2023
“App Lisboa 2023” – ứng dụng di động chính thức hướng dẫn những người tham gia Đại hội GTTG Lisbon
Ứng dụng giúp người tham gia định hướng và hậu cần trong tuần diễn ra Đại hội và có thể truy cập ở cả chế độ ngoại tuyến, cho phép truy cập vào hầu hết mọi nội dung ngay cả trong trường hợp truy cập internet bị hạn chế.
Bản đồ xác định vị trí các sự kiện và dịch vụ
Ngoài việc cung cấp toàn bộ chương trình trong sáu ngày của Đại hội với lịch trình các sự kiện trong tuần cho các Sự kiện Trung tâm, Lễ hội Giới trẻ, Thành phố Niềm vui và Các cuộc Gặp gỡ Rise Up, ứng dụng có một bản đồ. Bản đồ này sẽ giúp bạn xác định vị trí các sự kiện khác nhau một cách tương tác, trực quan hóa các địa điểm và tìm thông tin về dịch vụ ăn uống, bao gồm các nhà hàng là một phần của mạng lưới cung cấp dịch vụ ăn uống và vị trí của vòi nước uống, nhà vệ sinh trong thành phố, trạm y tế, đồn cảnh sát, trong số các dịch vụ khác.
“Up2Pray”
Phần “Up2Pray” cung cấp tất cả nội dung về các hoạt động thiêng liêng trong ngày, đặc biệt là các bài đọc và thánh ca của tất cả các sự kiện chính và các audio của những lời cầu nguyện hàng ngày.
Kích hoạt thông báo để nhắc nhở và cảnh báo
Ngoài việc giúp những người hành hương tự định hướng về mọi thứ đang và sẽ diễn ra trong suốt cả tuần, ứng dụng sẽ cho phép kích hoạt thông báo, để nhắc nhở và cảnh báo vào phút cuối, cũng như truy cập vào các liên hệ khẩn cấp và hữu ích.
Đăng ký ứng dụng “Lisboa 2023” bằng mã QR
Những người hành hương, tình nguyện viên, thành viên của các giáo sĩ và các chuyên gia truyền thông phải đăng ký ứng dụng “Lisboa 2023” bằng cách sử dụng Mã QR để truy cập hồ sơ người dùng của họ, với nhiều thông tin khác nhau, chẳng hạn như gói thực phẩm đã chọn (bao gồm voucher dưới dạng kỹ thuật số), khu vực họ được phân bổ ở Campo da Graça, ở Parque Tejo, nơi sẽ diễn ra Cuộc họp Rise Up mà họ sẽ tham gia, máy tính lượng khí thải carbon, liên hệ của trưởng nhóm (nếu có) hoặc thông tin xác thực kỹ thuật số. (Ecclesia 26/07/2023)
Hồng Thủy – Vatican News
2023
Giới trẻ Ucraina mang khát vọng hòa bình đến Đại hội GTTG Lisbon
Nếu như đông đảo các bạn trẻ châu Âu và nhiều nước khác có thể dễ dàng tham dự Đại hội GTTG Lisbon 2023 thì đối với các bạn trẻ Ucraina và Nga lại không dễ dàng như thế. Chiến tranh đã “từ chối” cơ hội này đối với các nam thanh niên Ucraina trên 18 tuổi, trừ các linh mục.
Cuộc gặp gỡ với Đức cha Chủ tịch Ban tổ chức Đại hội GTTG 2023
Do đó, từ ngày 15 đến 17/7/2023, Đức cha Américo Aguia, Giám mục Phụ tá giáo phận Lisbon, Chủ tịch Ban tổ chức Đại hội GTTG 2023, đã thăm Ucraina để gần gũi với những người trẻ buộc phải ở lại quốc gia bị tấn công. Ngài nói: “Những người trẻ ở Lisbon đang chờ đợi để chào đón những bạn sẽ đến từ Ucraina với vòng tay rộng mở. Và những người không thể ở đó hoặc những người đang ở trên thiên đàng, tôi sẽ mang họ trong tim mình đến Lisbon.”
Làm chứng rằng người trẻ vẫn kiên cường và là ánh sáng của hy vọng
Một nhóm rất nhỏ các bạn trẻ Ucraina từ Zaporizhzhia, nơi hầu như nằm dưới sự chiếm đóng của Nga, sẽ đi xe buýt đến Bồ Đào Nha. Với sự hiện diện của mình, họ muốn làm chứng rằng, “bất chấp sự tàn phá và đau đớn, những người trẻ vẫn kiên cường và là ánh sáng của hy vọng.”
Mong muốn hòa bình đã có nghĩa là đặt nền móng để đạt được nó
Cha Aleksandr, một linh mục Ucraina chia sẻ rằng các bạn trẻ Ucraina chờ đợi “được Đức Thánh Cha ôm hôn; tận mắt cảm nhận rằng chúng ta là một phần của đại gia đình Giáo hội đang ở bên cạnh chúng ta; để trải nghiệm rằng chúng ta có thể sống hòa hợp bên nhau vượt qua những khác biệt.” “Hành trang của chúng tôi tới Lisbon sẽ chất đầy không chỉ những đau khổ mà những người tử đạo của chúng tôi đã biết trong hơn 500 ngày, mà còn cả khát vọng hòa bình mà chúng tôi có. Mong muốn hòa bình đã có nghĩa là đặt nền móng để đạt được nó.” Hồng Thủy – Vatican News
2023
Đôi nét về 13 vị thánh bảo trợ Đại hội Giới trẻ Thế giới Lisbon 2023
Đức Hồng y nhấn mạnh rằng: “Vị Thánh bảo trợ tuyệt vời cho ĐHGTTG chính là Đức Trinh nữ Maria, người phụ nữ trẻ đã chấp nhận làm mẹ của Con Thiên Chúa nhập thể. Mẹ đã trỗi dậy và vội vã lên đường để gặp gỡ và mang Chúa Giêsu cho người chị họ là bà Elizabeth. Qua mẫu gương của Mẹ, Giáo hội dạy cho người trẻ mọi thời đại cũng biết mang Chúa Giêsu đến cho những người khác đang chờ đợi Người”.
Trong danh sách, thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II, không chỉ là người khởi xướng mà còn giúp cho các lần ĐHGTTG trở nên sống động, và “mang đến sự quy tụ và khích lệ hàng triệu giới trẻ từ 5 Châu lục”. Ngoài ra, Thánh Gioan Bosco, “Cha và Thầy của giới trẻ”; và thánh Vinh Sơn, bổn mạng giáo phận, sẽ đón tiếp và củng cố mỗi người bằng đức ái và chứng tá Tin Mừng của ngài.
Vì diễn ra ở Lisbon, nên có 6 vị đến từ Lisbon: Thánh Antôn, Thánh Batôlômêô Các Vị Tử Đạo, Thánh Gioan de Brito, Chân phước Joana của Bồ Đào Nha, Chân phước João Fernandes, và Chân phước Maria Clara Hài đồng Giêsu.
Đồng thời, còn có 4 vị đã qua đời khi còn trẻ trong thế kỷ qua: Chân phước Pier Giorgio Frassati, Chân phước Marcel Callo, Chân phước Chiara Badano, và Chân phước Carlo Acutis.
Dưới đây là đôi nét về 13 vị thánh bảo trợ ĐHGTTG Lisbon 2023.
1. Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II
Biểu tượng: Gậy mục tử
Một trong những huy hiệu giám mục, tượng trưng cho tác vụ của Mục Tử Nhân Lành, bảo vệ, và đồng hành với đoàn chiên được Chúa Thánh Thần ủy thác. Gậy mục tử của Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II đặc biệt dễ nhận ra bởi cây thánh giá nổi bật.
Lời nguyện:
Lạy Thiên Chúa là Đấng giầu lòng thương xót, Chúa đã muốn cho thánh Gioan Phaolô II, vị sáng lập Ngày Giới trẻ Thế giới, làm Giáo hoàng để cai quản Giáo hội hoàn vũ của Chúa. Chúng con nài xin Chúa, nhờ được hướng dẫn bởi những lời giảng dạy của thánh nhân, chúng con biết tin tưởng mở lòng đón nhận ân sủng cứu rỗi của Đức Kitô, Đấng cứu chuộc duy nhất của nhân loại, Đấng hằng sống và hiển trị muôn thuở muôn đời. Amen.
2. Thánh Gioan Bosco
Biểu tượng: Cuốn sách
Là biểu tượng của việc giáo dục và đào tạo giới trẻ, cuốn sách trình bày một trong những sứ mạng cơ bản đánh dấu hoạt động tông đồ của thánh Gioan Bosco.
Lời nguyện:
Lạy Chúa là Thiên Chúa chúng con, Chúa đã cho xuất hiện trong Giáo hội một người cha và một bậc thầy của giới thanh thiếu niên là thánh Gioan Bosco. Xin Chúa cũng đốt lửa yêu mến trong lòng chúng con, để chúng con biến Ngày Giới trẻ Thế giới 2023 tại Lisbon thành một cuộc gặp gỡ cho tất cả những người trẻ, và hiến thân phụng sự Chúa và lo cho anh em được cứu độ. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.
3. Thánh Vinh Sơn
Biểu tượng: Chiếc tàu và con quạ
Biểu tượng gắn liền với truyền thuyết về những con quạ của Thánh Vinh Sơn: con tàu vận chuyển hài cốt của ngài đến Lisbon và những con quạ đã đánh dấu nơi chôn cất ban đầu của ngài và đồng hành cùng con tàu trong quá trình di chuyển.
Lời nguyện:
Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, xin tuôn đổ ơn Thánh Thần Chúa trên chúng con, để tâm hồn chúng con và tâm hồn của rất nhiều người trẻ đang và sẽ tham gia Ngày Giới trẻ Thế giới 2023 tại Lisbon, được thấm nhuần tình yêu can trường, như thánh Vinh Sơn tử đạo đã nhờ tình yêu đó mà can đảm lãnh phúc tử đạo. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.
4. Thánh Antôn
Thánh nhân qua đời vào ngày 13.06.1231, và cũng là ngày Phụng vụ Giáo hội mừng kính ngài hằng năm. Ngài được an táng tại Padua, và với gương sáng của đời sống thánh thiện, chưa đầy 1 năm sau, Đức Giáo hoàng Grêgôriô IX tôn phong ngài lên bậc hiển thánh. Đức Giáo hoàng Leo XIII gọi ngài là “Vị Thánh của toàn thế giới”.
Biểu tượng: Hoa huệ trắng
Hoa huệ trắng được chọn như là biểu tượng của sự thanh khiết và sức mạnh chống lại những cám dỗ trong cuộc đời của vị thánh nổi tiếng người Bồ Đào Nha này.
Lời nguyện:
Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, Chúa đã ban cho dân Chúa một nhà giảng thuyết lừng danh và cũng là vị trung gian đầy quyền năng trước mặt Chúa, đó là thánh Antôn. Xin nhận lời thánh nhân chuyển cầu, cho chúng con biết trung thành tuân giữ giáo huấn của đời sống Kitô hữu và được nâng đỡ trong những lúc ngặt nghèo. Chúng con phó thác cho Thánh Antôn Ngày Giới trẻ Thế giới sẽ diễn ra tại thành phố nơi ngài sinh trưởng. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen
5. Thánh Batôlômêô Các vị Tử Đạo
Ngài đã tham gia vào giai đoạn thứ III và giai đoạn cuối cùng của Công đồng Trentô (1562-1563). Qua đời ngày 16.07.1590, ngài được mọi người ghi nhận và tôn vinh là “vị Tổng giám mục thánh thiện, cha của kẻ nghèo khó và bệnh tật”. Năm 2019, Thánh Batôlômêô được Đức Thánh Cha Phanxicô ghi danh vào sổ bộ Các Thánh theo thể thức tương đương, và lễ mừng được cử hành vào ngày 18.07.
Biểu tượng: Đôi dép
Vào thế kỷ XVI, vị tổng giám mục Batôlômêô đã đi thăm khu vực của tổng giáo phận Braga bằng cưỡi la hoặc đi bộ, vì vậy đôi dép là biểu tượng của sự dấn thân của ngài vì đoàn chiên, và là một di vật được tôn kính.
Lời nguyện:
Lạy Chúa là Đấng đã ban cho Thánh Batôlômêô Các Vị Tử Đạo lòng bác ái tông đồ cao quý, xin thương che chở Giáo hội Chúa, để giống như thánh nhân, chúng con cũng hăng say trong sứ vụ, nhiệt tâm dấn thân cho Giáo hội với tình yêu Chúa ngay từ thuở thanh xuân. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.
6. Thánh Gioan de Brito
Biểu tượng: Cây gậy và thánh giá
Là một nhà truyền giáo nhiệt huyết đến Ấn Độ, ngài đã mang theo mình cây gậy đánh dấu chuỗi hành trình sứ mạng và cây thánh giá đã nhiệt thành đem lại tinh thần Kitô cho dân chúng.
Lời nguyện:
Lạy Chúa, Chúa đã củng cố thánh Gioan de Brito tử đạo với sự kiên định không nao núng để rao giảng đức tin cho các dân tộc Ấn Độ. Nhờ gương sáng và lời cầu bầu khi cử hành chiến thắng của thánh nhân, chúng con biết noi gương đức tin của ngài, và Đại hội Giới trẻ Thế giới 2023 trở thành một dấu chỉ hy vọng cho tất cả mọi người. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.
7. Chân phước Joana của Bồ Đào Nha
Biểu tượng: Vương miện hoàng gia và vương miện gai
Là công chúa, vương miện là dấu chỉ cho thấy căn tính hoàng gia, nhưng vương miện gai đánh dấu đời sống Kitô hữu của Chân phước Joana, bởi vì ngay từ khi còn nhỏ, ngài đã tìm cách tách khỏi sự vinh quang triều đình phù phiếm thế gian, đồng thời nuôi dưỡng lòng đạo đức và đời sống nội tâm sâu sắc, hiến mình vì cuộc khổ nạn của Đức Kitô và bác ái quên mình vì người nghèo.
Lời nguyện:
Lạy Thiên Chúa vô cùng nhân lành, giữa những lạc thú chốn cung đình và quyến rũ thế gian, Chúa đã củng cố Chân Phước Joana bằng nhân đức kiên định, xin ban cho các tín hữu Chúa, nhất là giới trẻ, có thể vượt thắng sự cám dỗ của giàu sang trần thế và luôn khao khát kho tàng trên trời. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.
8. Chân phước João Fernandes
Biểu tượng: Cành thiên tuế
Cành thiên tuế được chọn làm biểu tượng của Chân phước João Fernandes, đã tử vì đạo cùng với 39 tu sĩ Dòng Tên nhân danh việc loan báo Tin Mừng.
Lời nguyện:
Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, Chúa đã ban cho Chân phước João Fernandes Tử Đạo một đức tin kiên vững không hề lay chuyển. Xin giúp chúng con, khi được củng cố bởi gương sáng chói lọi, và noi theo ngọn lửa bác ái của thánh nhân trong quá trình chuẩn bị và thực hiện Ngày Giới trẻ Thế giới 2023, ngõ hầu được cùng ngài chung phần vinh quang trên quê hương vĩnh cửu. Xin cho chứng tá của ngài truyền cảm hứng cho tất cả những ai hành hương. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.
9. Chân phước Maria Clara Hài Đồng Giêsu
Biểu tượng: Bánh mì và chiếc đèn
Là “Nữ tu của người nghèo”, Chân phước Maria Clara Hài Đồng Giêsu đã dành cả cuộc đời để mang lại ánh sáng và hơi ấm cũng như chăm lo của ăn cho những người túng thiếu. Do đó, hình ảnh ngọn đèn và bánh mì được chọn là biểu tượng cho lòng bác ái của thánh nhân.
Lời nguyện:
Lạy Chúa là Đấng toàn năng thiện hảo, Chúa đã chiếu dọi sự thánh thiện của Chúa trên cuộc đời đơn sơ và khiêm hạ của Chân phước Maria Clara Hài Đồng Giêsu. Xin cho ánh sáng rực rỡ ấy cũng chiếu soi trên chúng con, để khi sống theo tinh thần Các Mối Phúc, chúng con có thể trung thành sống đức ái và là dấu chỉ của Tin Mừng tại Ngày Giới trẻ Thế giới 2023 ở Lisbon. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.
10. Chân Phước Pier Giorgio Frassati
Yêu mến thánh Catarina Siena, cậu gia nhập Dòng Ba Đa Minh năm 1922 và rất năng nổ trong các hoạt động xã hội và Công giáo Tiến hành. Quyết định trở thành một kỹ sư hầm mỏ để có thể phục vụ Đức Kitô tốt hơn giữa các thợ mỏ. Tuy nhiên, trước khi tốt nghiệp, Giorgio bị mắc chứng viêm đa cơ, do bị lây nhiễm từ những bệnh mà ngài chăm sóc. Ngài qua đời vào ngày mồng 04.07.1925, ở tuổi 24 và được Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô II phong Chân phước vào ngày 20.05.1990.
Biểu tượng: Tràng hạt Mân côi
Pier Giorgio luôn toát ra một sức sống phù hợp với lứa tuổi, nhưng lại rất nổi trội về sự trưởng thành tâm linh. Kinh Mân Côi và lòng sùng kính Đức Mẹ của anh đã củng cố toàn bộ cuộc sống của vị Chân phước trẻ.
Lời nguyện:
Lạy Cha là Đấng đã ban cho Chân phước Pier Giorgio Frassati niềm vui gặp được Đức Kitô và kiên trì sống đức tin trong việc phục vụ người nghèo và bệnh nhân. Nhờ lời cầu bầu và gương sáng của thánh nhân, xin cho chúng con và mọi người trẻ biết sống trong sạch, thánh thiện, và quảng đại truyền bá tinh thần Tin Mừng trong xã hội. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.
11. Chân Phước Marcel Callo
Biểu tượng: Khăn hướng đạo
Là một Hướng đạo sinh, chiếc khăn mà chàng trai trẻ Marcel Callo luôn đeo là một biểu tượng của tình yêu và lòng trung thành với đặc sủng Hướng đạo của mình.
Lời nguyện:
Lạy Chúa là Thiên Chúa chúng con, Chúa đã ban cho vị tử đạo trẻ Marcel Callo lòng nhiệt thành tông đồ giữa tầng lớp lao động, ngay cả trong các trại tập trung. Nhờ lời chuyển cầu của thánh nhân, xin cho chúng con lòng nhiệt thành và can đảm để làm chứng cho đức tin. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.
12. Chân Phước Chiara Badano
Từ những lần điều trị sau đó, Chiara bắt đầu sống trong sự kết hợp tuyệt vời với Chúa Giêsu và vui tươi làm chứng Tin Mừng cho cha mẹ, bạn bè, và các bác sĩ tại bệnh viện ở Turin. Vào tháng 05.1990, cô xin ngừng điều trị để trở về nhà, và qua đời 5 tháng sau đó, mồng 07.10. Chiara được phong chân phước vào ngày 25.09.2010, lễ mừng vào ngày 29.10.
Biểu tượng: Cây vợt tennis và dây ruy băng
Không ngại thử thách khi chơi một môn thể thao đòi hỏi sức bền như quần vợt, nhưng thách đố lớn nhất mà Chiara phải đối diện là căn bệnh ung thư – biểu tượng bằng một dây ruy băng – mà Chiara đã chịu đựng bằng tình yêu và nụ cười lan toả.
Lời nguyện:
Lạy Cha nhân từ vô biên, nhờ công nghiệp của Con Cha và hồng ân Chúa Thánh Thần, Cha đã ban cho Chân phước Chiara Badano một tình yêu nồng nàn, xin biến đổi sâu xa tâm hồn chúng con, để noi gương thánh nhân, chúng con luôn biết chu toàn thánh ý Cha với niềm tin tưởng thanh thản, biến Đại hội Giới trẻ Thế giới 2023 thành dịp gặp gỡ Đức Kitô. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.
13. Chân Phước Carlo Acutis
Biểu tượng: Bàn phím máy vi tính
Với năng khiếu về máy tính, Carlo đã biến chiếc máy vi tính thành một công cụ phục vụ Chúa, và Internet thành một cách thức để loan báo Tin Mừng, truyền bá tình yêu đối với Bí tích Thánh Thể.
Lời nguyện:
Lạy Chúa là Thiên Chúa chúng con, qua cuộc đời của Chân phước Carlo Acutis, Chúa đã cho thấy sự phong phú khôn lường của Bí tích Thánh Thể và biến thánh nhân thành gương mẫu cho giới trẻ và chứng nhân của lòng thương xót đối với người nghèo. Nhờ lời ngài nguyện giúp cầu thay, xin cho chúng con luôn sống kết hiệp với Chúa, nhận ra Chúa nơi những anh chị em mà chúng con gặp trên đường, và mau mắn bước tới để gặp gỡ từng người. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.
* * *
13 Vị Thánh bảo trợ của ĐHGTTG Lisbon 2023, dù mỗi vị với địa vị, hoàn cảnh, môi trường sống của riêng mình, nhưng đều cho thấy rằng Đức Kitô luôn hiện diện, luôn lan toả sức sống cứu độ và Tin Mừng tình yêu của Người nơi người trẻ ở mọi thời đại.
Nt. Anna Ngọc Diệp, OP
Dòng Đa Minh Thánh Tâm
2023
Các trường Đại học Công giáo được mời gọi đón nhận trí tuệ nhân tạo bằng sự sáng tạo
Các trường Đại học Công giáo được mời gọi đón nhận trí tuệ nhân tạo bằng sự sáng tạo
– Trong hai ngày 13 và 14/7 vừa qua, Liên minh Chiến lược của các trường Đại học Nghiên cứu Công giáo (SACRU) đã tổ chức Hội thảo Khoa học Quốc tế với chủ đề “Tương lai của các trường Đại học Công giáo trong thời đại trí tuệ nhân tạo”.
Liên minh Chiến lược của các trường Đại học Nghiên cứu Công giáo là mạng lưới gồm 8 trường Đại học Công giáo, hiện diện ở năm châu lục: Đại học Công giáo Úc, Đại học Boston của Mỹ, Đại học Ramon Llull ở Tây Ban Nha, Đại học Giáo hoàng Chile, Đại học Giáo hoàng Rio de Janeiro của Brazil, Đại học Sophia ở Nhật Bản, Đại học Công giáo Bồ Đào Nha, và Đại học Công giáo Thánh Tâm. Tám trường Đại học này cộng tác nhằm mục đích thúc đẩy giáo dục toàn cầu vì công ích và sự nghiên cứu liên ngành chuyên sâu.
Nhận thấy hiện nay trí tuệ nhân tạo ngày càng hiện diện trong mọi lĩnh vực cuộc sống hàng ngày, ngay cả khi người ta khó nhận ra, và nhằm khám phá những thách đố và cơ hội mà các công nghệ mới đặt ra cho các trường đại học, phân tích cách có thể thúc đẩy hỗ trợ sử dụng toàn diện và tập trung vào chiều kích con người, 8 trường đại học đã quyết định tổ chức hội thảo này để thảo luận chuyên sâu về vai trò của các trường đại học trong kỷ nguyên kỹ thuật số.
Tổng thư ký của Liên minh Pier Sandro Cocconcelli nói về cuộc gặp gỡ này: “Đó là một sự kiện chiến lược. Một cuộc gặp gỡ tập hợp các chuyên gia thuộc các chuyên ngành khác nhau ở khắp nơi trên thế giới, để thảo luận về một trong những chủ đề quan trọng nhất trong các cuộc tranh luận học thuật và trong toàn xã hội hiện nay. Mục đích là xây dựng một tài liệu chung để xem xét các quan điểm và xác định tác động của trí tuệ nhân tạo đối với giáo dục và nghiên cứu đại học”.
Giáo sư cho biết thêm rằng kết quả từ hội nghị này sẽ được tổng hợp và công bố nhằm trình bày cho công chúng các đề xuất của các trường Đại học về cách điều chỉnh sứ vụ giảng dạy và nghiên cứu làm sao cho phù hợp với thời đại AI (Trí tuệ nhân tạo).
Vào ngày đầu tiên 13/7, khai mạc hội thảo là viện trưởng Đại học Thánh Tâm Franco Anelli, và cũng là phó chủ tịch Liên minh Chiến lược của các trường Đại học Nghiên cứu Công giáo. Tiếp theo là bài tham luận của Đức Hồng Y José Tolentino de Mendonça, Tổng trưởng Bộ Văn hoá và Giáo dục. Cuối cùng là phần trình bày của các diễn giả đến từ các trường Đại học.
Vào ngày thứ hai, đại diện của tám trường Đại học đã lần lượt có bài tham luận tại phiên họp toàn thể. Sau đó có hai phiên thảo luận song song, một về giáo dục và nghiên cứu và phiên còn lại tập trung vào chức năng xã hội rộng lớn của đại học.
Các trường Đại học Công giáo là những cái nôi, dụng cụ thăm dò của ngày mai
Dựa trên nhận xét của Đức Thánh Cha Phanxicô về trí tuệ nhân tạo, trong bài tham luận tại hội nghị, Đức Hồng Y José Tolentino de Mendonça, Tổng trưởng Bộ Văn hóa và Giáo dục khuyến khích các trường đại học mạnh dạn nắm bắt trí tuệ nhân tạo và các công nghệ kỹ thuật số trong khi xem xét các tác động đạo đức. Ngài nhấn mạnh cần phải ưu tiên cho hạnh phúc con người và đề cao các giá trị đạo đức.
Về nhiệm vụ của các Đại học Công giáo trong lĩnh vực này, Đức Hồng Y nói: “Từ các trường Đại học Công giáo người ta không chỉ mong đợi sự bảo vệ tích cực ký ức cao quý của những ngày đã qua, nhưng Đại học còn là cái nôi, dụng cụ thăm dò của ngày mai. Các trường Đại học phải đối thoại với cái mới, làm việc không mệt mỏi với các câu hỏi và các vấn đề hiện tại, đồng thời làm cho mình trở thành những phòng thí nghiệm lớn của tương lai”.
Ngài đề cập đến Tông huấn Ex Corde Ecclesiae – chỉ xác nhận những gì được Công đồng Vatican II khẳng định trong tài liệu Gravissimum Educationis – tuy nhiên, thúc giục các Đại học đổi mới không ngừng dựa trên khái niệm cơ bản về “nhận thức”.
Ưu tiên đạo đức hơn công nghệ
Tháng 3 vừa qua, trong bài phát biểu trước các chuyên gia công nghệ, các nhà khoa học, luật gia, triết gia và các đại diện Giáo hội tham dự cuộc gặp gỡ thường niên Minerva Dialogues, do Bộ Văn hoá và Giáo dục Toà Thánh tổ chức, Đức Thánh Cha nhắc lại rằng “chỉ những hình thức đối thoại thực sự toàn diện mới có thể giúp nhận thức một cách khôn ngoan về cách thế đặt trí tuệ nhân tạo và công nghệ kỹ thuật số để phục vụ gia đình nhân loại”. Đức Hồng Y nhắc lại những lời này của Đức Thánh Cha, tin chắc rằng “tương lai đòi hỏi một tầm nhìn tương tác, sự trưởng thành nhiều mặt của thực tế và sự táo bạo để chấp nhận rủi ro”. Xét cho cùng, chính Đức Thánh Cha đã thường tuyên bố rằng khả năng chấp nhận rủi ro nằm trong DNA của nhà giáo dục. Chắc chắn rủi ro mà Đức Thánh Cha luôn ám chỉ là một rủi ro hợp lý, chính xác là kết quả của tất cả các đánh giá thích hợp ở đây và bây giờ. Đức Hồng Y nhận xét, thực tế, đó là vấn đề “duy trì các ưu tiên được bảo vệ thích hợp”.
Trích bài phát biểu của Đức Thánh Cha tại Đại hội Thế giới do Bộ Giáo dục Công giáo thúc đẩy (2015), Đức Hồng Y nhắc lại rằng chúng ta phải luôn tính đến ưu tiên của đạo đức so với kỹ thuật, tính ưu việt của con người đối với sự vật, tính ưu việt của tinh thần trên vật chất, vì “chính nghĩa của con người sẽ chỉ được phục vụ nếu kiến thức được thống nhất với lương tâm”.
Vấn đề về AI là một vấn đề nhân học
Do đó, Đức Hồng Y nhấn mạnh cần phải củng cố một nền nhân loại học toàn diện coi con người là trung tâm của các quá trình chính của nền văn minh. Ưu tiên đầu tư nhiều vào việc đào tạo mỗi người để phát triển tiềm năng nhận thức, sáng tạo, tinh thần và đạo đức, và do đó có thể có khả năng đóng góp cho công ích. Các trường đại học, đặc biệt là các trường Công giáo, không sống cho mình, không sống trong một thế giới tách biệt với xã hội, trái lại cần thực hiện các bước để thực hiện các hoạt động hợp tác nhằm tạo ra một cuộc gặp gỡ giữa con người và các nền văn hóa. Điều này đòi hỏi một trí tuệ sáng tạo nhưng cũng cần một sự phân định không thể phiến diện hay không chuẩn bị trước, nhưng phải dựa trên những giá trị vững chắc của chính mình. Ở điểm này, ngài kêu gọi thực hiện điều mà Đức Thánh Cha đã khuyến khích trong chuyến viếng thăm Cagliari năm 2013, đó là đọc thực tế để tránh bị giam cầm trong các ý thức hệ, sống với thực tế không lo sợ, chạy trốn.
Đào tạo “thuật toán-đạo đức”
Theo Tổng trưởng Bộ Văn hóa và Giáo dục, ngày nay, một kỷ nguyên được đánh dấu bởi tác động rộng lớn của trí tuệ nhân tạo, và vẫn tiếp tục được khám phá và điều chỉnh, các trường Đại học Công giáo cần phải thực hiện trách nhiệm tế nhị của mình trước vấn đề này.
Kết thúc bài tham luận, Đức Hồng Y lặp lại những gì Đức Thánh Cha đã nói tại Phiên họp Toàn thể của Hàn lâm viện Toà Thánh về Sự sống trong năm 2020. Dịp đó, Đức Thánh Cha nhận định rằng có một chiều kích chính trị trong sản xuất và sử dụng trí tuệ nhân tạo, không chỉ liên quan đến việc phân phối các tiện ích cá nhân và các chức năng lý thuyết của nó. Nói cách khác, chỉ dựa vào sự nhạy cảm đạo đức của người nghiên cứu và thiết kế các thiết bị và thuật toán thôi thì chưa đủ. Trái lại, cần phải tạo ra các tổ chức xã hội trung gian bảo đảm đại diện cho sự nhạy cảm đạo đức của những người sử dụng và các nhà giáo dục. Về điều này, Đức Hồng Y nói đến một biên giới mới có thể định nghĩa là “thuật toán-đạo đức”, có nghĩa là sử dụng cách có đạo đức Trí tuệ nhân tạo, dựa trên các nguyên lý minh bạch, bao gồm trách nhiệm, công bằng, đáng tin cậy, an toàn và riêng tư. Không lo ngại sự toàn cầu hoá nhưng hy vọng, điều có nguồn gốc từ bản thể học, không phải là thứ thứ yếu cũng không phải là một sự kiện có thể xảy ra.
Những thách đố trong ứng dụng trí tuệ nhân tạo
Vẫn tiếp tục hướng đến niềm hy vọng, viện trưởng Đại học Thánh Tâm, ông Franco Anelli khẳng định rằng những người sống trong thế giới đại học không thể không có niềm hy vọng về trí tuệ nhân tạo. Ông nhắc đến sự gia tăng của công nghệ trong các lĩnh vực học tập và nghiên cứu sức khoẻ đặc biệt trong thời đại dịch. Vì thế, không phải lo sợ, nhưng tin tưởng vào khả năng xây dựng một hệ thống mới. Nhìn đến năm tiếp theo – một trăm năm Liên minh Quốc tế các trường Đại học Công giáo ra đời – có nghĩa là chuẩn bị bằng cách suy nghĩ làm thế nào áp dụng các thực hành tốt nhất của các trường đại học với thế giới trí tuệ nhân tạo.
Những thành quả của cuộc trò chuyện trong một tài liệu về trí tuệ nhận tạo
Chủ tịch Liên minh Chiến lược của các trường Đại học Nghiên cứu Công giáo Zlatko Skrbis đã nói về tầm quan trọng của công nghệ AI trong lĩnh vực di truyền học, nghiên cứu môi trường, sinh học, trong hoạt động đối phó với biến đổi khí hậu. Các cánh cửa đang được mở cho sự cộng tác trong tất cả các lĩnh vực này. Vấn đề là việc sử dụng diễn ra với tốc độ không luôn phù hợp với khả năng học hỏi của chúng ta. Hơn nữa, một khía cạnh không thể bỏ qua liên quan đến sự công bằng, bảo mật, xác minh dữ liệu. Dù sao cũng có một niềm tin là AI giúp xây dựng các xã hội bền vững hơn, nơi không hẳn là thiếu việc làm, nhưng nó có thể được đánh giá cao khi giới thiệu các hồ sơ mới và tính chuyên nghiệp. Ngăn chặn các quá trình này bây giờ là không thể.
Nguồn: vaticannews.va/vi