2020
Thư chung năm 2010: Công bố Năm Thánh
Thư Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam
Gửi Cộng Ðồng Dân Chúa Công Bố Năm Thánh 2010
Thưa Anh Chị Em,
- Năm 2010 ghi dấu những sự kiện quan trọng trong lịch sử Giáo Hội Việt Nam: 350 năm thiết lập hai giáo phận tông tòa Ðàng Ngoài và Ðàng Trong (1659-2009), 50 năm thiết lập hàng giáo phẩm tại Việt Nam (1960-2010). Ðây là thời điểm cho chúng ta nhìn lại quá khứ để tạ ơn Chúa và lắng nghe bài học lịch sử, nhìn vào hiện tại để nhận diện những thuận lợi và thách đố, nhìn tới tương lai để cùng nhau canh tân đời sống và xây dựng Giáo Hội theo đúng thánh ý Thiên Chúa. Qua văn thư của Tòa Ân Giải Tối Cao, ký ngày 11-2-2009, Ðức Thánh Cha Bênêđictô XVI đã chấp nhận đơi xin của Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam, cho phép chúng ta mở Năm Thánh đặc biệt từ Lễ Các Thánh Tử Ðạo Việt Nam 24-11-2009 đến Lễ Hiển Linh 6-1-2011.
- Năm Thánh 2010 sẽ được khai mạc trọng thể tại Sở Kiện thuộc Tổng giáo phận Hà Nội vào ngày lễ Các Thánh Tử Ðạo Việt Nam 24-11-2009. Các Thánh Tử Ðạo đã nhiệt tâm làm chứng đức tin đến độ dám hi sinh cả mạng sống. Máu các ngài đổ ra đã tưới thắm mảnh đất quê hương, trở nên hạt giống làm nẩy sinh nhiều cộng đoàn tín hữu trên đất nước Việt Nam. Khai mạc Năm Thánh vào ngày lễ Các Thánh Tử Ðạo mời gọi chúng ta tạ ơn Chúa về hồng ân đức tin đã lãnh nhận, tri ân các bậc tiền nhân, các ân nhân và chứng nhân đã gieo vãi và vun trồng hạt giống đức tin trên quê hương đất nước này, đồng thời ý thức giá trị cao quý của hồng ân đức tin để sống và làm chứng cho Tin Mừng, tích cực xây dựng Giáo Hội Chúa Kitô trong môi trường Chúa sai chúng ta đến. Ngoài lễ khai mạc chung, mỗi giáo phận sẽ tổ chức lễ khai mạc trong giáo phận để tất cả anh chị em tín hữu có thể tham dự tích cực hơn.
Trong Năm Thánh, Anh Chị Em được hưởng ơn toàn xá vào những dịp sau:
– Khi tham dự những ngày lễ đã được ấn định (x. phụ lục),
– Khi tham dự các thánh lễ trọng thể do Ðức giám mục chủ sự,
– Khi đi hành hương tại những địa điểm được Ðức giám mục giáo phận chỉ định.
Lễ Bế mạc Năm Thánh sẽ được cử hành tại Linh Ðịa La Vang, Tổng giáo phận Huế, vào lễ Hiển Linh 6-1-2011. Hiển Linh là mầu nhiệm Thiên Chúa tỏ mình cho dân ngoại. Bế mạc Năm Thánh vào ngày lễ Hiển Linh nói lên quyết tâm của Giáo Hội trong việc thi hành sứ mạng truyền giáo, chia sẻ niềm vui đức tin cho anh chị em đồng bào của mình, lấy ánh sáng đức tin soi chiếu các thực tại trần thế, hăng say góp phần xây dựng xã hội theo tinh thần Tin Mừng.
- Năm Thánh 2010 là cơ hội thuận lợi cho chúng ta học hỏi về Giáo Hội mầu nhiệm, hiệp thông, sứ vụ. Chúng tôi sẽ gửi đến các giáo phận, giáo xứ và cộng đoàn dòng tu tài liệu học hỏi về Năm Thánh, để tất cả chúng ta cùng tích cực tham gia. Việc học hỏi về mầu nhiệm Giáo Hội không chỉ nhằm mục đích cung cấp một số kiến thức lý thuyết, nhưng còn nhằm thúc đẩy sự tham gia của tất cả Dân Chúa vào đời sống Giáo Hội. Vì thế, khi cùng nhau tìm hiểu và suy nghĩ về mầu nhiệm Giáo Hội, xin anh chị em mạnh dạn và chân thành đóng góp ý kiến xây dựng của mình. Những ý kiến đóng góp của anh chị em sẽ là chất liệu cần thiết và phong phú cho Ðại hội Dân Chúa, được tổ chức tại Tổng giáo phận Saigòn từ ngày 21-11 đến 25-11-2010. Ðại hội này quy tụ các đại diện của mọi thành phần Dân Chúa để cùng với hàng giáo phẩm cầu nguyện, suy tư, trao đổi, nhằm xây dựng Giáo Hội Chúa Kitô trên quê hương Việt Nam, một Giáo Hội hiệp thông và tham gia, một Giáo Hội hiện diện vì loài người, một Giáo Hội ước muốn chu toàn sứ vụ yêu thương và phục vụ của Chúa Kitô trong môi trường mình đang sống.
- Trong Năm Thánh, chúng ta hãy cùng nhau xây dựng Giáo Hội theo mô hình Hiệp thông và Tham gia. Tự bản chất, Giáo Hội là hiệp thông, bắt nguồn từ chính mầu nhiệm Thiên Chúa Ba Ngôi. Chúa Ba Ngôi vừa là suối nguồn vừa là mẫu mực và cùng đích của sự hiệp thông trong Giáo Hội. Chính vì thế, Giáo Hội được gọi là Dân Thiên Chúa, Thân Mình Chúa Kitô, Ðền Thờ Chúa Thánh Thần. Cũng vì thế, chúng ta được mời gọi xây dựng Giáo Hội không phải bằng những đường lối và tính toán của người đời, nhưng trước hết bằng cách vun trồng sự hiệp thông sâu xa với Chúa trong đời sống ân sủng. Năm Thánh phải là cơ hội thuận lợi cho mỗi chúng ta canh tân đời sống nhờ lắng nghe Lời Chúa, chuyên chăm cầu nguyện và lãnh nhận các bí tích nhất là bí tích Thánh Thể.
Nhờ hiệp thông với Chúa, chúng ta được hiệp thông với nhau trong tình yêu và chân lý, được bày tỏ trọn vẹn nơi Chúa Kitô. Sự hiệp thông này thúc đẩy mọi thành phần Dân Chúa tham gia tích cực vào đời sống Giáo Hội, bằng cách phát huy những đặc sủng Chúa ban theo ơn gọi và bậc sống của mình. Ðể phát huy sự hiệp thông trong Giáo Hội, Ðức Thánh Cha Bênêđictô XVI kêu gọi chúng ta quan tâm đặc biệt đến một số lãnh vực. Trước hết, phải quan tâm đến việc giáo dục đời sống đức tin và nâng cao trình độ văn hóa của mọi thành phần Dân Chúa. Kế đến, phải thúc đẩy việc thực thi bác ái vốn là nét đặc thù của Giáo Hội Chúa Kitô. Sau nữa, phải chăm sóc đặc biệt cho giới trẻ, nhất là giới trẻ nông thôn đang đổ dồn về các thành phố lớn để học hành và tìm kiếm công ăn việc làm.
- Cũng trong dòng chảy hiệp thông, chúng ta được mời gọi góp phần xây dựng xã hội trần thế. Ðức Thánh Cha Bênêđictô XVI nhắn nhủ chúng ta rằng sứ mạng chính yếu của Giáo Hội là loan báo Tin Mừng Chúa Kitô, và chính khi chu toàn sứ mạng loan báo Tin Mừng là Giáo Hội đóng góp vào việc phát triển con người, không những về mặt nhân bản và thiêng liêng, mà cả về mặt xã hội. Vì thế, khi xây dựng đời sống mình trên nền tảng những giá trị Tin Mừng như bác ái, liêm chính và quý trọng công ích, Anh Chị Em chính là những công dân tốt, tích cực tham gia vào việc xây dựng một xã hội công bằng, liên đới và bình đẳng. Qua Anh Chị Em, Giáo Hội đóng góp phần mình vào việc phát triển con người và xã hội cách toàn diện, trong tinh thần đối thoại chân thành, hợp tác lành mạnh và tôn trọng lẫn nhau.
Cuối cùng, Năm Thánh 2010 phải là động lực thúc đẩy chúng ta hăng say chia sẻ niềm vui đức tin với tất cả mọi người dân Việt. Ðể thực hiện được điều này, cần phải khơi dậy hồng ân đức tin đã lãnh nhận nhưng vì hoàn cảnh khách quan hoặc những yếu tố chủ quan, hồng ân ấy có thể đã bị phai mờ, lãng quên hay mai một. Ngoài ra, cần canh tân các phương thức truyền giáo nhằm đáp ứng những biến chuyển nhanh chóng của thời đại; tuy nhiên nên nhớ rằng chứng tá đời sống vẫn luôn là cách thế cụ thể và thuyết phục nhất trong việc làm chứng cho Tin Mừng và giới thiệu Chúa cho người khác. Ðồng thời, nhu cầu bao la trong việc truyền giáo đòi hỏi phải có sự hợp tác chặt chẽ giữa các thành phần Dân Chúa, giữa các giáo phận với nhau cũng như giữa các giáo phận và các dòng tu.
Thưa Anh Chị Em,
Chúng ta cử hành Năm Thánh 2010 để tạ ơn, sám hối, canh tân và hòa giải. Chúng tôi tin rằng nếu chúng ta bước vào Năm Thánh với tâm tình và thái độ như thế, Năm Thánh sẽ mang lại nhiều hoa trái tốt lành cho mỗi người, mỗi gia đình, mỗi cộng đoàn cũng như cho tất cả Giáo Hội Việt Nam.
Ngày chính thức khai mạc Năm Thánh không còn xa, chúng tôi xin Anh Chị Em cầu nguyện đặc biệt cho Giáo Hội Việt Nam. Cách cụ thể, chúng tôi đề nghị tất cả Dân Chúa sẽ cùng làm Tuần Cửu Nhật (từ ngày 15 đến 23-11-2009), cầu nguyện cho mọi sinh hoạt trong Năm Thánh được tiến hành tốt đẹp và mang lại nhiều ích lợi thiêng liêng cho mọi người.
Nhờ lời chuyển cầu của Ðức Trinh Nữ Maria, Thánh Cả Giuse và Các Thánh Tử Ðạo Việt Nam, xin Chúa chúc lành cho Anh Chị Em.
Làm tại Xuân Lộc, ngày 9-10-2009
Phó Tổng thư ký HÐGMVN Chủ tịch HĐGMVN
(đã ký) (đã ký)
+ Giuse Võ Ðức Minh + Phê rô Nguyễn Văn Nhơn
Giám mục GP. Nha Trang Giám mục GP. Đà Lạt
Văn Phòng Thư Ký HĐGMVN
2020
17.04.2009 Thư Hội đồng Giám mục Việt Nam về việc chuẩn bị Năm Thánh 2010
THƯ HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC VIỆT NAM
GỬI CỘNG ĐỒNG DÂN CHÚA VỀ VIỆC CHUẨN BỊ NĂM THÁNH 2010
Anh Chị Em thân mến,
Từ ngày 13 đến 17.4.2009, Hội Đồng Giám Mục Việt Nam đã họp hội nghị kỳ I-2009 tại Bãi Dâu, Vũng Tàu. Từ Đền Thánh Đức Mẹ Bãi Dâu, chúng tôi xin gửi lời chào thân ái đến tất cả anh chị em và trong khung cảnh tuần Bát nhật Phục Sinh, chúng tôi nguyện xin ơn bình an của Chúa Kitô Phục Sinh tuôn đổ dồi dào trên anh chị em.
Như anh chị em biết, ngày 24.11.1960, Đức Thánh Cha Gioan XXIII đã ban hành Tông hiến Venerabilium Nostrorum, quyết định thiết lập Hàng Giáo Phẩm Việt Nam. Như thế, bước sang năm 2010, chúng ta sẽ kỷ niệm 50 năm thiết lập Hàng Giáo Phẩm Việt Nam, ghi nhớ một chặng đường lịch sử, đánh dấu sự phát triển của Giáo Hội tại Việt Nam. Chính vì thế, ngày 29.9.2008, chúng tôi đã gửi thư thỉnh nguyện lên Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI, xin phép mở Năm Thánh 2010. Chúng tôi vui mừng báo tin cho anh chị em : ngày 11.2.2009, qua thư của Toà ân giải Tối Cao, Đức Thánh Cha đã chuẩn nhận thư thỉnh nguyện của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, cho phép cử hành Năm Thánh 2010, từ ngày lễ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam, 24.11.2009, đến lễ Hiển Linh 6.l.2011. Giáo Hội Việt Nam sẽ khai mạc Năm Thánh cách trọng thể tại Hà Nội và bế mạc bằng cuộc hành hương lớn tại Thánh Địa La Vang. Đặc biệt, vào tháng 11 năm 2010, chúng ta sẽ có Đại hội Dân Chúa được tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh, quy tụ các đại diện của các giáo phận và mọi thành phần Dân Chúa, để cùng với Hội Đồng Giám Mục định hướng cho đời sống Giáo Hội trong tương lai. Ngoài những cử hành chung trong cả nước, mỗi giáo phận sẽ có những cử hành riêng tại địa phương nhằm tạo cơ hội cho tất cả mọi tín hữu tham gia tích cực vào việc cử hành và sống Năm Thánh đặc biệt này.
Cử hành Năm Thánh 2010 là dịp để chúng ta cùng nhau nhìn lại chặng đường lịch sử đã qua trong tâm tình tạ ơn về biết bao hồng ân Chúa ban, tạ ơn vì những hy sinh của các bậc tiền nhân, các ân nhân cũng như các chứng nhân đức tin ; đồng thời tạ lỗi vì đã chưa bày tỏ được hình ảnh Giáo Hội như lòng Chúa mong ước. Đây cũng là cơ hội cho ta nhìn vào hiện tại với cặp mắt đức tin để phân định những thách đố cũng như những thuận lợi cho đời sống và sứ mạng của Giáo Hội. Đây còn là thời điểm thúc đẩy chúng ta nhìn tới tương lai với quyết tâm xây dựng một Giáo Hội như gia đình của Chúa, như cộng đoàn hiệp thông huynh đệ, và là cộng đoàn loan báo Tin Mừng Chúa Kitô nhằm phục vụ sự sống và phẩm giá của mọi người, nhất là những người nghèo khổ.
Để tạo điều kiện cho mọi thành phần Dân Chúa có thể tham gia tích cực vào việc cử hành Năm Thánh, chúng tôi sẽ thường xuyên gửi thông tin đến anh chị em qua trang web và qua tập san Hiệp Thông của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, cũng như qua những thông tin tại mỗi giáo xứ và cộng đoàn. Chúng tôi tha thiết xin anh chị em tích cực tham gia vào việc cử hành Năm Thánh 2010 bằng nhiều hình thức ; tham gia bằng cách cầu nguyện ngay từ bây giờ cho việc cử hành Năm Thánh đạt kết quả tốt đẹp ; tham gia bằng nỗ lực xây dựng cộng đoàn và giáo xứ mà anh chị em đang hiện diện và phục vụ ; tham gia bằng cách đóng góp ý kiến gửi về cho Ban Tổ chức Năm Thánh (xem ghi chú cuối thư). Chúng tôi cũng mong anh chị em tham gia bằng cách giúp Giáo Hội có ngân khoản cần thiết để lo chi phí tổ chức những sự kiện lớn trong Năm Thánh. Để thể hiện sự hiệp nhất trong Giáo Hội, chúng tôi đề nghị một ngày đóng góp chung trong các giáo xứ và cộng đoàn : lễ Chúa Ba Ngôi 7.6.2009. Ngoài ra, anh chị em có thể gửi sự trợ giúp đến Ban Tổ chức Năm Thánh vào bất cứ lúc nào trong năm. Chúng tôi chân thành cám ơn trước sự giúp đỡ về mọi mặt của anh chị em cho việc cử hành Năm Thánh 2010. Thiết nghĩ đây chính là cách thế cụ thể để chúng ta bày tỏ sự hiệp thông và tham gia vào đời sống Giáo Hội.
Thưa Anh Chị Em,
Từ ngày 20.6 đến 5.7.2009, Hội Đồng Giám Mục Việt Nam sẽ sang Rô ma để kính viếng mộ hai thánh Tông đồ Phêrô và Phaolô cũng như để triều yết Đức Thánh Cha. Chắc chắn chúng tôi sẽ dâng lên Đức Thánh Cha tâm tình hiếu kính của anh chị em, và xin ngài chúc lành cho anh chị em. Xin anh chị em thêm lời cầu nguyện cho chúng tôi cách riêng trong chuyến đi này. Nhờ lời chuyển cầu của Đức Trinh Nữ Maria và Các Thánh Tử Đạo Việt Nam, nguyện xin Chúa ban muôn ơn lành xuống trên mỗi người, mỗi gia đình, mỗi cộng đoàn của anh chị em.
Làm tại Đền Thánh Đức Mẹ Bãi Dâu, ngày 17.04.2009.
Tổng Thư ký HFĐGMVN Chủ tịch HĐGMVN
(đã ký) (đã ký)
+ Giuse Ngô Quang Kiệt + Phêrô Nguyễn Văn Nhơn
Tổng Giám Mục TGP. Hà Nội Giám mục GP. Đà lạt
2020
Thư Chung 2007 của Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam về Giáo dục Kitô giáo: Giáo dục hôm nay, Xã hội và Giáo hội ngày mai
2020
Thư chung năm 2004 – Giáo hội sống mầu nhiệm Thánh Thể
THƯ CHUNG NĂM 2004
GIÁO HỘI SỐNG MẦU NHIỆM THÁNH THỂ
- Cử hành Mầu nhiệm hy tế thập giá Chúa Giêsu
- Cử hành Mầu nhiệm Vượt qua của Chúa
- Cử hành Mầu nhiệm Hiệp Thông
PHẦN II : GIÁO HỘI SỐNG MẦU NHIỆM THÁNH THỂ
PHẦN III: TÔN SÙNG VÀ YÊU MẾN THÁNH THỂ
- Tôn thờ Chúa Giêsu Kitô trong bí tích Thánh Thể
- Thánh Thể với các thành phần dân Chúa
- Một vài đề nghị thực hành
Kính gửi: Các linh mục, Các tu sĩ, chủng sinh và anh chị em giáo dân
Anh chị em thân mến,
- Chúng tôi, hồng y, tổng giám mục, giám mục tham dự Đại Hội các giám mục thuộc Hội Đồng Giám Mục Việt Nam từ ngày 27-9 đến ngày 1-10-2004 tại Hà Nội, thân ái gửi đến anh chị em lời chào thăm và cầu chúc bình an trong “ân sủng Đức Giêsu Kitô Chúa chúng ta, tình yêu của Chúa Cha và ơn thông hiệp của Chúa Thánh Thần” (Nghi thức Thánh lễ).
Hội nghị năm nay là Đại hội các giám mục, nhằm bầu lại Ban Thường vụ và chủ tịch các Uỷ ban của Hội đồng Giám mục Việt Nam.
Trong năm nay, Năm Thánh Thể, có Đại hội Thánh Thể Quốc tế lần thứ 48 tại Mexico từ ngày 10 đến 17-10-2004, và cũng là năm chuẩn bị Thượng Hội đồng Giám mục Thế giới về Mầu nhiệm Thánh Thể vào tháng 10-2005, vì thế chúng tôi chọn chủ đề Thư chung của Đại Hội gửi cho toàn thể Dân Chúa là Giáo Hội sống Mầu nhiệm Thánh Thể.
- “Hãy nâng tâm hồn lên! Hãy tạ ơn Chúa là Thiên Chúa chúng ta”. Những lời mở đầu của Kinh Tiền Tụng mời gọi mọi người chúng ta hướng tâm hồn đến mầu nhiệm Thánh Thể. Nâng tâm hồn lên để tạ ơn Thiên Chúa Cha “Đấng đã yêu thương thế gian đến nỗi ban Con Một” cho chúng ta (Ga 3,16), để tưởng niệm sự Chết và sự Sống Lại của Chúa Kitô. Nâng tâm hồn lên để hiểu biết, yêu mến và sống Mầu nhiệm Thánh Thể là chính Chúa Kitô mà chúng ta gặp gỡ bằng đức tin khi cử hành bí tích. Nâng tâm hồn lên để cùng với Giáo Hội và trong Giáo Hội dâng hy lễ của Chúa Kitô lên Chúa Cha, hy lễ giao ước mới và vĩnh cửu ký kết bằng máu của Chúa Kitô đổ ra cho mọi người được tha tội (x. Thông điệp Giáo Hội từ Thánh Thể [Ecclesia de Eucharistia], số 13).
- Cử hành Mầu nhiệm hy tế thập giá Chúa Giêsu
- Cả cuộc đời Chúa Giêsu làHy tế. Nơi Chúa Giêsu, mọi sự đều là của lễ, từ lời giảng dạy đến các phép lạ, từ những cử chỉ và lời nói thông thường cho đến sự hy sinh lớn lao nhất là hy sinh mạng sống. Mọi sự đều biểu lộ tình yêu dâng hiến trọn vẹn cho Chúa Cha. Sự dâng hiến của Chúa Giêsu được hoàn tất bằng cái chết và trong cái chết tự nguyện trên thập giá.
Giáo Hội luôn coi cái chết của Chúa Giêsu trên thập giá là một hy tế. Hy tế ấy khác với hy tế Cựu Ước, vì hoàn toàn là hy tế tình yêu, là sự dâng hiến bản thân. Chúa Giêsu không dâng hiến cho Chúa Cha điều gì bên ngoài, mà là chính bản thân mình (x. Dt 9,11-14).
Trong đêm bị nộp, Chúa Giêsu đã thiết lập Bí tích Thánh Thể; Người đọc lời truyền phép, làm cho bánh và rượu trở nên Mình và Máu Người (x. 1Cr 11,23); Người trao ban cho Giáo Hội như bảo chứng tình yêu vô biên. Đó là hy tế Giao Ước mới và vĩnh cửu giữa Thiên Chúa và Dân Người, được ký kết bằng máu Chiên Vượt Qua của chúng ta, là chính Đức Giêsu Kitô Con Thiên Chúa. Thiết lập bí tích Thánh Thể, Chúa Giêsu đồng thời thiết lập chức linh mục khi truyền cho nhóm 12 tông đồ: “Hãy làm việc này mà nhớ đến Thầy” (Lc 22,19; 1 Cr 11,25). Nhờ các giám mục kế vị các tông đồ và các linh mục là những cộng sự viên của các ngài, Giáo Hội có thể cử hành Mầu nhiệm Thánh Thể mọi ngày cho đến tận thế.
- Cử hành Mầu nhiệm Vượt qua của Chúa
- Cử hành Thánh lễ là cử hành Mầu nhiệm Vượt Qua của Chúa Giêsu Kitô, là loan truyền việc Chúa chịu chết, và tuyên xưng việc Chúa sống lại, cho tới khi Chúa lại đến (x. Nghi thức Thánh lễ). Chúa Giêsu Kitô vượt qua thế gian đi về cùng Chúa Cha (x. Ga 16,17), nhưng cũng vượt qua thế gian để đến với chúng ta : “Thầy ra đi và đến cùng anh em” (Ga 14,28). Vượt qua thế gian, như vậy, Người ở cùng chúng ta mọi ngày cho đến tận thế (x. Mt 28,20). Chúa Giêsu đi về cùng Chúa Cha nhưng vẫn ở giữa chúng ta. Mỗi lần cử hành Thánh lễ, cùng với Giáo Hội và trong Giáo Hội, chúng ta đón Chúa đến. Vì Người đến, Người mới hiện diện ở giữa chúng ta, và do đó chúng ta sung sướng nhận ra Người, gặp gỡ và tiếp xúc với Người, rồi đi về cùng Chúa Cha với Người. Người hiện diện, nên chúng ta thờ lạy, chiêm ngắm, nhưng quan trọng hơn cả là đón tiếp Người và cùng vượt qua với Người.
Cử hành Thánh lễ là cử hành Mầu nhiệm Vượt Qua của Chúa trong hiện tại của ngày hôm nay. Trong Thông điệp Giáo Hội từ Thánh Thể, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II viết: “Nền tảng và nguồn gốc của Giáo Hội, chính là tất cả Tam Nhật Vượt Qua” (Triduum Paschale), nhưng Tam Nhật này như được chứa đựng, được thực hiện trước và cô đọng lại mãi mãi trong hồng ân Thánh Thể. Trong hồng ân này, Chúa Giêsu đã trao cho Giáo Hội nhiệm vụ hiện tại hoá không ngừng Mầu nhiệm Vượt Qua (x. số 5).
- Cử hành Mầu nhiệm Hiệp Thông
- Bí tích Thánh Thể còn được gọi là Bàn Tiệc của Chúa, Bữa ăn tối của Chúa, Bánh bẻ ra, Bẻ Bánh…, tất cả những cách nói ấy diễn tả một khía cạnh quan trọng của Mầu nhiệm Thánh Thể là hiệp thông.
Hiệp thông là thông phần: “Chén chúc tụng ta cầm lên mà tạ ơn, lại không phải là thông phần Máu Đức Kitô sao? Bánh ta bẻ, lại không phải là thông phần Thân Mình Đức Kitô sao?” (1 Cr 10,16).
Giáo Hội được gọi là Thân Mình Chúa Kitô, vì thông phần cùng một Bánh. Các chi thể làm thành một Nhiệm Thể vì sống bằng cùng một sự sống là chính Chúa Kitô. Bánh Thánh Thể chứa đựng kho tàng quý giá nhất của Giáo Hội là Chúa Kitô. Chúa Kitô là sự sống và là lẽ sống; là niềm vui và là hạnh phúc; là tình yêu và là sức mạnh của Giáo Hội. Giáo Hội chỉ ước mong nên một với Chúa. Chính trong Bí tích Thánh Thể và nhờ Bí tích Thánh Thể, Giáo Hội nên một với Chúa.
Không có sự kết hiệp nào mật thiết cho bằng thông phần vào Mình Máu Thánh Chúa Kitô như lời Người dạy : « Ai ăn Thịt và uống Máu Tôi thì ở lại trong tôi và tôi ở lại trong người ấy» (Ga 6,56). Mỗi Kitô hữu đều mang Chúa Kitô trong mình, nhờ thông phần Mình và Máu Thánh Chúa. Sự sống của Chúa Kitô là sự sống lãnh nhận từ Chúa Cha (x. Ga 6,57) nên cũng là sự sống của Ba Ngôi Thiên Chúa.
Trong cuộc lữ hành trần thế, Giáo Hội được kêu mời gìn giữ và phát triển mối hiệp thông với Thiên Chúa Ba Ngôi và giữa các tín hữu với nhau. Hướng về mục đích đó, Giáo Hội luôn có sẵn Lời Chúa và các bí tích, đặc biệt là bí tích Thánh Thể, nhờ đó mà Giáo Hội luôn sống động và lớn mạnh, đồng thời nơi đó Giáo Hội tự diễn tả chính mình (x. Thông điệp Giáo Hội từ Thánh Thể, số 34).
PHẦN II : GIÁO HỘI SỐNG MẦU NHIỆM THÁNH THỂ
Anh chị em thân mến,
- Hiệp thông với Giáo Hội toàn cầu và với Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II, lòng mong ước và mối bận tâm của chúng tôi trong Thư Chung này là làm thế nào để Mầu nhiệm Thánh Thể được toả sáng trong đời sống của Giáo Hội tại Việt Nam hôm nay. Chúng ta quyết tâm trở về cội nguồn của mọi sinh hoạt Giáo Hội, là Mầu nhiệm Thánh Thể, để kín múc sinh lực cho một sự dấn thân quảng đại, và để thi hành sứ vụ loan báo Tin Mừng trong thiên niên kỷ mới. Nơi Thánh Thể, chính bản thân Chúa Kitô hiện diện đích thực cho Giáo Hội và cho thế giới. Vì thế, Giáo Hội luôn có Chúa Giêsu ở cùng, và luôn sống bằng sự sống của Chúa. Nhờ sống và kết hợp với Mình và Máu Thánh Chúa, Giáo Hội là Nhiệm Thể của Chúa, là dấu chỉ khả tín và hữu hiệu của ơn cứu độ.
- Giáo Hội sống hiệp thông
- Nhờ Bí tích Rửa Tội, chúng ta được tháp nhập vào Giáo Hội và thông phần Mầu nhiệm Vượt Qua mà chúng ta cử hành khi dâng thánh lễ. Những ai thông phần Mình và Máu Chúa Kitô sẽ trở thành chi thể của Thân Mình mầu nhiệm Chúa là Giáo Hội: “Và khi chúng con được Mình và Máu Con Cha bổ dưỡng, được đầy tràn Thánh Thần của Người, xin cho chúng con trở nên một thân thể và một tinh thần trong Đức Kitô” (Kinh nguyện Thánh Thể III).
Hiệp thông Thánh Thể đưa đến xây dựng sự hợp nhất trong Giáo Hội như lời thư của Thánh Phaolô: “Bởi vì chỉ có một tấm Bánh, và tất cả chúng ta chia sẻ cùng một Bánh ấy, nên tuy nhiều người, chúng ta cũng chỉ là một thân thể” (1 Cr 10,17). Chúng ta là một và trở nên một trong Chúa Kitô. Đó là điều Người khẩn cầu cùng Chúa Cha: “Xin cho họ nên một như Chúng Ta là một” (Ga 17,22b). Trong một thế giới đầy chia rẽ, bạo lực, hận thù và loại trừ nhau, Giáo Hội phải là bảo chứng cho bình an và hạnh phúc vĩnh cửu mà Thiên Chúa muốn ban cho mọi người.
Sẽ không bao giờ tránh hết được những bất hoà lớn nhỏ ở mọi cấp bậc, nhưng nếp sống của Giáo Hội vẫn luôn phản ánh sự hiệp thông Ba Ngôi mà cả nhân loại được mời gọi thông phần, một sự hiệp thông đầy tình yêu và sự sống. Giáo Hội là gia đình Thiên Chúa tại trần gian. Gia đình ấy không những nề nếp, mà còn phải là mái nhà hiệp thông ấm cúng, giàu tình yêu thương, nơi đó mọi người đều được thăng tiến, vì được nuôi dưỡng, giáo dục và chăm sóc. Những người con kém may mắn, vì bệnh tật, vì những giới hạn tinh thần và vật chất được quan tâm chăm sóc cách đặc biệt hơn. Để Giáo Hội đích thực là một cộng đồng hiệp thông, mọi người hãy cố gắng duy trì nguyên tắc “hợp nhất trong những điều thiết yếu, tự do trong những điều chưa chắc chắn, bác ái trong tất cả mọi sự” (x. Gioan XXIII, Tđ Ad Petri Cathedram, 29-6-1956; AAS 55 (1959), tr.513).
- Giáo Hội sống tình yêu tự hiến
- Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã nhiều lần nói đến nền văn minh tình thương và ao ước chúng ta góp phần xây dựng nền văn minh ấy. Nhân loại không thể tồn tại nếu không xây dựng được một nền văn minh tình thương. Trong thế giới hôm nay, người ta tranh đua về mọi mặt; sự tranh đua này làm cho thế giới tiến bộ không ngừng, đồng thời cũng chất chứa mối nguy cơ tan vỡ, nếu không kèm theo việc thi đua yêu mến.
Một xã hội muốn được lành mạnh, phải thi đua làm việc lành phúc đức để không ngừng vươn lên về mặt đạo đức. Nhưng thực tế cho thấy nhiều người đang chạy theo những mãnh lực sự chết, huỷ hoại sự sống vì những lợi ích riêng tư, hoặc vì trào lưu tự do luyến ái không lành mạnh. Do đó, Giáo Hội phải là trường học yêu thương, trường học của Chúa Thánh Thần, trong đó tình yêu và sự sống là những giá trị chính yếu.
Mầu nhiệm Thánh Thể làm nên một Giáo Hội biết yêu thương, vì đã học yêu thương, đã không ngừng cử hành mầu nhiệm tình yêu sâu thẳm nhất. Giáo Hội được Thiên Chúa yêu thương và sống nhờ tình yêu của Thiên Chúa. Khía cạnh mà Giáo Hội kinh nghiệm nhiều hơn cả là tình yêu tự hiến của Thiên Chúa nơi Đức Giêsu Kitô, vì Giáo Hội không ngừng đón nhận và sống bằng sự tự hiến ấy. Giáo Hội sống bằng Thân Mình bị nộp của Chúa Giêsu, bằng Máu của Chúa đổ ra cho mọi người được tha tội, bằng Thần Khí hằng hữu đã thúc đẩy Chúa Kitô tự hiến mình làm lễ hy sinh vô tì tích dâng lên Thiên Chúa (x. Dt 9,14).
Giống như tấm bánh bẻ ra để xây dựng một thế giới mới, Giáo Hội tự hiến trở nên lương thực bồi bổ cho cộng đồng nhân loại mỗi ngày càng thêm lớn mạnh. Dù bên ngoài, nhiều người còn dửng dưng với Giáo Hội, Giáo Hội vẫn không ngừng tự hiến như Chúa Giêsu đã hiến mình cho Giáo Hội.
Nếp sống tự hiến ấy của Giáo Hội thể hiện rõ nét nơi những người biết dâng hiến đời sống, biết quên mình phục vụ Thiên Chúa và tha nhân.
- Giáo Hội sống chia sẻ
- Một dấu chỉ sống động mà Giáo Hội không ngừng thực hành ngay từ buổi sơ khai và mãi cho tới khi Chúa trở lại, đó là nghi lễ Bẻ Bánh. Các môn đệ trên đường Emmaus đã nhận ra Chúa Phục Sinh khi Người bẻ bánh với họ. Mọi người trong bàn tiệc chia nhau cùng một tấm bánh; tấm bánh ấy là Thân Mình Đức Kitô được bẻ ra cho mọi người thông phần. Cử chỉ bẻ bánh nói lên nếp sống chia sẻ của Giáo Hội.
Những của cải tinh thần khi được chia sẻ, không bao giờ mất đi, giống như hũ bột không cạn, bình dầu không vơi của bà goá thành Sarepta (x. 1 V 17,14). Của cải vật chất, khi được chia sẻ, thì không còn nguyên vẹn, vì được phân ra nhiều phần để mỗi người đều được hưởng. Các Kitô hữu thời Giáo Hội sơ khai đã sống tinh thần chia sẻ đó cách triệt để: “Tất cả các tín hữu hợp nhất với nhau, và để mọi sự làm của chung. Họ đem bán đất đai của cải, lấy tiền chia cho mỗi người tuỳ theo nhu cầu” (Cv 2,44-45).
Công đồng Vatican II nhấn mạnh nhiều đến nếp sống chia sẻ của Giáo Hội. Hình ảnh của sự hưởng thụ, ích kỷ là cách đối xử của nhà phú hộ với ông Lazarô nghèo khổ trong Tin mừng Luca (x. Lc 16,19-31). Còn hình ảnh của sự chia sẻ là năm chiếc bánh và hai con cá nuôi hơn năm ngàn người ăn (x. Ga 6,1-15); rõ ràng đây cũng là hình ảnh của Mầu nhiệm Thánh Thể.
Chúng ta hãy mặc lấy tinh thần đồng cảm và chia sẻ trong lòng Giáo Hội. Chia sẻ là một hành vi bác ái thể hiện tình huynh đệ Kitô giáo. Các giáo phận, các giáo xứ hãy chia sẻ với nhau và cho nhau; các gia đình trong giáo xứ và các cá nhân hãy quan tâm đến nhau. Trước hết, đừng ngại chia sẻ với nhau những của cải tinh thần. Giáo Hội Công giáo có một gia sản hai ngàn năm cần được khai thác và chia sẻ. Trong Giáo Hội, chúng ta cũng phải biết chia sẻ với nhau các công việc mục vụ tông đồ. Chúa Giêsu đã kêu gọi mọi người vào làm vườn nho cho Chúa, không loại trừ người đến vào giờ chót. Kế đến, đừng ngại chia sẻ của cải vật chất cho nhau để làm việc chung, để giúp đỡ những người hoạn nạn yếu đau, đặc biệt những người nghèo, để Giáo Hội thực sự trở thành Giáo Hội của người nghèo và cho người nghèo.
Sự chia sẻ của chúng ta không chỉ dừng lại nội bộ, nhưng còn hướng ra bên ngoài Giáo Hội. Ý thức sự đa dạng của các nền văn hoá và các tôn giáo, chúng ta sẵn sàng chia sẻ các kinh nghiệm tôn giáo của mình, và nên có tinh thần cởi mở đối với các tôn giáo bạn, tích cực cộng tác với tín đồ các tôn giáo, với những người thiện chí trong công việc từ thiện và bác ái xã hội.
PHẦN III: TÔN SÙNG VÀ YÊU MẾN THÁNH THỂ
- Tôn thờ Chúa Giêsu Kitô trong bí tích Thánh Thể
- Trong Thông điệp Giáo Hội từ Thánh Thể, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II chia sẻ với chúng ta kinh nghiệm cá nhân của ngài về những lần trò truyện thân mật với Chúa Giêsu Thánh Thể, những lần tôn thờ trong thinh lặng đầy lòng yêu mến và những ân huệ ngài nhận được từ sự tôn sùng này: “Tôi đã múc lấy từ đó sức mạnh, an ủi và sự nâng đỡ” (x. số 25).
Lòng tôn sùng Thánh Thể giúp chúng ta nhận ra tình yêu cao cả của Đấng thí mạng sống mình vì bạn hữu, Đấng yêu mến mỗi người chúng ta đến cùng (x. Ga 13,1). Sự tôn thờ của chúng ta là lời đáp trả trọn nghĩa với Tình Yêu hy sinh cho đến chết và chết trên thập giá (x. Pl 2,8); là cách chúng ta diễn tả lòng tri ân và ngưỡng mộ Đấng đã yêu mến và thí mạng vì chúng ta (x. Gl 2,20).
Khi tôn thờ Chúa Giêsu Thánh Thể, Đấng tự nhận mình từ Chúa Cha mà đến và gắn bó với Chúa Cha bằng tất cả tâm hồn, thể xác và trái tim, chúng ta học cách sống để trở thành con cái Thiên Chúa nhờ Thần Khí nghĩa tử (x. Gl 4,6). Khi tôn thờ Chúa Giêsu, Đấng phó nộp mạng sống mình cho loài người và đã được Chúa Cha cho sống lại từ cõi chết, nhờ quyền năng Chúa Thánh Thần, chúng ta nhận biết tình thương của Chúa Kitô là tình thương vượt quá sự hiểu biết (x. Ep 3,19).
Khi tôn thờ Chúa Giêsu hiện diện dưới hình bánh rượu, hoa quả của trái đất, chúng ta ý thức mình không phải là chủ và sở hữu vạn vật, để biết tôn trọng môi trường sống mà Thiên Chúa ban cho nhân loại. Tôn thờ Chúa Giêsu hiện diện dưới hình bánh rượu, thành quả công lao của con người, mỗi người chúng ta được mời gọi cộng tác vào công trình cứu thế và góp phần làm cho Nước Thiên Chúa mau đến.
- Thánh Thể với các thành phần dân Chúa
- Mọi thành phần Dân Chúa được mời gọi sống Mầu nhiệm Thánh Thể. Chức linh mục thừa tác phát xuất từ Thánh Thể và hướng về Thánh Thể. Là những người quản lý các mầu nhiệm Thánh, các linh mục phải nên chứng tá đặc biệt về đức tin, lòng sùng kính và yêu mến đối với Mầu nhiệm cực trọng này. Điều đó phải biểu lộ rõ nét khi các ngài cử hành Thánh lễ, cầu nguyện trước Thánh Thể và đem Mình Thánh Chúa cho bệnh nhân. Việc tôn sùng Bí tích Thánh Thể là nguồn mạch phong phú cho cuộc đời và sứ vụ linh mục. Các tu sĩ, những người bước theo Chúa Kitô trên con đường hoàn thiện, qua những lời khuyên Phúc Âm, sẽ khám phá rõ nét hơn ơn gọi của mình, là tận hiến cho Chúa và tha nhân bằng trái tim trọn vẹn khi gắn bó hiến lễ đời mình với hy lễ của Đức Kitô trong Mầu nhiệm Thánh Thể.
Anh chị em giáo dân, những người sống và làm việc trong mọi lĩnh vực trần thế, có sứ mạng thánh hoá trần gian, sẽ nhận được sức mạnh cần thiết khi tổ chức đời mình xoay quanh Mầu nhiệm Thánh Thể như tham dự trọn vẹn Thánh lễ Chúa nhật, đưa Thánh lễ vào đời sống, năng tìm đến Chúa Giêsu Thánh Thể qua việc viếng Thánh Thể và rước lễ thiêng liêng. Các gia đình đang phải vất vả vật lộn với cuộc sống sẽ tìm được niềm an ủi, sức mạnh nâng đỡ nơi Chúa Kitô Thánh Thể vì chính Người đã nói: “Hỡi tất cả những ai đang vất vả mang gánh nặng nề, hãy đến cùng Tôi, Tôi sẽ cho nghỉ ngơi bồi dưỡng” (Mt 11,29). Các bạn trẻ sẽ gặp được nơi Mầu nhiệm Thánh Thể ánh sáng cho những lựa chọn dấn thân và niềm hy vọng cho bước đường tương lai. Thiếu nhi đến với Bí tích Thánh Thể sẽ được tình yêu Chúa Kitô ấp ủ để lớn lên trong hồng ân, góp phần xây dựng Giáo hội và xã hội. Đối với các anh chị em đang âm thầm hiệp thông những đau khổ đời mình vào cuộc khổ nạn của Chúa Giêsu, Thánh Thể Chúa không những là khuôn mẫu tự hiến, mà còn là nguồn lực phong phú cho cuộc sống tông đồ. Riêng đối với các anh chị em vì hoàn cảnh sống xa quê nhà, Thánh Thể Chúa sẽ là mái ấm, là quê hương, là tình thương, là ánh sáng, giúp vượt qua những khó khăn đời viễn xứ.
- Một vài đề nghị thực hành
- Để Năm Thánh Thể sinh nhiều hoa trái trong lòng Giáo Hội tại Việt Nam và trong đời sống đạo của anh chị em, chúng tôi đề nghị một số việc làm cụ thể sau đây:
Mọi thành phần Dân Chúa hãy cố gắng học hỏi Thông điệp Giáo Hội từ Thánh Thể của Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II.
Các cộng đoàn dòng tu, các chủng viện, cũng như mọi giáo xứ có dịp duyệt lại cách cử hành Phụng vụ của mình, và nỗ lực cử hành Thánh Lễ cho thật trang nghiêm, sốt sắng, đúng theo nghi thức phụng vụ, lưu tâm đến Văn kiện Bí tích Cứu chuộc (Redemptionis sacramentum) do Bộ Phượng Tự của Toà Thánh ban hành. Cũng nên chú trọng đến việc gìn giữ nơi thánh và vật dụng Thánh cho sạch đẹp, xứng đáng để tôn vinh Thiên Chúa.
Nhà thờ nào có điều kiện, nên dành một nơi riêng để chầu Mình Thánh, cho những ai muốn viếng Mình Thánh bất cứ lúc nào, hoặc muốn cầu nguyện riêng trong thinh lặng trước Mình Thánh. Làm được như vậy, chúng ta có thể biến nhà thờ giáo xứ thành nơi cầu nguyện thật sự như lòng Chúa mong ước: “Nhà Cha Ta là nhà cầu nguyện” (Mt 21,13).
Riêng về ngày Lễ Mình Máu Thánh Chúa năm Thánh Thể này, các giáo phận, các giáo xứ, tuỳ điều kiện và hoàn cảnh, hãy tổ chức long trọng đặc biệt hơn mọi năm. Nên tổ chức kiệu Mình Thánh Chúa trọng thể, đặt Mình Thánh Chúa cho giáo dân chầu cả ngày. Ngoài những thánh lễ, nên tổ chức những phiên chầu được chuẩn bị thật kỹ lưỡng.
Cùng với Giáo Hội toàn cầu, Giáo hội Việt Nam sẽ khởi đầu Năm Thánh Thể ngày 10-10-2004, cũng là ngày khai mạc Đại hội Thánh Thể Quốc tế lần thứ 48; và sẽ kết thúc Năm Thánh Thể ngày 29-10-2005, cũng là ngày bế mạc Thượng Hội đồng Giám mục Thế giới lần XI về Mầu nhiệm Thánh Thể.
Trong dịp Đại hội Thánh Thể Quốc tế lần này, mỗi nơi nên có những cử hành Thánh Thể đặc biệt để biểu lộ tinh thần hiệp thông với Giáo Hội.
Anh chị em thân mến,
- Ước mong mọi thành phần Dân Chúa trong Giáo Hội tại Việt Nam đều tích cực thắp sáng lên niềm tin Thánh Thể, hâm nóng thêm lòng yêu mến Thánh Thể, khơi dậy niềm hy vọng hồng phúc nơi mọi người.
Ước chi mỗi Kitô hữu đều nỗ lực sống mầu nhiệm Thánh Thể là mầu nhiệm tình yêu và sự sống, là ánh sáng chiếu soi cho thế giới hôm nay còn nhiều bóng tối.
Nguyện xin Chúa Thánh Thần nối kết chúng ta với Chúa Kitô Thánh Thể và cho chúng ta được nên một với nhau trong tình yêu và chân lý.
Nguyện xin Đức Mẹ La Vang dạy chúng ta biết chiêm ngắm Chúa Giêsu Thánh Thể. Xin các Thánh Tử đạo Việt Nam cho chúng ta có được lòng yêu mến Thánh Thể như các ngài.
Xin cho lòng mến yêu Thánh Thể làm cho Giáo Hội tại Việt Nam được toả sáng, nhờ đó càng ngày càng có thêm nhiều người nhận ra khuôn mặt khả ái của Chúa Giêsu, Đấng Cứu Độ duy nhất của toàn thể nhân loại.
Làm tại Hà Nội, ngày 1 tháng 10 năm 2004
Tổng Thư ký HĐGMVN Chủ tịch HĐGMVN
(đã ký) (đã ký)
+ Phêrô Nguyễn Soạn + Phêrô Nguyễn Văn Hòa