2022
Dịch vụ trao tặng áo cưới của đan viện thánh Rita ở Ý
Dịch vụ trao tặng áo cưới của đan viện thánh Rita ở Ý
Trong nhiều thập kỷ qua, các nữ đan sĩ ở đan viện thánh Rita ở Ý đã âm thầm làm trung gian nhận áo cưới từ những cô dâu vừa mới lập gia đình và trao lại cho những thiếu nữ chuẩn bị lên xe hoa nhưng không đủ tiền mua áo cưới.
Trong Giáo hội, khi nói về đan viện, các tín hữu thường hình dung đó là một nơi tách biệt khỏi thế giới ồn ào, một nơi được bao quanh bởi các bức tường, để có bầu khí yên tĩnh, cầu nguyện và làm việc âm thầm trong thinh lặng. Nhưng các tín hữu cũng tin rằng trong khung cảnh dường như là xa rời với thế giới bên ngoài, các đan sĩ lại là những người hiệp thông với Giáo hội và cầu nguyện cho tất cả mọi người. Và còn hơn thế nữa, khi có thể và phù hợp với quy luật đan viện các đan sĩ luôn cố gắng đáp ứng các nhu cầu của mọi người nhằm đem lại niềm vui, hạnh phúc, một cuộc sống xứng nhân phẩm cho tất cả mọi người. Đây là trường hợp của các nữ đan sĩ của Đan viện thánh Rita ở Cascia của Ý. Trong nhiều thập kỷ qua, các nữ tu đã âm thầm làm trung gian nhận áo cưới từ những cô dâu vừa mới lập gia đình và trao lại cho những thiếu nữ chuẩn bị lên xe hoa nhưng không đủ tiền mua áo cưới.
Thánh Rita là vị thánh rất được yêu mến ở Ý. Sau khi trải qua nhiều thử thách và từng bị bề trên đan viện từ chối, thánh Rita đã sống một cuộc sống thánh thiện và dâng hiến toàn quãng đời còn lại cho Thiên Chúa và tha nhân. Thánh nữ được gọi là “Vị thánh bất khả thi”, vì bất cứ điều gì được ngài chuyển cầu đều được Chúa nhận lời. Ngài còn được gọi là vị thánh của hoa hồng, của sự vâng lời hoàn toàn và không hoài nghi.
Tại đan viện này, từ khi được thành lập, nhiều hoa trái đang tiếp tục đâm chồi nảy lộc từ đặc sủng và sự dâng hiến của thánh nữ Rita, trong mấy chục năm qua, các nữ đan sĩ đã có sáng kiến đem lại hạnh phúc cho nhiều người, qua việc tiếp nhận áo cưới và trao lại cho người khác, như một món quà cưới cho những người vợ tương lai không đủ khả năng mua áo mới. Sau khi nhận áo cưới từ nhiều người mang đến cho đan viện, với tình thương, sự trân trọng và chuyên nghiệp, các nữ tu đã làm cho những áo cưới trở nên mới và có thể đẹp hơn.
Ở khu vực này, phong tục tặng áo cưới cho đan viện sau lễ cưới đã bắt đầu từ năm 1950 và tiếp tục cho đến ngày nay.
Sơ Maria Laura, trước khi vào đan viện từng làm ở tiệm may của gia đình, và hiện đang phụ trách khu vực tiếp nhận, làm mới và trao tặng áo cưới giải thích rằng, khi tặng áo cưới cho đan viện, những người vợ trẻ không chỉ làm một nghĩa cử bác ái nhưng đó còn là một hành động thiêng liêng của lòng tin tưởng và xin ơn. Những người vợ này phó thác cho sự chăm sóc của thánh Rita, cũng đã từng là một người vợ, người mẹ và nữ tu cho hành trình mạo hiểm và đôi khi gặp khó khăn trong ơn gọi hôn nhân.
Vì vậy, sứ vụ của các nữ đan sĩ không chỉ là công việc làm mới những bộ áo cưới với chi phí thấp, nhưng đó là một sự đầu tư lâu dài. Các nữ tu không như một số người sử dụng các ứng dụng theo thời đại, khuyến khích người khác bán lại bất cứ thứ gì, ngay cả quà lưu niệm của những người thân đã ra đi, và sau đó chi tiền cho những thứ khác không cần thiết. Những gì các đan sĩ đang làm bền vững hơn nhiều. Đó là thực hành bác ái, tình huynh đệ, tự do khỏi của cải vật chất, cũng như chọn những đối tác trung thành trong những thời điểm khó khăn.
Các nữ tu cho các cô dâu mượn áo cưới không cần phải trả tiền, nhưng thường nếu sau đó họ muốn giữ lại áo cưới thì họ sẽ tặng đan viện một số tiền.
Nguồn cung cấp áo cưới cho đan viện thánh Rita rất lớn. Mỗi tháng ít nhất có 10 áo cưới trên khắp nước Ý được gửi đến không đề tên người gửi. Không chỉ những cá nhân gửi đến nhưng còn có cả những chiếc váy được gửi đến từ các tiệm may; vì thế còn rất mới và được gọi là hàng hiệu. Chủ nhân của những món quà này thường gửi đến bằng đường bưu điện hoặc để trước cửa đan viện để không muốn nhận lời cám ơn từ các nữ tu. Sau đó, sơ Maria Laura phân loại chúng theo kích cỡ, màu sắc và kiểu mẫu. Khi cô dâu đến họ có thể thử áo trong một phòng khách rất ấm cúng, thân thiện và thoải mái.
Sứ vụ của các đan sĩ của thánh Rita thực hiện trong mấy chục năm qua có thể được gọi là “Nền kinh tế vòng tròn”, một xu hướng của thời đại, nhưng bác ái và cho đi từ những gì chúng ta có thể giúp đỡ người khác, là một quan niệm đã có từ lâu và được Giáo hội luôn khuyến khích thực hành.
Thật ý nghĩa khi trao tặng cho người khác những gì thuộc của mình đồng thời phó thác đời sống tương lai cho sự chuyển cầu của một vị thánh. Ở đây chiều kích siêu nhiên đã được tỏ hiện trong nghĩa cử trao tặng.
Qua câu chuyện này, mỗi tín hữu đều có thể nhận ra rằng mình có thể thi hành bác ái Kitô dưới bất cứ hình thức nào, trực tiếp hay qua trung gian, ai cũng có thể có điều gì đó để trao tặng cho người khác.
Ngọc Yến
2022
Đức Thánh Cha bổ nhiệm Giám mục người bản xứ đầu tiên ở Papua của Indonesia
Đức Thánh Cha bổ nhiệm Giám mục người bản xứ đầu tiên ở Papua của Indonesia
Ngày 29/10/2022 Đức Thánh Cha đã bổ nhiệm Cha Yanuarius Theofilus Matopai You, 61 tuổi, một người thuộc bộ tộc người bản xứ Mee ở Papua, kế nhiệm Đức cha Phanxicô Leo Laba Ladjar, làm tân Giám mục của Giáo phận Jayapura, một Giáo phận có diện tích 115.350 km vuông và có 67.500 giáo dân thuộc 25 giáo xứ.
Các tín hữu Công giáo ở Papua của Indonesia đã hoan nghênh việc bổ nhiệm vị giám mục bản xứ đầu tiên sau hơn một thế kỷ Công giáo được rao giảng đến vùng cực đông của Indonesia.
Công bố tin bổ nhiệm tại Nhà thờ Chúa Kitô Vua ở Jayapura, Đức cha hưu trí Ladjar kêu gọi người Công giáo địa phương cầu nguyện cho vị giám mục bản xứ đầu tiên của Papua. Ngài nói: “Lá thư từ Đại sứ Vatican nói với tôi rằng tôi nên thông báo tại Giáo hội địa phương trong giáo phận này rằng Đức Thánh Cha Phanxicô đã bổ nhiệm một người làm giám mục mới của Jayapura. Ngài là người Papua bản xứ.” Và các tín hữu đã vỗ tay hoan nghênh tin bổ nhiệm này.
Đức Giám mục tân cử sẽ lãnh đạo Giáo hội Công giáo trong khu vực đang bị xung đột, nơi có một tổng giáo phận và bốn giáo phận thuộc giáo tỉnh.
Lắng nghe yêu cầu của người dân bản địa
Với việc bổ nhiệm này, Đức Thánh Cha đã chú ý đến lời kêu gọi từ những người Công giáo Papua bản địa, yêu cầu có một người bản xứ làm giám mục.
Từ năm 2020, các linh mục Papua bản địa liên tục kêu gọi các Giám mục lên tiếng về những vi phạm nhân quyền tại khu vực trong bối cảnh xung đột leo thang giữa lực lượng an ninh Indonesia và phiến quân ủng hộ độc lập trong những năm gần đây.
Ông Soleman Italy, một nhà hoạt động giáo dân có mặt tại nhà thờ trong buổi thông báo, nói rằng nhiều người Papua như ông đã không khỏi xúc động khi tin được phổ biến. Ông cảm ơn Đức Thánh Cha đã lắng nghe hy vọng của họ và “hy vọng rằng việc bổ nhiệm vị giám mục được chọn này sẽ làm cho Giáo hội Công giáo bén rễ sâu hơn ở Papua và sự phát triển của nó cũng sẽ vững chắc hơn.”
Papua là một thuộc địa cũ của Hà Lan và đã tuyên bố độc lập vào năm 1961. Tuy nhiên, Indonesia đã sớm sáp nhập lãnh thổ bằng một cuộc trưng cầu dân ý được nhiều người coi là một trò giả dối. Phong trào ly khai đòi độc lập bùng lên, khiến Indonesia phải duy trì sự hiện diện quân sự dày đặc ở nơi giàu tài nguyên nhưng kém phát triển. Cuộc xung đột đã cướp đi sinh mạng của hàng ngàn người. (Ucan News 31/10/2022)
Hồng Thủy
2022
Tổng giáo phận Seoul muốn đăng cai Đại hội Giới trẻ Thế giới năm 2027
Tổng giáo phận Seoul muốn đăng cai Đại hội Giới trẻ Thế giới năm 2027
Phát biểu tại Đại hội Liên Hội đồng Giám mục Á châu được tổ chức tại Thái Lan vừa mới kết thúc, Đức Tổng Giám mục Phêrô Chung Soon-taick của Seoul bày tỏ ý muốn đưa Đại hội Giới trẻ Thế giới đến Seoul vào năm 2027.
Đức cha Chung Soon-taick đã chia sẻ với hãng tin Asia News về giấc mơ mà ngài hy vọng làm cho nó trở thành hiện thực, về ý muốn đưa Đại hội Giới trẻ Thế giới đến Seoul để tái khởi động việc mục vụ giới trẻ trong Giáo hội Hàn Quốc, khi mà sau thời kỳ bùng nổ, Giáo hội ngày càng có ít những người dưới 30 tuổi.
Không bỏ qua sức hấp dẫn của văn hóa giới trẻ Hàn Quốc ngày nay đối với các thế hệ mới trên thế giới nhưng Tổng giám mục Seoul có tham vọng mang nó kết hợp với những giá trị mà Phúc Âm và chính truyền thống Hàn Quốc phải truyền tải.
Tình trạng thiếu người trẻ trong xã hội và Giáo hội
Hàn Quốc đang phải đối mặt với một thách đố lớn do tổng số người trẻ đang giảm mạnh. So với 20 năm trước, người trẻ đã giảm 1/4. Tỷ lệ sinh của nước này thấp nhất trên thế giới. Do đó, số người trẻ đến nhà thờ cũng ngày càng giảm.
Một lý do khác dẫn đến tình trạng người trẻ không đến nhà thờ, Đức cha Soon-taick cho biết, là do sự cạnh tranh học hành để vào trường đại học tốt và tìm được công việc tốt. Các cha mẹ Công giáo không khuyến khích con cái đến nhà thờ nhưng là đi học thêm nhiều hơn. Sự cạnh tranh này đang là một gánh nặng đối với người trẻ.
Cơ hội tái khởi động mục vụ giới trẻ
Theo Tổng Giám mục của Seoul, Đại hội Giới trẻ Thế giới “sẽ là một cơ hội đặc biệt để khởi động lại việc mục vụ giới trẻ ở một đất nước đang vật lộn với mùa đông dân số.”
Đức cha nói: “Chúng tôi cần một bước ngoặt cho mục vụ giới trẻ ở Seoul, và Đại hội Giới trẻ Thế giới là một dịp tốt. Chúng tôi đã trình bày dự án với các giám mục khác của Hàn Quốc và họ đã ủng hộ. Nhưng chúng tôi đang chuẩn bị hồ sơ để gửi đến Tòa thánh với tư cách là ứng viên.”
Theo Đức cha, việc chuẩn bị cho Đại hội có thể là cơ hội đưa người trẻ lại với nhau trong dự án mà họ là những nhân vật chính; thúc giục họ mời bạn bè của mình cùng trải nghiệm sự kiện này. Đặc biệt, Đức cha nghĩ rằng ngay cả khi Đại hội kết thúc, “thật tuyệt vời khi chia sẻ với mọi người những gì chúng ta đã trải qua, nó sẽ trở thành một dịp truyền giáo để chia sẻ các giá trị của Tin Mừng trong xã hội của chúng ta. Đó là lý do tại sao tôi nghĩ Đại hội Giới trẻ Thế giới như một bước ngoặt đối với Seoul.”
Trong lịch sử Đại hội Giới trẻ Thế giới, sự kiện này mới chỉ được tổ chức tại Á châu một lần, đó là tại Manila vào năm 1995 với Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II. (Asia News 30/10/2022)
Hồng Thủy
2022
Nguyên văn bài phỏng vấn ĐHY Tagle về việc Tòa Thánh gia hạn hiệp định với Trung Quốc
Nguyên văn bài phỏng vấn ĐHY Tagle về việc Tòa Thánh gia hạn hiệp định với Trung Quốc
NGUYÊN VĂN BÀI PHỎNG VẤN ĐHY TAGLE
VỀ VIỆC TÒA THÁNH GIA HẠN HIỆP ĐỊNH VỚI TRUNG QUỐC
(Gia hạn Hiệp định để bảo đảm sự kế vị các Tông đồ trong đời sống Giáo Hội Trung Hoa)
Gianni Valente
Trả lời phỏng vấn của ông Gianni Valente – Giám đốc hãng hãng tin Fides của Bộ Loan Báo Tin Mừng cho Các Dân Tộc, Đức Hồng Y Luis Antonio Gokim Tagle giải thích lý do của việc gia hạn hiệp định tạm thời với Trung Hoa là nhằm đảm bảo rằng các giám mục Công Giáo Trung Hoa có thể thực thi chức vụ của họ trong sự hiệp thông hoàn toàn với Đức Giáo Hoàng, cũng như nhằm bảo vệ đời sống bí tích của Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa.
Bằng những lời nhẹ nhàng và cẩn trọng, Đức Hồng Y Luis Antonio Tagle giải thích lý do Tòa Thánh quyết định gia hạn hiệp định tạm thời với Trung Hoa về việc bổ nhiệm các giám mục.
“Lý do của mọi thứ là để gìn giữ sự kế vị tông đồ hợp pháp và bản chất bí tích của Giáo Hội Công Giáo ở Trung Hoa. Và điều này có thể củng cố, nâng đỡ và chấn hưng” các tín hữu Công Giáo Trung Hoa,” vị hồng y người Phi Luật Tân cho biết.
Đức Hồng Y cũng gợi nhắc về cảm thức đức tin của rất nhiều tín hữu Công Giáo Trung Hoa và mô tả đó như là “một chứng tá quý giá vốn thường nảy mầm không phải trong những khu vườn được chăm bón và bảo vệ tốt, mà trên những mảnh đất khắc nghiệt và gập ghềnh.” Đồng thời, ngài thừa nhận rằng “một số vết thương cần thời gian và sự an ủi của Chúa để được chữa lành.”
Ngài cũng lưu ý rằng các Giám mục “không thể được coi là ‘những công chức’” và khẳng định “các giám mục không phải là ‘những công chức của Đức Giáo Hoàng’ hay ‘của nhà nước Vatican’, mà là những người kế vị các Tông đồ.”
Dưới đây là toàn văn cuộc phỏng vấn:
Thưa Đức Hồng Y, đâu là những tiêu chí khiến Tòa Thánh kiên trì với quyết định được đưa ra cách đây 4 năm?
Hiệp định tạm thời giữa Tòa Thánh và Chính phủ Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa được ký kết vào năm 2018 liên quan đến các thủ tục lựa chọn và bổ nhiệm các giám mục Trung Hoa. Đây là một vấn đề đặc biệt, chạm đến điểm cốt yếu trong đời sống của cộng đồng Công Giáo ở Trung Hoa. Tại đất nước đó, các sự kiện lịch sử đã dẫn đến những chia cắt đau đớn trong Giáo Hội, đến mức tạo ra một bóng đen nghi ngờ lên chính đời sống bí tích. Vì vậy, có những điều đang bị đe dọa chạm đến bản chất sâu xa của Giáo Hội và sứ mạng cứu độ của Giáo Hội.
Với hiệp định này, các nỗ lực được thực hiện để đảm bảo rằng các giám mục Công Giáo Trung Hoa có thể thực hiện vai trò giám mục của mình trong sự hiệp thông trọn vẹn với Đức Giáo Hoàng. Lý do của mọi thứ là để gìn giữ sự kế vị tông đồ hợp pháp và tính chất bí tích của Giáo Hội Công Giáo ở Trung Hoa. Và điều này có thể có thể củng cố, nâng đỡ và chấn hưng người Công Giáo tại Trung Hoa.
Tòa Thánh luôn nhắc lại bản chất tạm thời của hiệp định, vốn cũng chạm đến một vấn đề sống còn đối với Giáo Hội và vì lý do này, nó không thể bị giảm xuống thành một yếu tố phụ của một số chiến lược ngoại giao. Bất kỳ sự cân nhắc nào mà bỏ qua hoặc che đậy đặc điểm cơ bản này của hiệp định đều dẫn đến một lối giải thích chưa chính xác.
Bây giờ chưa phải là lúc đánh giá lại, ngay cả với hiệp định tạm thời. Nhưng từ quan điểm của Đức Hồng Y, ngài thấy tiến trình đã được thực thi và những hiệu quả của hiệp định như thế nào?
Kể từ tháng 9 năm 2018, sáu giám mục đã được tấn phong theo đúng các thủ tục đã được thoả thuận trong Hiệp định. Các kênh và không gian cho việc đối thoại vẫn mở và điều này đã phù hợp trong hoàn cảnh cho phép. Tòa Thánh, sau khi lắng nghe chính phủ Trung Hoa cũng như các giám mục, linh mục, tu sĩ và giáo dân, ý thức hơn về thực tế này, nơi mà lòng trung thành với Đức Giáo Hoàng đã được gìn giữ ngay cả trong những thời điểm và bối cảnh khó khăn, như một dữ liệu nội tại của sự hiệp thông Giáo Hội. Việc lắng nghe những lập luận và phản đối của chính phủ cũng khiến chúng tôi phải tính đến các bối cảnh và “não trạng” của những người đối thoại với chúng tôi. Chúng tôi khám phá ra rằng những điều hoàn toàn rõ ràng và gần như hiển nhiên đối với chúng tôi có thể là điều mới mẻ và chưa được biết đến đối với họ. Đối với chúng tôi, điều này cũng đưa đến một một thách đố để tìm ra những ngôn từ mới, những ví dụ mới có sức thuyết phục và quen thuộc cho sự nhạy cảm của họ, giúp họ hiểu dễ dàng hơn những gì chúng tôi thực sự quan tâm.
Và Tòa Thánh thực sự ưu tiên điều gì?
Ý định của Tòa Thánh chỉ ưu tiên lựa chọn các giám mục Công Giáo tốt của Trung Hoa, những người xứng đáng và phù hợp để phục vụ nhân dân của họ. Nhưng việc ưu tiên lựa chọn các giám mục xứng đáng và phù hợp cũng là lợi ích của các chính phủ và chính quyền quốc gia, bao gồm cả chính phủ và chính quyền Trung Hoa. Và một trong những mong muốn của Tòa Thánh là thúc đẩy hòa giải, và nhìn thấy những chia cắt và xung đột trong lòng Giáo Hội do những đau khổ mà Giáo Hội tại Trung Hoa đã trải qua được chữa lành. Một số vết thương cần thời gian và sự an ủi của Chúa để được chữa lành.
Liệu có nguy cơ che giấu các vấn đề dưới bức màn của một sự lạc quan mang tính giả định nào đó hay không, thưa Đức Hồng Y?
Kể từ khi tiến trình này bắt đầu, không ai thể hiện sự đắc thắng ngây thơ. Tòa Thánh chưa bao giờ nói hiệp định này là giải pháp của mọi vấn đề. Người ta luôn nhận thức và khẳng định rằng con đường còn dài, có thể gây mệt mỏi và bản thân hiệp định có thể gây ra những hiểu lầm và mất phương hướng. Tòa Thánh không làm ngơ và thậm chí không coi nhẹ những phản ứng khác nhau giữa những người Công Giáo Trung Hoa trước hiệp định, nơi mà niềm vui của nhiều người đan xen với sự bối rối của những người khác. Đó là một phần của tiến trình. Nhưng người ta luôn phải vấy bẩn bàn tay của mình với thực tế vốn có của nó. Nhiều dấu hiệu chứng minh rằng nhiều người Công Giáo Trung Hoa đã nắm bắt được nguồn cảm hứng mà Tòa Thánh đang theo đuổi trong tiến trình đang diễn ra. Họ biết ơn và được an ủi vì một tiến trình khẳng định trước tất cả mọi người sự hiệp thông trọn vẹn của họ với Đức Giáo Hoàng và Giáo Hội hoàn vũ.
Chính quyền dân sự can thiệp vào sự lựa chọn các giám mục Trung Hoa. Nhưng điều này dường như không mới hoặc không chỉ xảy ra đối với hoàn cảnh của Trung Hoa…
Sự can thiệp của chính quyền dân sự vào sự lựa chọn các giám mục đã xảy ra nhiều lần và dưới nhiều hình thức khác nhau trong suốt lịch sử. Ngay cả ở Philippines, đất nước của tôi, các quy tắc của “Patronato Real” đã có hiệu lực trong một thời gian dài, trong đó tổ chức của Giáo Hội phải phục tùng quyền lực hoàng gia Tây Ban Nha. Ngay cả thánh Phanxicô Xaviê và các tu sĩ Dòng Tên đã thực thi sứ mạng của họ ở Ấn Độ dưới sự bảo trợ của triều đình Bồ Đào Nha … Đây chắc chắn là những điều và bối cảnh khác nhau, vì mỗi trường hợp đều có đặc tính và cách giải thích lịch sử của nó. Nhưng trong những tình huống như vậy, điều quan trọng là thủ tục được sử dụng để bổ nhiệm các giám mục phải bảo đảm và bảo vệ những gì giáo lý và kỷ luật của Giáo Hội công nhận là thiết yếu để sống sự hiệp thông phẩm trật giữa Đấng kế vị thánh Phêrô và các giám mục khác, những người kế vị các Tông đồ. Và điều này cũng xảy ra trong các thủ tục hiện đang được sử dụng ở Trung Hoa.
Chính phủ Trung Hoa luôn kêu gọi “Hán hóa” (sinicization) Giáo Hội địa phương …
Trong suốt lịch sử, Kitô giáo luôn sống trong các tiến trình hội nhập văn hóa cũng như thích nghi với các bối cảnh văn hóa và chính trị. Thách thức ở Trung Hoa cũng có thể chứng minh rằng việc thuộc về Giáo Hội không phải là trở ngại để trở thành một công dân Trung Hoa tốt. Không có mâu thuẫn, không có hoặc là-hay là, và thực sự việc bước theo các tông đồ trong đức tin có thể giúp các Kitô hữu tốt cũng trở thành công dân tốt.
Ở giai đoạn này của tiến trình, và trước những chậm chạp và thất bại có thể xảy ra, Tòa Thánh có thể dựa vào điều gì? Và người ta có thể tin tưởng điều gì?
Cảm thức đức tin (sensus fidei) được làm chứng bởi rất nhiều tín hữu Trung Hoa luôn mang lại an ủi. Một chứng tá quý báu, thường nảy mầm không phải trong những khu vườn được chăm bón và bảo vệ tốt, mà trên những mảnh đất khắc nghiệt và không bằng phẳng. Nếu tôi nhìn vào lịch sử Công Giáo ở Trung Hoa trong những thập kỷ gần đây, đoạn thư của thánh Phaolô gửi tín hữu Rôma luôn đến với tôi: “Ai có thể tách chúng ta ra khỏi tình yêu của Đức Kitô? Phải chăng là gian truân, khốn khổ, đói rách, hiểm nguy, bắt bớ, gươm giáo?… Nhưng trong mọi thử thách ấy, chúng ta toàn thằng nhờ Đấng đã yêu mến chúng ta.” (Rm 8,35.37). Nhiều tín hữu Trung Hoa đã kinh nghiệm những điều thánh Phaolô viết. Những khó khăn, gian truân, nhưng cũng là chiến thắng do tình yêu của Đức Kitô dành cho họ.
Câu trả lời nào được đưa ra cho những người nói rằng Tòa Thánh, để thoả hiệp với với chính quyền Trung Hoa, đã che giấu và phớt lờ những đau khổ và vấn đề của người Công Giáo Trung Hoa?
Những đau khổ và khó khăn trong quá khứ và gần đây luôn luôn hiện hữu trước cái nhìn của Toà Thánh về các sự kiện của Giáo Hội tại Trung Hoa. Ngay cả những lựa chọn hiện tại cũng được thực hiện chính xác bắt đầu từ sự công nhận và lòng biết ơn này đối với những người đã tuyên xưng đức tin của mình vào Chúa Kitô trong những thời gian khó khăn. Trong cuộc đối thoại, Tòa Thánh tôn trọng các đại diện của chính phủ Trung Hoa, nhưng không bao giờ phớt lờ và luôn đưa ra những tình cảnh đau khổ của các cộng đồng Công Giáo, đôi khi nảy sinh từ những áp lực và sự can thiệp không phù hợp.
Điều gì có thể giúp bộ máy chính trị Trung Hoa công nhận các giám mục “hầm trú”?
Đây là một điểm luôn được cân nhắc trong cuộc đối thoại. Để ủng hộ giải pháp của vấn đề này, có lẽ sẽ hữu ích khi ghi nhớ rằng tất cả các giám mục không thể được coi là “những quan chức”: các giám mục không phải là “những quan chức của Đức Giáo Hoàng” hay “của nhà nước Vatican,” mà là “những người kế vị các Tông đồ; và các ngài thậm chí không thể được coi là “những quan chức tôn giáo” của các bộ máy chính trị trên thế giới, hay như Đức Giáo Hoàng Phanxicô nói, “các giáo sĩ của nhà nước.”
Sự nhầm lẫn liên quan đến nhiệm vụ giám mục và mối quan hệ giữa các giám mục và Đức Giáo Hoàng dường như không chỉ tồn tại ở Trung Hoa …
Có lần tôi nghe một hướng dẫn viên du lịch ở Đền thờ thánh Phêrô đang cố gắng giải thích cho khách du lịch về hình ảnh và vai trò của Đức Giáo Hoàng trong Giáo Hội. Người hướng dẫn viên cố gắng tìm những hình ảnh quen thuộc với khách du lịch, “Giáo Hội giống như một công ty lớn, như Toyota hay Apple. Và Đức Giáo Hoàng giống như giám đốc điều hành của ‘công ty’ này.” Khách du lịch có vẻ hài lòng với lời giải thích này, và chắc chắn trở về nhà với ý tưởng này dù chúng không hoàn toàn phù hợp với vai trò thực sự của Đức Giáo Hoàng là Giám đốc điều hành và của Giáo Hội với tư cách là một doanh nghiệp kinh tế và tài chính …
Đức Hồng Y được Đức Giáo Hoàng Phanxicô gọi về Rôma để đảm trách Tổng trưởng Bộ Loan báo Tin Mừng cho các Dân tộc, Đức Hồng Y có ấn tượng gì về những hình thức và năng lượng mà người Công Giáo Trung Hoa sống ơn gọi truyền giáo của họ ngay cả đối với vô số đồng bào chưa biết Chúa Giêsu?
Tôi thấy rằng các giáo xứ và cộng đồng thực hiện công việc mục vụ và bác ái với lòng nhiệt thành và sự sáng tạo trên khắp Trung Hoa. Hàng năm có nhiều lễ rửa tội mới ngay cả cho những người lớn. Đây là một hoạt động tông đồ do các cộng đồng Công Giáo Trung Hoa thực hiện hàng ngày, luôn phù hợp với những đề nghị của Huấn Quyền, ngay cả trong nhiều giới hạn. Trong những năm gần đây, các cộng đồng Công Giáo Trung Hoa đã sống cách mạnh mẽ Năm Đức Tin, Năm Thánh Lòng Thương Xót, và nhiều sáng kiến bác ái trong thời Covid. Ngay cả khi tôi sống ở Manila, tôi luôn bị ấn tượng bởi chứng tá của những người Công Giáo Trung Hoa và các cộng đồng khác từ các quốc gia nơi họ sống trong các điều kiện thiểu số và cũng trong bối cảnh khó khăn. Những người Công Giáo Trung Hoa xa xứ cũng tiếp tục giúp đỡ Giáo Hội ở Trung Hoa bằng nhiều cách, chẳng hạn bằng cách hỗ trợ xây dựng các nhà thờ và nhà nguyện. Các Giáo Hội địa phương có ranh giới địa lý, nhưng có một không gian nhân tính của sự hiệp thông Giáo Hội vượt ra ngoài các ranh giới.
Mẹ của Đức Hồng Y có ký ức gì về đức tin của tổ tiên người Hoa của mình?
Mẹ tôi sinh ra ở Philippines, và bà lớn lên ở Philippines chứ không phải ở Trung Hoa. Ông ngoại của tôi đã trở thành một Kitô hữu và đã lãnh nhận phép Rửa tội. Ông là một người Công Giáo Trung Hoa rất cụ thể và “thực dụng”.
Vào ngày giỗ bà cụ, ông ngoại dâng hương và đồ ăn trước di ảnh bà cụ và nói với các cháu: “Không ai được đụng vào đồ ăn này! Trước hết bà cụ phải nếm thử trên trời, rồi mới đến lượt chúng ta…”
Ở một khía cạnh nào đó, kí ức của ông ngoại, giờ đây cũng giúp tôi xem xét điều gì có thể hữu ích hơn trong cuộc đối thoại với chính phủ Trung Hoa.
Ngài đang đề cập đến điều gì?
Khi tôi tâm sự với ông ngoại về mong muốn được vào Chủng viện, ông nói với tôi: “Ta đã không tưởng tượng rằng cháu sẽ trở thành một linh mục… Ta không hiểu thế giới của các linh mục!” Tôi cảm thấy hơi buồn, và sau đó ông nói thêm: “Ta không hiểu, nhưng ta vẫn muốn cháu trở thành một linh mục tốt.” Bây giờ, khi xem xét cuộc đối thoại với chính phủ Trung Hoa về các vấn đề của Giáo Hội, tôi nghĩ rằng đôi khi tốt hơn nên tìm kiếm những lập luận đơn giản và trực tiếp, để đáp ứng cách tiếp cận cụ thể và thực dụng của những người đối thoại với chúng ta. Không thể mong đợi họ hiểu biết sâu sắc mầu nhiệm Giáo Hội, được Chúa Thánh Thần linh động. Tôi cũng khó giải thích cho ông tôi về nguồn gốc ơn gọi linh mục của tôi… Và điều quan trọng là tôi phải tính đến mong muốn đơn giản của ông rằng tôi sẽ là một linh mục tốt.
Năm 2022 đánh dấu 400 năm thành lập Bộ Truyền bá Đức tin, nay là Bộ Loan báo Tin Mừng cho các Dân tộc, một tổ chức đóng một vai trò quan trọng trong hành trình của Giáo Hội tại Trung Hoa. Chúng ta nên nhìn việc kỷ niệm này như thế nào? Liệu nó có đánh dấu sự kết thúc của một lịch sử?
Từ Văn Phòng của Bộ Truyền bá Đức tin, luôn có một cái nhìn có tính tiên tri đối với các sự kiện của Kitô giáo ở Trung Hoa. Hãy nghĩ đến vai trò của Celso Costantini, đại diện Tông toà đầu tiên tại Trung Hoa thời hậu đế quốc và sau đó trở thành Thư ký của Bộ Truyền bá Đức tin.
Về hiện tại và tương lai, lịch sử vĩ đại của Bộ Truyền bá Đức tin không bị gạt bỏ và rơi vào quên lãng. Nhiều điều có thể thay đổi, và bối cảnh hiện tại không còn là bối cảnh mà Bộ Truyền bá Đức tin được thành lập. Nhưng dòng chảy của đức tin, niềm hy vọng và lòng bác ái được thông truyền qua Bộ Truyền bá Đức tin không bị mất đi. Và nhiều hiểu biết xuất hiện trong các thời đại trước đây có thể đề xuất các giải pháp và cách tiếp cận rất hiện tại và hoàn toàn phù hợp với tình hình hiện nay. Đức Giáo Hoàng Phanxicô lặp lại rằng Thánh Truyền không phải là một viện bảo tàng của những điều xưa cũ, mà là con đường của một thực tại sống động trong đức tin. Các cấu trúc và hình thức được sinh ra như là sự đáp ứng nhu cầu của một số thời điểm nhất định, nhưng khi các cấu trúc thay đổi, đời sống đã kích ứng các cấu trúc ấy không hề phá sản.
Điều này cũng áp dụng cho Bộ Truyền bá Đức Tin. Đây là một tổ chức được sinh ra trong những điều kiện lịch sử nhất định, nhưng sức sống tông đồ đó cũng đã được công nhận và xác chuẩn tại Công Đồng Vatican II, nơi mà người ta nhắc lại rằng toàn thể Giáo Hội được kêu gọi trở nên nhà truyền giáo trong mọi tín hữu. Đã đến lúc phải nhận ra rằng mọi thực tại và cấu trúc của Giáo Hội đều được mời gọi đến một cuộc hoán cải truyền giáo. Điều này đúng cho mọi cha xứ, cho mọi giám mục. Tông huấn Evangelii Gaudium của Đức Giáo Hoàng Phanxicô cũng cho thấy trong điều kiện hiện tại của Giáo Hội, mọi sự đối lập biện chứng giữa điều gì là “mục vụ” và điều gì là “truyền giáo” dường như được vượt qua.
Mọi công việc, mọi sáng kiến mục vụ phải được sống với một trái tim truyền giáo.
Tháng 10, tháng truyền giáo. Ngày Thế giới Truyền giáo năm nay được tổ chức vào Chúa Nhật, ngày 23 tháng 10. Theo Đức Hồng Y, chúng ta nên tập trung vào điều gì để tôn vinh một cách thoả đáng sự kiện truyền thống này, ở Trung Hoa và trên toàn thế giới?
Năm nay, Sứ điệp cho Ngày Thế giới Truyền giáo của Đức Giáo Hoàng Phanxicô có chủ đề: “Anh em sẽ là chứng nhân của Thầy cho đến tận cùng trái đất” (Cv 1,8). Chủ đề này lấy từ sách Công vụ Tông đồ. Và chứng tá mà Đức Giáo Hoàng nói đến chính là chứng tá về đời sống Phúc Âm hóa của các Kitô hữu. Họ có thể tỏa sáng trong đời sống hàng ngày, trong sự kiên trì trung thành và vui mừng của những người đã được biến đổi và chữa lành nhờ cuộc gặp gỡ với Chúa Giêsu.
Đôi khi chúng tôi nghe nói rằng có nguy cơ “giảm bớt” sứ mạng đối với các hoạt động xã hội. Và rằng cần phải loan báo Tin Mừng một cách rõ ràng và riêng biệt để tạo một nền tảng cho các “hoạt động” …
Trong những năng động của việc làm chứng và tuyên xưng đức tin Kitô giáo, tôi dường như không nhận thức được những biện chứng rõ ràng này giữa việc loan báo Tin Mừng và các hoạt động bác ái. Có lần tôi đi cùng với những người đang mang hàng viện trợ đến một trại tị nạn, nơi không có người Kitô hữu. Một trong những người tị nạn hỏi: Tại sao các bạn là những Kitô hữu lại lo lắng cho chúng tôi? Tại sao bạn đi rất xa để đến đây mà không hề biết chúng tôi? Tôi trả lời rằng chúng tôi chỉ theo Chúa Giêsu, Chúa của chúng tôi, bởi vì Ngài đã dạy chúng tôi yêu thương và phục vụ mọi người. Lúc đó, một cô gái nói: Tôi muốn biết Chúa Giêsu này. Một cử chỉ bác ái đã làm dấy lên nhiều câu hỏi. Tôi nghĩ rằng Chúa Thánh Thần đã hoạt động trước sự tò mò của những người đặt câu hỏi. Nhờ đó, trái tim có thể mở ra để loan báo Tin Mừng. Việc làm chứng chắc chắn có thể được thực hiện bằng cách lặp lại những lời chân thật loan báo về sự cứu rỗi mà Chúa Kitô đã hứa. Nhưng chứng tá sống động của đức ái tự nó đã là một sự công bố Lời Chúa.
Văn Quynh, SJ
Chuyển ngữ từ: vaticannews.va/en (22.10.2022)