Nghĩ về phong tục ngày Tết

Nội dung
Nghĩ về phong tục ngày Tết
Tôi vẫn nhớ ngày còn nhỏ, cứ gần Tết là mọi người thi nhau… trả nợ, dù ít dù nhiều thì đều cố gắng không để nợ nần qua năm. Càng không bao giờ dám đi vay mượn vào dịp đầu năm. Má tôi còn dặn nhớ châm đầy khạp gạo, chum nước, hũ muối..., có lẽ với ước mong luôn được xông xênh, đủ đầy. Đặc biệt, từ ngày 30 Tết, chị em tôi nhắc nhau đi nhẹ nói khẽ, không chí chóe cãi cọ, càng không được nói những từ xui rủi, thiếu may mắn. Qua tới mùng Một, lại kiêng không quét nhà, cửa nẻo luôn rộng mở chờ đón khách. Ai nấy nhắc nhau cẩn thận, tránh làm đổ vỡ vật dụng, đồ đạc trong nhà, đặc biệt là chén đĩa, gương kính… này nọ.

Hái Lộc Thánh đầu năm
Một số gia đình còn kỳ công tìm người xông đất hợp tuổi để được may mắn, thuận lợi. Với những hộ làm ăn buôn bán, họ quan trọng thời điểm khai trương, mở hàng đầu năm, tin rằng như thế sẽ hanh thông trong việc kinh doanh. Ngoài ra, người Việt vẫn giữ nếp văn hóa lì xì trẻ nhỏ lấy hên, mừng tuổi cho người cao niên. Hái lộc đầu năm, khai bút ngày Xuân cũng là thói quen đẹp đẽ còn duy trì tới ngày nay. Về trang phục, hai màu đen và trắng thường cũng không được dùng vào dịp Tết. Người phương Đông ưa chuộng các sắc màu rực rỡ như đỏ, vàng trong dịp đầu năm.
Những tập tục dân gian ấy đều là kiểu truyền miệng, không mấy khoa học, nhưng truyền tải ước vọng bình an, tài lộc, vinh hoa phú quý cho cả năm. Sau này, khi đủ trưởng thành để nhận thức về sự quan phòng của Thiên Chúa, thì phong tục ngày Tết mà tôi thích nhất chính là hái lộc Lời Chúa, quen gọi là Lộc Thánh.
Năm nào cũng vậy, cứ vào sáng mùng Một Tết, cả nhà tôi cùng đến nhà thờ tham dự lễ cầu nguyện bình an, sau đó chờ tới lượt hái Lộc Thánh đầu năm. Ba tôi sẽ đại diện gia đình lên nhận, là câu Lời Chúa được trích dẫn từ Kinh Thánh, mang về đặt ở vị trí trang trọng trong nhà. Chúng tôi xúm vào xem Lời Chúa năm nay của gia đình mình là gì, xem đó như tôn chỉ sống của cả năm dài.
Có lẽ, nhờ vào việc hái Lộc Thánh vào ngày Xuân, mà Lời Chúa được phổ biến trong cộng đồng tín hữu một cách đơn giản, dễ hiểu, rộng rãi và phong phú hơn. Mỗi năm một câu, mỗi nhà mỗi lộc, khi hái lộc Lời Chúa, chúng ta không nhằm cầu may hay để suy đoán về tương lai hay hậu vận, như thông thường ngoài đời. Hái lộc Lời Chúa thêm ý nghĩa vì vào thời khắc sum vầy của năm mới, mỗi tín hữu được chọn cho gia đình mình một trong nhiều câu Lời Chúa để suy gẫm và thực hành suốt năm. Đây cũng là hình ảnh để tự nhắc nhớ bản thân vào mỗi khi vui buồn thành bại bằng một tâm thế tin tưởng phó thác.
Những tập tục dân gian ấy đều là kiểu truyền miệng, không mấy khoa học, nhưng truyền tải ước vọng bình an, tài lộc, vinh hoa phú quý cho cả năm. Sau này, khi đủ trưởng thành để nhận thức về sự quan phòng của Thiên Chúa, thì phong tục ngày Tết mà tôi thích nhất chính là hái lộc Lời Chúa, quen gọi là Lộc Thánh.
Năm nào cũng vậy, cứ vào sáng mùng Một Tết, cả nhà tôi cùng đến nhà thờ tham dự lễ cầu nguyện bình an, sau đó chờ tới lượt hái Lộc Thánh đầu năm. Ba tôi sẽ đại diện gia đình lên nhận, là câu Lời Chúa được trích dẫn từ Kinh Thánh, mang về đặt ở vị trí trang trọng trong nhà. Chúng tôi xúm vào xem Lời Chúa năm nay của gia đình mình là gì, xem đó như tôn chỉ sống của cả năm dài.
Có lẽ, nhờ vào việc hái Lộc Thánh vào ngày Xuân, mà Lời Chúa được phổ biến trong cộng đồng tín hữu một cách đơn giản, dễ hiểu, rộng rãi và phong phú hơn. Mỗi năm một câu, mỗi nhà mỗi lộc, khi hái lộc Lời Chúa, chúng ta không nhằm cầu may hay để suy đoán về tương lai hay hậu vận, như thông thường ngoài đời. Hái lộc Lời Chúa thêm ý nghĩa vì vào thời khắc sum vầy của năm mới, mỗi tín hữu được chọn cho gia đình mình một trong nhiều câu Lời Chúa để suy gẫm và thực hành suốt năm. Đây cũng là hình ảnh để tự nhắc nhớ bản thân vào mỗi khi vui buồn thành bại bằng một tâm thế tin tưởng phó thác.
Hải Đăng
Chi tiết
- Ngày: 25/01/2025
- Tác giả: linh muc Anton Maria Vũ Quốc Thịnh