2020
Thành phố quê hương của Mẹ Têrêsa được chúc lành với thánh tích của Mẹ
Hôm 20/03 vừa qua, tại núi Vodno, nơi có cây Thánh giá cao 66 mét, thuộc thành phố Skopje, Cộng hòa Bắc Macedonia, Đức cha Kiro Stojanov đã dùng thánh tích của Mẹ Têrêsa Calcutta để chúc lành cho thành phố này.
Trên núi Vodno có một cây Thánh giá, được gọi là Thánh giá Thiên niên kỷ, cao 66 mét, một trong những Thánh giá cao nhất trên thế giới, được xây dựng nhân kỷ niệm 2000 năm Kitô giáo được rao giảng đến thành phố này và để ghi nhớ việc thánh Phaolô đến vùng đất này. Trên ngọn đồi có cây Thánh giá đó, Đức cha Stojanov đã chúc lành cho thành phố và nước Cộng hòa Bắc Macedonia.
Đức cha chúc lành cho Cộng hòa Bắc Macedonia nhân dịp nước này nhận được những tín hiệu tích cực về việc gia nhập Liên hiệp Âu châu, nhưng cũng là lúc quốc gia nhỏ bé này bắt đầu bị virus corona tấn công. Cho đến ngày 27/03, nước này đã có 114 trường hợp nhiễm Covid-19 và phần lớn là ở thủ đô Skopje.
Trong tình cảnh này, Đức cha Stojanov muốn phó thác thành phố Skopje và quốc gia cho Mẹ Têrêsa. Trước hết, Đức cha đã cử hành Thánh lễ trước thánh tích của Mẹ Têrêsa, cầu xin cho Giáo hội và nhân dân Macedonia được bảo vệ khỏi đại dịch virus corona. Sau đó Đức cha đã đi lên núi Vodno; từ nơi có thể nhìn thấy toàn thành phố, ngài đọc kinh xin bảo vệ thành phố và quốc gia. Sau đó, với thánh tích của Mẹ Têrêsa, Đức cha chúc lành cho thành phố Skopje và nước Macedonia, xin Mẹ thánh bảo vệ miền đất quê hương của Mẹ.
Skopje chính là nơi chào đời của Mẹ Têrêsa; ngôi nhà của Mẹ đã bị hủy hoại trong trận động đất năm 1963. Tại nơi này hiện có một đài tưởng niệm và một nhà thờ nơi Mẹ đã được rửa tội. (ACI 27/03/2020)
Hồng Thủy – Vatican
2020
Một buổi chiều bình an và hy vọng
Dõi theo từng bước chân chậm rãi của Đức Giáo Hoàng đến trước linh ảnh Đức Mẹ Maria, rồi đến trước Thập Giá, tôi nghe niềm bình an sâu thẳm lớn dần trong lòng mình. Ngài nói gì với Đấng đang bị treo trên Thập Giá nhỉ? Phải chăng là những lời mà suốt thời gian qua chúng tôi đã kêu lên trong cơn hốt hoảng: “Thầy ơi, chúng con chết mất. Thầy chẳng lo gì sao?” (Mc 4,38).
Khi bóng chiều buông xuống
Tôi tham dự giờ cầu nguyện qua màn lệ.
Lúc khởi đầu, mọi thứ hiện lên trên màn hình vừa thân quen nhưng lại vừa lạ lẫm vô cùng. Là Roma đấy sao? Là Quảng Trường thánh Phê-rô đây sao? Đã rất nhiều lần tôi hiện diện và cầu nguyện ở nơi linh thiêng này. Thậm chí, đã nhiều lần tôi đến Quảng Trường cầu nguyện vào lúc giữa đêm. Nhưng chưa bao giờ tôi gặp cảnh hoang vắng và đìu hiu đến vậy. Roma trong tôi chưa bao giờ buồn đến vậy.
Vatican nằm bên bờ Tây sông Tevere, lệch về phía Tây của trung tâm thành phố Roma. Tôi nhớ những buổi hoàng hôn khi vầng thái dương chìm xuống phía sau Đền Thờ Thánh Phê-rô. Cả ngôi Đền được chiếu sáng từ sau lưng, như được nâng lên chạm đến nền trời xanh ngắt. Đồ sộ và nguy nga. Đẹp huyền hoặc và linh thánh.
Nhưng giờ cầu nguyện chiều hôm nay không có bóng mặt trời.
Trời lại mưa lất phất.
Cả Quảng Trường nhoè ướt trong màn mưa.
Là những giọt nước từ trời hay là những giọt nước mắt của cả nhân loại sợ hãi và đau khổ đã đổ ra trong suốt thời gian vừa qua?
Những giọt nước ướt đẫm cây Thập Giá và Đấng bị treo trên Thập Giá. Cây Thập Giá ấy đã trải qua bao giông bão của cuộc đời, đã cùng chia với dân thành Roma biết bao cơn hoạn nạn khốn khó. Giờ đây, cây Thập Giá ấy trở thành chứng nhân thầm lặng giữa lòng một Quảng Trường mênh mông trống vắng. Bên cạnh Cây Thập Giá là bức linh ảnh của Đức Maria. Khung kính bảo vệ bức ảnh đã bị phủ mờ bởi nước mưa…
Bình an giữa lòng bão tố
Đức Giáo Hoàng xuất hiện. Một chấm trắng bé nhỏ giữa lòng một Quảng Trường rộng mênh mông và xám xịt. Dáng đi hơi khập khiễng xiêu vẹo. Ngài từng bước tiến lên trên con đường dốc ngược.
Tôi như thấy một hình ảnh biểu tượng của cả nhân loại ở thời khắc hiện tại, dưới sức nặng của bóng chiều và bão tố.
Dõi theo từng bước chân chậm rãi của Ngài, tôi cảm được sức nặng của bóng chiều cuộc đời trên đôi vai một ông cụ 84 tuổi. Nhưng bóng chiều của tuổi tác đã không ảnh hưởng gì đến trái tim và nỗi lòng của một người mục tử. Ngài vẫn âm thầm từng bước tiến về phía trước.
Điều người ta nhìn thấy có thể chỉ là một ông cụ cô đơn trong khung cảnh thảm đạm của một chiều mưa buồn. Nhưng điều tôi nghiệm thấy lúc này là một niềm bình an sâu thẳm bỗng tràn dâng giữa lòng mình.
Nếu bóng chiều của tuổi tác và muộn phiền đã không làm cho Đức Giáo Hoàng phải chùng bước, tại sao tôi lại hãi sợ bóng chiều của hoàn cảnh hiện tại mà chúng tôi đang trải qua?
Hành trình đức tin như một con đường dốc ngược, có bao giờ vắng bóng sóng gió và thử thách đâu. Nhưng sóng gió và thử thách làm sao có thể tước mất bình an trong lòng của một người có Chúa?
Dõi theo từng bước chân chậm rãi của Đức Giáo Hoàng đến trước linh ảnh Đức Mẹ Maria, rồi đến trước Thập Giá, tôi nghe niềm bình an sâu thẳm lớn dần trong lòng mình. Ngài nói gì với Đấng đang bị treo trên Thập Giá nhỉ? Phải chăng là những lời mà suốt thời gian qua chúng tôi đã kêu lên trong cơn hốt hoảng: “Thầy ơi, chúng con chết mất. Thầy chẳng lo gì sao?” (Mc 4,38).
Qua Ngài, Đấy ấy đang nói gì với chúng tôi thế nhỉ? Phải chăng là những lời này: “Làm sao mà anh em vẫn chưa có lòng tin?” (Mc 4,40).
Vậy là giữa một chiều mưa phùn khi hoàng hôn buông xuống, niềm tin và niềm hy vọng của chúng tôi lại được nhóm lên cách kỳ diệu.
Và niềm hy vọng được nhóm lên
Tiếng chuông nhà thờ ngân vang trong giây phút Mình Thánh Chúa được nâng cao. Người Công Giáo trên cả thế giới cung kính cúi đầu đón nhận Phép Lành ngoại thường từ tay vị Chủ Chăn của toàn Giáo Hội. Phép Lành ấy mở ra một chân trời hy vọng mới. Rất nhiều niềm tin được đổi mới.
Thì ra Chúa lúc nào cũng ở trên thuyền đời của chúng tôi. Cả những lúc sóng gió nổi lên, Người vẫn ở đó. Nhưng người để chúng tôi phải ra sức chèo chống. Người không chèo giúp chúng tôi. Người không gánh vác dùm chúng tôi phần vốn thuộc về chúng tôi. Người không sống giùm chúng tôi cuộc đời rất riêng của mỗi người. Người luyện chúng tôi lớn lên từng ngày để có thể đảm nhận tốt hành trình cuộc sống của mình. Người không muốn chúng tôi lúc nào cũng dựa dẫm như những kẻ vừa yếu đuối trong cuộc đời lại vừa non kém trong lòng tin.
Người ngủ đúng lúc.
Và Người sẽ thức dậy đúng lúc.
Chẳng có cuồng phong sóng gió nào có thể lật được chiếc thuyền trên đó có Người hiện diện, dù là hiện diện một cách rất lặng lẽ âm thầm.
Trong số những người theo dõi trực tiếp buổi cầu nguyện, có rất nhiều người từ Việt Nam, dù thời khắc ấy đã quá nửa đêm. Con số những người theo dõi trực tuyến vẫn tăng một cách đột biến. Rất nhiều người “đón giao thừa” để được tham dự buổi cầu nguyện và lãnh nhận ơn Toàn Xá từ Đức Giáo Hoàng.
Thì ra chúng ta không một mình trong cuộc chiến này.
Thì ra chúng ta luôn ở cùng nhau trên chiếc thuyền Giáo Hội.
Giữa biển đời nổi sóng, thì ra Người vẫn ở đó với chúng ta.
Gia An, SJ – CTV Vatican News
2020
Chuẩn bị sống Tuần Thánh đặc biệt
Các tín hữu xác tín ấy xác tín rằng nếu Con Thiên Chúa đã chọn con đường khổ giá để cứu chuộc nhân loại, thì chắc chắn hành động ấy phải có lý do, tuy rằng con người không luôn luôn muốn hiểu và chấp nhận.
Làm sao sống và cử hành Tuần Thánh ”đau thương” sắp tới? Hôm 27-3-2020, Ban Phụng Vụ của ĐTC đã công bố lịch trình các lễ nghi Tuần Thánh sắp tới do ĐTC cử hành:
Các lễ nghi không có dân Chúa tham dự
Chúa nhật Lễ Lá 5-4 mở đầu một Tuần Thánh chưa từng có trong lịch sử Giáo Hội: lần đầu tiên các lễ nghi Tuần Thánh tại Vatican không có giáo dân trực tiếp tham dự, nhưng chỉ dự các phương tiện truyền thông. Những Chúa Nhật Lễ Lá bình thường ĐTC chủ sự tại Quảng trường Thánh Phêrô có nghi thức rước lá thật cảm động trước sự tham dự của 3, 4 chục ngàn người, nay chỉ diễn ra trong đơn sơ tột cùng tại bàn thờ cuối thánh đường thánh Phêrô. Cũng vậy với lễ nghi khác trong Tam Nhật Thánh. Không có lễ Dầu sáng thứ năm Tuần Thánh với hàng ngàn giáo sĩ các cấp đồng tế với ĐTC; buổi cử hành thương khó chiều Thứ Sáu Tuần Thánh tại Đền thờ Thánh Phêrô, và buổi đi dàng Thánh Giá trọng thể tại Hý trường Colosseo. Rồi tới đêm vọng Phục Sinh, thánh lễ tại thềm Đền thờ Thánh Phêrô được trang trí bằng hàng chục ngàn hoa từ Hòa Lan, và buổi công bố sứ điệp của ĐTC trước sự hiện diện của hàng chục ngàn tín hữu tại Quảng trường Thánh Phêrô. Nhưng nay, những lễ nghi ấy đơn giản tối đa, trước sự hiện diện của một vài người, trong thái độ thận trọng hết sức để tránh lây nhiễm.
Nhiều nơi trên thế giới, kể cả tại Việt Nam, Tuần Thánh cũng diễn ra với bầu đau thương như thế.
Nhìn thực trạng dưới đôi mắt đức tin
Nhưng ”Mọi hoàn cảnh đều góp phần mưu ích cho những người mến Chúa” như thánh Phaolô đã dạy trong thư gửi tín hữu Roma (Rm 8,28). Với xác tín này, Kitô hữu không đòi Chúa làm phép lạ chữa nhân loại khỏi đại dịch coronavirus, không thắc mắc: tại sao Chúa không ra tay biểu dương uy quyền để mọi người tin vào Chúa? Họ không đặt câu hỏi: tại sao ĐGH và chúng con cầu hoài mà Chúa không lắng nghe, phá tan trận dịch Covid-19 này?
Các tín hữu xác tín ấy xác tín rằng nếu Con Thiên Chúa đã chọn con đường khổ giá để cứu chuộc nhân loại, thì chắc chắn hành động ấy phải có lý do, tuy rằng con người không luôn luôn muốn hiểu và chấp nhận.
Nhìn nhận giá trị của đau khổ và nghịch cảnh
Trong thực tế, qua dòng lịch sử, không thiếu những người nhận thức giá trị cứu độ của đau khổ, qua tấm gương của Chúa Cứu Thế.
Khi không có đức tin, người ta sẽ thấy những đau khổ và nghịch cảnh chỉ là điều vô nghĩa lý và hoàn toàn vô ích. Nhưng đối với những người có niềm tin vào Chúa Giêsu Kitô, Đấng đã dùng chính đau khổ và cái chết để cứu chuộc nhân loại, thì đau khổ không còn là một bất hạnh hoàn toàn tiêu cực nữa. Một đàng các tín hữu vẫn tìm cách chữa trị bệnh tật và giải trừ đau khổ, nhưng đàng khác, họ cũng tìm cách thăng hoa giá trị của đau khổ. ĐTC Gioan Phaolô 2 đã viết trong Tông Thư ”Salvifici doloris” (Khổ đau cứu độ), rằng: ”Chúa Kitô đã dạy cho con người cách biến đổi đau khổ thành điều có lợi, và đồng thời cũng giúp đỡ những ai đang phải chịu đau khổ. Trong cả hai khía cạnh đó, Chúa tỏ lọ ý nghĩa sâu xa của đau khổ” (S.D, 30).
Gương Cha Christensen vượt thắng đau khổ
Hồi đầu tháng 3 này, trang mạng LifeSite ở Mỹ, có đăng một bài về Cha Dana Christensen Wendy Royston, 42 tuổi, cha sở giáo xứ Đức Mẹ Từ Bi (St Mary of Mercy) ở thành phố Alexandria, bang South Dakota, thuộc giáo phận Sioux Falls ở Mỹ.
Cha Christensen vốn là một LM trẻ trung, khỏe mạnh, đang hăng say hoạt động tại các giáo xứ ở Alexandria, Emery và Bridgewater, nhưng tháng 7 năm 2019, cha bắt đầu nhận thấy có gì không ổn, bắp cơ giật và đổi giọng nói. Ban đầu cha đi bác sĩ toàn khoa, rồi được bác sĩ gửi đến bác sĩ chuyên về thần kinh, với một loạt các thử nghiệm phải trải qua. Sau cùng, cuối tháng 10-2019, cha Christensen nhận được cú điện thoại của bác sĩ cho biết cha bị bệnh Xơ cứng teo cơ một bên, cũng gọi là bệnh Lou Gherig, làm cho các thần kinh điều khiển cơ xương chết đi, dần dần bệnh nhân gặp khó khăn trong việc nói, nuốt và thở. Bệnh này chưa có phương thức trị liệu. Thời gian sống trung bình từ khi mắc bệnh đến lúc chết là từ hai tới 4 năm, hầu hết là do suy hô hấp.
Xác tín Chúa quan phòng
Lúc đó cha Christensen mới đi hành hương ở Fatima trở về. Cha kể: ”Tôi coi cú điện thoại xác nhận tôi bị bệnh Lou Gherig là điều diễn ra trong sự phù hộ của Mẹ Maria, một cú điện thoại trong sự quan phòng của Chúa.”
Nhưng sự chấp nhận thực tế căn bệnh của cha đòi nhiều chiến đấu. Cha kể tiếp: ”Sau lần chẩn đoán xác nhận bệnh ấy, tôi trải qua một thời kỳ kinh hãi, kể cả tình trạng xuống tinh thần trầm trọng, tôi hết sức lo sợ. Nhưng với thời gian và cầu nguyện thật nhiều, tôi đã tìm lại được an bình về căn bệnh của tôi. Tôi biết chắc chắn rằng Thiên Chúa đã để cho điều đó xảy ra để tôi được tăng trưởng trong sự thánh thiện và là cơ hội để tôi giúp tha nhân cũng được tăng trưởng. Tôi tin Chúa muốn và đang dùng tình trạng bệnh tật của tôi để mưu sự thiện và tôi tín thác nơi Chúa”.
Nghịch cảnh như một lời mời gọi của Chúa
Cha Christensen xác tín rằng căn bệnh của Cha cũng là một lời Chúa mời gọi tôi hãy thực hành điều mà tôi rao giảng: ”Tôi thường giảng dạy về sự tín thác nơi lòng thương xót của Chúa và kế hoạch của Chúa về đời sống chúng ta. Nay là lúc tôi phải mang ra thực hành”.
Ngày 10 tháng giêng năm nay (2020), lễ Chúa Giêsu chịu phép rửa. Cha Christensen giải thích cho các giáo dân về hàng chữ bằng tiếng Hy lạp ghi ở cửa thánh đường: ”Nếu bạn chết trước khi bạn chết, thì khi bạn chết, bạn sẽ không chết”, câu này muốn nói rằng: trong bí tích rửa tội, các tín hữu Kitô được chôn táng trong nước và được sống lại để sống cuộc sống mới.
Với giọng run run vì hậu quả của bệnh Lou Gherig, cha Christensen diễn giải cho giáo dân: ”Nếu trong cuộc sống, chúng ta vác thánh giá mình và hằng ngày chết đi cho chính mình, nếu chúng ta chọn thánh ý Chúa thay vì ý riêng của chúng ta, nếu chúng ta hằng ngày chấp nhận những ”cái chết” đến với chúng ta, dù đó là sầu muộn hay bệnh tật, hoặc bao nhiêu cái chết hằng ngày xảy ra cho chúng ta, nếu chúng ta sống những điều đó như Chúa Giêsu đã sống, nếu chúng ta để Chúa chết trong chúng ta, thì chúng ta chẳng còn điều gì phải sợ. Vì khi cái chết của chúng ta đến, thì chúng ta đã chết rồi, và tất cả những gì còn lại cho chúng ta là sống vĩnh cửu”.
Sau bài giảng đó, cha Christensen chia sẻ trên Facebook rằng ”một linh mục phải luôn luôn giảng trước tiên cho chính mình, và điều đó cũng giúp tôi không sợ cái chết, vì nếu tôi đã chết với Chúa Kitô rồi, thì có gì mà tôi phải sợ nữa?
Trong Facebook, cha Christensen cũng viết rằng “Trong mọi sự, xin tuân theo ý Cha, chứ đừng theo ý con”. Và cha cũng viết: ”Tôi chấp nhận tất cả những gì Chúa định cho tôi và tôi dâng những sự ấy cho Chúa Giêsu nhờ tay Mẹ Maria, để đền bù tội lỗi tôi và tội lỗi của thế giới, để cứu vớt các tội nhân”. (LifeSite News 3-3-2020)
G. Trần Đức Anh OP
2020
ĐTC Phanxicô: Hãy bỏ tảng đá trong trái tim để sống cuộc đời mới
Trong buổi đọc kinh truyền tin hôm Chúa Nhật Thứ Năm Mùa Chay, Đức Thánh Cha Phanxicô đã kêu gọi các tín hữu bỏ tảng đá trong trái tim mình, và để Lời Chúa đem sự sống vào nơi chết chóc.
Khởi đi từ đoạn Tin Mừng thánh Gioan, tường thuật về việc Chúa Giêsu làm Lazarô sống lại, Đức Thánh Cha nói:
Anh chị em thân mến, chào buổi sáng!
Tin Mừng của Chúa nhật thứ năm Mùa Chay là Tin Mừng về sự phục sinh của anh Lazarô (x. Ga 11: 1-45). Lazarô là anh em trai của Marta và Maria; họ rất thân với Chúa Giêsu. Khi ngài đến Bêtania, Lazarô đã chết được bốn ngày; Marta chạy đến gặp Người và nói: “Thưa Thầy, nếu có Thầy ở đây, em con đã không chết.” (câu 21). Và Chúa Giêsu trả lời: “Anh ấy sẽ sống lại” (câu 23); và Người thêm rằng: “Chính Thầy là sự sống lại và là sự sống. Ai tin vào Thầy, thì dù đã chết, cũng sẽ được sống.” (câu 25).
Khi Maria cùng những người khác đến, tất cả đã khóc. Còn Chúa Giêsu, Người “thổn thức trong lòng, … và Người đã khóc.” (câu 33,35). Với sự thổn thức xao xuyến ấy, Người đi tới mộ, dâng lời tạ ơn Chúa Cha – Đấng hằng nghe lời Người cầu khẩn. Người cho mở ngôi mộ ra và kêu lớn tiếng: “Anh La-da-rô, hãy ra khỏi mồ!” (c.43). Và Lazarô bước ra, “chân tay còn quấn vải, và mặt còn phủ khăn” (c.44).
Chúa Giêsu là sự sống và là Đấng ban sự sống
Ở đây, chúng ta có thể chạm tay tới thực tại rằng Thiên Chúa là sự sống và là Đấng ban sự sống, nhưng Người vẫn muốn mang lấy bi kịch của cái chết.
Chúa Giêsu đã có thể tránh cho Lazarô, bạn của mình khỏi chết, nhưng Người muốn chia sẻ nỗi đau khổ của chúng ta khi mất đi những người thân yêu. Và trên tất cả, Người muốn tỏ cho thấy sự thắng vượt của Thiên Chúa đối với cái chết.
Giữa đau buồn, hãy tiếp tục vững tin
Trong Tin Mừng, chúng ta thấy rằng đức tin của con người và sự toàn năng của tình yêu Thiên Chúa tìm nhau và cuối cùng cũng gặp nhau. Chúng ta thấy điều ấy trong tiếng khóc của Marta và Maria, và của tất cả chúng ta cùng với họ: “Nếu Thầy ở đây, thì…!” Và câu trả lời của Chúa không phải là một bài phát biểu, không phải là một bài diễn văn, nhưng là chính Người: “Thầy là sự sống lại và là sự sống.”
Hãy có niềm tin! Giữa lúc đau buồn than van, hãy tiếp tục vững tin, ngay cả khi cái chết dường như đã chiến thắng. Hãy bỏ tảng đá khỏi trái tim của anh chị em! Hãy để Lời Chúa đem sự sống vào nơi chết chóc.”
Hãy bỏ tảng đá khỏi trái tim mình
Và hôm nay, Chúa Giêsu cũng nhắc lại với mỗi chúng ta: “Hãy bỏ tảng đá ra.” Thiên Chúa không tạo dựng chúng ta để dành cho huyệt mộ, nhưng Người tạo dựng chúng ta vì sự sống, vẻ đẹp, tốt lành và niềm vui. Nhưng như sách Khôn Ngoan đã nói: “sự chết xâm nhập vào thế gian vì ma quỷ ganh tị, và những ai về phe nó đều phải nếm mùi cái chết.” (Kn 2,24). Còn Chúa Giêsu Kitô, Người đã đến để giải thoát chúng ta khỏi sự sợ hãi.
Vì thế, chúng ta được mời gọi gỡ bỏ tảng đá của tất cả những thứ có mùi của cái chết: sống đức tin cách giả hình là cái chết; chỉ trích phá hoại người khác là cái chết; vu khống là cái chết; loại bỏ người nghèo là cái chết. Chúa yêu cầu chúng ta loại bỏ những viên đá này khỏi trái tim mình, và Người sẽ làm cho sự sống đâm hoa kết trái nơi chúng ta.
Chúa Kitô sự sống đích thực
Cũng như buổi cầu nguyện vào thứ sáu vừa qua tại quảng trường thánh Phê-rô, Đức Thánh Cha một lần nữa nhấn mạnh: chỉ nơi Chúa Giêsu, người Kitô hữu tìm thấy sự sống.
Chúa Kitô hằng sống, và những ai đón nhận Người, những ai vâng lời Người, những ai bước theo Người sẽ bước vào tương quan với sự sống. Không có Chúa Kitô, hoặc những gì ngoài Chúa Kitô, sẽ không chỉ không có sự hiện diện của sự sống, mà thậm chí, còn rơi vào cái chết.
Sống trắc ẩn như Chúa Giêsu
Sự phục sinh của Lazarô cũng là một dấu chứng của sự tái sinh diễn ra nơi những người tin ngang qua Bí tích Rửa tội, cùng với mầu nhiệm Vượt Qua của Chúa Kitô. Nhờ hoạt động và sức mạnh của Chúa Thánh Thần, Kitô hữu là người bước đi trong sự sống như một thụ tạo mới: một thụ tạo dành cho sự sống.
Và Đức Thánh Cha kết thúc với lời nguyện:
Xin Đức Trinh Nữ Maria giúp chúng ta trở nên những người biết trắc ẩn như Chúa Giêsu, Con Một Chúa Cha. Người đã mang lấy nơi mình, đã chia sẻ nỗi đau của chúng ta. Mỗi chúng ta hãy gần gũi với những ai đang gặp thử thách, hãy trở nên một phản ảnh của tình yêu và sự ân cần dịu dàng của Thiên Chúa, Đấng giải thoát chúng ta khỏi sự chết, và làm cho sự sống giành chiến thắng.
Trần Đỉnh, SJ – Vatican