2023
Đức Thánh cha hy vọng về tình hình Việt Nam
Đức Thánh cha hy vọng về tình hình Việt Nam
Trong cuộc họp báo trên chuyến bay từ Mông Cổ trở về Roma, chiều ngày 04 tháng Chín vừa qua, Đức Thánh cha Phanxicô cũng đã trả lời một câu hỏi liên quan đến Việt Nam.
Ký giả Gerard O’Connell thuộc tạp chí America của Dòng Tên ở Mỹ hỏi Đức Thánh cha:
“Các tương quan giữa Việt Nam và Tòa Thánh rất tích cực trong lúc này, đã có một bước tiến đáng kể gần đây. Nhiều tín hữu Công giáo Việt Nam xin Đức Thánh cha đến thăm họ, như đã làm tại Mông Cổ. Giờ đây, có khả thể viếng thăm Việt Nam, có một lời mời của chính phủ hay không? Và đâu là những chuyến viếng thăm khác Đức Thánh cha có trong chương trình?
Đức Thánh cha đáp: “Việt Nam là một trong những kinh nghiệm đối thoại rất đẹp mà Giáo hội thực hiện trong thời gian gần đây. Tôi có thể nói là như thể có một thiện cảm trong đối thoại. Cả hai bên đã có thiện chí hiểu nhau và tìm kiếm những con đường để tiến bước; đã có những vấn đề, nhưng tại Việt Nam, tôi tin rằng trước sau gì các vấn đề cũng sẽ được khắc phục. Cách đây ít lâu với Chủ tịch nước Việt Nam, chúng tôi đã có một cuộc nói chuyện tự do. Tôi rất tích cực về những quan hệ với Việt Nam, từ nhiều năm nay họ đang thực hiện một công việc tốt. Tôi nhớ cách đây bốn năm, một nhóm Đại biểu Quốc hội Việt Nam đã đến viếng thăm Tòa Thánh: một cuộc đối thoại thật đẹp với họ, rất tôn trọng. Khi một văn hóa mở ra, thì có thể có đối thoại, nếu có khép kín hoặc ngờ vực, thì cuộc đối thoại rất khó khăn. Với Việt Nam, cuộc đối thoại được mở ra, tuy với những thăng trầm, nhưng đã được mở ra và từ từ tiến bước.
Về cuộc viếng thăm tại Việt Nam, nếu tôi không đi, thì chắc chắn Đức Giáo hoàng Gioan XXIV sẽ đi. Và chắc chắn là sẽ có, vì đó mà một lãnh thổ đang tiến bước, mà tôi có thiện cảm. Về các cuộc tông du khác, thì có chuyến đi tại Marseille, rồi có cuộc viếng thăm tại một nước nhỏ ở Âu châu và chúng tôi đang xem có thể thực hiện được hay không, nhưng tôi nói thật, đối với tôi bây giờ, du hành không còn dễ dàng như ban đầu, có những giới hạn trong việc đi lại và điều này hạn chế, nhưng chúng tôi sẽ cứu xét xem”.
Tác giả: G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA
2023
Ở Mông Cổ, Đức Phanxico thúc đẩy sự hòa hợp và tự do tôn giáo
Lấy cảm hứng từ di sản khôn ngoan qua nhiều thiên niên kỷ của các truyền thống tôn giáo Mông Cổ, Đức Phanxicô đã đưa ra lời kêu gọi bảo vệ sự siêu việt trong một thế giới quá tập trung vào các thực tại trần thế và bảo vệ sự hòa hợp với người khác. Ngài đã gặp các nhà lãnh đạo tôn giáo của đất nước tại Nhà hát Hun ở Oulan Bator vào Chúa nhật 3/9/2023.
Nhà hát Oulan Bator dưới hình dạng chiếc lều đã trở thành một bức tranh khảm liên tôn với sự xuất hiện của Đức Giáo hoàng. Trong ngôi nhà tròn truyền thống này, một ẩn dụ về sự khôn ngoan và hòa hợp trong chuyến tông du này, khoảng mười nhà lãnh đạo tôn giáo địa phương đã làm chứng trước vị Giáo hoàng đầu tiên đặt chân lên vùng đất của họ. Trong số đó có đại diện của Phật tử, Saman, Hồi giáo, Giáo hội Tin Lành Phúc Âm, Chính thống giáo Nga, Cơ đốc Phục Lâm, Móc Môn, Ấn giáo, người Do Thái và người theo đạo Thần đạo.
Lãnh đạo Phật giáo, ngài Khamba Lama, trụ trì cao cấp của tu viện Zuun Khuree Dashichoiling, đã nói về tầm quan trọng của sự bình an nội tâm và sự hòa hợp bên ngoài, là “những điều kiện tích cực giúp cho tâm trí có thể được chữa lành”. Linh mục quản xứ của Giáo hội Chính thống Nga Oulan Bator – Chúa Ba Ngôi, giáo xứ duy nhất của Tòa Thượng phụ Moscow ở Mông Cổ -, linh mục Antoine Goussev, đã nêu bật nhiều vị thánh người Nga gốc Mông Cổ và mối liên kết lịch sử của Giáo hội giữa hai nước. Về phần đại diện đạo Saman, Dorjgotov Jargalsaikhan, chủ tịch Liên minh Saman Mông Cổ, đã lấy làm tiếc về sự suy tàn của truyền thống vật linh này, bị đàn áp và hạn chế.
Các tín hữu phải làm việc cho sự hòa hợp
Sau phần giới thiệu của người đứng đầu trung tâm Phật giáo Mông Cổ, Đức Thánh Cha Phanxicô đã khai triển tầm quan trọng của việc hướng cái nhìn lên trời, đề nghị một bài phát biểu gợi lên hai chiều kích cơ bản của đời sống con người: trần thế, được tạo thành từ các mối quan hệ, và thiên đàng, được hình thành từ sự tìm kiếm và siêu việt. “Sự kiện ở cùng với nhau trong cùng một nơi đã là một thông điệp”, Đức Thánh Cha tuyên bố và đồng thời ca ngợi lịch sử chung sống tôn giáo của “dân tộc Mông Cổ yêu quý”.
Đức Thánh Cha nhấn mạnh đến sự hòa hợp, “mối quan hệ đặc biệt này được tạo ra giữa các thực tại khác nhau, không áp đặt hay đồng nhất hóa chúng, nhưng tôn trọng những khác biệt và vì lợi ích của cuộc sống chung”. Ngài chất vấn : “Ai, hơn là những người tin, được kêu gọi làm việc vì sự hòa hợp của tất cả mọi người?”
Phê phán chủ nghĩa chính thống bảo thủ quá khích
Theo ngài, giá trị xã hội của tôn giáo được đo lường bằng cách lan tỏa sự hòa hợp, “không phải ở lòng vị tha trừu tượng mà là cụ thể, được thể hiện bằng việc tìm kiếm và sự cộng tác quảng đại với người khác”. Liên kết lòng vị tha với sự hòa hợp, hiểu biết, thịnh vượng và vẻ đẹp, ngược lại, Đức Thánh Cha phê phán “sự khép kín, áp đặt đơn phương, chủ nghĩa chính thống bảo thủ quá khích và cưỡng ép về ý thức hệ” đang hủy hoại tình huynh đệ, nuôi dưỡng sự căng thẳng và gây tổn hại cho hòa bình.
Tuy nhiên, Đức Thánh Cha nhắc lại rằng các tôn giáo được mời gọi cống hiến cho thế giới sự hòa hợp này, điều mà “chỉ có tiến bộ kỹ thuật thôi thì không thể đảm bảo được”, bởi vì, khi nhắm vào chiều kích trần thế, chiều ngang của con người, “nó có nguy cơ quên mất trời cao mà chúng ta đã được tạo dựng nên”, “lẫn lộn sự tiến bộ và thoái trào, được thể hiện qua quá nhiều bất công, quá nhiều xung đột, quá nhiều sự tàn phá môi trường, quá nhiều sự bách hại, quá nhiều sự từ chối sự sống con người”.
Sau đó, Đức Thánh Cha mời gọi đánh giá cao mười khía cạnh của di sản khôn ngoan Mông Cổ được tích lũy qua hàng thiên niên kỷ lịch sử: mối quan hệ tốt đẹp với truyền thống, tôn trọng người xưa và tổ tiên, tôn trọng môi trường, giá trị của sự im lặng và đời sống nội tâm như một liều thuốc giải độc tinh thần cho những tệ nạn của thế giới, một ý thức lành mạnh về sự điều độ, giá trị của sự đón tiếp, khả năng kháng cự lại sự dính bén với vật chất, tình liên đới, đánh giá cao sự đơn sơ, và một tính thực tiễn hiện sinh nào đó.
Một sự chung sống hài hòa mở ra cho sự siêu việt
Khai triển hình ảnh chiếc lều (ger), “nhân loại được hòa giải và thịnh vượng được thể hiện một cách tượng trưng bằng sự chung sống hài hòa hướng tới siêu việt, nơi mà sự dấn thân cho công lý và hòa bình tìm thấy nguồn cảm hứng và nền tảng trong mối quan hệ với thần linh,” Đức Phanxicô lưu ý và đồng thời kêu gọi trách nhiệm của các nhà lãnh đạo tôn giáo. “Do đó không có sự lẫn lộn giữa niềm tin và bạo lực, giữa sự linh thánh và sự áp đặt, giữa con đường tôn giáo và chủ nghĩa bè phái.” Đức Thánh Cha đề cập đến những đau khổ trong quá khứ mà các Phật tử phải chịu đựng, đồng thời nhắc lại tầm quan trọng của “các xã hội đa nguyên tin vào các giá trị dân chủ”, chẳng hạn như Mông Cổ.
Đức Thánh Cha cũng khuyến khích mạnh mẽ quyền tự do tôn giáo: “Mọi tổ chức tôn giáo, được chính quyền dân sự công nhận hợp lệ, đều có nghĩa vụ và trước hết có quyền cống hiến những gì mình có và những gì mình tin tưởng, trong sự tôn trọng lương tâm của người khác và với mục tiêu mang lại lợi ích lớn nhất cho tất cả mọi người”. Vì vậy, theo nghĩa này, Đức Phanxicô bảo đảm rằng Giáo hội Công giáo vẫn giữ thái độ cởi mở và lắng nghe các truyền thống tôn giáo. Ngài nói: “Đối thoại không đi ngược lại với việc loan báo: nó không san bằng những khác biệt, nhưng giúp hiểu chúng, bảo tồn chúng trong tính độc đáo của chúng và cho phép chúng đối chất với nhau để làm phong phú một cách chân thành và hỗ tương”.
Tý Linh
(theo Delphine Allaire, Vatican News
2023
Diễn văn của Đức Thánh Cha tại buổi gặp gỡ đại kết và liên tôn tại Mông Cổ
Diễn văn của Đức Thánh Cha tại buổi gặp gỡ đại kết và liên tôn tại Mông Cổ
Lúc 9:30 sáng Chúa Nhật 3/9, Đức Thánh Cha đã di chuyển đến nhà hát HUN Theatre để tham dự buổi gặp gỡ đại kết và liên tôn. Sau đây là diễn văn của ngài.
DIỄN VĂN CỦA ĐỨC THÁNH CHA
CUỘC GẶP GỠ ĐẠI KẾT VÀ LIÊN TÔN
Hun Theatre, Ulaanbaatar, 03/09/2023
Có một tín hữu ở xa, khi đến thăm Mông Cổ đã viết trong nhật ký hành trình của mình thế này: “nơi đây, người ta không thấy gì ngoài trời và đất”. Bầu trời nơi đây trong suốt và xanh thẳm, ôm lấy mặt đất mênh mông và hùng vĩ, gợi lên hai chiều kích cơ bản của cuộc sống con người: chiều kích trần thế được tạo nên bởi những mối tương quan với người khác, và chiều kích thần thiêng được tạo nên bởi việc tìm kiếm một Đấng Siêu Việt. Đất nước Mông Cổ nhắc nhớ chúng ta, những người hành hương và những lữ khách, về sự cần thiết của việc hướng ánh mắt mình về trời cao để có thể tìm ra con đường trên cuộc lữ hành trần thế.
Vì vậy, tôi rất hạnh phúc khi được ở đây với các bạn trong giây phút gặp gỡ quan trọng này. Tôi chân thành cám ơn từng người trong các bạn vì đã hiện diện nơi đây, vì những đóng góp đã làm cho việc suy tư chung giữa chúng ta thêm phần phong phú. Việc hiện diện với nhau nơi đây đã là một sứ điệp quan trọng rồi. Các truyền thống tôn giáo trong tính độc đáo và đa dạng của mình, cho thấy tiềm năng to lớn trong việc phục vụ lợi ích của xã hội. Nếu các vị hữu trách của các quốc gia chọn con đường gặp gỡ và đối thoại với người khác, họ sẽ góp phần quyết định trong việc chấm dứt những cuộc xung đột đang còn tiếp tục gây ra bao đau khổ cho rất nhiều dân tộc.
Chính dân tộc Mông Cổ đã mang đến cho chúng ta cơ hội được ở bên nhau, hiểu biết nhau, và làm phong phú thêm cho nhau. Dân tộc này có quyền tự hào về một lịch sử chung sống giữa những người theo các truyền thống tôn giáo khác nhau. Rất đáng để chúng ta nhớ lại kinh nghiệm sống động về cố đô Kharakorun. Trong lòng cố đô này, chúng ta còn thấy rất nhiều nơi thờ tự thuộc về các tín ngưỡng khác nhau, như là một minh chứng đáng ca ngợi về sự hoà hợp giữa các tôn giáo. Sự hoà hợp. Tôi muốn nhấn mạnh đến từ này, một từ ngữ với hương vị rất đặc trưng Châu Á. Hoà hợp chỉ về những mối quan hệ đặc thù được tạo ra giữa các thực tại khác nhau, không hề có sự thống trị hay đồng hoá, nhưng biết tôn trọng những khác biệt để hướng đến những lợi ích của việc chung sống. Tôi tự hỏi: là ai, nếu không phải là các tín hữu, được mời gọi dấn thân làm việc hướng đến sự hoà hợp của tất cả mọi người?
Anh chị em thân mến,
Giá trị xã hội của tôn giáo chúng ta được đo lường trong mức độ chúng ta có thể hoà hợp với những anh chị em lữ hành khác trên mặt đất này, trong mức độ chúng ta có thể tạo ra và làn lan truyền sự hoà hợp. Mỗi cuộc sống con người và mỗi tôn giáo đều phải tự đo lường chính mình trên nền tảng của sự vị tha. Đây không phải là một chủ nghĩa vị tha trừu tượng, nhưng phải cụ thể, được thể hiện qua việc tìm kiếm người khác và cộng tác cách quảng đại với người khác, bởi vì “người khôn ngoan vui mừng trong việc cho đi, và chỉ nhờ đó mà họ được hạnh phúc”. Có một lời cầu nguyện cảm hứng từ thánh Phanxico Assisi thế này: “Nơi nào có hận thù, xin cho con mang lại yêu thương. Nơi nào có giận hờn, xin cho con mang lại tha thứ. Nơi nào có bất hoà, xin cho con mang lại nối kết”. Lòng vị tha tạo nên sự hoà hợp, và nơi nào có hoà hợp sẽ có hiểu biết, thịnh vượng, và đẹp đẽ. Có thể nói rằng hoà hợp chính là từ gần nghĩa nhất với cái đẹp. Ngược lại, khép kín, áp đặt một chiều, chủ nghĩa cực đoan, áp đặt ý thức hệ… sẽ huỷ hoại tình huynh đệ, là tăng thêm sự căng thẳng và đe doạ hoà bình. Vẻ đẹp của cuộc sống là hoa trái của sự hoà hợp. Sự hoà hợp có tính cộng đồng, lớn lên cùng với sự tử tế, với việc lắng nghe, với sự khiêm nhường. Một trái tim trong sáng mới có thể đón nhận được sự hoà hợp, bởi vì: “xét cho cùng, cái đẹp thật sự nằm ở sự trong sáng của trái tim”.
Các tôn giáo được mời gọi cống hiến cho thế giới chính sự hoà hợp này. Đây là điều mà sự phát triển của kỹ thuật không thể mang lại, bởi vì sự phát triển ấy chỉ hướng đến chiều kích trần thế, chiều ngang của con người, và có nguy cơ lãng quên trời cao là chiều kích mà vì đó chúng ta được dựng nên. Thưa anh chị em, chúng ta họp nhau nơi đây như là những người thừa tự khiêm hạ của các trường phái khôn ngoan cổ xưa. Khi gặp gỡ nhau, chúng ta cố gắng chi sẻ cho nhau rất nhiều những điều tốt đẹp mà chúng ta đã nhận được, để làm giàu cho nhân loại, một nhân loại thường xuyên bị lạc hướng trong hành trình của mình bởi những tìm kiếm thiển cận về tư lợi. Nhân loại ngày nay thường không nhìn ra được sự xuyên suốt, chỉ thấy những lợi ích dưới đất và kết cục là huỷ hoại trái đất này. Nhân loại lẫn lộn giữa tiến bộ và thoái trào, được thể hiện qua rất nhiều bất công và xung đột, rất nhiều cuộc huỷ hoại môi trường, rất nhiều cuộc bách hại, rất nhiều chết chóc.
Châu Á có rất nhiều điều để cống hiến theo nghĩa này. Và đất nước Mông Cổ nằm ở trung tâm của Châu Á, đang gìn giữ một di sản khôn ngoan to lớn mà chính các tôn giáo nơi đây đã tạo ra. Tôi muốn mời tất cả moi người cùng tái khám phá và lượng giá. Tôi muốn kể ra đây mười điều quan trọng trong di sản khôn ngoan này, đó là: có một tương quan tốt đẹp với truyền thống, bất kể những căng thẳng của chủ nghĩa tiêu thụ. Sự tôn trọng dành cho những người cao niên và ông bà tổ tiên, đây là điều mà ngày nay chúng ta thấy vô cùng cần thiết, một kết ước liên thế hệ giữa người già và người trẻ, giữa ông bà và cháu chắt. Tiếp theo là việc biết chăm sóc cho môi trường, ngôi nhà chung của chúng ta; đây cũng là một điều vô cùng cần thiết hiện nay. Tiếp đến là giá trị của việc biết thinh lặng và đời sống nội tâm: đây chính là liều thuốc giải độc tinh thần cho vô vàn những chứng bệnh của thế giới hôm na. Và còn những giá trị khác như: một cảm thức tiết kiệm lành mạnh; lòng hiếu khách; khả năng cưỡng lại sự dính bén với vật chất; sự liên đới là điều nảy sinh từ sự sự gắn kết văn hoá giữa người với người; lòng yêu chuộng sự đơn giản; và cuối cùng là một chủ nghĩa thực dụng hiện sinh giúp kiên trì tìm kiếm lợi ích cho cá nhân cũng như cho cả cộng đồng. Đây là một số yếu tố trong di sản khôn ngoan mà đất nước này có thể cống hiến cho thế giới.
Trong khi chuẩn bị cho chuyến hành trình này, tôi đã bị mê hoặc bởi những ngôi nhà lều truyền thống của người dân Mông Cổ. Nơi đây, người dân Mông Cổ cho chúng ta thấy sự khôn ngoan đã bắt nguồn từ hàng ngàn năm trong lịch sử. Thực tế, ger, ngôi nhà lều của người Mông Cổ, tạo nên một không gian sống cho con người: bên trong không gian này là đời sống gia đình, là nơi chung sống, gặp gỡ và đối thoại, là nơi mà cả khi có nhiều người đi nữa bạn vẫn biết cách nhường chỗ cho người khác. Nhà lều là điểm tham chiếu cụ thể và dễ dàng nhận diện trên phần lãnh thổ bao la của Mông Cổ. Những căn nhà ấy là dấu chỉ hy vọng cho những người bị lạc bước. Nơi nào có nhà lều, nơi đó có sự sống. Đó là những căn nhà luôn rộng mở, sẵn sàng chào đón không chỉ bạn bè, nhưng cả những người lữ hành và khách lạ, mời họ một tách trà nóng để giúp họ hồi sức trong cái giá lạnh của mùa Đông hoặc đãi họ một ly sữa lạnh giúp họ hồi sức giữa cái nóng mùa hè. Đây chính là kinh nghiệm của các nhà truyền giáo đến từ nhiều quốc gia khác. Họ được đón tiếp tại đây như là những người hành hương và lữ khách. Họ từng bước chạm vào thế giới văn hoá này để cống hiến chứng tá khiêm nhường về Tin Mừng của Đức Giêsu Kitô.
Cùng với chiều kích nhân loại, những căn nhà lều cũng gợi lên sự mở ra với thế giới linh thiêng. Chiều kích thiêng liêng của những ngôi nhà này được thể hiện qua việc mở ra ở phía trên, một điểm trống duy nhất để cho ánh sáng rọi vào, như một cái đèn trời hay giếng trời. Nhờ vậy mà bên trong nhà trở nên như một cái đồng hồ mặt trời lớn, có ánh sáng và bóng tối giao thoa với nhau đánh dấu thời gian ngày và đêm. Trong hình ảnh này có một bài học rất hay: Cảm thức về thời gian trôi qua đến từ phía trên chứ không phải từ dòng chảy đơn thuần của các hoạt động dưới đất. Vào những thời điểm nhất định trong năm, những tia sáng từ trên chiếu xuống, rọi vào bàn thờ ở trong nhà, gợi nhớ về vai trò quan trọng nhất của đời sống thiêng. Sự chung sống của con người diễn ra trong không gian hình tròn của nhà lều liên tục nhắc nhớ về ơn gọi hướng lên cao, về chiều kích siêu việt, về đời sống thiêng liêng.
Một nhân loại hoà giải và thịnh vượng là điều mà mà các tôn giáo chúng ta góp công cổ võ. Điều này được thể hiện cách biểu tượng trong không gian sống hoà hợp và mở ra với chiều kích siêu việt, nơi đó những dấn thân cho công lý và hoà bình tìm thấy gợi hứng và nền tảng của mình từ chiều kích thánh thiêng. Về điều này, thưa anh chị em, trách nhiệm của chúng ta là rất lớn, đặc biệt là trong thời khắc lịch sử này. Chính cung cách hành xử của chúng ta phải xác chuẩn cho những giáo huấn mà chúng ta tuyên xưng, chứ không thể mâu thuẫn và trở nên cớ vấp phạm. Do đó, không thể nào có sự lẫn lộn giữa niềm tin và bạo lực, giữa tính thánh thiêng và sự áp đặt, giữa tôn giáo và chủ nghĩa bè phái. Ước gì ký ức về những đau khổ trong quá khứ, tôi đặc biệt nhớ đến những cộng đồng phật giáo, có thể mang lại sức mạnh làm biến đổi những thương tích đen tối thành ánh sáng, biến sự vô minh của bạo lực thành những bài học khôn ngoan của cuộc sống, biến sức huỷ hoại của sự dữ thành sự xây dựng của điều lành. Là những môn đệ nhiệt thành của các bậc thầy thiêng liêng và là những người phục vụ tận tâm với giáo lý của họ, ước gì chúng ta cũng hãy sẵn sàng cống hiến những điều đẹp đẽ ấy cho những ai chúng ta gặp gỡ, như là những người bạn đồng hành trên đường. Bởi vì trong một xã hội đa dạng và tin vào các giá trị dân chủ như là Mông Cổ, mỗi tổ chức tôn giáo được nhìn nhận bởi chính quyền dân sự đều có bổn phận và trên hết là có quyền được cống hiến tất cả những gì mình là, mình tin, trong việc tôn trọng lương tâm của người khác và luôn hướng tới lợi ích lớn hơn cho mọi người.
Theo hướng này, tôi muốn khẳng định với các bạn rằng Giáo Hội Công Giáo luôn muốn bước đi như vậy, tin tưởng vững vàng vào giá trị của đối thoại đại kết, liên tôn, và văn hoá. Đức tin của Giáo Hội Công Giáo đặt nền trên cuộc đối thoại giữa Thiên Chúa và nhân loại, một Thiên Chúa đã nhập thể nơi Đức Giêsu Kitô. Lòng khiêm hạ và tinh thần phục vụ chính là điểm sống động trong cuộc đời của Ngài, Đấng đã đến trong thế giới này không phải để được phục vụ nhưng là để phục vụ người khác. Giáo Hội cống hiến kho tàng mà mình đã nhận được từ chính mỗi người, mỗi nền văn hoá, luôn thực thi thái độ cởi mở và lắng nghe tất cả những điều mà các truyền thống tôn giáo khác cống hiến. Thật ra, tinh thần đối thoại không mâu thuẫn với việc loan báo: không đánh đồng mọi khác biệt, nhưng giúp để hiểu rõ hơn các khác biệt ấy, giúp bảo tồn những khác biệt trong tính độc đáo, giúp thẳng thắng đối thoại với nhau để làm phong phú cho nhau. Chỉ khi đó nhân loại mới tìm thấy chìa khoá để bước đi trên mặt đất này như một nhân loại được chúc phúc bởi trời cao. Chúng ta có chung cùng một nguồn gốc, nhờ đó chúng ta đều có cùng một phẩm giá, cùng một hành trình chia nhau. Chúng ta chẳng thể nào bước đi, nếu không phải là bước đi cùng nhau, sống cùng nhau dưới chùng một bầu trời. Bầu trời ấy che chở và rọi sáng cho chúng ta.
Anh chị em thân mến,
Cuộc gặp gỡ của chúng ta hôm nay là một dấu chỉ hy vọng. Trong một thế giới bị xé nhỏ bởi đấu tranh và bất đồng, hy vọng là điều nghe có vẻ không thực. Thế nhưng những điều lớn lao vĩ đại nhất thường khởi đầu nơi những gì ẩn kín, với những chiều kích hầu như không thấy được liền. Một cây đại thụ luôn có khởi đầu từ một hạt giống nhỏ bé ẩn mình dưới lòng đất. Hương hoa chỉ toả ra theo hướng gió, còn hương thơm nhân đức của con người thì toả ra theo mọi hướng. Chúng ta hãy cùng nhau làm cho điều này nở hoa, để những nỗ lực chung của chúng ta hướng đến việc đối thoại và xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn không ra uổng công. Chúng ta hãy cùng nhau vun trồng hy vọng. Như một triết gia đã nói: “Mỗi người đều vĩ đại theo những gì mình hy vọng. Có có người nên vĩ đại nhờ đặt hy vọng vào những điều có thể, có người nên vĩ đại nhờ hy vọng vào điều vĩnh tồn, nhưng chỉ những ai dám hy vọng vào điều không thể thì mới là người vĩ đại nhất”.
Ước gì những lời cầu nguyện mà chúng ta hướng lên trời cùng với tình huynh đệ mà chúng ta đang sống nơi mặt đất này nuôi dưỡng niềm hy vọng của chúng ta. Ước gì tôn giáo của chúng ta, việc chung bước của chúng ta với ánh mắt hướng về trời cao, việc sống chung trong một thế giới hoà hợp như là những người lữ khách được mời gọi chăm sóc cho ngôi nhà chung của mình… đều có thể trở thành những chứng tá đơn sơ và khả tín cho tất cả mọi người.
Xin chân thành cám ơn.
Nguồn tin: vaticannews.va/vi
2023
Cơn khát nơi chúng ta và tình yêu làm dịu cơn khát
Cơn khát nơi chúng ta và tình yêu làm dịu cơn khát
Thánh lễ Chúa nhật 22 Thường Niên năm A
Steppe Arena, Ulaanbaatar, ngày 3 tháng 9 năm 2023
Chúng ta hãy cùng nhau dừng lại ở hai khía cạnh này: cơn khát nơi chúng ta và tình yêu làm dịu cơn khát của chúng ta.
Trên hết, chúng ta được mời gọi nhận ra cơn khát nơi chúng ta. Tác giả Thánh vịnh kêu cầu Chúa giải thoát khỏi cơn khát vì sự sống của tác giả giống như sa mạc. Những lời của tác giả Thánh vịnh cộng hưởng cách đặc biệt ở một vùng đất như Mông Cổ: một lãnh thổ rộng lớn, giàu lịch sử và văn hóa, nhưng cũng được đánh dấu bởi sự hiu quạnh của thảo nguyên và khô hạn của sa mạc. Nhiều người trong số anh chị em đã quen với vẻ đẹp và sự mệt nhọc của việc bước đi, một hành động gợi lại một khía cạnh thiết yếu của linh đạo Kinh thánh, được thể hiện qua hình ảnh Abraham và, nói chung hơn, đặc trưng của dân Israel và của mọi môn đệ của Chúa: thật sự, tất cả chúng ta đều là những “kẻ du mục của Chúa”, những kẻ hành hương đi tìm hạnh phúc, những kẻ lữ hành khao khát tình yêu. Vì thế, sa mạc được tác giả Thánh vịnh nói đến gợi lên cuộc sống của chúng ta: chúng ta là mảnh đất khô hạn đó vốn đang khát dòng nước trong, một thứ nước làm dịu cơn khát ở tận cõi thâm sâu; chính con tim chúng ta mong muốn khám phá bí mật của niềm vui đích thực, bí mật có thể đồng hành và nâng đỡ chúng ta ngay cả giữa sự khô cằn hiện sinh. Đúng vậy, chúng ta mang trong mình một khao khát hạnh phúc không thể nguôi ngoai; chúng ta đang tìm kiếm ý nghĩa và phương hướng cho cuộc sống của mình, tìm kiếm động lực cho những hoạt động mà chúng ta thực hiện hàng ngày; và trên hết chúng ta khao khát tình yêu, bởi vì chỉ có tình yêu mới thực sự làm chúng ta thỏa mãn, làm cho chúng ta cảm thấy dễ chịu, mở ra cho chúng ta niềm tin, và cho phép chúng ta tận hưởng vẻ đẹp của cuộc sống. Anh chị em thân mến, đức tin Kitô giáo đáp lại cơn khát này; hãy suy xét nó cách nghiêm túc; đừng loại bỏ nó, đừng cố gắng xoa dịu nó bằng những hình thức giảm nhẹ hoặc thay thế. Bởi vì mầu nhiệm cao cả của chúng ta nằm ở niềm khao khát này: nó mở ra cho chúng ta một cuộc gặp gỡ với Thiên Chúa hằng sống, Thiên Chúa Tình Yêu, Đấng đến gặp chúng ta để làm cho chúng ta thành con cái của Người và anh chị em của của nhau.
Giờ đây chúng ta đi đến khía cạnh thứ hai: tình yêu làm dịu cơn khát của chúng ta. Đây là nội dung của đức tin Kitô giáo: Thiên Chúa, Đấng là tình yêu, nơi Chúa Giêsu Con của Người, đã trở nên gần gũi bạn, muốn chia sẻ cuộc sống của bạn, những vất vả, những ước mơ, cơn khát hạnh phúc của bạn. Đúng là đôi khi chúng ta cảm thấy mình như một vùng đất sa mạc, khô không giọt nước, nhưng cũng đúng là Thiên Chúa chăm sóc chúng ta và ban cho chúng ta dòng nước trong lành và làm dịu cơn khát, dòng nước chảy tuôn tràn nơi chúng ta, đổi mới chúng ta, giải phóng chúng ta khỏi nguy cơ cháy khát. Chúa Giêsu ban cho chúng ta nước này, như Thánh Augustinô khẳng định: “nếu chúng ta nhận ra mình bị khát, thì chúng ta cũng sẽ nhận ra mình được giải khát” (về Tv 62, 3). Thật vậy, nếu rất nhiều lần trong đời chúng ta trải qua sa mạc, cô đơn, mệt mỏi, cằn cỗi, chúng ta không được quên điều này: “Để chúng ta không ngất xỉu trong sa mạc này – thánh Augustinô nói thêm – Thiên Chúa rảy trên chúng ta sương Lời Người [ … ]. Thật vậy, Người làm chúng ta cảm thấy khát nhưng sau đó Người lại làm dịu nó đi. […] Thiên Chúa đã thương xót chúng ta và mở đường cho chúng ta trong sa mạc: Chúa Giêsu Kitô, Chúa chúng ta. Và Người đã ban cho chúng ta niềm an ủi trong sa mạc: những người rao giảng Lời Người. Người đã ban cho chúng ta nước trong sa mạc, đổ đầy Thánh Thần trên những người rao giảng để tạo nên nơi họ một nguồn nước dâng lên đến sự sống đời đời” (ibid., 3.8). Anh chị em thân mến, những lời này nhắc lại lịch sử của anh chị em: nơi sa mạc cuộc sống và nơi khó khăn của một cộng đoàn nhỏ bé, Chúa không để anh chị em thiếu nước Lời Người, nhất là qua những người rao giảng và những nhà truyền giáo, những người được Chúa Thánh Thần xức dầu, những người gieo vẻ đẹp. Và Lời Chúa luôn đưa chúng ta trở lại với những điều thiết yếu của đức tin: hãy để cho mình được Thiên Chúa yêu thương hầu cho cuộc sống của chúng ta trở thành một lễ vật yêu thương. Bởi vì chỉ có tình yêu mới thực sự làm dịu cơn khát của chúng ta.
Đó là điều Chúa Giêsu, trong bài Tin Mừng hôm nay, đã mạnh mẽ nói với tông đồ Phêrô. Ông không chấp nhận sự thật rằng Chúa Giêsu phải chịu đau khổ, bị các nhà lãnh đạo dân chúng vu cáo, chịu khổ hình rồi chết trên thập giá. Phêrô phản ứng, phản kháng, ông muốn thuyết phục Chúa Giêsu rằng Người sai, bởi vì theo ông – và chúng ta cũng đã nghĩ như vậy – rằng Đấng Messia không thể có kết cục thất bại, và Người tuyệt đối không thể bị đóng đinh vào thập giá, như một tội phạm bị Thiên Chúa bỏ rơi. Nhưng Chúa đã khiển trách Phêrô, vì lối suy nghĩ này là “theo kiểu thế gian” chứ không theo Thiên Chúa (x. Mt 16:21-23). Nếu chúng ta cho rằng thành công, quyền lực, của cải vật chất là đủ để thỏa mãn cơn khát trong cuộc sống thì đây là não trạng thế gian, không dẫn đến điều gì tốt đẹp, trái lại còn khiến chúng ta khô cằn hơn trước. Ngược lại, Chúa Giêsu chỉ cho chúng ta con đường: “Ai muốn đi theo Thầy, phải từ bỏ chính mình, vác thập giá mình mà theo. Quả vậy, ai muốn cứu mạng sống mình, thì sẽ mất ; còn ai mất mạng sống mình vì Thầy, thì sẽ tìm được mạng sống ấy” (Mt 16:24-25).
Anh chị em thân mến, con đường tốt nhất là: hãy ôm lấy Thánh giá của Chúa Kitô. Nơi tâm điểm Kitô giáo, có tin sốc và lạ thường này: khi bạn mất đi sự sống mình, khi bạn dâng hiến nó cách quảng đại, khi bạn mạo hiểm nó qua sự dấn thân trong tình yêu, khi bạn biến nó thành quà tặng miễn phí cho người khác, thì sự sống đó sẽ quay trở lại với bạn cách dồi dào, và nó mang lại cho bạn một niềm vui không mất, một sự bình an trong tâm hồn, một sức mạnh nội tâm nâng đỡ bạn.
Đây là sự thật mà Chúa Giêsu mời gọi chúng ta khám phá, mà Chúa Giêsu muốn mặc khải cho tất cả anh chị em, cho vùng đất Mông Cổ này: anh chị em không cần phải lớn lao, giàu có hay quyền lực mới có được hạnh phúc. Chỉ có tình yêu mới làm thoả cơn khát trái tim chúng ta, chỉ có tình yêu mới chữa lành vết thương của chúng ta, chỉ có tình yêu mới mang lại cho chúng ta niềm vui đích thực. Và đây là con đường Chúa Giêsu đã dạy và mở ra cho chúng ta.
Vậy chúng ta cũng hãy lắng nghe lời Chúa nói với Phêrô: “Hãy lui lại đàng sau Thầy” (Mt 16:23), nghĩa là: hãy trở thành môn đệ của Thầy, hãy bước đi trên con đường Thầy đi và đừng suy nghĩ theo kiểu thế gian nữa. Khi đó, với ân sủng của Chúa Kitô và Chúa Thánh Thần, chúng ta sẽ có thể bước đi trên con đường tình yêu. Thậm chí, yêu thương có nghĩa là từ bỏ chính mình, đấu tranh chống lại sự ích kỷ cá nhân và thế gian, chấp chận mạo hiểm để sống tình huynh đệ. Bởi vì nếu đúng là tất cả những điều này đều đòi hỏi phải trả giá bằng vất vả, hy sinh, và đôi khi phải leo lên thập giá, và càng đúng hơn khi chúng ta mất mạng sống vì Tin Mừng, thì Chúa lại ban cho chúng ta tràn đầy tình yêu và niềm vui một cách tràn đầy và mãi mãi.
Vào cuối Thánh Lễ, Đức Thánh Cha đã cảm ơn chính quyền và Giáo hội Mông Cổ, đặc biệt là những người đã chuẩn bị cho chuyến tông du được diễn ra tốt đẹp. Cuối cùng, Đức Thánh Cha nói: “Anh chị em ở trong trái tim tôi và anh chị em sẽ ở lại trong tim tôi mãi. Xin hãy nhớ đến tôi trong lời cầu nguyện và trong tâm tưởng của anh chị em.”
Kết thúc Thánh Lễ, Đức Thánh Cha trở lại Toà Sứ Thần để nghỉ đem, kết thúc ngày thứ 3 của chuyến tông du.
Nguồn tin: vaticannews.va/vi