Lội ngược dòng
12.7Thứ Sáu trong tuần thứ Mười Bốn Mùa Quanh Năm
Hs 14:2-10; Tv 51:3-4,8-912-13,14,17; Mt 10:16-23
Lội ngược dòng
Sau khi huấn dụ các Tông đồ về mục đích, tinh thần và cách thế của người tông đồ đi truyền giáo, Chúa Giêsu tiên báo những cuộc bách hại mà các Tông đồ gặp phải trên bước đường truyền giáo.
Tin Mừng hôm nay theo thánh Matthêô (Mt 10,16-23), Chúa Giêsu cho biết trước số phận của các môn đệ sẽ phải gặp nhiều gian truân nguy hiểm: đời sống giữa thế gian các ông như “chiên giữa bầy sói”, không tránh khỏi tai ương: bị bắt, bị đánh đập, ghét bỏ, giết chết … Thập giá là con đường mà Chúa Giêsu đã đi qua khi thực hiện sứ mạng cứu độ, thì với người Kitô hữu nối tiếp sứ mạng của Chúa cũng sẽ gặp mọi thử thách, trong tinh thần vâng phục chúng ta hãy biết đón nhận, luôn tin tưởng và trung tín với Chúa, biến những gian nan trắc trở thành cơ hội để làm chứng cho Chúa Giêsu và để vinh danh Ngài.
Lời căn dặn của Chúa về sứ mạng của các tông đồ là liệt kê một loạt những gian khổ, đau thương, chết chóc đang chờ đón các ông. Người đời nghe mà kinh hãi: “Thầy sai anh em đi như chiên đi vào giữa bầy sói”. Vậy mà Chúa vẫn muốn các ông phải “khôn như rắn và đơn sơ như bồ câu”, đó là những đòi hỏi của Tin Mừng, mà có lần Chúa đã nói với các môn đệ: “Nếu anh em không trở nên những trẻ nhỏ này, anh em sẽ không được vào Nước Trời.
Chúa báo trước những gian khổ hy sinh sẽ đến với các môn đệ: “Hãy coi chừng người đời sẽ nộp các con”, nhưng Người không hề bảo là sẽ có người giúp các ông khỏi bị nộp, hay sẽ giải cứu nếu bị bắt. Qua dòng lịch sử, khi các môn đệ Chúa hay các vị tử đạo bị bắt, ít khi thấy Người can thiệp. Chúa muốn các ông tùy nghi, tự do ứng xử: hoặc là “bị truy đuổi ở thành này thì liệu mà chạy sang thành khác”. Hoặc như thánh Phêrô đang chạy trốn thì lại gặp Chúa cảnh báo: “Thầy vào thành để chịu đóng đanh một lần nữa.” (Quo vadis). Hoặc là nếu bị bắt, bị ngược đãi hành hạ thì cứ cố mà “bền đỗ đến cùng”, cho dù Chúa có đủ quyền phép để giải thoát các ông khỏi cơn bách hại. Nhưng thái độ của Chúa Giêsu cho ta hiểu rằng Người rất cần những nhân chứng cho chương trình cứu độ của Thiên Chúa.
Trong khi thi hành sứ vụ loan báo Tin mừng, các Tông đồ sẽ gặp muôn vàn khó khăn: bị ghen ghét, bắt bớ… Chúa Giêsu đã trấn an họ đừng lo, vì Thiên Chúa ở bên cạnh để giúp đỡ họ. Để bền chí đến cùng, người môn đệ phải luôn có đời sống tin tưởng phó tác và cầu nguyện.
Hình ảnh bầy sói ám chỉ những bách hại và thử thách mà các Tông đồ phải đương đầu, đồng thời cũng có thể hiểu Chúa muốn nói đến các tiên tri giả, để cảnh giác các Tông đồ trước những chống đối hiểm độc của những kẻ nhân danh chân lý, nhân danh lời Chúa để phá hoại Tin mừng.
Trước âm mưu xảo quyệt và ngụy biện như thế, người môn đệ phải khôn như con rắn. Rắn có tài tránh nguy hiểm và luôn luôn giữ cái đầu cho khỏi bị đánh. Người tông đồ đừng để mình bị lọt vào tròng của những ông tiến sĩ giả, nếu cần thì phải tránh đụng độ với họ. Tuy nhiên vẫn phải giữ tâm hồn và thái độ đơn sơ hiền lành như con chim bồ câu, loài chim hơi nghe tiếng động là bay đi và vẫn được coi là hiền lành.
Sự bách hại là số phận không thể tránh được của các môn đệ, bởi vì nếp sống và sứ điệp của người môn đệ sẽ phơi bày tật xấu của thế gian. Chúa Giêsu cho biết lý do của sự thù nghịch giữa thế gian và người môn đệ Chúa: “Nếu thế gian ghét các con, các con hãy biết rằng nó đã ghét Thầy trước. Giả như các con thuộc về thế gian, thì thế gian yêu thích những gì thuộc về nó. Nhưng vì các con không thuộc về thế gian, và Thầy đã chọn, đã tách các con khỏi thế gian, nên thế gian ghét các con”.
Trong chuyến hành hương Lộ Đức vào tháng 8 năm 1981, Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã có nhắc đến những hình thức bách hại đạo tại một vài nơi trên thế giới.
Ngài nói: “Có những tín hữu bị bắt buộc phải hội họp một cách lén lút, bởi vì cộng đoàn tôn giáo của họ không được phép hoạt động. Có những Giám mục, Linh mục, Tu sĩ bị cấm thi hành chức vụ trong nhà thờ hay tại những nơi công cộng. Có những nữ tu bị phân tán không thể tiếp tục cuộc sống hiến thân của họ. Có những người trẻ quảng đại nhưng không thể thực hiện ơn gọi của họ. Có những tín hữu bị tước đoạt cả quyền có thể tận hiến cho một cuộc sống chung để cầu nguyện và thực thi bác ái. Có những bậc cha mẹ bị người ta khước từ quyền được bảo đảm cho con em một nền giáo dục dựa trên niềm tin của mình”.
Thông thường, trong những lời hứa hẹn ít khi thấy bóng dáng khó khăn thử thách. Chúa Giêsu đã hành động vượt ngoài qui luật này: môn đệ Ngài sẽ là người không còn đất sống, bị người đời ghét bỏ. Hội đường kết án, ngay cả người thân cũng phản bội họ.
Đối diện với viễn ảnh, xem ra đen tối này, người môn đệ phải trang bị bằng những hiểu biết cụ thể, và xác tín rằng họ không đơn độc trong cuộc chiến. Nếu trong xã hội loài người, họ không có chỗ đứng, thì trong Nước trời họ đã có chỗ Chúa dành sẵn cho họ; và cho dù thế gian có đổ dồn bách hại lên họ, họ vẫn không bị nghiền tán, vì đã có sự trợ lực của Chúa Thánh Thần.
Điều quan trọng là họ phải trung thành: trung thành với Thánh Thần bằng cách giữ tâm hồn đơn sơ chân thật; trung thành với con đường đã chọn, vì Thiên Chúa không để họ quá mức chịu đựng: “Các con sẽ không đi hết các thành của Israel trước lúc Con Người đến”.
Điều quan trọng là người Kitô hữu luôn tin tưởng và trung tín với Chúa đến cùng. Chúng ta học hỏi ở các thánh nhân lòng trung thành với Thiên Chúa, “Con hãy yêu mến Chúa hết lòng, hết sức, hết trí khôn, hết linh hồn con” Mt 22,37, với các ngài thì chỉ có Chúa là gia nghiệp. Xin Thánh Thần Chúa giúp chúng ta biết phân định những việc làm tốt và tránh những ý tưởng dẫn đến tội lỗi, cần nhất là siêng năng cầu nguyện và lắng nghe tiếng lương tâm nhắc nhở, thánh Anphongsô Rodriguez cho biết: “ Khi tôi cảm thấy một nỗi đắng cay, tôi đặt nó giữa Chúa và tôi, và tôi cầu nguyện cho tới khi Chúa đổi nó thành dịu ngọt”.
Người môn đệ được đồng hoá với Chúa Giêsu và chia sẻ số phận của Ngài. Người môn đệ chẳng những là kẻ sống tinh thần khó nghèo, mà còn là kẻ luôn cảm thấy mình yếu đuối, không thể tự mình chống lại những bách hại. Nhưng sự yếu đuối của các môn đệ lại là sức mạnh của Thiên Chúa, bởi vì ý thức mình yếu đuối, nên người môn đệ hết lòng tin tưởng và gắn bó với Chúa.