2023
Sửa đổi lời một số bài thánh ca
Sửa đổi lời một số bài thánh ca
Hội thảo Thánh nhạc toàn quốc lần thứ 51 do Ủy ban Thánh nhạc – HÐGMVN tổ chức đã diễn ra vào ngày 3.10.2023 tại Trung tâm Mục vụ TGP TPHCM. Một trong những nội dung chính là bàn về việc sửa lời một số ca khúc thánh ca.
Các tham dự viên là thành viên ban Thánh nhạc các giáo phận, ca trưởng, ca viên, nhạc sĩ Công giáo đã cùng thảo luận đề tài này. Về tầm quan trọng và nguyên nhân phải sửa đổi lời hát của một số trường hợp đã được phổ biến trong cộng đồng Dân Chúa lâu nay, chia sẻ với phóng viên, linh mục, nhạc sĩ Rôcô Nguyễn Duy cho biết lý do để các ca khúc phù hợp với giáo lý Công giáo, suy tư thần học và ngôn ngữ thời đại: “Trước Công đồng Vatican II, Giáo hội cử hành thánh lễ với nhạc Grêgoriô (Bình ca – plainchant) bằng tiếng Latinh nên không có vấn đề gì, vì các bài ca đã được soạn sẵn trong các tập Bình ca chung cho cả Giáo hội Công giáo (Paroissien Romain – Chant Gregorien [1945], Graduale Simplex, Graduale Romanum, Liber Hymnarius). Sau Công đồng, với Hiến chế Phụng vụ thánh, Giáo hội cho phép sử dụng tiếng bản xứ trong các cử hành phụng vụ, nhờ vậy giáo dân tham dự “am hiểu đầy đủ hơn mầu nhiệm được cử hành” (x. HDMVTN, số 57), như hiện nay chúng ta đang dùng tiếng Việt. Từ đó các nhạc sĩ Công giáo đã viết những tác phẩm mới. Cho đến nay, những tác phẩm thánh ca vẫn liên tục ra đời do nhiều thành phần Dân Chúa soạn tác. Trong số đó có nhiều bài rất có giá trị, nhưng cũng không ít bài cần phải sửa lại cho phù hợp với Giáo lý Công giáo, suy tư thần học và ngôn ngữ thời đại, cũng như căn cứ vào những tiểu chuẩn phụng vụ thánh nhạc và mục vụ, đồng thời cũng quan tâm đến sự chọn lọc của thời gian với đôi chút chỉnh sửa khi cần thiết như không dùng danh xưng Giavê trong các bản văn phụng vụ; theo ý các nhà thần học, không dùng danh xưng “Cha” cho Chúa Giêsu”.
Tuy nhiên, việc sửa lời thánh ca không thực hiện dễ dàng và nhanh chóng vì nhiều yếu tố tác động. Linh mục nhạc sĩ Rôcô cũng chia sẻ, từ khi khởi sự, thẩm quyền sửa lời bài hát thuộc về tác giả, ý kiến của Ủy ban Giáo lý Đức tin, Ủy ban Văn hóa, nhất là Ủy ban Thánh nhạc có vai trò góp ý và quyết định. Đối với các tác giả đã mất, việc sửa lời bài hát thuộc về thẩm quyền Giáo hội và cần thông báo với người giữ bản quyền. Hiện nay, Uỷ ban Thánh nhạc đã tiến hành dò lại tất cả các ca khúc, dù đã được chuẩn nhận. Không chỉ với Giáo hội Công giáo tại Việt Nam, việc sửa lời thánh ca cũng được thực hiện ở những nơi khác, theo quyết định của Hội đồng Giám mục của các quốc gia. Mới đây, Hội đồng Giám mục Hoa Kỳ đã yêu cầu bỏ đi một số bài hát dù đã được cho phép.
Được biết, sau 4 năm làm việc, Ban Tuyển chọn đã hoàn tất cuốn Thánh Ca Việt Nam, quyển 1, ra mắt cùng cộng đồng Dân Chúa. Tuyển tập này gồm những bài thánh ca (đã cho phép sử dụng) được phổ biến từ những ngày đầu khai sinh nền thánh nhạc Việt Nam cho đến khoảng năm 1973-1975, với tổng số lên đến gần 500 bài. Theo thống kê, đến hiện tại đã có khoảng trên 160 bài hát được sửa lại vài từ. Chẳng hạn bài hát Nữ Vương Thiên Đàng (Ns. Ngô Duy Linh), cụm từ “hỉ hoan khoái lạc” được hiệu đính thành “hỉ hoan vui mừng” hay bài Cung Chúc Trinh Vương (Ns Hoài Đức) cụm từ “Mẹ nhân ái yêu đương” thành “Mẹ nhân ái yêu thương”.
Bên cạnh việc trao đổi các ý kiến xoay quanh thực hiện sửa lời thánh ca, các tham dự viên còn chia sẻ về hát cộng đồng ở từng giáo phận, giáo xứ, làm sao để các thành phần Dân Chúa cùng hát ca, ngợi khen và hướng tâm hồn lên Chúa trong thánh lễ cách thiêng liêng, cảm xúc. Một vài cách làm hay được giới thiệu, đơn cử như giáo phận Mỹ Tho thiết lập hệ thống phòng thu để ca đoàn hát mẫu những bản nhạc và phổ biến trên kênh truyền thông cho mọi giáo dân có thể tiếp cận và quen thuộc với giai điệu, hỗ trợ cho việc khuyến khích hát cộng đồng.
Chương trình khép lại với phần đúc kết của Đức cha Aloisio Nguyễn Hùng Vị, Giám mục giáo phận Kon Tum, Chủ tịch Ủy ban Thánh nhạc. Đức cha nhấn mạnh đến việc các giáo xứ cần quan tâm đào tạo nhân lực phục vụ ca đoàn, nghệ thuật thánh hướng tới sự lâu dài.
VÂN UYÊN – ANH NGUYÊN
2023
Những cách thức thăng tiến tình yêu dành cho Đức Mẹ Maria
Đó là Mẹ Maria diễm phúc, là con Thiên Chúa Cha, là thân mẫu của Chúa Con, và là đối tác huyền nhiệm của Chúa Thánh Thần. Mẹ là Nữ Vương các thiên thần, nữ vương các thánh hiển tu, Nữ vương các thánh tử đạo và các thánh trinh nữ, cũng là Nữ Vương kinh mân côi. Mẹ là Mẹ của chúng ta, điều đã được tuyên bố từ nơi thập giá – “Thưa Bà, đây là con của Bà; này anh, đây là Mẹ anh” (Ga 19,26-27). Quả thật, một lần nữa, đây chính là Đức Trinh Nữ Maria đầy diễm phúc. Ngoài ra, thánh Luy thành Montfort tụng ca người nữ diễm phúc này bằng những lời cao cả: “Mẹ Maria là tuyệt tác trong mọi thụ tạo của Thiên Chúa.” Chính thánh nhân đã quả quyết rằng con đường đến với Chúa Giêsu một cách chắc chắn nhất, mau chóng nhất và dễ dàng nhất là ngang qua con người và sự chuyển cầu của Đức Trinh Nữ rất thánh.
Trong các thời điểm khó khăn nhất giữa những giông bão, cám dỗ và phong ba dường như đang muốn nuốt chửng thế giới như hiện nay, hơn bao giờ hết, chúng ta phải đi tìm một chỗ ẩn nương an toàn nơi Mẹ Maria, nơi Trái tim tinh tuyền và vô nhiễm nguyên tội của Mẹ.
Như trong thời điểm tội lỗi thời ông Nôe, khi đó chỉ có một nơi cư trú duy nhất là bên trong con tàu ông Nôe, thì chúng ta cũng buộc lòng phải tìm được một nơi ẩn trú trong Con tàu Nương ẩn an toàn – đó là nơi vòng tay của Mẹ Maria. Trái Tim Vô Nhiễm của Mẹ Maria phải là con tàu Nôe dành cho chúng ta trong thời đại mới. Tại Fatima, chính Đức Mẹ đã tiên tri những lời yên ủi sau đây: “Cho đến tận cùng, Trái tim vô nhiễm của Mẹ sẽ chiến thắng.”
Xin cho chúng ta được biến đổi thành những mũi tên rực cháy trong cánh tay Mẹ Maria, đấng là Thánh Mẫu, Nữ Vương và là Thủ lãnh của một đạo binh xếp hàng vào trận. Mẹ chúng ta khát khao cháy bỏng rằng chúng ta sẽ trao hết trái tim, tâm trí và cả linh hồn cho Mẹ, hơn nữa Mẹ cũng khát mong rằng chúng ta hãy mang đến nhiều và thật nhiều những linh hồn khác nữa đến với nơi náu nương an toàn tuyệt đối là chính Trái Tim Mẹ.
Để được biến đổi thành những môn đệ nhiệt thành của Mẹ Maria, và dĩ nhiên cũng là môn đệ của Chúa Giêsu vì Đức Maria luôn dẫn đường cho chúng ta đến với Người – chúng ta phải hết mình học hiểu về Đức Maria nhiều hơn nữa.
Đó sẽ là mục đích của bài viết ngắn gọn này. Chúng tôi sẽ trình bày một số cách thức khác nhau để chúng ta có thể gia tăng sự hiểu biết về Đức Maria, ngõ hầu mến yêu Mẹ chân thành hơn và phó dâng cuộc đời của chúng ta cho Mẹ. Thật vậy, nơi ẩn nương an toàn trong thời đại mới này chính là Trái Tim Vô Nhiễm của Đức Maria.
1. Đức Maria và Thánh Kinh.
Trước hết và trên hết, chúng ta hãy tìm hiểu Đức Maria từ nguồn quan trọng nhất là Thánh Kinh, đó là Lời hằng sống của Thiên Chúa. Một trong những đoạn Kinh Thánh quan trọng nhất được tìm thấy trong Tin Mừng theo thánh Luca, chương một và chương hai. Trong hai chương này, chúng ta khám phá mầu nhiệm Nhập thể và toàn bộ năm Mầu nhiệm Vui của Kinh Mân Côi. Có rất nhiều những đoạn quan trọng khác, nhưng hãy bắt đầu với hai chương đầu của Tin Mừng theo thánh Luca.
2. Những vinh quang của Đức Maria: Thánh Alphonso Liguori.
Nhiều tác phẩm văn chương với chủ đề về Đức Maria được chấp bút trong khoảng 2000 năm qua. Điều này rất chính xác! Thế nhưng, vượt trên hết là tuyệt phẩm văn chương quý giá về Đức Maria của thánh Alphonso Liguori, Tiến sĩ Hội Thánh. Trong công trình của mình, thánh nhân dùng Kinh Lạy Nữ Vương – lời kinh chúng ta thường đọc khi kết thúc Kinh Mân Côi, và giải thích mỗi từ ngữ cách chi li từng chút. Sự giải thích tuyệt vời được thâu tập từ các nguồn văn lớn lao: đó là Thánh Kinh – cả Cựu Ước lẫn Tân Ước, văn chương của các Giáo Phụ và các thánh trong Hội Thánh, tài liệu huấn quyền của các Giáo Hoàng, và nhiều nguồn văn khả tín khác. Sẽ là điều bất khả thi khi đọc tuyệt tác này mà không chìm đắm thâm sâu hơn vào tình yêu với Đức Mẹ, đấng làm cho chúng ta được sống, được vui, được cậy.
3. Ba lần hiện ra được công nhận của Đức Maria.
Chưa cần xét đến sự bắt buộc trong niềm tin của chúng ta, sẽ vẫn là một sự thiếu khôn ngoan khi bỏ qua hoặc không tin vào ba lần hiện ra của Đức Maria. Đó là những lần hiện ra tại Guadalupe, Lộ Đức và Fatima. Đức Mẹ Guadalupe hiện ra bốn lần với một người gốc Ấn, thánh Juan Diego vào năm 1531 và nói rằng người là Mẹ của chúng ta, và từ đây, gần 8 triệu người Mexico trở lại đạo trong khoảng 30 năm. Không một làn sóng hoán cải trong thời gian ngắn nào có thể sánh bằng sự can thiệp này của Mẹ Maria! Đức Mẹ Lộ Đức hiện ra 18 lần với thánh Bernadette Soubirous. Trong lần hiện ra cuối cùng, Bernadette hỏi tên của người nữ xinh đẹp. Mẹ Maria đã đích thân tuyên bố rằng: “Ta là Đấng Vô Nhiễm Nguyên Tội.” Khi Bernadette trình bày việc này cho vị linh mục, tính chân thực của việc hiện ra đã được công nhận. Đức Giáo Hoàng Piô IX đã tuyên bố tín điều Đức Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội vào bốn năm trước đó và chẳng có cách nào một cô gái nông thôn ít học có thể biết được điều này. Cuối cùng, tại Fatima – Bồ Đào Nha, Đức Mẹ đã hiện ra 6 lần với 3 trẻ chăn chiên là Lucia, Francisco và Jacinta. Sau đó, chính Mẹ đã xác nhận rằng mình là “Nữ Vương rất thánh Mân Côi.” Trong mỗi lần hiện ra, Đức Mẹ luôn dạy rằng các con hãy siêng năng lần hạt Mân Côi mỗi ngày.
4. Nghệ thuật về Đức Maria: Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp.
Các tuyệt tác nghệ thuật về Đức Maria gần như chiếm số lượng rất lớn. Dù vậy, bạn nên cố gắng để có được một bức tranh tuyệt mỹ về Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp.
Theo truyền thống, tuyệt tác này được gán cho tác giả là thánh Luca. Hãy chiêm ngắm ánh nhìn chăm chú của Đức Mẹ và tưởng tượng rằng Mẹ đang nhìn bạn với tình yêu giống như cách Mẹ đang bồng ẵm trẻ Giêsu, Đấng đang ngắm nhìn khí cụ của cuộc vượt qua dành cho Người trong tương lai. Hãy nhìn chiếc giày đang rơi khỏi một bên chân của Người. Cũng như hãy chiêm ngắm sự hiện diện của các thiên thần trong tác phẩm tuyệt mỹ này. Đừng ngần ngại mà hãy đặt bản thân mình trong cánh tay Mẹ Maria để tìm kiếm sự ủi an và che chở của một người mẹ.
5. Kinh nguyện xướng đáp Loreto (Kinh Cầu Đức Bà)
Giữa những sự biểu đạt của Kinh Thánh, thi ca và huyền bí vốn ca ngợi sự tuyệt mỹ của Đức Mẹ, chúng ta có các kinh nguyện xướng đáp. Bắt đầu với kinh Loreto – một kinh nguyện xướng đáp cổ xưa để ca tụng Đức Maria. Nếu chúng ta yêu mến và ngợi ca một ai đó, chúng ta sẽ ước mong nhấn mạnh và nêu bật lên các nhân đức của người ấy. Kinh nguyện tung hô này bao gồm một lượng lớn các danh hiệu và nhân đức cao quý mà Mẹ Maria đã sống và thi hành, đồng thời kinh nguyện này như một nguồn thúc đẩy chúng ta bắt chước các nhân đức của Mẹ và nên thánh như Chúa đã kêu mời chúng ta. Chúng ta luôn có khuynh hướng bắt chước những ai mà chúng ta yêu mến!
6. Những người bạn của Đức Maria trong cuộc đối thoại.
Tôi ghi nhận trong một thời gian rằng: có một thứ tình cảm và mối tương giao tình bạn thiêng liêng giữa những người có lòng yêu mến nhiệt thành và sự tận tâm với Đức Maria và cả những người khát mong triển nở với một nỗ lực cao quý để thăng tiến trong sự hiến dâng đích thực cho Mẹ Maria. Tắt một lời, hãy đến cùng những người khác để chia sẻ những hiểu biết của bạn về Đức Mẹ. Thật vậy, quả là một hành động lớn lao của đức bác ái khi sẻ chia những kho báu thiêng liêng, đặc biệt là sự hiểu biết và lòng mến dành cho Mẹ Maria. Biết bao người đã được dẫn đến cùng Chúa Giêsu và ơn cứu độ vĩnh cửu khi họ được giới thiệu về tình yêu của Mẹ chúng ta – Nữ Vương Thiên Đàng – Đức Maria. “Xin hãy nhớ xưa nay chưa từng nghe có người nào chạy đến cùng Ðức Mẹ, xin bầu chữa cứu giúp mà Ðức Mẹ từ bỏ chẳng nhận lời” (Kinh hãy nhớ)
7. Hội nghị và chuyên đề về Đức Maria
Hãy để đôi mắt và đôi tai của bạn mở ra cho những hội nghị, chuyên đề hoặc đối thoại đúng đắn, vững chắc và chính thống về Đức Trinh Nữ Maria. Trong nhiều năm qua, cha Donald Calloway đã viết một tác phẩm xuất sắc về Đức Maria – The Champions Of The Rosary (tạm dịch: Những nhà vô địch của Kinh Mân Côi). Cha cũng mang đến những cuộc đối thoại chất lượng về uy quyền của Kinh Mân Côi trong Lịch Sử Cứu Độ.
8. Sách tóm lược về Đức Maria
Hy vọng được bạn cho phép, tôi muốn khiêm tốn mời các bạn đón đọc cuốn sách của tôi: Marian Compendium – Sách tóm lược về Đức Maria, (TAN Books, 2022). Sau nhiều năm vất vả và lao nhọc, cuốn sách này đã được xuất bản; tôi tin rằng nó sẽ là một tuyệt tác. Trong tất cả sự chân thành, tôi tin tưởng công trình của tình yêu dành cho Đức Maria này có thể giúp ích thật nhiều cho bạn trong việc triển nở trong tình yêu và sự tận hiến dành cho Đức Maria, cũng như thăng tiến khao khát noi gương những nhân đức cao vời của Mẹ. Trong quyển sách tóm lược này, vốn được biết theo một kiểu văn rất dễ đọc, bạn sẽ khám phá những yếu tính của một nền Thánh Mẫu học vững chắc – một sự hiểu biết đích thực và một tình yêu chân chính dành cho Mẹ Maria. Cuốn sách này chứa đựng những điều như: Các tín điều về Đức Maria, Lòng sùng mộ Đức Maria, những lần hiện ra được công nhận của Mẹ, những ngày lễ kính nhớ Đức Mẹ, những trác tuyệt nghệ thuật đầy kỳ diệu và gợi hứng về Mẹ Maria, và cuối cùng, những kinh nguyện nổi tiếng dành cho Mẹ Maria.
Tóm lại, các bạn thân mến trong Chúa Giêsu và Mẹ Maria, một trong những sáng kiến và sự táo bạo, cũng như mục đích mà chúng ta có thể và nên đảm nhận trong đời sống là học biết và yêu mến Chúa Giêsu cách đầy đủ, tổng thể và nhiệt huyết trong mọi ngày của đời ta. Thế nhưng chúng ta nên học biết Chúa Giêsu qua trung gian là Đức Trinh Nữ Maria.
Tôi tin rằng, Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã mô tả cách chính xác trong tông thư Đức Trinh Nữ Maria và Kinh Mân Côi. Đức Giáo Hoàng của lòng yêu mến Mẹ Maria này, với huy hiệu và khẩu hiệu của mình là “Totus tuus – Lạy Mẹ, tất cả của con là của Mẹ” từ thánh Louis thành Montfort, đã tuyên bố trong tông thư này rằng chúng ta nên cố gắng chiêm ngưỡng Dung Mạo Chúa Giêsu qua đôi mắt và Trái Tim Đức Mẹ Maria. Các bạn thân mến, điều này nên là mục đích của đời sống chúng ta: để chiêm ngắm Dung Mạo Chúa Giêsu ngang qua đôi mắt và Trái Tim của Mẹ Maria. Một khi hoàn thành được điều đó ở đời này, thì sau đó chúng ta sẽ tiếp tục chiêm ngưỡng Dung Nhan Chúa Giêsu mãi mãi trên Thiên đàng, và được ở cạnh Đức Maria, đấng làm cho chúng ta được sống, được vui, được cậy muôn đời.
Linh mục Ed Broom, OMV
Quang Sáng chuyển ngữ
2023
Laudate Deum: Các nhân vật phản ứng trước tông huấn của Đức Phanxicô
+ “Thông điệp của ngài là một bài viết phản ứng lại những người hoài nghi”
Christophe Béchu, Bộ trưởng Chuyển đổi Sinh thái và Liên kết Lãnh thổ
“Tám năm sau Laudato si’, vốn tạo nên một cú sốc điện đáng kể trước COP21, Đức Thánh Cha Phanxicô một lần nữa lại đi đầu trong cuộc khủng hoảng khí hậu. Tôi rất vui mừng về nó. Những lời của Đức Giáo hoàng là rất mạnh mẽ và rõ ràng: biến đổi khí hậu có nguồn gốc từ con người đe dọa sự hài hòa của sự sống trên Trái đất và buộc chúng ta phải hành động. Nếu “những điều kỳ diệu của sự tiến bộ” đáng được ngưỡng mộ, thì chúng áp đặt lên chúng ta một đạo đức trách nhiệm.
Đối với tôi, hệ sinh thái kiểu Phanxicô dường như hoàn toàn tương thích với hệ sinh thái kiểu Pháp! Thông điệp của ngài cũng là một bài viết phản ứng lại những người hoài nghi, những người mà ngài đấu tranh, bao gồm cả trong Giáo hội Công giáo, như ngài nói với chúng ta. Sự rõ ràng và sự đấu tranh này là sự hỗ trợ mạnh mẽ trong cuộc chiến của Pháp ở cấp độ quốc tế nhằm giảm tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch và tăng cường các mục tiêu về khí hậu của chúng ta.
Thông qua tính phổ quát và sức mạnh của nó, Laudate Deum là một văn bản quý giá để tiếp cận COP28 với những tham vọng mới và thuyết phục các đối tác bất đắc dĩ nhất của chúng ta tiến tới nhanh hơn và mạnh mẽ hơn. Pháp sẽ đi đầu trong cuộc chiến này”.
+ “Đó là một tiếng kêu có thể lan truyền nhiều hơn Laudato si”
Cha Dominique Lang, Dòng Augustinô Đức Mẹ Lên Trời , nhà báo của Le Pèlerin và chủ blog “các Giáo hội và hệ sinh thái”
“Bản văn này thật đáng kinh ngạc! Rõ ràng và dễ tiếp cận đối với công chúng, nó giống như một bản tóm tắt những suy nghĩ của Đức Thánh Cha Phanxicô về sinh thái. Ngài đóng vai trò là nguyên thủ quốc gia bằng cách mang lại ở đây đóng góp mới của ngài cho cuộc tranh luận chính trị trước COP28.
Laudate Deum vang lên như một tiếng kêu, một lời kêu gọi rất mạnh mẽ để huy động chúng ta trước tình trạng khẩn cấp về khí hậu. Đó là một cách để Đức Thánh Cha nhắc lại những gì Laudato si’ đã nói cho những người chưa đọc văn bản huấn quyền này, nhưng cũng để lấy làm tiếc về việc không hành động trong 8 năm qua trong khi tình hình tiếp tục suy thoái.
Đức Phanxicô nói với chúng ta ở đây về toàn cầu hóa từ bên dưới, về nghĩa vụ dấn thân của xã hội dân sự trong việc thúc đẩy chính trị hành động. Tôi nghĩ rằng văn kiện này, bản thân nó không phải là một văn bản thần học vĩ đại, có thể được lưu hành nhiều hơn Laudato si’, bằng cách mang lại nhiệt huyết cho những người đã dấn thân nhưng cũng buộc những người khác phải đối mặt với thực tế.”
+ “Đức Giáo hoàng sáng suốt hơn nhiều nhân vật chính trị”
Marine Tondelier, Thư ký quốc gia Europe Écologie-Les Verts
“Tôi thấy rằng Đức Thánh Cha Phanxicô sáng suốt và can đảm hơn nhiều về các vấn đề môi trường so với nhiều chính trị gia. Ngài hiểu rất sâu về vấn đề này, đặc biệt là về mối liên hệ không thể tách rời giữa công bằng xã hội và công bằng môi trường, cũng như những giới hạn của công nghệ để cứu sống sinh vật.
Nhiều chính trị gia khiến chúng ta tin rằng chúng ta có thể dựa vào tiến bộ và công nghệ một cách mù quáng để tiếp tục sống như trước đây, theo cùng một quỹ đạo. Đây là những ảo ảnh nguy hiểm vì chúng là cái cớ để không thay đổi bất cứ điều gì.
Chẳng hạn, Đức Thánh Cha Phanxicô cũng quan tâm nhiều đến các nhà hoạt động môi trường hơn cả Bộ trưởng Nội vụ Pháp. Ngày nay, chúng ta có những người trẻ lo lắng về sinh thái, những người tuyệt vọng khi nhìn thấy thực tế khí hậu và xã hội mà chúng ta đang sống. Một số thực hiện những hành động mang tính biểu tượng, can đảm và bất bạo động. Tuy nhiên, họ thường bị biếm họa theo một phản xạ gia trưởng và phản động.
Đức Phanxicô hiểu và đối xử với những người trẻ này một cách tôn trọng hơn nhiều.”
+ “Laudate Deum thực sự khuyến khích việc huy động chiến đấu”
Benoît Halgand, nhà hoạt động môi trường, người phát ngôn của tập thể Lutte et Contemplation
“Tôi rất hào hứng với văn bản này; theo ý kiếncủa tôi, sau Laudato si’ vẫn còn thiếu những lời nói của Kitô giáo như thế này về chiều kích cấu trúc và chính trị của thách thức sinh thái. Đức Giáo hoàng nhấn mạnh đến nhu cầu thực sự về việc huy động xã hội dân sự. Chúng tôi cảm thấy rằng ngài đứng về phía những người dấn thân – bao gồm cả thông qua các phương thức hành động có thể gây phân rẽ – khi ngài tin rằng hành động của các nhóm bị coi là “cực đoan hóa” sẽ lấp đầy khoảng trống trong xã hội (Laudate Deum, 58) .
Với tư cách là các nhà hoạt động, chúng tôi sẽ dựa vào văn bản này – ví dụ như trong bối cảnh của hồ sơ EACOP (dự án dầu TotalEnergies ở Uganda và Tanzania, ghi chú của biên tập viên). Một đoạn văn (29) dường như gây được tiếng vang lớn với chúng tôi, tố cáo các công ty sử dụng biện pháp quảng cáo xanh (greenwashing) để gây ảnh hưởng đến dư luận.
Nói rộng hơn, tôi muốn Đức Phanxicô kêu gọi một cách rõ ràng hơn về việc huy động tập thể. Chắc chắn, ngài nhấn mạnh đến sự thiếu sót của các cử chỉ cá nhân – đồng thời nhắc lại rằng những cử chỉ này là cần thiết để bắt đầu sự thay đổi văn hóa. Tuy nhiên, theo tôi, ngài lẽ ra có thể thúc giục các Kitô hữu nhiều hơn để cùng nhau tham gia vào cuộc đấu tranh sinh thái nhằm biến đổi các cơ cấu.”
+ “Một bước nhảy vọt là đòi hỏi cấp bách”
Đức cha Pascal Wintzer, Tổng Giám mục giáo phận Poitiers
“Giọng điệu của Đức Thánh Cha Phanxicô gần như khiến người ta tỉnh ngộ. Tuy nhiên, Đức Phanxicô không phải là người cam chịu cũng không phải là người thiếu ý chí. Chắc chắn thất vọng vì không có sự thay đổi, ngài bắt đầu bản văn của mình, như với Laudato si’, bằng lời khen ngợi. Đúng, cần phải có một cú sốc điện, và ngài lại thích sự ngưỡng mộ hơn là gây mặc cảm tội lỗi hay nói đến sự sụp đổ. Ngài tin rằng thái độ này có khả năng mang lại năng lượng.
Như cách đây vài ngày ở Marseille, Đức Thánh Cha đã thể hiện sứ mạng của mình: Công giáo, do đó có tính phổ quát, ngài có cái nhìn rộng rãi và muốn tất cả chúng ta, những cư dân trên cùng một hành tinh, hiểu rằng cũng chính trên quy mô này mà chúng ta phải định vị mình, ngay cả khi hành động của chúng ta mang tính địa phương hơn.
Điều này được hiểu, ít nhất là bởi Đức Giáo hoàng: chính hoạt động của con người là nguyên nhân gây ra những rối loạn mà chúng ta phải gánh chịu, dù sao một số người phải chịu đựng nhiều hơn những người khác. Và đây là tin tốt: yếu tố con người mở ra khả năng hành động cho con người. Sẽ là ảo tưởng khi nghĩ rằng sự cứu rỗi sẽ đến từ các kỹ thuật… Chính trong trái tim mình mà con người hiểu, quyết định, thay đổi.”
+ “Theo lý luận của Francis, thiếu một chân kinh tế”
François Asselin, Chủ tịch Liên đoàn Doanh nghiệp vừa và nhỏ (CPME)
“Khi tôi bắt đầu đọc Tông huấn, tôi tự nhủ: “Nhưng Đức Giáo hoàng đang thông báo cho chúng ta về ngày tận thế! “. Văn bản vẫn còn khá tối. Nhưng trên thực tế, Đức Phanxicô nhắc nhở chúng ta rằng chúng ta không trải qua ngày tận thế, mà là sự kết thúc của một thế giới nào đó.
Tôi rất ngạc nhiên khi thấy sự hỗ trợ mà Đức Thánh Cha dành cho những người cấp tiến về khí hậu, những người oán giận con người hơn là thiên nhiên và biến sinh thái thành một tôn giáo. Theo lý luận của ngài, thiếu một chân kinh tế: khi bạn đứng đầu một công ty, bất kể quy mô của nó, bạn phải cân bằng doanh thu và chi phí để tiếp tục đảm bảo rằng lợi ích chung là công ty đó sẽ tiếp tục tồn tại. Và đôi khi không thể thực hiện được điều này trong quá trình chuyển đổi sinh thái. Câu hỏi cơ bản là làm thế nào để cân bằng thu chi mà không đẩy nhanh ngày tận thế. Chúng ta liên tục phải đối mặt với những mệnh lệnh trái ngược nhau. Chúng ta không giải quyết được gì bằng cách ném đá vào nhau.
Điều tôi thực sự thích là Đức Giáo hoàng nhắc nhở chúng ta về hai xác tín của ngài: “mọi thứ đều liên kết với nhau và không ai tự cứu một mình”. Đối với một doanh nhân như tôi, điều này thật quý giá: chúng ta không thể nói về sự biến đổi môi trường mà không gắn nó với hiệu năng kinh tế và xã hội. Đức Phanxicô ngỏ lời với những người có thiện chí. Và nó tái khẳng định một nguyên tắc được chúng ta yêu quý, phù hợp với suy nghĩ của Giáo hội: nguyên tắc bổ trợ. Chúng ta không thể làm được gì nếu không có nhân công, con người”.
+ “Một văn bản có giá trị trước thềm COP28”
Jean Jouzel, nhà cổ khí hậu học
“Bản văn này, mang tính chủ động hơn Laudato si’, rất có giá trị tám tuần trước khi khai mạc COP28 ở Dubai. Soi sáng và cung cấp tư liệu về sự đồng thuận khoa học xung quanh sự nóng lên toàn cầu, nó tạo thành một lời kêu gọi hành động một cách rất cụ thể. Theo Đức Phanxicô, sẽ là “tự sát” nếu không mong đợi gì ở COP tiếp theo. Không tự tin như ngài về khả năng các quốc gia đồng ý về vấn đề trọng tâm là loại bỏ dần nhiên liệu hóa thạch, tuy nhiên, tôi cũng giống như ngài, tin rằng những cuộc họp quốc tế lớn này là cần thiết. Nếu không có các COP trước đó, tình hình mà chúng ta gặp phải sẽ còn thảm khốc hơn.
Tại Dubai, sẽ có nhiều cuộc thảo luận về công nghệ và đặc biệt là các giải pháp thu hồi hoặc lưu trữ CO2. Tuy nhiên, về điểm này, Đức Giáo hoàng nói rất rõ ràng: niềm tin vào công nghệ là một ảo ảnh, thậm chí có thể coi là “chủ nghĩa thực dụng giết người”. Thật thiếu sót khi nói rằng kiểu nói này là rất mạnh mẽ. Chúng ta hãy hy vọng rằng điều đó sẽ được các nhà lãnh đạo chính trị của chúng ta lắng nghe, những người thường thích áp dụng các quan điểm theo chủ nghĩa giải pháp công nghệ hơn là nói lên sự thật về sự sửa đổi cần thiết trong lối sống của chúng ta.”
Tý Linh
(theo nhật báo La Croix)
Nguồn: xuanbichvietnam.net (06.10.2023)
2023
Tổng trưởng Bộ Truyền thông giải thích phương pháp làm việc của Đại hội Thượng Hội đồng Giám mục
Circuli Minores
Hầu hết công việc của Đại hội Thượng Hội đồng dự kiến diễn ra trong các nhóm nhỏ, sắp xếp theo ngôn ngữ và có sự kết hợp giữa các Hồng y, Giám mục, linh mục, tu sĩ và giáo dân. 35 nhóm làm việc, mỗi nhóm từ 10-12 người, bao gồm 14 nhóm tiếng Anh, 8 nhóm tiếng Ý, 7 nhóm tiếng Tây Ban Nha, 5 nhóm tiếng Pháp và 1 nhóm tiếng Bồ Đào Nha.
Đức Thánh Cha Phanxicô, Chủ tịch Thượng Hội đồng, không tham dự các phiên họp dành cho các cuộc thảo luận nhóm nhỏ.
Ông Ruffini, Chủ tịch Ủy ban Thông tin của Đại hội Thượng Hội đồng cũng là Bộ trưởng Bộ Truyền thông của Tòa Thánh, cho biết 35 nhóm làm việc của Đại hội Thượng Hội đồng, hay “nhóm nhỏ”, đã bắt đầu công việc của họ vào thứ Năm ngày 5/10/2023.
Ông nói rằng trong các nhóm làm việc, những người tham gia có cơ hội hiểu nhau hơn bằng cách giới thiệu bản thân và chia sẻ kinh nghiệm của chính họ về tính hiệp hành, cũng như suy tư về những gì gây ấn tượng với họ từ suy nghĩ của những người khác.
Phương pháp làm việc của Đại hội Thượng Hội đồng
Trong cuộc gặp gỡ với giới báo chí, ông Ruffini cũng giải thích nhiều khía cạnh khác nhau trong phương pháp làm việc của Đại hội Thượng Hội đồng. Theo ông, trong bài phát biểu vào chiều ngày 4/10/2023, Đức Thánh Cha đã đưa ra đề cương cho giai đoạn đầu này trong công việc của Đại hội; cụ thể là ưu tiên lắng nghe, bớt nói (đặc biệt là công khai), hiểu biết lẫn nhau, phân định và tôn trọng bí mật. Và vì vậy, Giáo hội Công giáo hoàn vũ, trong bốn tuần hội nghị tại Vatican, “tạm nghỉ”.
Bộ trưởng Bộ Truyền thông của Toà Thánh nói rằng thời gian im lặng và tôn trọng lắng nghe này, như Đức Thánh Cha mong muốn, “cũng có thể giúp thế giới trong các lĩnh vực khác như chiến tranh, khủng hoảng khí hậu, dừng lại và lắng nghe nhau”. Ông Ruffini nhận định rằng “Cách thức mà một tổ chức to lớn như Giáo hội cho phép mình có một khoảnh khắc im lặng trong đức tin, trong hiệp thông, trong cầu nguyện là một tin tức”.
Tiếp đến, ông Ruffini đã giải thích, ở cấp độ kỹ thuật và phương pháp, công việc của 35 Nhóm làm việc đã và sẽ được thực hiện khi họ tập hợp lại trong các bàn tròn theo ngôn ngữ tương ứng.
Phần A của Tài liệu làm việc
Hiện tại, trung tâm của cuộc suy tư là Phần A của Tài liệu làm việc, liên quan đến “các dấu hiệu đặc trưng của một Giáo hội hiệp hành” và “cuộc đối thoại trong Thánh Thần”.
Đây là giai đoạn đầu của Thượng Hội đồng, vì vậy các vấn đề nhạy cảm hơn được liệt kê trong cùng một tài liệu làm việc và được chính Đức Thánh Cha đề cập vẫn chưa được đưa vào các cuộc thảo luận vào ngày đầu tiên của các Nhóm.
Bốn phút phát biểu
Trong bốn phút dành cho mỗi người tham gia, bước đầu tiên là giới thiệu bản thân, sau đó chia sẻ con đường mà Giáo hội của mình đã đi trong giai đoạn đầu của con đường hiệp hành (giai đoạn tham vấn), “nó đã bắt đầu như thế nào, nó đã phát triển như thế nào, những khó khăn gặp phải, mối quan hệ giữa Giáo hội địa phương và Giáo hội hoàn vũ”.
“Người báo cáo”
Sau đó mỗi nhóm làm việc bầu chọn một “người báo cáo” để thu thập những kinh nghiệm và trường hợp khác nhau và trình bày trước hội đồng sau cuộc thảo luận trong nhóm. Tiến sĩ Ruffini cho biết người này, được bầu theo đa số phiếu, sẽ soạn thảo báo cáo và “sẽ báo cáo những điểm hội tụ, khác biệt, những ý tưởng đã nảy sinh”.
Bầu không khí “chia sẻ thanh thản”
Theo cách này, “bất kỳ ai cũng có thể phát biểu tại Đại hội và gửi văn bản của họ tới Ban Thư ký Thượng Hội đồng”. Bộ trưởng Bộ Truyền thông của Tòa Thánh nhấn mạnh rằng “có rất nhiều tự do”, bầu không khí là một bầu không khí “chia sẻ thanh thản”, và mọi người đều đang có một “kinh nghiệm thiêng liêng” sâu sắc. Ông nói thêm rằng kinh nghiệm cho đến nay vẫn là kinh nghiệm “hiệp thông”.
Ông nhận định: “Điều quan trọng không phải là người này hay người kia nói gì, mà là điều Giáo hội quyết định trong tinh thần hiệp thông của mình”. “Đó là một quá trình phức tạp nhưng nó đảm bảo rằng mọi người đều có thể đưa ra quan điểm của riêng mình”.
Từng bước một
Theo ông Ruffini, các nhà báo có thể tưởng tượng về kết thúc của bất cứ điều gì. Nhưng họ không thể đưa ra câu trả lời về kết cục sẽ như thể nào bởi vì chúng ta thật sự chỉ mới ở giai đoạn đầu. Do đó, “chúng ta hãy cố gắng đi từng bước một”.
Báo cáo cuối cùng
Ông cho biết báo cáo cuối cùng, được hình thành vào cuối tháng 10, sẽ bao gồm cả “sự hội tụ lẫn phân tán” nhưng vẫn sẽ không thể hiện một điểm đến nhưng là “con đường mà chúng ta đang đi”. “Do đó, nó sẽ giống như một Tài liệu làm việc hơn là tài liệu chung kết như các Thượng hội đồng trước đây”.