, công bố cho kẻ bị giam cầm biết họ được tha. Ha-lê-lui-a.
Tin Mừng
Mt 9,35 – 10,1
Đức Giê-su thấy đám đông thì chạnh lòng thương.
✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Mát-thêu.
9 35 Khi ấy, Đức Giê-su đi khắp các thành thị, làng mạc, giảng dạy trong các hội đường, rao giảng Tin Mừng Nước Trời và chữa hết các bệnh hoạn tật nguyền.
36 Đức Giê-su thấy đám đông thì chạnh lòng thương, vì họ lầm than vất vưởng, như bầy chiên không người chăn dắt. 37 Bấy giờ, Người nói với môn đệ rằng : “Lúa chín đầy đồng, mà thợ gặt lại ít. 38 Vậy anh em hãy xin chủ mùa gặt sai thợ ra gặt lúa về.”
10 1 Rồi Đức Giê-su gọi mười hai môn đệ lại, ban cho các ông quyền trên các thần ô uế, để các ông trừ chúng và chữa hết các bệnh hoạn tật nguyền.
Lời nguyện tiến lễ
Lạy Thiên Chúa toàn năng vĩnh cửu, xin đổ tràn Thần Khí xuống của lễ chúng con dâng tiến Chúa đây, và nhờ lời thánh Gio-an Ma-ri-a Vi-a-nê chuyển cầu, xin cho chúng con được xác hồn trong trắng để cử hành mầu nhiệm thánh này. Chúng con cầu xin…
Lời Tiền Tụng
Lạy Chúa là Cha chí thánh, là Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, chúng con tạ ơn Chúa mọi nơi mọi lúc, nhờ Ðức Ki-tô, Chúa chúng con, thật là chính đáng, phải đạo và đem lại ơn cứu độ cho chúng con,
Chúa cho Hội Thánh được hân hoan mừng lễ thánh Gio-an Ma-ri-a Vi-a-nê để nhờ gương sáng đời sống đạo đức của ngài, Chúa củng cố Hội Thánh, nhờ lời giảng dạy, Chúa giáo huấn, và nhờ lời cầu khẩn đẹp lòng Chúa, Chúa giữ gìn Hội Thánh.
Vì thế, cùng với toàn thể Thiên thần và các thánh, chúng con luôn luôn hát ca chúc tụng Chúa rằng:
Thánh! Thánh! Thánh!…
Ca hiệp lễ
Mt 28,20
Chúa nói : “Thầy ở cùng anh em
mọi ngày cho đến tận thế.”
Lời nguyện hiệp lễ
Lạy Chúa, Chúa đã cho chúng con tìm được sức mạnh nhờ bánh bởi trời. Chính lương thực này xưa đã làm cho thánh Gio-an Ma-ri-a Vi-a-nê không lùi bước khi phải đương đầu với nghịch cảnh, nay xin cũng giúp chúng con mỗi ngày một gần Chúa hơn, và cuối cùng đến được với Chúa. Chúng con cầu xin…
2023
Thái Ðộ Bao Dung
3.8
Thứ Năm trong tuần thứ Mười Bảy Mùa Quanh Năm
Xh 40:16-21,34-38; Tv 84:3,4,5-6,8,11; Mt 13:47-53
Thái Ðộ Bao Dung
Chúa dùng dụ ngôn “mẻ lưới bắt được mọi thứ cá” để dạy dân chúng. Qua dụ ngôn này Chúa Giêsu muốn khẳng định rằng, Nước Trời được trao tặng, hay mở rộng ra cho hết mọi người. Cho cả “cá tốt” cũng như “cá xấu”. Nghĩa là không phân biệt người tốt kẻ xấu, cũng không kỳ thị chủng tộc, giai cấp sang hay hèn. Giống như mẻ lưới bắt được mọi thứ cá lớn cũng như bé, ai cũng có cơ hội được vào Nước Trời. Nhưng để được tuyển chọn vào trong Vương Quốc của Thiên Chúa thì phải là những loại cá tốt. Cá tốt chính là giá trị quý giá của Nước Trời. Ai là cá tốt sẽ được sống trong nước trời.
Như vậy, dụ ngôn mẻ lưới này gợi lên vấn đề là số phận của người lành và kẻ dữ. Chỉ người lành mới được vào Nước Trời hưởng phúc đời đời; ngược lại số phận người dữ sẽ bị quăng ra ngoài, nơi khóc lóc và nghiến răng. Vì thế, khi ví Nước Trời qua hình ảnh mẻ lưới, Chúa Giêsu muốn đặt con người trong những chọn lựa giá trị tốt đẹp nhất cho cuộc đời của mình, nhất là cho một cuộc sống duy nhất hiện hữu trong hạnh phúc bất diệt, mà nếu chọn sai thì sẽ mất nó vĩnh viễn! Do đó, đối với Chúa , người tốt là người biết từ bỏ mọi sự mà đi theo Người; và khi đã đi theo Người, phải sống theo Thánh ý của Chúa. Ai làm như thế sẽ là cá tốt trong ngày cánh chung. Còn ai không đón nhận Nước Trời mà Ðức Giêsu mang lại, sẽ là cá xấu bị loại ra trong ngày sau hết.
Ví Nước Trời với hình ảnh lựa lọc cá tốt, cá xấu, Chúa Giêsu rõ ràng nhấn mạnh đến sự phân định và chọn lọc sẽ xảy ra vào thời cánh chung: người tốt được chọn, người xấu bị loại trừ. Việc làm của chúng ta là quyết định mình trở nên người tốt hay người xấu, nhưng không phải tốt hay xấu theo kiểu thế gian mà là theo tiêu chuẩn của Tin Mừng. Nói cách khác, sự phân định và chọn lựa của Thiên Chúa vào hồi chung cuộc kêu gọi chúng ta phải biết phân định và chọn lựa ngay trong hiện tại này.
Qua trang Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu muốn cảnh báo cho chúng ta về ngày tận thế, ngày ấy xảy ra khi chúng ta phải nhắm mắt lìa đời. Sinh ra chúng ta Thiên Chúa luôn ấp ủ gìn giữ bảo vệ chở che, Ngài đặt trong tâm hồn mỗi người tiếng nói của lương tâm để chỉ dẫn cho chúng ta làm lành lánh dữ. Tình yêu của Thiên Chúa bao phủ loài người có thể ví như chiếc lưới. Không một ai bị loại trừ và thoát ra khỏi tấm lưới yêu thương ấy.
Thế nhưng Thiên Chúa chỉ chọn những cá tốt, nói cách khác; Thiên Chúa chỉ đón nhận những ai muốn được Ngài biến đổi để trở nên tốt. Còn những ai chối bỏ Ngài thì trở nên cá xấu, bị quang ra ngoài, nơi đó sẽ là bất hạnh và than khóc muôn đời.
Xét lại mình, chúng ta đang là loại cá gì? Có xứng đáng được lựa chọn để nhận vào Nước Hằng Sống không?
Khi chúng ta sống và hành động theo tiếng chỉ bảo của lương tâm, nghĩa là sống theo ý Chúa, thì chúng ta sẽ có một cuộc sống thanh thản bình an ngay ở đời này, và chắc chắn sẽ được hạnh phúc đời sau. Còn ngược lại, nếu sống trong gian ác, tội lỗi thì ngay ở đời này sẽ là một chuỗi những tháng ngày sống trong bất an, bất hạnh và rồi sẽ đánh mất luôn cả sự sống đời sau!
Với bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu mời gọi chúng ta hãy có thái độ kiên nhẫn bao dung hơn đối với Giáo Hội của Ngài. Qua hình ảnh chiếc lưới thả xuống biển, kéo lên với đủ loại cá, trong đó người ta giữ lại những con cá tốt và ném đi những con cá xấu, Chúa Giêsu muốn nói với chúng ta rằng cuộc gặp gỡ giữa Thiên Chúa và con người chỉ được thực hiện trọn vẹn vào ngày cánh chung mà thôi, trong khi chờ đợi, thì người môn đệ của Ngài cần có thái độ kiên nhẫn, bao dung.
Giáo Hội là Thân Thể của Chúa Kitô. Tự bản chất, Giáo Hội là thánh thiện, như chúng ta vẫn tuyên xưng trong Kinh Tin Kính, nhưng Giáo Hội thánh thiện ấy lại gồm những con người tội lỗi. Ý thức cơ bản và quan trọng nhất của người Kitô hữu chính là luôn nhận biết mình là tội nhân, để từ đó kêu cầu lòng thương xót của Chúa và sự tha thứ của anh em.
Nếu thiếu ý thức ấy, người Kitô hữu sẽ rơi vào thái độ kiêu căng giả hình của những người Biệt phái bị Chúa Giêsu lên án gắt gao. Ðồng hành với nhân loại, mang đến cho nhân loại Tin Mừng cứu rỗi, cũng như Chúa Giêsu, Ðấng cứu độ, Giáo Hội chỉ có thể thực thi sứ mệnh của mình với thái độ kiên nhẫn, cảm thông, yêu thương, tha thứ mà thôi. Không ngôn ngữ nào hùng hồn hơn, không sứ điệp nào có tính thuyết phục hơn lòng nhân từ, sự khoan dung và tha thứ. Cái chết của Chúa Giêsu trên Thập giá là tuyệt đỉnh của hành động cứu rỗi của Ngài và lôi kéo mọi người lên với Ngài.
Luôn ý thức về thân phận tội lỗi yếu hèn của mình, không ngừng cảm thông với những thiếu sót bất toàn trong Giáo Hội, cố gắng thực thi lòng nhân từ bao dung với mọi người, đó là thách đố đang đặt ra cho người Kitô hữu chúng ta hơn bao giờ hết. Xin Chúa khơi dậy trong tâm hồn chúng ta lòng yêu mến Giáo Hội được thể hiện bằng những cử chỉ cảm thông bao dung, kiên nhẫn mỗi ngày.