BẢY THÁCH ĐỐ ĐỨC LÊÔ XIV GỬI ĐẾN CÁC ĐÔI VỢ CHỒNG

BẢY THÁCH ĐỐ ĐỨC LÊÔ XIV GỬI ĐẾN CÁC ĐÔI VỢ CHỒNG

Trong Thánh lễ bế mạc buổi cử hành Năm Thánh dành cho Gia đình vào ngày 1-6-2025, Đức Giáo hoàng Lêô XIV đã ngỏ lời với các đôi vợ chồng trên toàn thế giới bằng một thông điệp tràn đầy cảm hứng: “Trái tim tràn đầy niềm biết ơn và hy vọng”. Với tư cách là vị Giáo hoàng được bầu vào ngày 8-5-2025, ngài đã chọn dịp này – sự kiện phụng vụ đầu tiên mà ngài trực tiếp tham dự trong khuôn khổ Năm Thánh – để chia sẻ một cách sâu sắc tầm nhìn của mình về đời sống hôn nhân và gia đình. Là một người xuất thân từ dòng Augustinô, Đức Lêô XIV nhấn mạnh rằng gia đình không chỉ là nền tảng của xã hội mà còn là “dấu chỉ của hòa bình cho mọi người, trong xã hội cũng như trên thế giới”. Ngài khẳng định: “Chính trong các gia đình mà tương lai của các dân tộc được hình thành.”

Bài giảng của ngài không chỉ là một lời mời gọi các đôi vợ chồng sống trọn vẹn giao ước hôn nhân mà còn là một lời kêu gọi toàn thể Giáo hội và xã hội nhận ra giá trị cốt lõi của gia đình trong việc phản chiếu tình yêu Thiên Chúa. Qua bài giảng, Đức Lêô XIV đã đưa ra bảy thách đố cụ thể dành cho các đôi vợ chồng và gia đình, nhằm khuyến khích họ đạt tới một tình yêu “trọn vẹn, trung tín và sinh hoa trái”. Dưới đây là nội dung chi tiết của bài giảng, được triển khai và mở rộng để truyền tải đầy đủ thông điệp của ngài.

1. Hiệp nhất: Noi gương các đôi hôn phối thánh thiện

Đức Lêô XIV, với tư cách là người con tinh thần của thánh Augustinô, đã đặt sự hiệp nhất làm trọng tâm trong tầm nhìn của mình về hôn nhân. Ngài nhấn mạnh rằng sự hiệp nhất không chỉ là một lý tưởng mà là một thực tại sống động, được nuôi dưỡng bởi tình yêu Thiên Chúa – nguồn mạch của mọi sự hiệp thông. Trong bài giảng, ngài đã trích dẫn những tấm gương sáng ngời của các cặp vợ chồng đã được phong thánh, như ông Louis và bà Zélie Martin (cha mẹ của thánh Têrêsa Hài Đồng Giêsu), ông Luigi và bà Maria Beltrame Quattrocchi, cũng như gia đình Ulma – những người đã hy sinh mạng sống trong Thế chiến thứ hai để bảo vệ người Do Thái. Những cặp vợ chồng này không được phong thánh riêng lẻ mà được vinh danh với tư cách là những cặp đôi, minh chứng rằng giao ước hôn nhân có thể trở thành con đường nên thánh.

Ngài khẳng định: “Khi Giáo hội chọn các đôi vợ chồng làm chứng nhân gương mẫu, đó là lời mời gọi mạnh mẽ để thế giới nhận ra rằng giao ước hôn nhân là con đường dẫn đến tình yêu Thiên Chúa.” Sự hiệp nhất trong hôn nhân không chỉ là sự gắn kết giữa hai con người mà còn là một dấu chỉ thiêng liêng, phản chiếu sự hiệp nhất giữa Chúa Kitô và Giáo hội. Đức Lêô XIV khuyến khích các đôi vợ chồng cầu nguyện chung, chia sẻ đức tin và cùng nhau xây dựng một mối dây bền vững, vượt qua những thử thách của cuộc sống.

Để làm rõ hơn, ngài đã kể câu chuyện về gia đình Martin, những người đã sống một đời sống hôn nhân giản dị nhưng tràn đầy đức tin. Dù đối mặt với những mất mát đau thương – như việc mất đi bốn người con khi còn nhỏ – họ vẫn giữ vững sự hiệp nhất qua cầu nguyện và phó thác. Đức Giáo hoàng nhấn mạnh rằng sự hiệp nhất này không phải là điều tự nhiên mà có, mà đòi hỏi sự kiên nhẫn, hy sinh và lòng trung tín.

2. Tha thứ: Sức mạnh của hòa giải

Đức Lêô XIV nhận thức rằng không có hôn nhân nào miễn nhiễm với mâu thuẫn. Tuy nhiên, ngài khẳng định rằng giao ước hôn nhân không phải là sự vắng bóng của khó khăn, mà là khả năng vượt qua chúng nhờ tha thứ và hòa giải. Ngài nhấn mạnh rằng chính sức mạnh của tình yêu Thiên Chúa – một tình yêu “hiệp nhất và hòa giải” – nâng đỡ các đôi vợ chồng trong những lúc thử thách. “Tha thứ không phải là dấu hiệu của sự yếu đuối, mà là biểu hiện của sức mạnh thiêng liêng,” ngài nói.

Ngài khuyến khích các đôi vợ chồng học cách xin lỗi và tha thứ, ngay cả trong những tình huống nhỏ nhặt của đời sống hằng ngày. Một lời xin lỗi chân thành, một cử chỉ hòa giải nhỏ bé có thể chữa lành những vết thương và củng cố mối dây hôn nhân. Đức Giáo hoàng cũng nhấn mạnh rằng tha thứ không chỉ là hành động cá nhân mà còn là dấu chỉ cho xã hội. “Khi các đôi vợ chồng tha thứ cho nhau, họ trở thành dấu chỉ hòa bình cho thế giới, trong một thời đại mà sự chia rẽ và xung đột đang gia tăng,” ngài khẳng định.

Để minh họa, ngài đã nhắc đến câu chuyện của một cặp vợ chồng mà ngài từng gặp trong thời gian làm linh mục. Họ đã vượt qua một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng trong hôn nhân nhờ cầu nguyện chung và sự hỗ trợ của cộng đoàn đức tin. Qua câu chuyện này, Đức Lêô XIV nhấn mạnh rằng tha thứ không chỉ là hành động giữa hai người mà còn là một hành trình được nâng đỡ bởi ân sủng Thiên Chúa và sự đồng hành của Giáo hội.

3. Sinh hoa trái: Phản chiếu hình ảnh Thiên Chúa

Trích dẫn tông huấn Humanae Vitae của Đức Phaolô VI, Đức Lêô XIV nhấn mạnh rằng hôn nhân không chỉ là một lý tưởng mà là “chuẩn mực của tình yêu đích thực giữa người nam và người nữ: một tình yêu trọn vẹn, trung tín và sinh hoa trái”. Ngài giải thích rằng sự sinh hoa trái không chỉ giới hạn ở việc sinh con cái về mặt thể lý, mà còn bao gồm việc nuôi dưỡng sự sống thiêng liêng, xây dựng một gia đình tràn đầy yêu thương và đức tin.

Ngài khẳng định: “Khi các con nên một thân xác, tình yêu ấy làm các con có khả năng, theo hình ảnh Thiên Chúa, ban sự sống.” Sự sinh hoa trái này là một lời mời gọi các đôi vợ chồng mở lòng với ý định của Thiên Chúa, dù là trong việc đón nhận con cái hay trong việc nuôi dưỡng những giá trị thiêng liêng trong gia đình. Đức Giáo hoàng cũng nhấn mạnh rằng sự sinh hoa trái không phải là một gánh nặng, mà là một món quà, một cơ hội để các đôi vợ chồng tham dự vào công trình sáng tạo của Thiên Chúa.

Đối với những cặp vợ chồng không thể có con, ngài gửi lời an ủi và khích lệ, nhắc nhở rằng sự sinh hoa trái có thể được thể hiện qua việc nhận con nuôi, chăm sóc những người xung quanh, hoặc dấn thân phục vụ cộng đoàn. “Mọi gia đình đều được mời gọi sinh hoa trái theo cách của mình, theo ý định yêu thương của Thiên Chúa,” ngài nói.

4. Nhất quán trong giáo dục: Là tấm gương cho con cái

Trong vai trò cha mẹ, Đức Lêô XIV khuyến khích các đôi vợ chồng thể hiện sự nhất quán trong cách giáo dục con cái. Ngài nói: “Tôi khích lệ anh chị em hãy là tấm gương nhất quán cho các con, bằng cách cư xử như cách anh chị mong muốn các con cư xử.” Sự nhất quán này bao gồm cách nói chuyện, cách đối xử với người khác, cách xin lỗi khi sai lầm, và thậm chí là cách sử dụng các phương tiện công nghệ như điện thoại.

Ngài kể một câu chuyện vui về một người cha từng phàn nàn rằng con trai mình nghiện điện thoại, nhưng chính anh ta lại dành hàng giờ lướt mạng xã hội. “Nếu chúng ta muốn con cái thay đổi, trước tiên chúng ta phải thay đổi chính mình,” Đức Giáo hoàng nhấn mạnh. Ngài cũng khuyến khích các bậc cha mẹ giáo dục con cái “đạt được tự do nhờ biết vâng lời” – một sự tự do không phải là phóng túng, mà là khả năng lựa chọn điều tốt lành.

Đức Lêô XIV cũng mời gọi các bậc cha mẹ tìm kiếm “điều tốt lành nơi con cái” và giúp chúng phát triển. “Mỗi đứa trẻ là một món quà độc đáo từ Thiên Chúa, với những tài năng và tiềm năng riêng. Nhiệm vụ của cha mẹ là khám phá và nuôi dưỡng những món quà ấy,” ngài nói.

5. Biết ơn về món quà sự sống

Đức Giáo hoàng nhấn mạnh tầm quan trọng của lòng biết ơn trong đời sống gia đình. Ngài khuyến khích mọi người, đặc biệt là con cái, bày tỏ lòng biết ơn đối với cha mẹ vì món quà sự sống. “Hãy nói ‘cảm ơn’ với cha mẹ, không chỉ vì sự sống mà họ đã ban tặng, mà còn vì những hy sinh thầm lặng họ đã chịu đựng để nuôi dưỡng các con,” ngài nói.

Ngài cũng mời gọi các bậc cha mẹ biết ơn Thiên Chúa vì món quà con cái. “Mỗi đứa trẻ là một phép lạ, một dấu chỉ của tình yêu Thiên Chúa,” ngài khẳng định. Lòng biết ơn này không chỉ củng cố mối dây gia đình mà còn giúp mọi người nhận ra rằng sự sống là một ân ban quý giá, cần được trân trọng và bảo vệ.

6. Truyền đạt đức tin: Gia đình là ngôi trường đức tin

Một trong những thách đố lớn nhất mà Đức Lêô XIV đặt ra là trách nhiệm truyền đạt đức tin cho con cái. Ngài khẳng định rằng gia đình là “nơi đặc biệt để gặp gỡ Đức Kitô”. Cha mẹ có vai trò quan trọng trong việc giúp con cái khám phá đức tin, nhưng ngài cũng thừa nhận rằng điều này không phải lúc nào cũng dễ dàng, đặc biệt trong một thế giới đầy những cám dỗ và phân tâm.

Ngài khuyến khích các bậc cha mẹ bắt đầu bằng việc cầu nguyện cho con cái. “Lời cầu nguyện của cha mẹ có sức mạnh lớn lao, ngay cả khi chúng ta không thấy kết quả ngay lập tức,” ngài nói. Ngài cũng nhấn mạnh vai trò của ông bà trong việc đánh thức đức tin nơi các cháu. “Có những trường hợp đức tin ‘nhảy cóc’ một thế hệ, và ông bà trở thành những người truyền đạt đức tin quan trọng,” ngài chia sẻ.

Đức Giáo hoàng ví von rằng đức tin trong gia đình giống như “thức ăn trên bàn” – được chia sẻ một cách tự nhiên, gần gũi và đầy yêu thương. Ngài khuyến khích các gia đình dành thời gian cầu nguyện chung, đọc Kinh Thánh, và tham dự Thánh lễ, để đức tin trở thành một phần không thể tách rời của đời sống gia đình.

7. Tin vào sự sống vĩnh cửu: Niềm hy vọng trong Năm Thánh

Thách đố cuối cùng mà Đức Lêô XIV đưa ra là niềm tin vào sự sống vĩnh cửu – một niềm hy vọng đặc biệt ý nghĩa trong bối cảnh Năm Thánh 2025. Ngài nhấn mạnh rằng gia đình không chỉ là thực tại của đời sống trần thế, mà còn là một phần của mầu nhiệm hiệp thông các thánh. “Một ngày kia, tất cả chúng ta sẽ nên một trong tình yêu vĩnh cửu của Thiên Chúa,” ngài nói, nhắc lại lời suy tư của mình trong buổi đọc kinh Lạy Nữ Vương Thiên Đàng vào ngày 11-5-2025.

Ngài gửi lời an ủi đặc biệt đến các gia đình đang chịu tang, nhắc nhở rằng những người thân yêu đã qua đời vẫn hiện diện trong mầu nhiệm Phục Sinh. “Họ không rời xa chúng ta; họ đang chờ chúng ta trong ánh sáng vĩnh cửu của Thiên Chúa,” ngài nói. Lời khẳng định này mang lại niềm hy vọng và sức mạnh cho các gia đình đang đối mặt với mất mát.

Kết luận: Gia đình – Dấu chỉ của hòa bình và hy vọng

Trong bài giảng của mình, Đức Lêô XIV đã vẽ nên một bức tranh toàn diện về gia đình như một cộng đoàn của tình yêu, đức tin và hy vọng. Ngài nhấn mạnh rằng gia đình không chỉ là một thực thể xã hội mà còn là một thực tại thiêng liêng, được Thiên Chúa thiết lập để phản chiếu tình yêu của Ngài. Qua bảy thách đố – hiệp nhất, tha thứ, sinh hoa trái, nhất quán trong giáo dục, biết ơn, truyền đạt đức tin, và tin vào sự sống vĩnh cửu – ngài mời gọi các đôi vợ chồng và gia đình trên toàn thế giới sống trọn vẹn ơn gọi của mình.

Ngài kết thúc bài giảng bằng một lời cầu nguyện: “Xin Chúa ban cho các gia đình trên toàn thế giới sức mạnh để trở thành dấu chỉ của hòa bình, niềm vui và hy vọng. Xin Mẹ Maria, Mẹ của Gia đình Thánh, đồng hành và che chở cho tất cả chúng ta trên hành trình này.” Với thông điệp này, Đức Lêô XIV không chỉ khích lệ các gia đình Công giáo mà còn gửi đi một lời mời gọi toàn cầu, kêu gọi mọi người nhận ra giá trị bất biến của gia đình trong việc xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn.

Lm. Anmai, CSsR tổng hợp